SEMESTR I
PRZEDMIOT : PRAWO CYWILNE
STOSUNEK CYWILNOPRAWNY, PRAWO PODMIOTOWE
Definicje :
STOSUNEK CYWILNO PRAWNY - stosunek prawny, który określony jest przez normy prawa cywilnego a charakteryzujący się równorzędnością stron stosunku (podmiotów) oraz tym że strony stosunku kształtują go w granicach określonych przez prawo w drodze własnych decyzji
PRAWO PODMIOTOWE - stanowiąca element treści stosunku cywilnoprawnego możność postępowania w określony sposób zgodnie z treścią przepisów prawnych
UPRAWNIENIE - element prawa podmiotowego pozwalający określić zachowanie się objęte tym prawem.
Rodzaje uprawnień :
roszczenie - ma miejsce wtedy gdy indywidualnie określona osoba ma obowiązek wykonać świadczenie na rzecz uprawnionego a uprawniony ma prawo żądać aby zachowała się ona w określony sposób polegający na czynieniu, zaniechaniu lub znoszeniu.
uprawnienie kształtujące - podmiot może przez własne działanie bez udziału drugiej strony doprowadzić do powstania, zmiany lub ustania stosunku prawnego
zarzuty - odmowa spełnienia roszczenia mająca swoje uzasadnienie w przepisach prawa
Podział praw podmiotowych (rodzaje) :
bezwzględne i względne
majątkowe i niemajątkowe
zbywalne i niezbywalne
samoistne i akcesoryjne
Nabycie prawa podmiotowego
pierwotne tj. niezwiązane z sytuacją prawną poprzednika
pochodne tj. gdy nabywca będący następcą prawnym osoby posiadającej te samo lub inne prawo uzyskuje od niej dotychczasowe lub nowe prawo.
Pomiędzy nabywcą a jego poprzednikiem prawnym w nabyciu pochodnym następuje stosunek następstwa czyli „sukcesja” :
pod tytułem szczególnym gdy prawo jest indywidualnie oznaczone
pod tytułem ogólnym gdy w drodze jednego zdarzenia następuje nabycie całego majątku (np. dziedziczenie)
Ustanie prawa podmiotowego :
Należy zapamiętać, że ustanie (wygaśnięcie, utrata) następuje wskutek różnych zdarzeń prawnych. Ustanie prawa powoduje jego utratę przez podmiot , któremu było przypisane.
Postacie wykonywania praw podmiotowych :
czynność prawna
bezpośrednie korzystanie z prawa
działanie będące ciągłą powtarzającą się postacią (vide: korzystanie z prawa własności przez właściciela)
wykonywanie osobiste lub za pośrednictwem innych osób
Literatura i źródła :
Aleksander Wolter, Jerzy Ignatowicz, Krzysztof Stefaniak „Prawo cywilne zarys części ogólnej” PWN wszystkie wydania po roku 1996
Po zajęciach słuchacz powinien umieć :
podać definicje stosunku cywilnoprawnego i prawa podmiotowego
wymienić rodzaje uprawnień i krótko je omówić
opisać podział praw podmiotowych i omówić ich poszczególne rodzaje
podać i scharakteryzować sposoby nabycia prawa podmiotowego
opisać skutek ustania prawa podmiotowego
wyjaśnić pojęcie sukcesji i podać jej rodzaje
wyjaśnić jakie są główne postacie wykonywania praw podmiotowych