OBLICZANIE ZAPOTRZEBOWANIA POWIETRZA DLA CAŁOŚCI
KOPALNI I POSZCZEGULNYCH ŚCIAN
Dane wyjściowe do projektu
1.Określenie struktury obłożenia ludźmi na poszczególnych zmianach.
I zmiana - 40% zatrudnionych ogółem
II zmiana - 30% zatrudnionych ogółem
III zmiana - 30% zatrudnionych ogółem
2. Dane
n - liczba porządkowa = 3
Wd - normatywna wydajność dobowa [Mg/1 osobę]
Td br - wydobycie dobowe brutto ze ścian [MG/dobę]
b - obłożenie na najliczniejszej zmianie - przyjmujemy: b = 40%
Wd = 4 [Mg/1osobę]
Td br = 10000 + 200 ∙ n = 10000 + 200 ∙ 3 = 10600 [Mg/dobę]
3. Postęp ściany ρ [m/dobę]
p =3,6 + 0,2 × n = 3,6 +0,2 ×3= 4,2 [m/dobę]
ρ = 4,2 [m/dobę]
4. Zanieczyszczenie pokładu węgla w granicach 15%
5.Metanowość złoża wynosi 7,0 [m3/tcsw] III - kategoria zagrożenia metanowego
6. Przekrój wnęki ścianowej charakteryzują następujące parametry:
współczynnik zmniejszenia przekroju f = 0,85
miąższość pokładu m [m]
szerokość przy stropie lst = 3,0 m
szerokość przy spągu lsp = 3,5 m
Określenie niezbędnej ilości powietrza
Określenie ilości powietrza ze względu na liczbę ludzi zatrudnionych na najliczniejszej zmianie.
Dla wykonania obliczeń korzystamy z wzoru
Q = a · N
gdzie:
a - wielkość wydatku powietrza przypadającego na 1 osobę pracującą pod ziemią [ m3/min], przyjmujemy, że a = 6 m3/min
N - liczba ludzi pracująca na najliczniejszej zmianie
N =
gdzie:
Wd - normatywna wydajność dobowa Wd = 4[Mg/1osobę]
Td br - wydobycie dobowe brutto ze ścian Td br =1120[Mg/dobę]
b - obłożenie na najliczniejszej zmianie - przyjmujemy: b = 40% =,04
N =
1060[osoby]
Całkowita wielkość wydobycia Td br jest sumą wielkości wydobycia z poszczególnych ścian, o parametrach zamieszczonych w tabeli:
Lp. |
Nazwa ściany |
Długość |
Miąższość |
Głębokość zalegania |
1 |
B - 2 |
200 |
3,00 |
861 |
2 |
B - 5 |
250 |
2,9 |
857 |
3 |
B - 3 |
268 |
2,3 |
862 |
Podstawiając do wzoru Ti = L · m · p · γ otrzymujemy:
gdzie: γ - ciężar objętościowy węgla [Mg/m3]
TB-2 = 200 · 3,00 · 4,2 · 1,3 = 3276 [Mg/dobę]
TB-5 = 250 · 2,90 · 4,2 · 1,3 = 3958 [Mg/dobę]
TB-3 = 268 · 2,30 · 4,2 · 1,3 = 3366 [Mg/dobę]
RAZEM: Σ Td br =10600 [Mg/dobę]
Obliczam niezbędną ilość powietrza
Q1 = a · N = 6 · 1060 = 6360
2. Obliczenie niezbędnej ilości powietrza ze względu na kategorie zagrożenia
metanowego .
Q2 =
bi ⋅ Ti [m3/min]
gdzie :
bi - jest najmniejszym wydatkiem powietrza przypadającym 1 Mg wydobycia netto ze ścian o różnym stopniu wydzielania metanu. [m3CH4/MgCSW]
Ti - wydobycie dobowe poszczególnych ścian [Mg/dobę]
qi - dla III kategorii zagrożenia metanowego przyjmujemy 15
bi = 0,15qi
gdzie:
bi=0,15 ⋅ 15 =2,25
⋅
Ostatecznie ustalamy niezbędną ilość powietrza ze względu na zagrożenia metanowe - Q2.
Q2i = Tni ⋅ bi [m3/min]
Q2i= 2,25 ⋅10600=23850
∑ Q2 = 23850 [m3/min]
3. Zapotrzebowanie powietrza przez wzgląd na warunki klimatyczne.
Q3=∑(ki⋅Ti)
Gdzie :
ki- jest współczynnikiem określającym najmniejszy wydatek powietrza przypadający na
1 Mg wydobycia netto ze ścian zlokalizowanych na różnych głębokościach.
Lp. |
Głębokość eksploatacji |
Współczynnik ki |
1 |
< 400 m |
< 1,2 |
2 |
400 m - 600 m |
1,2 - 2,0 |
3 |
600 m - 800 m |
2,0 - 3,2 |
4 |
800 m - 1000 m |
3,2 - 4,8 |
5 |
> 1000 m |
> 4,8 |
Korzystając z powyższej tabeli przyjmujemy odpowiednie współczynniki ki dla kolejnych ścian i odpowiadających im głębokości.
Nazwa ściany |
Głębokość Zalegania |
współczynnik ki |
B - 2 |
861 m |
3,3 |
B - 5 |
857 m |
3,3 |
B - 3 |
862 m |
3,3 |
Wielkość wydatku powietrza obliczone ze względu na warunki temperaturowe kształtuje się na następującym poziomie :
Q3i = ki ⋅ Tni [m3/min]
Q3=3,3 ⋅ 10600= 34980
∑Q3= 34980 m3/min
4. Określenie całkowitej ilości powietrza dla kopalni.
QKop= Qc= max (Qi)
Z przeprowadzonych przeze mnie obliczeń wynika , że największym wydatkiem powietrza jaki trzeba zapewnić kopalni jest wartość :
Qc= Q3= 34980 m3/min
5. Określenie stężenia powietrza na poszczególnych ścianach.
Ze względu na prędkość przepływającego powietrza .
V= Qśc / f ⋅ F [m3/s]
f - współczynnik zmniejszenia przekroju f = 0,85
F - przekrój wyrobiska , który obliczamy wg wzoru :
FB-2= 0,5(3+3,5) ⋅ 3.00 = 9,75 m2
FB-5= 0,5(3+3,5) ⋅ 2,90 = 9,42 m2
FB-3= 0,5(3+3,5) ⋅ 2,30 = 7,47 m2
Prędkość powietrza przepływającego w poszczególnych ścianach będzie się kształtowała następująco:
VB-2= 3276 / ( 0,85 ⋅ 60 ⋅ 9,75) = 6,59 m/s
VB-5= 3958 / ( 0,85 ⋅ 60 ⋅ 9,42) = 8,24 m/s
VB-3= 3366 / ( 0,85 ⋅ 60 ⋅ 7,47) = 8,84 m/s
Jak wynika z przeprowadzonych wyliczeń prędkość ta jest większa od prędkości normowej podawanej przez przepisy górnicze równej 5 m/s .
7. Sieć wentylacji.
Sieć wentylacji można zapisać na kilka sposobów , za pomocą schematu :
poglądowego
przestrzennego
kanonicznego
macierzowego
ilościowego
potencjalnego
pożarowego
W wykonanym przeze mnie ćwiczeniu pierwszym etapem było sporządzenie schematu poglądowego kopalni , naniesienie na kartę trzech czynnych pod względem eksploatacji ścian, dla których w kolejnej części projektu byłoby rozwiązanie sieci wentylacyjnej . Każde z wyrobisk określono nazwą i podano jego położenie ( koty niwelacyjne ). Następnie wykonaliśmy schemat przestrzenny kopalni . Zasady kreślenia tego schematu są usytuowane w odpowiedniej normie .
Schemat przestrzenny - nie jest rysunkiem w skali . Rysuje się go w układzie O-X-Y-Z.
O-X - obrazuje kierunek linii rozciągłości pokładu ( chodnik i przekopy po rozciągłości).
O-Y - obrazuje kierunek linii prostopadłej do rozciągłości ( przecznice )
O-Z - obrazuje kierunek linii pionowej do rozciągłości.
Przy jego wykreśleniu należało pamiętać o tym że :
szyby i szybiki wykonujemy liniami pionowymi
wyrobiska drążone w kamieniu czyli wyrobiska udostępniające nachylone pod kątem 30o , lub jako wyrobiska poziome
wyrobiska w kamieniu biegnące prostopadle do rozciągłości wykonuje się pod kątem 30o
wyrobiska biegnące równolegle do rozciągłości wykonujemy poziomo
wyrobiska wykonane w pokładzie prostopadłe do rozciągłości wykonuje się pod kątem 60o
wyrobiska łączące różne poziomy wykonujemy pod kątem 45o
Na schemacie przestrzennym wszystkim węzłom nadano numer , a ponadto uwzględniono kierunek przepływu powietrza .
Schemat kanoniczny
Kolejnym etapem było wykonanie schematu kanonicznego , czyli schematu usytuowania poszczególnych bocznic w sieci wentylacji , przy czym należy pamiętać , aby ilość bocznic i węzłów w schemacie kanonicznym jak i przestrzennym była jednakowa.
Schemat potencjalny.
Schemat ten jest niczym innym jak określeniem straty naporu jakie występują w poszczególnych bocznicach . Regulację sieci wentylacyjnej dokonuje się poprzez zastosowanie tam wentylacyjnych.
Ilość dróg niezależnych wyliczamy ze wzoru:
N= B - W + 1
gdzie :
B - ilość bocznic
W - ilość węzłów
Sumowanie strat naporu rozpoczynamy od drogi o najwyższym oporze i tak , dla tej drogi mamy :
H= (maxWi)
W=suma(RiQi2 + riQi2)
W projekcie przyjmujemy, że H < 5000 Pa
H > 900 Pa
Na podstawie obliczeń dokonujemy doboru wentylatora do sieci wentylacyjnej , wykreślamy jego charakterystykę , a następnie określamy punkt pracy wentylatora .
Lp |
Nazwa wyrobiska |
Węzeł wlotowy |
Węzeł wylotowy |
Długość wyrobiska [m] |
Rodzaj obudowy
|
Pole przekr. [m2] |
Opór wyrobiska [Ns2/m8] |
Wydatek powietrza [m3/s] |
Prędkość powietrza [m/s] |
Strata naporu [Nm/m3] |
1 |
Szyb Bogdanka |
1 |
2 |
960 |
murowa |
50,3 |
0,0086 |
337,71 |
8,84 |
981,48 |
2 |
Chodnik dojazdowy |
2 |
7 |
200 |
murowa |
32,5 |
0,0011 |
293,66 |
9,04 |
97,41 |
3 |
Chodnik wentylacyjny |
7 |
8 |
250 |
ŁP 6 |
9,3 |
0,1256 |
20,9 |
9,03 |
50,69 |
4 |
Chodnik taśmowy |
8 |
9 |
810 |
ŁP 7 |
10,9 |
0,0190 |
66,97 |
6,14 |
85,40 |
5 |
Chodnik nadścianowy |
9 |
10 |
2150 |
ŁP 7 |
10,9 |
0,0190 |
58,67 |
5,87 |
62,74 |
6 |
Przecinka |
10 |
11 |
250 |
ŁP 8 |
12,8 |
0,0093 |
69,56 |
5,43 |
44,71 |
7 |
Chodnik podścianowy |
11 |
12 |
2150 |
ŁP 7 |
10,9 |
0,0190 |
66,97 |
6,14 |
50,69 |
8 |
Chodnik polowy III |
12 |
19 |
870 |
ŁP 7 |
10,9 |
0,0146 |
20,87 |
3,80 |
6,35 |
9 |
Chodnik transportowy |
2 |
3 |
480 |
Murowa |
32,5 |
0,0010 |
226,69 |
8,24 |
19,48 |
10 |
Chodnik odstawczy |
3 |
13 |
160 |
ŁP 7 |
10,9 |
0,0596 |
18,76 |
8,26 |
50,42 |
11 |
Chodnik podścianowy |
13 |
14 |
1840 |
ŁP 7 |
10,9 |
0,0652 |
25,14 |
5,87 |
44,56 |
12 |
Przecinka |
14 |
15 |
260 |
ŁP 8 |
12,8 |
0,0261 |
55,21 |
5,14 |
7,21 |
13 |
Chodnik nadścianowy |
15 |
16 |
1830 |
ŁP 7 |
10,9 |
0,0245 |
54,65 |
6,40 |
56,41 |
14 |
Chodnik podścianowy |
4 |
5 |
1230 |
ŁP 7 |
10,9 |
0,0596 |
54,65 |
5,20 |
84,21 |
15 |
Przecinka |
5 |
6 |
190 |
ŁP 8 |
12,8 |
0,0456 |
98,15 |
5,11 |
44,76 |
16 |
Chodnik nadścianowy |
6 |
17 |
1820 |
ŁP 7 |
10,9 |
0,0210 |
87,32 |
6,10 |
54,84 |
17 |
Chodnik równoległy |
17 |
18 |
200 |
ŁP 8 |
12,8 |
0,0054 |
23,56 |
5,64 |
6,45 |
18 |
Przekop wschodni |
18 |
20 |
2900 |
ŁP 8 |
12,8 |
0,0008 |
25,68 |
6,98 |
8,21 |
19 |
Przekop dojściowy |
20 |
21 |
200 |
Murowa |
22,5 |
0,0017 |
59,24 |
9,04 |
15,35 |
20 |
Szyb Nadrybie |
21 |
22 |
820 |
murowa |
50,3 |
0,0096 |
85,21 |
6,17 |
1093,31 |
Na podstawie następujących danych tj:
dobieramy wentylator typu WPK - 50 oraz wyliczamy wielkość otworu równoznacznego równego
A=
|
||||||||||
|
7