ZABURZENIA GOSPODARKI ELEKTROLITOWEJ Stanisława Morawska
ZABURZENIA GOSPODARKI ELEKTROLITOWEJ
Hipernatremia to poziom sodu, przekraczający (wg J. Szczapy) 150 mmol/l, hiponatremia to spadek poniżej 130 mmol/l. Hiperkalemia to wzrost poziomu potasu u noworodka powyżej 6.0 mmol/l u wcześniaka 7.0 mmol/l, hipokalemia to spadek poniżej 3,5 mmol/l.
Zaburzenia gospodarki sodowej występują często u małych wcześniaków, przy czym hipernatremia jest obserwowana częściej ze względu na znaczną utratę wody w pierwszych godzinach życia. Spadek poziomu sodu w surowicy krwi jest najczęściej związany z nadmiernym dowozem wody, zbyt małą podażą sodu lub wystąpieniem zespołu nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego (SIADH), co może mieć miejsce w zespole aspiracji smółki, przy zapaleniu płuc lub opon mózgowo-rdzeniowych
Przy spadku poziomu sodu we krwi występują objawy ze strony OUN, związane z obrzękiem mózgu, jak: zaburzenia świadomości, zmiany napięcia mięśniowego oraz drgawki.
Zaburzenia bilansu potasu utrzymują się w pierwszym tygodniu życia i są szczególnie nasilone u wcześniaków.
Hipokalemia przejawia się zaburzeniami rytmu serca, ponadto obserwuje się osłabienie mięśni i utrudniony pasaż jelitowy, a w skrajnym przypadku objawy niedrożności.
Wzrost poziomu potasu również stanowi zagrożenie życia, ze względu na możliwość wystąpienia zaburzeń ze strony mięśnia sercowego prowadzącego do zatrzymania krążenia.
Gospodarka wapniowo-fosforowa
Po urodzeniu dochodzi do hipokalcemii w wyniku braku dopływu wapnia od matki i osłabionej odpowiedzi ze strony przytarczyc.
Wczesna hipokalcemia występuje częściej u noworodków z zaburzeniami oddechowymi, po niedotlenieniu okołoporodowym, w przebiegu posocznicy i u dzieci matek z cukrzycą.
Objawy kliniczne to:
wzmożone napięcie mięśniowe (tężyczka)
drgawki
zaburzenia świadomości
bezdechy
Równocześnie w pierwszych dobach życia obserwuje się hiperfosfatemię z powodu zmniejszonego wydalania fosforu przez nerki.
Postępowanie :
oznaczanie poziomu wapnia we krwi u chorych noworodków donoszonych i wcześniaków oraz w przypadku występowania drżeń mięśniowych i drgawek.
Wyrównanie hipokalcemii polega na dożylnym podaniu 10% Calcium ,,Polfa”, w dawce 0,2-0,5 ml/kg mc. (lek musi być rozcieńczony).Przy bezobjawowej hipokalcemii wapń może być podawany drogą doustną.
UWAGA - pozanaczyniowe podanie wapnia powoduje ciężką martwicę skóry i tkanki podskórnej. Z tego powodu roztwory wapnia powinny być wstrzykiwane bardzo powoli
ZASADY POSTĘPOWANIA PIELĘGNIARSKIEGO
Cel działania |
Odpowiedzialność pielęgniarki |
|
|
Ograniczenie powikłań |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|