Politechnika Wrocławska
Instytut Geotechniki i Hydrotechniki
Zakład Geomechaniki i Budownictwa Podziemnego
Krystian Kaczorowski
Nr indeksu 161662
Grupa WT 7.30
Ćwiczenie projektowe z mechaniki gruntów 1
Cel opracowania
Celem ćwiczenia jest sprawdzenie II stanu granicznego (stanu użytkowania budowli). Obliczenie wielkości osiadań pod wskazanym punktem A, wywołanych obciążeniem zewnętrznym - fundamentem oraz ciężarem własnym gruntu. Wyznaczę osiadanie średnio-końcowe pod zadanym punktem i sprawdzę czy spełniony jest warunek:
Według normy PN-81/B-03020 przemieszczenie dopuszczalne dla zadanego przypadku, a mianowicie hali przemysłowej Sdop= 5 [cm].
Charakterystyka warunków wodno-gruntowych
symbol |
Nazwa gruntu |
Stan gruntu |
ID |
Ic |
Sr |
wn [%] |
ρs [g/cm3] |
ρ [g/cm3] |
γs [kN/m3] |
γ [kN/m3] |
Ps (MSa) |
Piasek średni |
wilgotny |
0,35 |
- |
|
14 |
2,65 |
1,80 |
26,0 |
17,66 |
πp (FSi) |
Pył piaszczysty |
plastyczny |
- |
0,7 |
1,77 |
22 |
2,66 |
2,00 |
26,09 |
19,62 |
Gπ (saclSi) |
Glina pylasta |
plastyczny |
- |
0,7 |
2,09 |
32 |
2,68 |
1,90 |
26,29 |
18,64 |
W myśl rozporządzenia 839 Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji Dz.U.126 z dnia 8 października 1998 roku, w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych, rozpatrywany przypadek posiada złożone warunki gruntowe oraz drugą kategorię geotechniczną.
Numer warstwy |
Symbol gruntu |
Grupa konsolidacyjna |
Miąższość warstwy |
M0 |
M |
|
|
|
[m] |
[kPa] |
kPa |
1 |
Ps , w |
- |
4 |
75000 |
83333,33 |
2 |
πp |
B |
7 |
29000 |
38666,67 |
3 |
Gπ |
B |
>>> |
29000 |
38666,67 |
Niezbędne założenia teoretyczne dot. podłoża gruntowego
obliczenia wykonane są wg norm: PN-81/B-03020 -„Posadowienie bezpośrednie budowli. Obliczenia statyczne i projektowanie” oraz
PN-B-02481 -„Geotechnika”;
traktuje się je jako jednorodną półprzestrzeń liniowo-odkształcalną, tzn. stosuje się metody obliczeniowe teorii sprężystości, lecz przy różnych wartościach geotechnicznych parametrów odkształcalności gruntów: γ oraz M0 lub E0 dla obciążeń pierwotnych i M lub E dla obciążeń wtórnych;
w praktyce związek między naprężeniem, a odkształceniem jest liniowy
i obowiązuje prawo Hooke'a;
jest materiałem izotropowym;
obowiązuje zasada superpozycji, a zatem sumują się naprężenia od różnych obciążeń;
zgodnie z zasadą de Saint-Venanta obciążenie przekazuje się tylko do strefy obciążeń aktywnych;
do wyznaczenia naprężeń od obciążeń zewnętrznych korzysta się
z rozwiązania Boussinesq'a dla półprzestrzeni sprężystej oraz z metody punktów narożnych.
Naprężenia pierwotne, wtórne i dodatkowe
Wyznaczanie naprężeń pierwotnych
γi - ciężar objętościowy gruntu
hi - miąższość poszczególnych warstw
Σhi [m] |
hi [m] |
[kPa] |
[kPa] |
0 |
0 |
0 |
0 |
4 |
4 |
70,63
|
70,63
|
11 |
7 |
137,34
|
207,97
|
21 |
10 |
186,39
|
394,36
|
Wartość naprężenia pierwotnego
na głębokości wykopu d = 1,6 m wynosi:
Wyznaczanie naprężeń pierwotnych efektywnych
, gdzie ciśnienie porowe
zi [m] |
[kPa] |
u [kPa] |
[kPa] |
0 |
0 |
0 |
0 |
2,4
|
70,63
|
24
|
60,63
|
9,4
|
207,97
|
94
|
127,97 |
19,4
|
394,36
|
194
|
214,36
|
zi - głębokość poniżej poziomu wody
Wyznaczanie naprężeń wtórnych
Wartości policzone metodą punktów narożnych dla całego wykopu podzielonego na 4 części. Współczynniki rozkładu naprężenia w podłożu
i
zostały odczytane z nomogramów znajdujących się we wcześniej przytoczonej normie:
B |
11 m |
|
24 m |
|
8 m |
|
2,18 |
|
0,73 |
z[m] |
z/B |
η1 |
η2 |
|
[kPa] |
0,5 |
0,0455 |
0,2500 |
0,2500 |
1,0000 |
28,253 |
1,5 |
0,1250 |
0,2497 |
0,2492 |
0,9978 |
28,191 |
2,5 |
0,2083 |
0,2488 |
0,2464 |
0,9904 |
27,982 |
3,5 |
0,2917 |
0,2468 |
0,2309 |
0,9554 |
26,993 |
4,5 |
0,3750 |
0,2437 |
0,2327 |
0,9492 |
26,818 |
5,5 |
0,4583 |
0,2393 |
0,2223 |
0,9440 |
26,671 |
6,5 |
0,5417 |
0,2339 |
0,2103 |
0,9124 |
25,778 |
7,5 |
0,6250 |
0,2275 |
0,1974 |
0,8756 |
24,738 |
8,5 |
0,7083 |
0,2205 |
0,1841 |
0,8358 |
23,614 |
9,5 |
0,7917 |
0,2129 |
0,1710 |
0,7940 |
22,433 |
10,5 |
0,8750 |
0,2051 |
0,1584 |
0,7522 |
21,252 |
11,5 |
0,9583 |
0,1971 |
0,1464 |
0,7110 |
20,088 |
12,5 |
1,0417 |
0,1890 |
0,1352 |
0,6484 |
18,319 |
13,5 |
1,1250 |
0,1811 |
0,1248 |
0,6118 |
17,285 |
14,5 |
1,2083 |
0,1733 |
0,1152 |
0,5770 |
16,302 |
15,5 |
1,2917 |
0,1658 |
0,1065 |
0,5446 |
15,386 |
16,5 |
1,3750 |
0,1584 |
0,0985 |
0,5138 |
14,516 |
17,5 |
1,4583 |
0,1514 |
0,0913 |
0,4854 |
13,714 |
18,5 |
1,5417 |
0,1446 |
0,0846 |
0,4584 |
12,951 |
19,5 |
1,6250 |
0,1382 |
0,0786 |
0,4336 |
12,250 |
20,5 |
1,7083 |
0,1320 |
0,0732 |
0,4104 |
11,595 |
21,5 |
1,7917 |
0,1261 |
0,0682 |
0,3886 |
10,979 |
Wyznaczanie naprężeń od fundamentu pod punktem A obciążonego
q1 = 340kPa
Wartości policzone metodą punktu środkowego dla fundamentu. Współczynnik rozkładu naprężenia w podłożu
został odczytany z nomogramu znajdującego się we wcześniej przytoczonej normie:
B |
6 m |
L |
9 m |
L/B |
1,5 |
Naprężenia od obciążenia ze wzoru:
z[m] |
z/B |
η1 |
|
[kPa] |
0,5 |
0,08 |
0,2499 |
0,9996 |
339,864 |
1,5 |
0,25 |
0,2482 |
0,9928 |
337,552 |
2,5 |
0,42 |
0,2420 |
0,9680 |
329,120 |
3,5 |
0,58 |
0,2321 |
0,9284 |
315,656 |
4,5 |
0,75 |
0,2182 |
0,8728 |
296,752 |
5,5 |
0,92 |
0,2021 |
0,8084 |
274,856 |
6,5 |
1,08 |
0,1852 |
0,7408 |
251,872 |
7,5 |
1,25 |
0,1684 |
0,6736 |
229,024 |
8,5 |
1,42 |
0,1417 |
0,5667 |
192,671 |
9,5 |
1,58 |
0,1379 |
0,5516 |
187,544 |
10,5 |
1,75 |
0,1246 |
0,4984 |
169,456 |
11,5 |
1,92 |
0,1126 |
0,4504 |
153,136 |
12,5 |
2,08 |
0,1019 |
0,4076 |
138,584 |
13,5 |
2,25 |
0,0924 |
0,3696 |
125,664 |
14,5 |
2,42 |
0,0839 |
0,3356 |
114,104 |
15,5 |
2,58 |
0,0765 |
0,3060 |
104,040 |
16,5 |
2,75 |
0,0698 |
0,2792 |
94,928 |
17,5 |
2,92 |
0,0639 |
0,2556 |
86,904 |
18,5 |
3,08 |
0,0587 |
0,2348 |
79,832 |
19,5 |
3,25 |
0,0540 |
0,2160 |
73,440 |
20,5 |
3,42 |
0,0498 |
0,1992 |
67,728 |
21,5 |
3,58 |
0,0461 |
0,1844 |
62,696 |
Wyznaczanie naprężeń od fundamentu obciążonego q2 = 260Pa
Wartości policzone metodą punktów narożnych:
|
dla |
|
|
dla |
B |
8 m |
|
B |
8 m |
L |
22 m |
|
L |
10 m |
L/B |
2,75 |
|
L/B |
1,25 |
Naprężenia w tym przypadku zostały policzone ze wzoru:
z[m] |
z/B |
η1 |
η2 |
|
[kPa] |
0,5 |
0,06 |
0,2500 |
0,2500 |
0,0000 |
0,000 |
1,5 |
0,19 |
0,2493 |
0,2491 |
0,0004 |
0,104 |
2,5 |
0,31 |
0,2470 |
0,2461 |
0,0018 |
0,468 |
3,5 |
0,44 |
0,2426 |
0,2402 |
0,0048 |
1,248 |
4,5 |
0,56 |
0,2361 |
0,2314 |
0,0094 |
2,444 |
5,5 |
0,69 |
0,2279 |
0,2203 |
0,0152 |
3,952 |
6,5 |
0,81 |
0,2184 |
0,2075 |
0,0218 |
5,668 |
7,5 |
0,94 |
0,2082 |
0,1939 |
0,0286 |
7,436 |
8,5 |
1,06 |
0,1977 |
0,1800 |
0,0354 |
9,204 |
9,5 |
1,19 |
0,1873 |
0,1664 |
0,0418 |
10,868 |
10,5 |
1,31 |
0,1772 |
0,1534 |
0,0476 |
12,376 |
11,5 |
1,44 |
0,1674 |
0,1411 |
0,0526 |
13,676 |
12,5 |
1,56 |
0,1581 |
0,1297 |
0,0568 |
14,768 |
13,5 |
1,69 |
0,1494 |
0,1193 |
0,0602 |
15,652 |
14,5 |
1,81 |
0,1411 |
0,1098 |
0,0626 |
16,276 |
15,5 |
1,94 |
0,1333 |
0,1011 |
0,0644 |
16,744 |
16,5 |
2,06 |
0,1261 |
0,0932 |
0,0658 |
17,108 |
17,5 |
2,19 |
0,1193 |
0,0861 |
0,0664 |
17,264 |
18,5 |
2,31 |
0,1129 |
0,0797 |
0,0664 |
17,264 |
19,5 |
2,44 |
0,1069 |
0,0738 |
0,0662 |
17,212 |
20,5 |
2,56 |
0,1014 |
0,0685 |
0,0658 |
17,108 |
21,5 |
2,69 |
0,0961 |
0,0637 |
0,0648 |
16,848 |
Wyznaczanie naprężeń dodatkowych
Naprężenia od obciążenia fundamentu oraz ciężaru własnego podłoża są sumą poszczególnych obciążeń:
Naprężenia dodatkowe wyznaczone zostały ze wzoru:
z[m] |
[kPa] |
[kPa] |
[kPa] |
[kPa] |
[kPa] |
0,5 |
339,864 |
0,000 |
339,864 |
28,2528 |
311,611 |
1,5 |
337,552 |
0,104 |
337,656 |
28,19064 |
309,465 |
2,5 |
329,12 |
0,468 |
329,588 |
27,98157 |
301,606 |
3,5 |
315,656 |
1,248 |
316,904 |
26,99273 |
289,911 |
4,5 |
296,752 |
2,444 |
299,196 |
26,81756 |
272,378 |
5,5 |
274,856 |
3,952 |
278,808 |
26,67064 |
252,137 |
6,5 |
251,872 |
5,668 |
257,540 |
25,77785 |
231,762 |
7,5 |
229,024 |
7,436 |
236,460 |
24,73815 |
211,722 |
8,5 |
192,671 |
9,204 |
201,875 |
23,61369 |
178,262 |
9,5 |
187,544 |
10,868 |
198,412 |
22,43272 |
175,979 |
10,5 |
169,456 |
12,376 |
181,832 |
21,25176 |
160,580 |
11,5 |
153,136 |
13,676 |
166,812 |
20,08774 |
146,724 |
12,5 |
138,584 |
14,768 |
153,352 |
18,31912 |
135,033 |
13,5 |
125,664 |
15,652 |
141,316 |
17,28506 |
124,031 |
14,5 |
114,104 |
16,276 |
130,380 |
16,30187 |
114,078 |
15,5 |
104,04 |
16,744 |
120,784 |
15,38647 |
105,398 |
16,5 |
94,928 |
17,108 |
112,036 |
14,51629 |
97,520 |
17,5 |
86,904 |
17,264 |
104,168 |
13,71391 |
90,454 |
18,5 |
79,832 |
17,264 |
97,096 |
12,95108 |
84,145 |
19,5 |
73,44 |
17,212 |
90,652 |
12,25041 |
78,402 |
20,5 |
67,728 |
17,108 |
84,836 |
11,59495 |
73,241 |
21,5 |
62,696 |
16,848 |
79,544 |
10,97904 |
68,565 |
Według zaleceń normy sumowanie osiadań si poszczególnych warstw geotechnicznych w celu wyznaczenia osiadania fundamentu S należy przeprowadzać do głębokości zmax , na której jest spełniony warunek:
W rozpatrywanym przypadku warunek jest spełniony na głębokości z = 16,5 m , gdzie wartości wynoszą:
oraz
Wykresy składowych naprężeń
Obliczanie wielkości osiadań
Wielkości osiadań liczona jest jako suma osiadań wtórnych
i pierwotnych
poszczególnych warstw i :
, gdzie:
- edometryczny moduł ściśliwości, odpowiednio wtórnej i pierwotnej, ustalony dla gruntu warstwy i;
= 1 m - grubość warstwy i;
- współczynnik uwzględniający stopień odprężenia podłoża po wykonaniu wykopu, którego wartość równa jest 1, gdy czas wznoszenia budowli (od wykonania wykopów fundamentowych do zakończenia stanu surowego, z montażem urządzeń stanowiących obciążenie stałe) trwa dłużej niż 1 rok.
z[m] |
|
|
M |
M0 |
si [m] |
0,5 |
28,2528 |
311,611 |
83333,33 |
75000 |
0,0045 |
1,5 |
28,19064 |
309,465 |
83333,33 |
75000 |
0,0045 |
2,5 |
27,98157 |
301,606 |
38666,67 |
29000 |
0,0111 |
3,5 |
26,99273 |
289,911 |
38666,67 |
29000 |
0,0107 |
4,5 |
26,81756 |
272,378 |
38666,67 |
29000 |
0,0101 |
5,5 |
26,67064 |
252,137 |
38666,67 |
29000 |
0,0094 |
6,5 |
25,77785 |
231,762 |
38666,67 |
29000 |
0,0087 |
7,5 |
24,73815 |
211,722 |
38666,67 |
29000 |
0,0079 |
8,5 |
23,61369 |
178,262 |
38666,67 |
29000 |
0,0068 |
9,5 |
22,43272 |
175,979 |
38666,67 |
29000 |
0,0066 |
10,5 |
21,25176 |
160,580 |
38666,67 |
29000 |
0,0061 |
11,5 |
20,08774 |
146,724 |
38666,67 |
29000 |
0,0056 |
12,5 |
18,31912 |
135,033 |
38666,67 |
29000 |
0,0051 |
13,5 |
17,28506 |
124,031 |
38666,67 |
29000 |
0,0047 |
14,5 |
16,30187 |
114,078 |
38666,67 |
29000 |
0,0044 |
15,5 |
15,38647 |
105,398 |
38666,67 |
29000 |
0,0040 |
16,5 |
14,51629 |
97,520 |
38666,67 |
29000 |
0,0037 |
17,5 |
13,71391 |
90,454 |
38666,67 |
29000 |
|
18,5 |
12,95108 |
84,145 |
38666,67 |
29000 |
|
19,5 |
12,25041 |
78,402 |
38666,67 |
29000 |
|
20,5 |
11,59495 |
73,241 |
38666,67 |
29000 |
|
21,5 |
10,97904 |
68,565 |
38666,67 |
29000 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Σ (16,5) |
0,1139 |
Analiza uzyskanych wartości osiadania
Osiadanie średnio-końcowe pod zadanym punktem wynosi:
i nie spełnia warunku
gdzie dopuszczalne przemieszczenie dla hali przemysłowej Sdop= 5 [cm]. Budynek tego typu nie może zatem być posadowiony na badanym gruncie.