Prawo gospodarcze -zespół norm regulujący stosunki społeczne w szeroko pojętym obrocie gospodarczym. W obrocie gospodarczym występują przepisy cywilno-prawne i regulacje administracyjno prawne. To zespół norm prawnych określających zasady wzajemnych stosunków między podmiotami gospodarczymi oraz ich tworzenia. Metoda regulacji wyróżnia się, iż sytuacja podmiotów prawnych jest równorzędna, a raczej oparta na założeniu, że podmioty nie występują w stosunku podległości (jeden do drugiego ). Prawo cywilne- to zespół norm prawnych, które reguluje stosunki majątkowe oraz związane z nimi stosunki niemajątkowe wyróżniające się tym, że sytuacja prawna podmiotów prawa cywilnego jest równorzędna a konkretnie oparta na założeniu, że podmioty te nie występują w stosunku odległości. Prawo administracyjne- dziedzina prawa, w którym jeden z podmiotów jest upoważniony do władczego kształtowania praw i obowiązków innego podmiotu. Stosunki cywilno prawne -to stosunki mające za przedmiot prawa majątkowe i związane z nimi prawa niemajątkowe, w których podmioty są względem siebie równorzędne. Stosunki administracyjno prawne -to stosunki, gdzie jeden podmiot (organ) władzy państwowej lub samorządowej, jest upoważniony jednostronnie względem praw i obowiązków innego podmiotu. Akt prawny- ma zastosowanie w działalności gospodarczej to ustawa z 23. 12. 1983 roku o działalności gospodarczej, wielokrotnie nowelizowana. Uregulowała ramy działalności gospodarczej. Przepisy tworzenia i funkcjonowania podmiotów gospodarczych ograniczają się do niektórych podmiotów, czyli osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą na własny rachunek oraz spółek prawa cywilnego. Działalność gospodarcza- (Art.. 2 ustęp 2) jest działalnością wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową prowadzoną w celach zarobkowych i na własny rachunek podmiotu prowadzącego taką działalność. Podmioty gospodarcze-to osoby fizyczne, osoby prawne, a także jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, utworzone zgodnie z przepisami prawa (ustawa z 23.12.88 r, o działalności gospodarczej). Spółka cywilna przestała być przedsiębiorcą. Sąd może zastosować częściowe ubezwłasnowolnienie, gdy te przyczyny występują z mniejszym nasileniem, tak, że orzeczenie ubezwłasnowolnienia całkowitego nie jest potrzebne ani celowe, lecz potrzebna jest pomoc spraw tej osoby. Sąd dla częściowo ubezwłasnowolnionego ustanawia kuratora. Ustawa o działalności gospodarczej formułuje zasadę równości wszystkich podmiotów pod względem prawa. Panuje zasada swobody gospodarczej, każdy może robić, co mu się podoba. Prowadzenie niektórych działalności wymaga koncesji lub zezwolenia. Działalność gospodarcza jest wolna od ograniczeń, chyba, że ograniczenia takie wynikają z przepisów prawa. Koncesja- to decyzja administracyjna, wydawana przez organ upoważniony w przepisach prawa np.: Ministerstwo Przemysłu. Koncesja może być udzielana na czas nieokreślony lub określony. Rejestracja - osoby prawne podlegają rejestracji. Akt rejestracji tworzy osobowość prawną (chyba, że przepisy szczególne stanowią inaczej) np. Bank Państwowy -nie podlega rejestracji. Koncesja -uzyskanie koncesji wymaga podjęcie działalności gospodarczej w zakresie: 1)poszukiwania, rozpoznawania i wydobywania kopalin oraz surowców mineralnych znajdujących się w odpadach powstałych po robotach górniczych oraz po procesach wzbogacenia kopalin, bezzbiomikowego magazynowania substancji w górotworze oraz składowania odpadów w podziemnych wyrobiskach górniczych;
2)przetwórstwa i obrotu metalami szlachetnymi i kamieniami szlachetnymi 3)przetwórstwa i obrotu metalami nieżelaznymi; 4)wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją; 5)wytwarzania środków farmaceutycznych i materiałów medycznych. Proces koncesyjny -klasyczne postępowanie koncesyjne; udzielenie koncesji -warunki: niekaralność; odpowiednie zabezpieczenie majątkowe (określona kwota na rachunku bankowym). Ustawa o działalności gospodarczej jest aktem prawnym skierowanym do wszystkich przedsiębiorców. Promesa koncesyjna -orzeczenie przyznania koncesji ostatecznej ( okres nie krótszy niż 6 miesięcy ); podmiot, któremu przyznano promesę, przy niezmienionych okolicznościach, musi uzyskać te koncesję (musi ona mu zostać przyznana). Podmiot gospodarczy - od 1999r. - PRZEDSIĘBIORCA; Obowiązki nakładane na wszystkie podmioty gospodarcze, te najistotniejsze są obwarowane sankcjami prawnymi: 1)podmiot gospodarczy jest obowiązany do prowadzenia działalności gospodarczej zgodnie z przepisami: BHP , budowlanymi, weterynaryjnymi. 2)jest zobowiązany do zapewnienia wykonywania prac specjalnych przez osoby z odpowiednimi kwalifikacjami; 3)musi posiadać i prowadzić rachunek bankowy , rozliczać się za pośrednictwem tych rachunków bankowych: jeżeli wartość transakcji przekroczy 3.000 ECU; Gdy w miesiącu poprzedzającym wartość obrotu między kontrahentami. przekroczyła 10.000 ECU, to w następnym miesiącu obowiązek rozliczenia się za pośrednictwem rachunku bankowego obowiązuje wtedy już 1.000 ECU ~ w przeciwnym wypadku zostaje nałożona kara od 10.000 do 1000.000 ECU; 4)musi zawiadomić właściwy Urząd Skarbowy o posiadaniu rachunków bankowych, w przypadku gdy posiadamy więcej niż I rachunek, należy wskazać, który z tych rachunków jest główny, który bank go prowadzi oraz powiadomić bank o prowadzeniu rachunków w innych bankach; OSOBA FIZYCZNA: rozpoczynająca działalność gospodarczą jest zobowiązana poddać się procedurze ewidencyjnej. Zgłoszenie powinno obejmować: oznaczenie przedsiębiorcy, jego siedziby lub miejsce zamieszkania; jeżeli ustanawiam pełnomocników (osoby upoważnione do działania w naszym imieniu) wskazać kogo; przedmiot działalności gospodarczej; miejsce wykonywania działalności gospodarczej; data rozpoczęcia działalności gospodarczej ; Wpis do ewidencji: czynności materialno- techniczne, nie wymaga żadnej władczej decyzji; Na organie ciąży obowiązek wpisu i powiadomieniem wnioskodawcy o tym fakcie. Organ może odmówić wpisu, gdy: 1)działalność nie jest zgodna z prawem, 2)złożone materiały są niekompletne i po powiadomieniu wnioskodawcy nie zostały uzupełnione; Organ dokonujący wpisu do ewidencji powiadamia o tym fakcie Urząd Skarbowy. Do ewidencji nie trzeba zgłaszać działalności ubocznej. Działalność gospodarcza prowadzona przez osoby :fizyczne, z której zarobek stanowi dodatkowe źródło dochodu; nie każda działalność gospodarcza może być działalnością uboczną. PODZIAŁ SPÓŁEK: 1)cywilne w (KC 860- 865). 2)handlowe w KSH. Spółki handlowe: 1)jawna, 2)komandytowa, 3)z o. o. 4)S. A. Spółki dzielimy na: 1)osobowe np.: cywilna, jawna, komandytowa, 2)kapitałowe np.: z o. o. , S. A.
Spółki osobowe- więź pomiędzy osobami tworzącymi opiera się na więzi osobistej, która pozwala im na realizację określonego celu, w przypadku spółek komandytowych jest to więź zaangażowania kapitału. Spółki osobowe nie posiadają statutu osoby prawnej. Tylko osoba cywilna podlega do ewidencji a jawna i komandytowa podlega rejestracji w rejestrze handlowym. W spółce z o.o. wola wspólników może spowodować, że więź personalna może mieć charakter dominujący. Spółki kapitałowe są osobami prawnymi, które osobowość prawną osiągają przez rejestrację. Odpowiedzialność za zobowiązania spółki: spółka osobowa- odpowiedzialność osobista i solidarna. Spółka kapitałowa- wspól. nie ponoszą zasadniczo odpowiedzialności za zobowiązania cywilno- prawne spółki, wspólnicy ponoszą jedynie odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe- ogranicza się do spółki Z.O.O. Spółka cywilna jest spółką osobową, nie ma osobowości prawnej. To jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej, utworzona zgodnie z przepisami prawa, dopuszczona do obrotu handlowego. Spółka cywilna- jest umową na mocy której wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez wniesienie wkładów. By utworzyć spółką cywilną umowę muszą zawrzeć co najmniej dwie osoby. Umowa spółki cywilnej powinna być sporządzona w formie pisemnej. Wkłady wspólników do spółki są dobrowolne nie ma min. kwoty. Wkładem może być: 1)wniesienie środków pieniężnych, 2)wkład nie pieniężny to znaczy aport, 3)know- how (pomysł, technologia), 4)spółka cywilna przewiduje możliwość wniesienia wkładów przez świadczenie usług na rzecz spółki np. praca. Gdy w spółce cywilnej wkładami są wkłady niepieniężne trzeba je wycenić. Wnosząc wkłady wspólnicy określają ile procent udziałów w łącznej masie wkładów w spółce cywilnej będzie wynosił ich wkład. Oznaczenie to przesądzi w jakim procencie wspólnik będzie partycypować w stratach i zyskach spółki. Gdy umowa spółki nie określa w jakim procencie wspólnicy partycypują w zyskach i stratach to kodeks cywilny mówi wtedy, że udziały są równe. Po wniesieniu wkładu do spółki mamy do czynienia ze współwłasnością łączną zwaną idealną lub nie podzielną. Oznacza to, że każdy ze wspólników jest właścicielem pewnego procentu wkładu, ale nie da się wydzielić, że ta część wkładu jest jego, każdy ma idealne prawa do tej rzeczy. Odpowiedzialność wspólników w spółce cywilnej- wspólnicy ponoszą odpowiedzialność w sposób solidarny, to odpowiedzialność osobista. Wspólnicy odpowiadają osobiście za zobowiązania spółki. Wspólnie odpowiadają swoim majątkiem i solidarnie- wierzyciel może kierować swoje pretensje do majątku spółki lub majątku wybranego przez siebie wspólnika. Spełnienie wierzytelności przez wspólników upoważnia go do domagania się od pozostałych wspólników spełnienia długu. Reprezentacja spółki cywilnej- wspólnik na mocy umowy może prowadzić i reprezentować ją w sprawach nie przekraczających zwykłego zarządu. Gdy czynność wykracza poza zwykły zarząd, wspólnik musi być uprawniony do prowadzenia dużej sprawy. Takie zezwolenie wynika z uchwały wspólników. Zysk w spółce cywilnej- może być rozliczony po powstaniu spółki. W przypadku gdy spółka została utworzona na czas nie określony możliwa jest wypłata zysku po upływie roku obrachunkowego. Mogą to też być wypłacone zaliczki na poczet zysku raz w miesiącu.
Spółka cicha- polegała ona na tym, że osoba fizyczna lub prawna wnosiła do kupca rejestrowego, wkład pieniężny w zamian za udziały w zysku przedsiębiorstwa i była zwolniona od obowiązku odpowiedzialności wobec tego przedsiębiorcy. Z chwilą pojawienia się kodeksu cywilnego spółka ta przestała istnieć. Rozwiązanie spółki może nastąpić na mocy orzeczenia sądu. Spółka cywilna- jest jedyną spółką, która podlega ujawnieniu w rejestrze podmiotów gospodarczych. Spółka jawna- to spółka handlowa, uregulowana w kodeksie handlowym. To też spółka osobowa, odpowiedzialność jest tu osobista i solidarna tak jak w spółce cywilnej. To spółka, która prowadzi we własnym imieniu przedsiębiorstwo zarobkowe w większym rozmiarze a nie jest inną spółką (może prowadzić gospodarstwo rolne). Spółka jawna musi prowadzić: działalność gospodarczą prowadzoną w większym rozmiarze (oznacza to, że wspólnicy decydują, czy chcą funkcjonować jako spółka cywilna czy jawna). Korzyści prowadzenia spółki jawnej-1)marketingowa (spółek jawnych w obrocie jest nie wiele). 2)podlega ona rejestracji w rejestrze handlowym (jest bardziej wiarygodna). 3)może działać za pośrednictwem prokurenta (pełnomocnika). Prokura umożliwia dokonywanie wszelkich czynności. By utworzyć spółkę jawną- trzeba zawrzeć umowę na piśmie. Jest to podstawa do dokonywania wpisów w rejestrze handlowym. Spółkę jawną powołują co najmniej dwie osoby fizyczne lub prawne. Odpowiedzialność (te same zasady co w spółce cywilnej) solidarna i osobista. Każdy wspólnik odpowiada całym swoim majątkiem. Wierzyciel może wybrać, od którego wspólnika chce uzyskać świadczenie. Wniesienie wkładów, które są w formie pieniężnej lub niepieniężnej. Każdy wspólnik prowadzi i reprezentuje spółkę w czynnościach nie przekraczających zwykłego zarządu. Rozwiązanie spółki jawnej: 1)sytuacje zawarte w umowie, 2)śmierć wspólnika, 3)orzeczenie sądowe. Spółka komandytowa- to spółka osobowa, nie posiadająca osobowości prawnej. Jej celem jest prowadzenie w większym rozmiarze przedsiębiorstwa zarobkowego pod wspólną firmą. Występują dwa rodzaje wspólników: 1)komandytariusz- ponosi odpowiedzialność ograniczoną. 2)kompementariusz- ponosi odpowiedzialność nie ograniczoną całym swoim majątkiem. Umowa spółki zawierana jest na piśmie przez co najmniej dwie osoby. Wkłady (tworzą majątek spółki, który jest współwłasnością łączną). Kwota komandytowa może być niższa, wyższa bądź równa wkładom komandytariusza. Powinna być ona określona w umowie, jeżeli nie ma określenia je wysokości to przyjmuje się, że jej wysokość równa jest wkładom wniesionym przez komandytariusza. Prawo do reprezentacji spółki ma komplementariusz w czynnościach nie przekraczających zwykłego zarządu, gdy czynności je przekraczają, wymaga to uchwały. Umowa spółki mysi mieć formę aktu notarialnego. Zwykły zarząd- jest wtedy gdy mamy do czynienia z majątkiem wspólnym. Czynności mieszczące się w zwykłym zarządzie i poza nim. Gdy czynność wykracza poza zwykły zarząd to potrzebna jest zgoda wspólników. Ze zwykłym zarządem spotykamy się tam gdzie jest wspólny majątek. Zwykły zarząd jako pojęcie nie jest definiowane. Sąd orzeka czy czynność mieści się w zwykłym zarządzie czy jest poza nim. Zwykły zarząd - załatwianie zwykłych spraw związanych z eksploatacją rzeczy i utrzymanie jej w stanie nie pogorszonym w ramach jej aktualnego przeznaczenia. Zarząd zwykły to ogół czynności faktycznych i sprawnych związanych ze zwykłą działalnością, majątkiem wspólnym.
Prawidłowości gospodarki wspólnym majątkiem- to wszelkie czynności, związane z normalnym korzystaniem z majątku wspólnego i zachowanie go w stanie nie pogorszonym. Zwykły zarząd to czynności zachowawcze, które na celu mają zachowanie wspólnego majątku w stanie nie pogorszonym. Elementy sporu: 1)ocena rozmiaru i charakter majątku wspólnego, 2)wysokość zobowiązań w stosunku do wartości majątku wspólnego, 3)doniosłości (wagi) czynności z punktu widzenia interesu społeczno- gospodarczego majątku wspólnego, 4)bezpieczeństwo obrotu prawnego. Pułapy ochrony: 1)majątek osób nieletnich, 2)majątek małżonków, 3)współwłasność w częściach ułamkowych, 4)współwłasność majątkowa wynikająca z prowadzenia działalności gospodarczej. Bezpieczeństwo obrotu- jeżeli staną się podmiotem trudniącym się daną działalnością, to wymaga się ostrożności i kwalifikacji w stosunku do innych podmiotów. Spółki kapitałowe: 1)spółka akcyjna, 2)spółka z o.o. Te spółki są osobami prawnymi, a zatem w obrocie prawnym funkcjonują spółki, a nie wspólnicy. Mają charakter wspólny. Spółki są samodzielnym podmiotem. Osobowość prawną nabywają z momentem zarejestrowania. Spółka jest samodzielnym podmiotem: powoduje to, że zobowiązania spółki ciążą na spółce a nie na wspólnikach. Wyjątek zobowiązania finansowe (podatkowe) w spółce z o.o. płaci także wspólnik. Spółka z o.o.- jest przedmiotem regulacji K. H. Dej. Art. 158. są one tworzone w celach gospodarczych. Podstawową czynnością jest działalność gospodarcza. Kodeks handlowy wprowadził zmianą, że spółka z o.o. może być jednoosobowa lub wieloosobowa. Ma to znaczenie, że w przypadku tworzenia spółki z o.o. jednoosobowej tworzy ją sporządzenie aktu założycielskiego. Jeżeli spółka ma liczyć dwie osoby to trzeba zawrzeć umowę spółki z o.o. Obie te czynności wymagają dla ważności aktu notarialnego. Skutek zaistnienia spółki musi być zarejestrowany w ciągu 6 miesięcy od daty sporządzenia umowy. W przypadku spółki jednoosobowej musi być prowadzona pełna księgowość. Spółka jednoosobowa daje ochronę własnego majątku przed wierzytelnościami za wyjątkiem urzędu skarbowego. Wymagania które muszą być spełnione przy zakładaniu spółki z o.o. kapitał spółki z o.o. wynosi min. 4000zł. Kapitał może być wniesiony jako wkład gotówkowy lub aport. Jako aport mogą być rzeczy, prawa rzeczowe i technologie. Nie można pokryć wkładu przez własną pracę. Kapitał dzieli się na równe udziały lub udziały o nie równej wartości. W umowie należy zaznaczyć jakie są to udziały, czy wspólnik jest upoważniony do posiadania więcej udziałów niż jeden. Wartość jednego udziału to 50zł. Zarząd daje gwarancje, że wkłady zostały wniesione. Kapitał powinien umożliwiać rozpoczęcie i finansowanie działalności gospodarczej. Pierwszą rzeczą jest zawarcie umowy lub aktu założycielskiego w postaci aktu notarialnego. Treść umowy określa art.162 par.2 kodeksu handlowego: 1)określenie firmy i siedziby spółki, 2)przedmiot przedsiębiorstwa czyli określenie czym spółka będzie się w praktyce zajmowała, 3)określenie czasu trwania spółki (może być nieokreślony lub określony np. rok), 4)wysokość kapitału zakładowego min 4000zł. 5)określenie czy wspólnik może posiadać więcej niż jeden udział. Nie powinno się określać kto stanowi zarząd spółki, powinno być to czynnością uboczną. Po zawarciu umowy należy powołać pierwsze władze spółki: zarząd - staje się odpowiedzialny za zarejestrowanie spółki oraz za wniesienie wkładów.
Rejestr zawiera: 1)firma, 2)siedziba, 3)przedmiot spółki, 4)wysokość kapitału zapasowego, 5)czy osoby mogą posiadać więcej niż jeden wkład, 6)imiona i nazwiska członków zarządu i sposób reprezentowania spółki, 7)informacja o wkładach niepieniężnych, 8)czas trwania spółki jeżeli jest to czas nieokreślony, 9)określanie pism i gdzie będą informacje o niej. Przez akt rejestracji spółka nabywa osobowość prawną. W umowie nie musi być określone kto jest właścicielem spółki. Władze spółki z o.o.: 1)zarząd- to organ równoznaczny z Rządem. Powołany do bieżącego administrowania, 2)rada nadzorcza, komisja rewizyjna- posiada uprawnienia do kontroli zewnętrznej. 3)zgromadzenie wspólników- parlament, który wytycza zasadnicze problemy. Zarząd jest organem najistotniejszym. Reprezentuję spółkę w sprawach sądowych i pozasądowych. Wyjątek: zarząd nie będzie w niej działał prokurent i gdy będzie działał pełnomocnik spółki. Zarząd= pełnomocnik. Prokurent ustanawia zarząd, który może być potwierdzany treścią umowy. W liczebności nie ma ograniczeń. Może być jednoosobowa lub wieloosobowa. Wymogiem prawnym jest to, że zarząd musi posiadać co najmniej jedną osobę. O liczebności zarządu decyduje on sam, czyli uzależniona jest od uchwały zarządu, który decyduje ilu będzie członków i kto nimi będzie. Członkiem zarządu może być: osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnej. Działa jako organ. Kto powołuje członków zarządu: 1)wspólnicy- uchwała wspólników. 2)umowa może stanowić, że kompetencje do powołania członków będzie miał ktoś inny np. Rada Rewizyjna. Aby inny podmiot miał te prawa musi to być jednoznacznie określone w umowie. Jest to rozsądne gdy jest duża liczba wspólników lub jest to Skarb Państwa. Gdy mamy problemy ze zwołaniem wspólników należy prawa te przekazać prokurentowi, Radzie Rewizyjnej. Kto może być powołany do zarządu: 1)udziałowcy, 2)osoby z zewnątrz. Art. 298 k.h. ustanawia odpowiedzialność zarządu za postępowanie egzekucyjne przeciwko spółce: „w przypadku gdy postępowanie egzekucyjne prowadzone przeciwko spółce jest osobiste, członkowie odpowiadają za nie solidarnie”- jest to przepis szczególny, ponieważ odpowiedzialność za zobowiązania cywilne może być przesunięta na członków zarządu. Jest prowadzona gdy egzekucja jest bezskuteczna. Zgromadzenie wspólników- ma charakter pierwszorzędny (można porównać do Parlamentu), uprawniony do wytyczania kierunków rozwoju spółki, podejmuje decyzje strategicznie, decyzje dotyczące kształtu umowy, decyzje dotyczące łączenia lub likwidowania spółki, uprawniony do zatwierdzania bilansu spółki. Zgromadzenie tworzą wspólnicy i tylko oni są uprawnieni aby w nim uczestniczyć, ale mogą powołać pełnomocnika. Zgromadzenia dzielą się na zwyczajne i nadzwyczajne. Zgromadzenie powinno się odbyć raz do roku do 6 miesięcy po zakończeniu roku obrotowego. Zgromadzenie może odbywać się w sprawach nadzwyczajnych, których nie da się określić. Zgromadzenia odbywają się w siedzibie spółki. Jeżeli w innym miejscu, to musi być to zapisane w umowie ale musi się mieścić w granicach R.P. obowiązek zgromadzenia wspólników ciąży na zarządzie. Ciąży także na organach nadzorczych wtedy, gdy zarząd zgromadzenia nie zwoła. Zwołanie zgromadzenia następuje poprzez wysłanie listów poleconych przez zarząd, listy muszą zawierać porządek obrad. Wspólnicy mogą głosować tylko w sprawach zawartych w porządku obrad. Gdy zgromadzenie dotyczy całego kapitału zakładowego to mogą być podejmowane sprawy które nie zostały zapisane w porządku obrad.
Umowa może wprowadzić obowiązek uczestniczenia w zgromadzeniu odpowiedniej ilości osób posiadających udziały w spółce. Każdy udział to jeden głos w zgromadzeniu. Wspólnik może określić ile jego udziałów bieżę udział w danym zgromadzeniu. Udziały są uchwalane większością głosów (50+1). Większość niezbędna jest gdy: 1)chcemy zmienić umowę spółki, 2)chcemy połączyć spółki, 3)chcemy zlikwidować spółkę. Uchwałą musi być podjęta 2/3 głosów. Głosowanie jest z reguły jawne. Tajność jest wtedy gdy powołuję się lub odwołuję członków zarządu, likwidatorów lub dotyczy spraw osobistych. Tajność głosowania jest wtedy gdy jeden ze wspólników zgłosi taką potrzebę. Uchwały mogą być zaskarżane w sądzie rejonowym. Uchwały są zaskarżane wtedy, gdy są niezgodne z przepisami prawa lub z umową spółki, ale także gdy krzywdzą wspólników, naruszają interes spółki, dobry obyczaj kupiecki (wtedy nie są zgodne z przepisami i umową spółki). Do skarżenia uchwał do sądu są uprawnieni: organy spółki (zarząd, organ nadzoru),członkowie tych organów, wspólnicy, którzy głosowali przeciwko tej uchwale. Sprzeciw musi być zaprotokołowany. Skarżyć może także wspólnik nie obecny, pod tym jednak warunkiem, gdy zgromadzenie zostało zwołane w sposób wadliwy lub głos zastał oddany na piśmie lub głos wspólnika zastał pominięty, wspólnik został nie dopuszczony do głosu bez uzasadnienia. Możliwość skargi jest limitowana czasem. Sprzeciw może być wniesiony w ciągu jednego miesiąca od daty dowiedzenia się o uchwale, ale nie później niż w ciągu roku od daty w której została powzięta. Kwestie zmiany w umowie. Umowa jest aktem wewnętrznym spółki. Każda zmiana umowy wymaga uchwały, która zapada na zgromadzeniu wspólników. O każdej zmianie umowy musimy zawiadomić sąd rejonowy. Gdy chcemy obniżyć kapitał- zanim ta zmiana zostanie zarejestrowana spółka zobowiązana jest do trzykrotnego jej zatwierdzenia i opublikowania w pismach specjalistycznych. Ustanie działalności spółki może wynikać z trzech sytuacji: 1)oznaczenie w umowie na jaki czas spółka została powołana, 2)wola wspólników, którzy podejmują uchwałę o rozwiązaniu spółki. Uchwała taka rozpoczyna proces likwidacji, 3)ogłoszenie likwidacji przez sąd gospodarczy. W tych przypadkach potrzebne jest powołanie likwidatora. Musi on ściągnąć wszystkie wierzytelności, sprzedać składniki majątku i pokryć wszystkie długi. Jeżeli zostanie nadwyżka to jest ona dzielona proporcjonalnie do wysokości udziałów. Spółka z o.o. może być przekształcona w spółkę akcyjną, a cały majątek spółki z o.o. jest aportem wniesionym do spółki akcyjna. Spółka akcyjna. Zakres kompetencji organów spółki jest zbliżony do organów spółki z o.o. Spółka akcyjna regulowana w kodeksie handlowym to spółka kapitałowa. Posiada osobowość prawną, którą nabywa w momencie wpisu do rejestru handlowego. Jest predysponowana do prowadzenia i finansowania dużych przedsięwzięć. Spółka akcyjna to spółka która została utworzona na podstawie art. K.H. S.A może być powołana do prowadzenia działalności gospodarczej lub innej. Do powołania spółki akcyjnej potrzebne jest: 1)uchwalenie statutu w postaci aktu notarialnego, 2)objęcie akcji, 3)pokrycie kapitału akcyjnego, 4)wpis do rejestru handlowego. Spółkę akcyjną założyć muszą 3 osoby. Wyjątek to Skarb Państwa, związek samorządu terytorialnego (rada gminy). Kapitał akcyjny to minimum 100000. min. wartość akcji 1zł. Kapitał może być wpłacany jako aport (rzeczy i prawa majątkowe) oraz środki pieniężne.
Dowodem uiszczenia wpłaty jest decyzja zarządu. Na dzień rejestracji trzeba dysponować kwotą 25000zł, pozostałe części muszą być wpłacane w terminach określanych w umowie i statucie. Dwie metody zakładania spółek akcyjnych: 1)metoda zawiązania łącznego (względnego), 2)metoda sybstrykcyjna czyli substrykcja akcji (sukcesyjną). Związanie jednoznaczne- trzy osoby wyrażają wolę założenia spółki- notariusza- jeden akt notarialny, 1)oświadczenie założycielskie zakłada S.A o takiej nazwie, jaką określą wspólnicy i oni aprobują zaproponowany statut. Statut S.A (zawiera to samo co statut spółki z o.o.), wskazanie ilości i rodzaju akcji objętych przez te osoby, ceny. W kolejnym punkcie stwierdza się wybór władz spółki. To zarząd podejmuje działania dotyczące rejestracji. W metodzie sukcesyjnej założyciele muszą uchwalić statut, który publikują, składają w sądzie pieniądze które służą do zabezpieczania roszczeń dotyczących akcji- 5% wysokości kapitały akcyjnego, następnie publikuję się i ogłasza przetarg na akcje, sprzedaż akcji oraz wybiera się członków do organów spółki. Organy spółki: 1)zarząd, 2) rada nadzorcza lub komisja rewizyjna, 3)zgromadzenie akcjonariuszy. Zarząd podpisuje umowy i reprezentuję spółkę na zewnątrz. Może być jednoosobowy lub wieloosobowy. Zarząd jest kadencyjny. Czas kadencji pierwszego zarządu 2 lata, kolejnego 3 lata. Te terminy można zmienić przez statut. Modyfikacja może nastąpić tylko w dół. Organy nadzorcze- to jeden, jest on obligatoryjny. Może być powołana zarówno rada nadzorcza i komisja rewizyjna. Skład to min. 5 osób. Dla komisji rewizyjnej to wymóg stały, chyba, że akcjonariusze postanowią inaczej. Dla rady nadzorczej 5 osób to min. Czas kadencji pierwszego organu, a kolejnych 3 lata. Zadania takie same jak w spółce z o.o. Organem stanowiącym jest Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy. Dzielą się na zgromadzenia zwyczajne i nadzwyczajne. Zgromadzenie powinno być zwołane w siedzibie spółki lub w innym miejscu ale w granicach R.P. ale to musi być określone w statucie spółki. Obowiązek zgromadzenia ciąży na zarządzie. Ciąży także na organach nadzorczych wtedy, gdy zarząd zgromadzenia nie zwoła. Także wspólnik może zwołać zgromadzenie, ale wtedy gdy jest to określone w umowie. W walnym zgromadzeniu akcjonariuszy mogą uczestniczyć: 1)w przypadku akcji imiennych akcjonariusze, których akcje są zapisane w księdze akcji na tydzień przed zgromadzeniem, 2)w przypadku akcji na okaziciela jest złożenie spółce na tydzień przed zgromadzeniem oświadczenia. Sposób podejmowania decyzji jest zbliżony do spółki z o.o. Sprawy nadzwyczajne ¾ głosów zgromadzonego kapitały akcyjnego. Ta większość dotyczy: 1)emisji akcji. 2)połączenia spółki. 3)rozwiązania spółki. 4)zmiany statutu. Wszystkie zgromadzenia muszą być protokołowane. Protokół musi być sporządzony w postaci aktu notarialnego. Uchwały mogą być zaskarżane, wszystko tak jak w spółce z o.o. Likwidacja S.A tak samo jak w spółce z o.o. w korespondencji jaką wysyła spółka kapitałowa muszą być zawarte następujące dane: 1)numer, pod którym spółka jest zarejestrowana, 2)miejsce sądu rejonowego. 3)skład zarządu. 4)wysokość kapitału. 5)dokładny adres spółki. Spółka joint- venture (spółka z kapitałem zagranicznym). Podstawą prawną jest ustawa z 14.06.1996r. spółka ta to spółka prawa handlowego. To spółka z o.o. względnie akcyjna. Spółki joint- venture muszą być tworzone na zasadach określonych w K.H. dotyczących sp. z o.o. lub sp. S.A. Ustawa ta wprowadza ułatwienia i restrykcje. Restrykcje dotyczą, gdy do spółki ma być wniesione polskie przedsiębiorstwo. To polski kapitał musi uzyskać pozwolenie administracyjne.
Źródła finansowania wkładów do spółki: 1)kapitał zagraniczny gromadzony na rachunkach w Polsce. 2)kapitał przekazany z zagranicy i wymieniony w polskim banku dewizowym. 3)wkład ni pieniężny nabyty w kraju dziedziczenia. Od kapitału zagranicznego w formie aportu nie płaci się cła, gdy przedmiot ten nie zostanie sprzedany w ciągu 3 lat. Spółka ta w całości lub w części jest własnością kapitału zagranicznego. Przedsiębiorstwo państwowe- to podmiot specyficzny. Podstawy prawne są bardzo sprecyzowane. Akty prawne, które regulują przedsiębiorstwo państwowe: 1)ustawa z 25.09.1981r. o przedsiębiorstwach handlowych. 2)ustawa z 25.09.1981r. o samorządzie załogi przedsiębiorstw państwowych, 3)ustawa z 31.01.1989r o finansowaniu przedsiębiorstw państwowych. Zasada 3S, że przedsiębiorstwo państwowe ma być: 1)samodzielne, że ma działać we własnym imieniu i na własny rachunek. 2)samorządnym- załoga przed. państw. ma prawo decydować o losach przeds. 3)samo finansującym- działalność gospodarcza ma być taka, aby państwo nie musiało dopłacać. Spółdzielnia- dobrowolne zrzeszenie nieograniczonej liczby osób o zmiennym składzie osobowym, o zmiennym funduszu udziałowym, które w interesie swych członków prowadzi wspólną działalność gospod. Może też prowadzić działalność oświatową- kulturową i społeczną- na rzecz członków i środowiska, otoczenia. Spółdzielnia posiada osobowość prawną. Fundacja-jest podmiotem zamkniętym. Fundatorami mogą być osoby, które podpisały akt założycielski fundacji (sporządzony w formie atu notarialnego pod rygorem nieważności), fundacja posiada osobowość prawną, z chwilą rejestracji w sądzie rejonowym w Warszawie. Stowarzyszenia- są podmiotami otwartymi (mogą przystępować inne niż założyciele osoby). Jest to jednostka realizująca podstawowe prawo konstytucyjne o prawach o stowarzyszeniach. Wyróżnia się: 1)stowarzyszenia zwykłe (nie posiadają osobowości prawnej), 2)stow. zarejestrowane (posiadają osobowość prawną i tylko to stow. może prowadzić działalność gospod. Rejestracja odbywa się we właściwym sądzie okręgowym. Członkowie stow. nie muszą deklarować żadnej kwoty). Fundacje i stowarzyszenia: mogą one prowadzić działalność gospod pod warunkiem, że: 1)zyski będą przeznaczone na cele statutowe podmiotu. 2)działalność gospod musi być określana w akcie założycielskim. 3)przeznaczona minimalna kwota 1.000 zł. Prawo bankowe- jest to zespół norm posługujących się zarówno metodą cywilistyczną jak i administracyjną, które określają zasady prowadzenia działalności gospod, zasady prowadzenia i organizowania banku oraz zasady szeroko pojętego nadzoru nad bankami. Bank- osoba prawna utworzona zgodnie z przepisami ustaw, działająca na podstawie zezwoleń uprawniających do wykonywania czynności bankowych obciążającym ryzykiem środki powierzone pod jakimkolwiek tytułem zwrotnym. Prawo karne jest to gałąź prawa, która reguluje zachowanie porządku publicznego, który został przyjęty jako obowiązujący. Przestępstwem jest tylko to, co w przepisach jest zagrożone prawem.