Politechnika Wrocławska
Wydział Górniczy
V rok GO
Projekt nr 4.
Zagospodarowanie terenów pogórniczych.
Skład odpadów komunalnych w kopalni granitu.
Wykonał:
Rafał Kołodyński
Sytuacja terenowa i stan środowiska.
Wyeksploatowana kopalnia granitu „Reper” znajduje się po zachodniej stronie miasta Sawa, przy drodze łączącej dwa duże miasta Suchą Krapacką i Bielsko-Czarna. Wyrobisko to otoczone jest lasem mieszanym z przewagą drzew liściastych.
Szata roślinna otaczających łąk jest bogata i mało zanieczyszczona.
W pobliżu kamieniołomu znajdują się dwie wsie z zachowanymi w dobrym stanie budynkami gospodarczymi z początku dwudziestego wieku.
W pobliżu kopalni przepływa rzeka Skala. Woda z tej rzeki jest głównym źródłem wody gospodarczej dla wyżej wymienionych wsi Maków i Miedza.
Zarówno w lesie jak i w pozostałych otaczających teren wyrobiska terenach zielonych niewidoczne są skutki spowodowane zanieczyszczeniami chemicznymi.
Charakterystyka terenów pogórniczych.
W wyniku eksploatacji powstało rozległe wyrobisko wgłębne, którego powierzchnia wynosi 21 ha, a głębokość sięga do 40 metrów. Wydobycie granitu prowadzono dwoma poziomami eksploatacyjnymi o wysokościach 25 i 15 metrów i nachyleniu odpowiednio 70 i 75 stopni.
Kamieniołom zlikwidowano ze względu na likwidację Strzegomskich Zakładów Granitowych, które były głównym odbiorcą wydobywanego surowca oraz ze względu na wysoki poziom hałasu uciążliwego dla otoczenia.
3. Warianty koncepcji zagospodarowania terenu.
Wariant pierwszy.
Sposób eksploatacji oraz położenie wyrobiska stanowi doskonałą podwalinę pod amfiteatr na świeżym powietrzu. Prace przygotowawcze polegać będą na przystosowaniu ścian byłego wyrobiska, tak aby mogły na ich miejscu powstać miejsca siedzące dla potencjalnych widzów. Należałoby również wykonać prace polegające na wypoziomowaniu spągu wyrobiska.
Problem natomiast stanowi fakt iż Sawa jest niewielkim miastem, a jego mieszkańcy przejawiają niewielkie zainteresowanie imprezami kulturalnymi. Trudno byłoby więc wykorzystywać ten amfiteatr zgodnie z jego przeznaczeniem nie mając publiczności.
Wariant drugi.
Drugim wariantem jest utworzenie na terenie byłego wyrobiska granitu „Reper” ośrodka rekreacyjno-wypoczynkowego, poprzez przekształcenie w zbiornik wodny. Warunkiem przyjęcia tego projektu jest stworzenie odpowiedniego zabezpieczenia górnej krawędzi skarpy. Jednak po wykonaniu badań geologiczno-inżynierskich oraz hydrogeologicznych stwierdzono że budowa geologiczna wyklucza możliwość wykorzystania wyrobiska jako zbiornik wody.
Wariant trzeci.
Trzecim wariantem jest utworzenie miejskiego wysypiska śmieci w wyeksploatowanym wyrobisku. Wariant ten stanowi w miarę ekonomiczne rozwiązanie problemu zagospodarowania tereny pogórniczego.
Wariant docelowy.
Jako wariant docelowy przyjęty został wariant trzeci. Wyeksploatowane wyrobisko nadaj się idealnie na składowanie odpadów komunalnych dając przy tym zatrudnienie części mieszkańców okolicznych miejscowości.
Prace adaptacyjne polegać będą na wykonaniu dróg dojazdowych dla samochodów dostarczających odpady, uszczelnieniu podłoża wyrobiska i skarp bocznych. Uszczelnienie to polegać będzie na wypełnieniu szczelin i spękań powstałych w wyniku np. robót strzelniczych materiałami bitumicznymi, iłami, glinami lub innymi materiałami nieprzepuszczalnymi. Wykonać należy prace dostosowujące drogi wewnątrz kopalni dla maszyn pracujących przy składowaniu i układaniu śmieci(koparki jednonaczyniowe, spycharki).
W składowisku napełniany będzie najpierw pierwszy (niższy) poziom, a następnie po jego całkowitym napełnieniu i utwardzeniu napełniany będzie wyższy poziom.
Ważną rzeczą jest również przystosowanie niektórych budynków biurowych byłej kopalni do nowej funkcji - część z nich będzie wykorzystywana jako garaże dla maszyn pracujących przy składowaniu odpadów a część jako stanowiska sortowania surowców wtórnych oraz magazynów przechowujących potem te surowce.
Kolejnym krokiem powinno być zaplanowanie rozmieszczenia pomieszczeń dla ludzi zatrudnionych na składowisku.
Podsumowanie
Projekt ten stanowić będzie doskonałe rozwiązanie architektoniczne, którego wdrożenie pomoże w przyszłości po wypełnieniu znajdującego się najbliżej wysypiska śmieci nie martwić się zakładom komunalnym co zrobić z odpadami. Miastom znajdującym się najbliżej np. Skawa zmniejszy natomiast koszty pozbywania się tych odpadów.
Jak widać wykorzystanie dawnych wyrobisk do celów składowania odpadów jest możliwe a w niektórych przypadkach nawet pożądane.
Składowisko takie daje możliwość zatrudnienia dla ludzi mieszkających w jego okolicach a dla inwestora możliwość dochodów finansowych.