PODATKI

1. Klasyfikacje podatków- wymień wszystkie i omów przynajmniej dwie

• Podział ze względu na rodzaj podmiotu publicznego na rzecz, którego wpływy z podatków są odprowadzane:

Podatki państwowe - trafiają do Budżetu Państwa. Są to zarówno te, które w całości SA pobierane do budżetu (VAT, akcyza), jak i te, które w przeważającej części zasilają budżet, (PIT, CIT) - zwane też podatkami wspólnymi

Podatki samorządowe - zasilają budżety gmin należą do nich podatki lokalne pobierane przez same gminy (od nieruchomości, posiadania psów itp.) jak i inne, których wpływ stanowi dochody gminy (leśny, rolny, od spadków i darowizn itp.) często te podatki są pobierane przez US a dopiero później przekazywane gminą

• Podział ze względu na osobę podatnika

Podatek od osób fizycznych - podatek od spadków i darowizn, posiadania psów oraz PIT mogą obciążyć jedynie osoby fizyczne

Podatek od osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej

• Podział ze względu na tożsamość osoby podatnika formalnego i rzeczywistego

Podatki pośrednie - następuję w nim zaprogramowany przez państwo planowe rozczepienie osoby podatnika formalnego i rzeczywistego (np. VAT i akcyza)

Podatki bezpośrednie - zakłada tożsamość osoby podatnika rzeczywistego i formalnego, jednak możliwe jest rozczepienie tej osoby przez użycie przerzucalności podatku

• Podział ze względu na okoliczności wprowadzenia podatku

Podatki zwyczajne - są wprowadzone odpowiednimi ustawami, na czas nieokreślony, w można powiedzieć normalnych warunkach funkcjonowania państwa

Podatki nadzwyczajne - w szczególnych sytuacjach politycznych lub gospodarczych. Podatek ten może być jednorazowy, okresowy, epizodyczny. Musza mieć z góry określone okoliczności ich pobierania. Podatki takie były pobrane w latach 70-tych XX wieku

• Podział ze względu na sposób wprowadzenia podatków

Obligatoryjne - musza być one popierane zgodnie z obowiązującym w Polsce prawem podatkowym

Fakultatywne - mogą być pobierane, ale niezbędne jest spełnienie dodatkowych warunków określonych w ustawie,

• Ze względu na charakter pobieranych podatków

Podatki rzeczowe - najistotniejszą pozycje stanowi wśród elementów strukturalnych przedmiot podatku, nie jest tu brana pod uwagę sytuacja osobista podatnika

Podatki osobiste - najistotniejsze miejsce zajmuje podmiot podatku, okoliczności podmiotowe decydują o kształcie zobowiązania podatkowego, możliwość stosowania preferencji ze względu na sytuacje podatnika.

• Z punktu widzenia źródła poboru podatków

Podatki sięgające do dochodów podatnika - do dochodów można sięgać albo w toku ich powstawania albo w trakcie wydatkowania

Opodatkowanie dochodów w trakcie ich powstawania może przypierać formy:

Przychodowego - opodatkowanie wstępne, bez znajomości ostatecznej wielkości dochodu

Dochodowego - opodatkowanie, gdy znana jest już ostateczna wielkość dochodu

W tych przypadkach może nastąpić podwójne opodatkowanie tego samego dochodu

Przychodowo-dochodowego - jest to jednorazowe, zarazem wstepne i ostateczne opodatkowanie dochodu

Podatki typu konsumpcyjnego - ich wysokość uwzględniona jest w cenie towaru).

Podatki sięgające do majątku podatnika - mogą dotyczyć albo samego posiadania majatku albo jego przyrostu

Pobór podatku od posiadanego majątku - pobór od majątku w stanie statycznym,

Pobór podatku od rosnącego majątku - pobór od majątku w stanie dynamicznym, przyrost majątku może polegać na przyroście masy majątkowej albo na zmianie dotychczasowej wartości - w polskim prawie nie stosuje się podatków od przyrostu wartości a od przyrostu masy majątkowej.

2. Klasyfikacja podatków z uwagi na źródło podatkowe

Źródłem podatku może być dochód lub majątek.

Podatki sięgające do dochodów podatnika - do dochodów można sięgać albo w toku ich powstawania albo w trakcie wydatkowania

Opodatkowanie dochodów w trakcie ich powstawania może przypierać formy:

Przychodowego - opodatkowanie wstępne, bez znajomości ostatecznej wielkości dochodu

Dochodowego - opodatkowanie, gdy znana jest już ostateczna wielkość dochodu

W tych przypadkach może nastąpić podwójne opodatkowanie tego samego dochodu

Przychodowo-dochodowego - jest to jednorazowe, zarazem wstepne i ostateczne opodatkowanie dochodu

Podatki typu konsumpcyjnego - ich wysokość uwzględniona jest w cenie towaru).

Podatki sięgające do majątku podatnika - mogą dotyczyć albo samego posiadania majatku albo jego przyrostu

Pobór podatku od posiadanego majątku - pobór od majątku w stanie statycznym,

Pobór podatku od rosnącego majątku - pobór od majątku w stanie dynamicznym, przyrost majątku może polegać na przyroście masy majątkowej albo na zmianie dotychczasowej wartości - w polskim prawie nie stosuje się podatków od przyrostu wartości a od przyrostu masy majątkowej.

3. Funkcje podatków, podaj konkretne przykłady ich realizacji w polskim systemie podatkowym

Funkcja fiskalna - wynika z istoty podatku - jest to zasadnicze świadczenie pieniężne a co za tym idzie jego główną funkcja jest dostarczenie państwu niezbędnych środków do jego działalności. Podatki są podstawowym źródłem dochodów państwa i JST, i umożliwiają pokrycie znacznej części wydatków. Jest to najstarsza funkcja podatkowa

Funkcja redystrybucyjna - jej zakres jest zależny od warunków społecznych, politycznych i gospodarczych. Odpowiednio zorganizowany system podatkowy umożliwia państwu kierowanie i uczestniczenie w procesie redystrybucji PKB. Dzięki środkom z podatków, państwo jest wyposażone w możliwość dysponowania częścią produktu społecznego, i możliwa realizacja zadań z dziedziny obronności, administracji i zaspakajania potrzeb społecznych. Realizacja tych zadań następuje poprzez redystrybucje PKB

Funkcja stymulacyjna - poprzez odpowiednią konstrukcje systemu podatkowego (układ skal, zwolnień stawek itp) podatki mogą wpływać na wywołanie lub zwiększanie korzystnych zjawisk, dla społeczeństwa i gospodarki krajowej, oraz hamowania i zapobiegania zjawisk niekorzystnych. Odpowiednio skonstruowany system podatkowy daje możliwość sterowania gospodarką (poprzez pobudzenie określonych działów wytwórstwa, lokalizację nowych miejsc pracy, itp.)

Funkcja informacyjno-kontrolna - pobór podatków dostarcza informacji o zachodzących zjawiskach społecznych i gospodarczych, jednocześnie zapewnia formalna kontrole nad podatnikiem i jego działalnością, przez jeśli połączony jest z podatkowymi obowiązkami podatnika

4. Zasady podatkowe Adama Smitha

Równości - powszechność podatku, likwidacje wszelkich przywilejów dla określonych grup społecznych, proporcjonalność opodatkowania dochodów, (równość w sensie subiektywnym)

Pewności - oparcie podatków na jawnych i konkretnych przepisach, ustając termin sposób płatności wysokość podatku. Miało to według Smitha zapobiegać nadużyciom podatkowym.

Taniości - z jednej strony był to postulat minimalizacjo kosztów utrzymania administracji podatkowej, tak, aby nie pochłaniała ona znacznej części odprowadzanych podatków, z drugiej strony ograniczenie kosztów, jakie musi ponieść podatnik w związku z uiszczaniem podatków

Dogodności - podatek należy pobierać w najbardziej dogodny dla podatnika czasie, ponieważ sama powinność jest nie dogodna dla podatnika, należy zmniejszyć tą niedogodność do minimum, zatem podatek od dochodu powinien być pobierany w momencie uzyskania dochodu. Podatek absolutnie nie może zniszczyć podatnika, ponieważ będzie to korzyść dla państwa tylko jednorazowa a nie długotrwała

5. Wymień i omów zasady podatkowe Adolfa Wagnera

Powstanie tych zasad jest związane z zaczęciem przypisywania podatkom funkcji nie tylko fiskalnej ale również stymulacyjną

Wagner podzielił wszystkie zasady podatkowe na 3 grupy:

Fiskalne - wydajności elastyczność, przestrzeganie ich miało zapewnić odpowiednie wpływy do skarbu państwa z podatków

Społeczne - równość podatkowa w sensie subiektywnym, która oznaczała powszechność opodatkowania, ale z uwzględnieniem możliwości płatniczych podatnika, czyli opodatkowanie progresywne, a nie jak u Smitha opodatkowanie proporcjonalne

Techniczne- pewność, dogodność, taniość postulowane wcześniej przez Smitha

6. Zjawisko personalizacji podatków i jego przejawy w polskim systemie podatkowym

Zjawisko personalizacji podatnika → w coraz większej ilości podatków ustawodawca uwzględnia elementy indywidualizujące sytuację podatnika, które mają wpływ na zdolność płatniczą, takie jak:

• stan rodzinny i zdrowotny,

• wiek,

• poniesienie szkód związanych z klęskami żywiołowymi,

• obciążenie ciężarami nadzwyczajnymi (np. spłaty rodzinne),

• obciążenie konsumpcyjne dochodu (ilość osób, które utrzymuje podatnik).

Indywidualny charakter ma np. podatek dochodowy od osób fizycznych.

7. Podatnik, płatnik i inkasent podatkowy-wyjaśnij i podaj przykłady

PODATNIK (osoba fizyczna, prawna, jednostka organizacyjna nieposiadające osobowości prawnej) — ciąży na nim obowiązek podatkowy.

Wyróżniamy:

Podatnika formalnego, — który formalnie zobowiązany jest do zapłaty podatku —ciąży na nim nakaz płatniczy oraz

Podatnika rzeczywistego, — który ponosi faktyczny ekonomiczny ciężar podatku oraz.

Jeśli podatnik formalny ponosi jednocześnie ekonomiczny ciężar podatku, to mamy do czynienia z tożsamością podatnika formalnego i rzeczywistego.

W dwóch przypadkach może nastąpić rozszczepienie osoby podatnika rzeczywistego i formalnego:

1. w przypadku tzw. podatku pośredniego, tj. np. podatku VAT oraz podatku akcyzowym,

2. przy zjawisku „przerzucalności podatku”, tj. żywiołowym, często wbrew woli podmiotu czynnego przerzucaniu ciężaru ekonomicznego podatku przez podatnika formalnego na inny podmiot.

PŁATNIK — pośrednik pomiędzy podmiotem czynnym a biernym. (osoba fizyczna, prawna, jednostka organizacyjna nieposiadające osobowości prawnej) Ciążą na nim 3 obowiązki:

1. obliczyć podatek

2. pobrać podatek od podatnika

3. odprowadzić na rachunek odpowiedniego organu podatkowego

Przykłady: zakład pracy, organ rentowy, notariusz, urząd pracy, itd.

INKASENT - (osoba fizyczna, prawna, jednostka organizacyjna nieposiadające osobowości prawnej) pełni dwie funkcje:

1. pobiera podatek

2. odprowadza go do odpowiedniego organu podatkowego

Przykład: sołtys w podatku rolnym i leśnym

8. Zjawisko przerzucalności podatków, rodzaje, podaj przykłady

Zjawisko przerzucalności podatku polega na żywiołowym, często wbrew woli podmiotu czynnego (państwa lub samorządu), rozczepieniu osoby podatnika formalnego i rzeczywistego i przerzuceniu ciężaru ekonomicznego podatku przez podatnika formalnego na inny podmiot, który staje się przez to podatnikiem rzeczywistym.

Przerzualność podatku może się dokonać w dwojaki sposób:

• przerzucalność „w przód”, - polega na obciążeniu ekonomicznym ciężarem podatku konsumenta — nabywcy towaru lub usługi przez podwyższenie ceny sprzedaży

• przerzucalności „w tył”. - polega na odrzuceniu ekonomicznego ciężaru podatku na:

— dostawcę surowca: poprzez obniżenie ceny na dostarczany producentowi surowiec,

— zatrudnionego u producenta pracownika: przez obniżenie wysokości płacy temu pracownikowi.

Przerzucalność podatku — zarówno „w tył”, jak i „w przód” — może nastąpić wówczas, gdy nie stoją temu na przeszkodzie bariery prawne lub ekonomiczne.

Bariery prawne - przybierają postać reglamentowania, a tym samym ustalania poziomu cen i płac. W sytuacji ustalania cen i płac w sposób sztywny (tzw. sztywna reglamentacja) przerzucalność podatku jest bardzo utrudniona. Wiąże się, bowiem z ryzykiem naruszenia prawa w przypadku pobrania ceny wyższej od ustalonej na towar sprzedawany czy niższej na surowiec skupiony, lub wypłacenia płacy niższej niż zagwarantowana przez odpowiednie przepisy. Gdy reglamentacja cen i płac przybiera postać „elastyczną”, co dzieje się przy ustalaniu minimum płac, minimum cen skupu i maksimum cen na towary gotowe, przerzucalność jest oczywiście możliwa, chociaż w znacznym stopniu utrudniona.

Bariery ekonomiczne nie są związane z żadnymi formalnymi ograniczeniami prawnymi, lecz wynikają z warunków rynkowych podaży i popytu na towary gotowe, surowce czy też pracę.

W sytuacji niezaspokojonego popytu na towary gotowe, zwłaszcza na towary pierwszej potrzeby, które charakteryzują się tzw. sztywnym popytem, możliwe jest przerzucenie ekonomicznego ciężaru podatku na nabywcę. Bowiem przy zbyt małej podaży i niezaspokojonym popycie towar może być sprzedany także za cenę wyższą. Natomiast w przypadku zrównania podaży z popytem, a zwłaszcza przy podaży wyższej od popytu i istnieniu przy tym konkurencji, przerzucalność podatku kosztem nabywcy towaru staje się niemożliwa.

Podobna sytuacja zachodzi przy przerzucalności „w tył”. Przy zbyt niskiej podaży surowca niemożliwe jest obniżenie ceny dla jego dostawcy, a przy braku pracowników, czyli zbyt małej podaży „rąk do pracy”, nie jest możliwe obniżenie płacy. Gdy podaż surowca, a także liczba osób poszukujących pracy, jest większa od popytu na taki surowiec lub pracę, z łatwością można dokonać przerzucenia podatku. Warto zauważyć, iż przerzucalność podatku jest ułatwiona wówczas, gdy w gospodarce mamy do czynienia ze zmonopolizowaniem produkcji, sprzedaży czy świadczenia usług. Monopolista w danej dziedzinie jest w stanie narzucić „swoją” cenę czy wysokość płacy. Znacznie trudniej dokonać przerzucalności w warunkach wolnej konkurencji i funkcjonowania na rynku wielu konkurujących ze sobą podmiotów.

9. Wydajność fiskalna podatków państwowych

90 % wpływów do budżetu państwa są to wpływy z podatków i opłat. Najbardziej wydajne fiskalnie są wydatki pośrednie (przychodowe) takie jak VAT i akcyza. Wpływy z tych podatków to ok. 70 % wszystkich wpływów podatkowych do budżetu. Natomiast jest problem ze ściąganiem tych podatków, gdyż kwota zaległości podatkowych w tych podatkach jest ogromna (w ubiegłym roku z 16 mld zł zaległości aż 14 mld to zaległości z tych podatków). Wydajność fiskalna ceł jest niewielka, w całości budżetu ich udział to ok. 3-5 %. Natomiast podatki dochodowe były by bardziej wydajne gdyby nie fakt, że na ich ściganie idzie bardzo duża kwota pieniędzy. I oczywiście gdyby nie szara strefa, która podatków takowych wogóle nie płaci.

Wydajność fiskalna polskiego systemu podatkowego jest dość duża ale była by lepsza gdyby nie tak ogromne zaległości podatkowe i tak drogie rozwiązania ściągania podatków.

10. Przedmiot opodatkowania w podstawa wymiaru podatku

Przedmiot podatku, czyli przedmiot opodatkowania, to rzecz lub zjawisko, które podlega opodatkowaniu. Podobnie jak inne elementy struktury podatku musi być on określony w ustawie podatkowej. Określenie przedmiotu podatku pozwala na udzielenie odpowiedzi na pytanie, od czego płaci się podatek. Zakres przedmiotu opodatkowania może być bardzo szeroki. Najczęściej takim przedmiotem jest jakieś zjawisko czy zdarzenie, które powoduje skutki prawne określone przez ustawę, lub też dokonywanie czynności cywilnoprawnych, które także rodzą takie skutki. Może to dotyczyć różnych czynności, np. przejście prawa własności z jednego podmiotu na drugi w drodze umowy sprzedaży lub darowizny, albo w drodze stwierdzenia praw do spadku, będących konsekwencją jego otwarcia. Przedmiotem opodatkowania może być też zjawisko uzyskiwania dochodu w drodze prowadzenia działalności gospodarczej (handlowej, rzemieślniczej itp.). Czasami opodatkowaniu podlega sama rzecz bez wskazania zdarzeń lub zjawisk, które tej rzeczy dotyczą: np. podatek pobierany od posiadania nieruchomości, a nie od faktu jej nabycia, czy też podatek od posiadania środków transportowych, nie zaś od prowadzenia za ich pomocą działalności gospodarczej lub od kupna czy sprzedaży takiego środka transportowego.

Podstawa opodatkowania czy też podstawa wymiaru podatku, jest konkretyzacją przedmiotu opodatkowania. Konkretyzacja może przybierać postać ilościową (np. powierzchnia nieruchomości wyrażona w metrach kwadratowych, powierzchnia użytków rolnych w gospodarstwie rolnym wyrażona w tzw. hektarach przeliczeniowych, wielkość stada hodowlanego wyrażona w sztukach itp.) lub wartościową (np. wyrażona w złotych wysokość dochodu uzyskanego w ciągu roku podatkowego, wartość rynkowa kupowanego samochodu czy placu budowlanego).

Różnice na przykładach podatków:

podatek od spadków i darowizn: przedmiotem jest fakt nabycia, natomiast podstawą jest wartość czysta nabytego prawa w zł

podatek od nieruchomości: przedmiotem są budynki, budowle, podstawą powierzchnia w m² lub kwota od niej

podatek dochodowy od osób fizycznych : podstawą jest wysokość dochodu

11. Wymień i omów metody ustalania podstawy opodatkowania w podatkach

Podstawa opodatkowania mająca postać wartościową wyrażana jest w wartości rzeczywistej albo w tzw. szacunkowej. Ustalenie podstawy opodatkowania w postaci wartości rzeczywistej dotyczy sytuacji, w których możliwe jest określenie — względnie dokładne — wartości uzyskanego dochodu np. na podstawie prowadzonych ksiąg podatkowych lub rachunkowych. Można także ustalić np. wartość rzeczywista, nabywanego w drodze spadku lub darowizny majątku poprzez określenie wartości poszczególnych jego składników.

W wielu przypadkach ustalenie rzeczywistej wartości podstawy opodatkowania jest bardzo skomplikowane lub wręcz niemożliwe. Stosuje się wówczas określenie podstawy wymiaru podatku w drodze szacunku. Procedura tego rodzaju ma zastosowanie np. wtedy, gdy podatnik niewłaściwie, a tym bardziej nierzetelnie, prowadzi księgi podatkowe czy rachunkowe, które nie mogą być wówczas uwzględnione przy obliczaniu podatku.

Bardzo trudne jest też ustalenie rzeczywistej podstawy opodatkowania przy ustalaniu dochodów z różnych — taksatywnie wskazanych — rodzajów działów specjalnych produkcji rolnej (upraw lub hodowli). Dotyczy to sytuacji, gdy producent nie zadeklarował chęci prowadzenia ksiąg. Dochód z takiej produkcji określa się wtedy na podstawie przeciętnych norm szacunkowo określonej dochodowości.

12. Pojęcie skali i stawki podatkowej, rodzaje skal

STAWKA PODATKOWA jest to relacja pomiędzy podatkiem wymierzonym a podstawą opodatkowania

Stawka = podatek/podstawa opodatkowania

Rodzaje stawek

• kwotowe - to ilość jednostek pieniężnych, jaką należy zapłacić od jednostki podstawy opodatkowania stanowiącej wielkość niepieniężną inaczej gdy podstawa podatku jest ilościowa (np. podatek od nieruchomości - stawka jest ustala w określonej kwocie od każdego metra powierzchni)

• stosunkowe:

• procentowe - o relacja pomiędzy wielkością świadczenia podatkowego, a wielkością podstawy opodatkowania wyrażoną w jednostkach pieniężnych inaczej jest to stosunek podatku do podstawy opodatkowania wyrażony jest w %. Możemy tu wyróżnić

• stawki stałej - gdy ta sama stawka znajduje zastosowanie w danym podatku do obliczania wysokości świadczenia podatkowego niezależnie od tego, jaka jest wielkość podstawy

• stawki ruchomej (zmiennej) - gdy występują stałe proporcje pomiędzy wysokością świadczenia podatkowego a wielkością podstawy

• ułamkowe - stosunek podatku do podstawy opodatkowania wyrażony jest w ułamku

• wielokrotnościowe.-. wymierzony podatek jest kilkukrotnie większy od podstawy opodatkowania, w Polsce miało to miejsce w przypadku tzw. „popiwku”

Ogół stawek podatkowych, które obowiązują w konkretnym podatku, stanowi taryfę podatkową w tym podatku

SKALA PODATKOWA - jest zbiorem uporządkowanych stawek procentowych, znajdujących zastosowanie do rożnej wielkości podstawy obliczenia podatku, zbudowana jest z:

• przedziałów podstawy obliczenia podatku, przedstawionych w postaci wielkości granicznych (np. do 37.024 zł)

• odpowiadających tym przedziałom stawek podatkowych (np. 19%)

Typy skal podatkowych

• proporcjonalne -(stałe, liniowe)

• nieproporcjonalne - progresja globalna, progresja szczeblowana, degresja, regresja

Skala proporcjonalna: to taka, przy której należność podatkowa rośnie w takim samym stopniu jak podstawa opodatkowania

Skala progresywna: wraz ze wzrostem podstawy opodatkowania rośnie wysokość stawek podatkowych, co powoduje szybszy wzrost należności podatkowej, niż podstawy opodatkowania

• Progresja globalna(całościowa): charakteryzuje się tym, że dla obliczenia wysokości świadczenia podatkowego do istniejącej w konkretnym wypadku podstawy opodatkowania stosuje się stawkę podatkową właściwą dla tego przedziału skali podatkowej, w jakim mieści się ta podstawa opodatkowania

Wada: nawet niewielka zmiana podstawy opodatkowania(wzrost) powodująca przekroczenie wartości progowej przedziału skali podatkowej powoduje znaczny wzrost wielkości świadczenia podatkowego.

• Progresja szczeblowa (odcinkowa): polega na tym, że dla ustalenia wysokości świadczenia podatkowego podstawę opodatkowania dzieli się na części odpowiadające przedziałom skali podatkowej od każdej takiej części oblicza się odrębnie część świadczenia podatkowego w oparciu o stawkę procentową właściwą dla danego przedziału skali, a suma tych części jest kwotą należnego podatku jej istotą jest to, że kolejne stawki podatku odnoszą się nie do całej podstawy opodatkowania, lecz tylko do samego szczebla skali podatkowej

Skala regresywna: cechą skali regresywnej jest zmniejszanie się stawek podatkowych w miarę wzrostu podstawy opodatkowania

Skala degresywna: jest pewnym wariantem skali podatkowej progresywnej obejmuje stawki malejące w miarę zmniejszania się podstawy opodatkowania

13. Skala progresywna- istota, rodzaje, uzasadnienie jej stosowania, oraz przykłady występowania jej w polskim systemie podatkowym

Skala progresywna: wraz ze wzrostem podstawy opodatkowania rośnie wysokość stawek podatkowych, co powoduje szybszy wzrost należności podatkowej, niż podstawy opodatkowania

• Progresja globalna(całościowa): charakteryzuje się tym, że dla obliczenia wysokości świadczenia podatkowego do istniejącej w konkretnym wypadku podstawy opodatkowania stosuje się stawkę podatkową właściwą dla tego przedziału skali podatkowej, w jakim mieści się ta podstawa opodatkowania

Wada: nawet niewielka zmiana podstawy opodatkowania(wzrost) powodująca przekroczenie wartości progowej przedziału skali podatkowej powoduje znaczny wzrost wielkości świadczenia podatkowego.

• Progresja szczeblowa (odcinkowa): polega na tym, że dla ustalenia wysokości świadczenia podatkowego podstawę opodatkowania dzieli się na części odpowiadające przedziałom skali podatkowej od każdej takiej części oblicza się odrębnie część świadczenia podatkowego w oparciu o stawkę procentową właściwą dla danego przedziału skali, a suma tych części jest kwotą należnego podatku jej istotą jest to, że kolejne stawki podatku odnoszą się nie do całej podstawy opodatkowania, lecz tylko do samego szczebla skali podatkowej

• Skala degresywna: jest pewnym wariantem skali podatkowej progresywnej obejmuje stawki malejące w miarę zmniejszania się podstawy opodatkowania

Uzasadnienie społeczne - panuje przekonanie iż osoby osiągające większy dochód powinny płacić wyższe podatki

Uzasadnienie ekonomiczne - nawiązuje do prawa Engela: w miarę wzrostu dochodów, dochody te przeznaczane są na dobra luksusowe, wysokie opodatkowanie osób o dużych dochodach jedynie ogranicza zakup tych dóbr

Przykłady:

- podatek dochodowy od osób fizycznych

- podatek od spadków i darowizn (z wyjątkiem zasiedzenia)

14. Skala proporcjonalna i przykłady jej występowania w polskich podatkach

Skala proporcjonalna charakteryzuje się stałą stawką podatkową. Oznacza to, iż mimo zmian podstawy opodatkowania stawka jest zawsze niezmienna (stała), a wysokość podatku zmienia się proporcjonalnie do zmiany wielkości podstawy opodatkowania.

Występowanie w Polskim systemie podatkowym:

- podatek od nieruchomości

- podatek rolny

- podatek od spadków i darowizn (tylko w przypadku zasiedzenia)

- podatek od środków transportowych

- podatek od czynności cywilnoprawnych

- podatek od wartości dodanej (VAT)

- podatek akcyzowy

- podatek od osób prawnych

15. Co to są warunki płatności podatków?

Warunki płatności podatku to termin płatności, tryb płatności, sposób i środek zapłaty.

We wszystkich podatkach, w których zobowiązanie podatkowe powstaje z chwilą doręczenia nakazu płatności (podatek rolny, leśny i od nieruchomości) termin płatności zazwyczaj wynosi 14 dni, chyba ze możliwa jest płatność w ratach. We wszystkich innych podatkach termin zapłaty jest ustalony w ustawie, np. termin zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych upływa 30 kwietnia następnego roku podatkowego.

Tryb płatności może być jednorazowy (gdy nastąpi okoliczność wymuszająca płatność podatku) lub okresowy (system zaliczkowy lub ratalny).

W Polsce środkiem zapłaty podatku są środki pieniężne, nie ma możliwości zapłaty za pomocą papierów wartościowych lub w naturze.

16. Zobowiązanie podatkowe a obowiązek podatkowy

Obowiązek podatkowy - wynikająca wyłącznie z ustaw podatkowych ogólna powinność zapłaty podatku w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach (art. 4 o.p.). w znaczeniu szerokim do obowiązków materialnych które powstają przez określone zdarzenie, dochodzą także obowiązki formalne. Powstaje on z mocy samego prawa przez zdarzenie opisane w ustawie podatkowej Każda ustawa podatkowa odrębnie, właściwie dla podatku, który reguluje ustala zdarzenie lub zdarzenia, które powodują powstanie obowiązku podatkowego. Obowiązek podatkowy konkretyzuje się w zobowiązaniu podatkowym, którego jest źródłem.

Zobowiązaniem podatkowym, zgodnie z art. 5 dalej: o.p, jest - wynikające z obowiązku podatkowego - zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa lub JST podatku w wysokości, w terminie oraz miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego.

Jest to stosunek prawny w którym występuję dłużnik podatkowy (w zasadzie może być nim tylko podatnik) i wierzyciel podatkowy (Skarb państwa albo gmina) treścią tego zobowiązania jest oznaczony dług podatnika

Powstaje ono, w myśl art. 21 § 1 o.p., z dniem zajścia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania, oraz z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania. W praktyce zobowiązania podatkowe najczęściej powstają w wyniku zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże skutek w postaci powstania zobowiązania inaczej można powiedzieć że powstaje przez konkretyzacje i indywidualizacje obowiązku podatkowego (indywidualizacji - przekształcenie w strony zobowiązania podatkowego, głównie imienne określenie podatnika; konkretyzacja - zostaje oznaczona wysokość podatku, miejsce i termin płatności

Zobowiązanie a obowiązek podatkowy

Zobowiązanie podatkowe jest - ogólnie przyjmując - następstwem obowiązku podatkowego. Ustawy podatkowe normujące poszczególne podatki określają, kiedy i w jakich sytuacjach powstaje obowiązek podatkowy. Nie oznacza to, że obowiązek podatkowy zawsze przekształca się w zobowiązanie podatkowe. Zanim do takiego przekształcenia dojdzie, podmiot objęty obowiązkiem podatkowym obciążony jest wieloma obowiązkami prawnymi, poprzez które zaspokaja podatkowe roszczenia państwa. (są to m.in. obowiązek prowadzenia ksiąg, składania deklaracji i zeznań). Jeżeli zobowiązanie podatkowe powstaje w wyniku pewnego zdarzenia, podatnik ma obowiązek zapłacenia podatku w wysokości wskazanej w deklaracji, którą zobowiązany był złożyć. Jeśli podatnik nie złoży takiej deklaracji, nie zapłaci należnego podatku albo w toku postępowania podatkowego organ podatkowy stwierdzi, że wysokość zobowiązania jest inna niż ta, którą podatnik wykazał w deklaracji, to organ ten wyda decyzję, w której określi wysokość zobowiązania podatkowego.

17. Sposoby powstawania zobowiązań podatkowych

Powstaje ono, w myśl art. 21 § 1 o.p., z dniem zajścia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania, oraz z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania.

W praktyce zobowiązania podatkowe najczęściej powstają w wyniku zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże skutek w postaci powstania zobowiązania inaczej można powiedzieć że powstaje przez konkretyzacje i indywidualizacje obowiązku podatkowego (indywidualizacji - przekształcenie w strony zobowiązania podatkowego, głównie imienne określenie podatnika; konkretyzacja - zostaje oznaczona wysokość podatku, miejsce i termin płatności

Często jest poprzedzona koniecznością obliczenia podatku, jedynie w przypadku organ niejako z ustawy określa wysokość podatku. Można wyróżnić 3 techniki obliczania podatku:

Przez podatnika - dominuje to w polskim systemie podatkowym (samoobliczenie podatku) przez złożenie odpowiedniej deklaracji, takie obliczenie podatku jest jednak możliwe gdy podatek powstaje z mocy samego prawa z chwila zaistnienia zdarzenia opisanego w ustawie

Przez płatnika - poszczególne ustawy określają zamknięty katalog osób mogących pełnić ta funkcje dla danego podatku, płatnik ma prawo do wynagrodzenia za swoja działalność o ile terminowo wpłaci podatek, takie obliczenie podatku jest jednak możliwe gdy podatek powstaje z mocy samego prawa z chwila zaistnienia zdarzenia opisanego w ustawie

Przez organ podatkowy - najrzadziej stosowany i najdroższy sposób naliczenia podatku, organ podatkowy rozstrzyga o wymiarze podatku w postępowaniu podatkowym, o.p wyróżnia dwa rodzaje decyzji powodujących powstanie zobowiązania podatkowego

Decyzja ustalająca - organ po ustaleniu w postępowaniu okoliczności faktycznych obowiązany jest do wydania decyzji określającej wymiar podatku, zobowiązanie powstaje przez doręczenie takiej decyzji, jej typowym przykładem jest nakaz płatniczy

Decyzja określająca - doręczenie takiej decyzji nie powoduje powstania zobowiązania a jedynie jest to stwierdzenie stanu prawnego istniejącego w chwili rozpatrywania indywidualnej sprawy

Jeżeli jednak w toku postępowania podatkowego organ stwierdzi, że dane zawarte w deklaracji są niezgodne ze stanem faktycznym, to wymierzy podatek w innej wysokości.

18. Sposoby wygasania zobowiązań podatkowych(efektywne i nieefektywne)

Ordynacja podatkowa określa zamknięty katalog dopuszczalnych sposobów wygaśnięcia zobowiązania podatkowego w ustawie o zobowiązaniach podatkowych katalog ten został bardziej rozbudowany nowe formy mają uwzględnić zarówno interesy podatnika jak i wierzyciela podatkowego. Sposoby wygasania zobowiązań podatkowych można podzielić na efektywne - prowadzące do zaspokojenia wierzyciela podatkowego i nie efektywne czyli ustania zobowiązania podatkowego bez zaspokojenia wierzyciela podatkowego

a) efektywne, czyli takie, które zaspokajają wierzyciela

• zapłata podatku - jest podstawowym sposobem wykonania zobowiązań podatkowych, w formie gotówkowej albo bezgotówkowej, termin dokonania zapłaty podatku: przy zapłacie gotówką - dzień wpłacenia kwoty podatku w kasie organu podatkowego lub na rachunek tego organu w banku, w placówce pocztowej, w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej albo dzień pobrania podatku przez płatnika lub inkasenta, w obrocie bezgotówkowym - dzień obciążenia rachunku bankowego podatnika lub rachunku podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowokredytowej na podstawie polecenia przelewu; jednak nie jest dniem zapłaty podatku w obrocie bezgotówkowym dzień obciążenia rachunku bankowego podatnika, jeżeli w wyniku tej czynności nie doszło do uznania rachunku bankowego urzędu skarbowego i pobrana kwota została zwrócona na rachunek podatnika

• pobranie podatku przez płatnika lub inkasenta -zobowiązanie podatkowe wygasa z momentem pobrania należnego podatku przez płatnika lub inkasenta (w tym przypadku utożsamianego z urzędem skarbowym)

• zaliczenie nadpłaty lub zwrotu podatku na poczet przeterminowanych lub wymagalnych zobowiązań podatkowych - nadpłata to kwota nadpłaconego podatku lub kwota nienależnie pobranego podatku nadpłaty wraz z ich oprocentowaniem podlegają zaliczeniu z urzędu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę, odsetek za zwłokę określonych w decyzji oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku podlegają zwrotowi z urzędu, chyba że podatnik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych

• wzajemne potrącenie zobowiązań podatkowych i zaległości podatkowych z bezsporną i wymagalną wierzytelnością podatnika wobec Skarbu Państwa lub JST (np. odszkodowanie za wywłaszczenie przy podatku od nieruchomości) - ma na celu ułatwienie i uproszczenie rozliczeń pomiędzy podmiotami, które są wobec siebie jednocześnie dłużnikami i wierzycielami z rożnych tytułów prawnych, może mieć miejsce na wniosek podatnika, a także z urzędu, gdy wierzytelność tego pierwszego wobec Skarbu Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego ma charakter:

• wzajemny,

• bezsporny,

• wymagalny i

• powstała z taksatywnie wyliczonych tytułów, takich jak np.

• z tytułu prawomocnego wyroku sądowego wydanego na podstawie art. 417 k.c.

• z tytułu odszkodowania orzeczonego w decyzji organu administracji rządowej,

• z tytułu odszkodowania za niesłuszne skazanie, tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie uzyskane na podstawie przepisów k.p.k

• dokonanie na wniosek podatnika przeniesienie własności jego rzeczy lub praw majątkowych na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego z tytułu zaległości podatkowych (potrzebna jest pisemna zgoda właściwego Urzędu Skarbowego) - na rzecz Skarbu Państwa albo gminy, powiatu czy województwa w zamian za zaległości podatkowe wobec tych podmiotów na wniosek podatnika na podstawie umowy pisemnej zawartej pomiędzy starostą a podatnikiem zobowiązanie podatkowe wygasa z momentem (dniem) przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych w przypadku gdy przedmiotem przeniesienia własności w zamian za zaległości podatkowe jest nieruchomość, nie wystarczy zwykła forma pisemna umowy - wymagana jest forma aktu notarialnego

• przeniesienie własności nieruchomości lub ruchomości w drodze postępowania egzekucyjnego - ma to charakter przymusowy, wtedy gdy podatnik nie zgadza się na wydanie rzeczy dobrowolnie.

b) nieefektywne

• umorzenie zobowiązania podatkowego → może mieć charakter ogólny (zazwyczaj Minister Finansów umarza zobowiązania podatkowe z powodu nadzwyczajnych okoliczności) lub indywidualny (na wniosek podatnika złożony do odpowiedniego Urzędu Skarbowego, Może nastąpić ze względu na interes publiczny lub ważny interes podatnika). sytuacja w której wierzyciel podatkowy rezygnuje (częściowo lub całkowicie) z przysługującego mu roszczenia podatkowego, na wniosek podatnika, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym może umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną z urzędu organ podatkowy może umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną, jeżeli:

• zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty przewyższającej wydatki egzekucyjne,

• kwota zaległości podatkowej nie przekracza pięciokrotnej wartości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym,

• kwota zaległości podatkowej nie została zaspokojona w zakończonym postępowaniu likwidacyjnym lub upadłościowym,

• podatnik zmarł, nie pozostawiając żadnego majątku, lub pozostawił ruchomości niepodlegające egzekucji na podstawie odrębnych przepisów albo pozostawił przedmioty codziennego użytku domowego, których łączna wartość nie przekracza kwoty 5000 zł, i jednocześnie brak jest spadkobierców innych niż Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego oraz nie ma możliwości orzeczenia odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej

• zaniechanie poboru podatku zarządzone przez Ministra Finansów - stanowi formę rezygnacji organów podatkowych z przysługujących budżetowi należności podatkowych, odnosi się do istniejącego zobowiązania podatkowego, Minister Finansów może, w drodze rozporządzenia, w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników:

• zaniechać w całości lub w części poboru podatków, określając rodzaj podatku, okres, w którym następuje zaniechanie, i grupy podatników, których dotyczy zaniechanie,

• zwolnić niektóre grupy płatników z obowiązku pobierania podatków lub zaliczek na podatki jeżeli:

• pobranie podatku zagraża ważnym interesom podatnika, a w szczególności jego egzystencji

• podatnik uprawdopodobni, że pobrany podatek byłby niewspółmiernie wysoki w stosunku do podatku należnego za rok podatkowy lub inny okres rozliczeniowy

• przedawnienie zobowiązania podatkowego → istotą przedawnienia zobowiązania podatkowego jest to, że na skutek upływu czasu zobowiązanie podatkowe wygasa z mocy prawa i organ podatkowy nie może skutecznie domagać się od podatnika jego zapłaty zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku przedawnienie prawa do wymiaru - ustalenia zobowiązania podatkowego: na skutek upływu 3 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym powstał obowiązek podatkowy, związek publicznoprawny traci prawo do konkretyzacji tego obowiązku, czyli że de facto mamy do czynienia z przedawnieniem obowiązku podatkowego

• zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku w następstwie zastosowania się podatnika do interpretacji podatkowej

19. Zakres podmiotowy i przedmiotowy podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zakres podmiotowy - Podatnikami podatku dochodowego są osoby fizyczne, które osiągają dochody ze źródeł przychodów objętych zakresem przedmiotowym ustawy przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stosuje się do kilku imiennie wskazanych w ustawie źródeł przychodów (m. In. Działalności rolniczej i leśnej, tytułu nabycia spadku itp.) podatnik może być objęty nieograniczonym albo ograniczonym obowiązkiem podatkowym podatek ma charakter osobisty podatnikami mogą być poszczególne osoby fizyczne z wyjątkiem wspólnego rozliczenia się małżonków i osób samotnie wychowujących dzieci, jednak nie rozliczają się one jako zbiorowość ale jako osoby fizyczne. Pewne odstępstwo od osobistego charakteru podatku przewidziano również dla osób uzyskujących dochody ze spółki nie posiadającej osobowości prawnej oraz dla osób uzyskujących dochody ze wspólnej własności. W ramach odstępstwa od osobistego charakteru podatku jest obowiązek doliczania dochodów niepełnoletnich do dochodów ich rodziców.

Zakres przedmiotowy - opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem:

• dochodów wolnych od podatku lub nie objętych tym podatkiem na podstawie updof,

• od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku

w przypadku kilku źródeł dochodów przedmiotem opodatkowania jest suma dochodów.

W przypadku gdy dochody są stosunkowo nie wielkie i ma to służyć uproszczeniu podatku albo istnieje obawa przed uchylaniem się od płacenia podatków opodatkowaniu podlega przychód.

Źródła przychodów z których podatnicy uzyskują dochód można podzielić na 4 grupy:

• Przychody uzyskiwane z własnej pracy podatnika (np. wynagrodzenie ze stosunku pracy, umowa o dzieło)

• Przychody o charakterze subwencyjnym (np. renta, emerytura)

• Przychody z kapitału i praw majątkowych oraz ich sprzedaży (np. akcje, obligacje)

• Przychody z innych źródeł

Zakres przedmiotowy podatku jest uzależniony od katalogu zwolnień od opodatkowania, pierwsza grupa zwolnień wynika z faktu iż otrzymane przychody nie wiążą się z uzyskaniem dochodu (odszkodowania) druga grupa zwolnień o charakterze społecznym (np. dodatki pielęgnacyjne) trzecia grupa zwolnień o charakterze stymulacyjnym (np. dotacje i subwencje na cele rolnicze)

20. Wyjaśnij pojęcia nieograniczony i ograniczony obowiązek podatkowy

Nieograniczony obowiązek podatkowy - podlegają mu osoby fizyczne zamieszkałe na stałe w Polsce. Ten rodzaj obowiązku polega na opodatkowaniu zarówno dochodów uzyskiwanych na terenie Rzeczpospolitej Polskiej jak i poza jej granicami.(nie dotyczy osób korzystających z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych i konsularnych) (Osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania na terytorium RP, jeżeli: posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym).

Ograniczony obowiązek podatkowy - podlegają mu osoby fizyczne na stałe zamieszkałe za granicą. Oznacza objęcie podatkiem tylko dochodów uzyskiwanych na terytorium Polski oraz wynagrodzeń otrzymywanych za pracę wykonywaną w Polsce.

Zasady określania pojęć ograniczonego i nieograniczonego obowiązku podatkowego ustala ustawodawstwo podatkowego każdego państwa, a ponieważ od tego zależy prawo do opodatkowania całości dochodów przez dane państwo - każdy ustawodawca dąży do jak najszerszego określenia pojęcia nieograniczonego obowiązku podatkowego. W praktyce może dojść do sytuacji, w której jedna osoba może podlegać nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w dwóch państwach. Konfliktom w tych przypadkach zapobiegają ustalenia zawarte w przepisach dotyczących rezydencji w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania.

21. Główne źródła przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Rodzaje źródeł przychodów objętych podatkiem dochodowym od osób fizycznych możemy podzielić na 4 różne grupy:

1) przychody uzyskiwane z własnej pracy podatnika w postaci:

• wynagrodzeń ze stosunku pracy, mianowania, powołania, pracy nakładczej, umów o dzieło i zlecenia i podobnych tytułów,

• wolnych zawodów lub innej samodzielnie wykonywanej działalności o podobnym charakterze,

• pozarolniczej działalności gospodarczej,

• z działów specjalnych produkcji rolnej;

2) przychody o charakterze subwencyjnym, takie jak:

• renty,

• emerytury,

• niektóre stypendia,

• zasiłki;

3) przychody z kapitałów i praw majątkowych oraz ich sprzedaży, np. :

• z udziałów w spółkach,

• akcje,

• obligacje,

• odsetki od oszczędności bankowych,

• sprzedaży lub zamiany nieruchomości;

4) inne przychody.

Pewne przychody są zwolnione z opodatkowania → tzw. zwolnienia podmiotowe. Zaliczamy do nich:

• odszkodowania,

• świadczenia socjalne,

• wartość wydanych pracownikowi bonów i talonów (do pewnej wysokości), wartość posiłków spożywanych przez pracownika w miejscu pracy,

• odszkodowania wypłacone na podstawie wyroków sądowych,

• dochody przeznaczone na pokrycie kosztów związanych z wykonywaniem mandatu posła do Parlamentu Europejskiego.

22. Koszty potrącalne i niepotrącalne w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wg ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami potrącanymi uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23, czyli wydatki:

1. rzeczywiste, tzn. faktycznie poniesione, w celu uzyskania przychodu, udokumentowane i służące uzyskaniu tego przychodu (materiałów, surowców i energii, paliw, transportu)

2. konieczne, tzn. takie, które trzeba ponieść, aby uzyskać przychód, należą do nich:

1. koszty rzeczowe- np. koszty materiałów, surowców, paliw;

2. koszty osobowe- tj. koszty związane z pracą ludzką zaangażowaną w proces działalności gospodarczej, np. płace, składki;

3. koszty finansowe- różnego rodzaju obciążenia i narzuty, poza punktem a) i b), np. niektóre opłaty i podatki, płacone czynsze;

3. pożyteczne, czyli wydatki, które nie są niezbędne dla uzyskania przychodu, ale ich realizowanie wpływa korzystnie na wielkość tego przychodu, np. koszty reklamy (kiedyś- jeszcze reprezentacji).

Koszty niepotrącalne są wymienione enumeratywnie w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. ok 60 rodzajow wydatkow, np:

• wydatki na nabycie składników majątku trwałego, (nakłady tego typu mogą być w kosztach podmiotów gospodarczych uwzględniane zasadniczo poprzez odpisy amortyzacyjne)

• wydatki mające charakter sankcji finansowych i zawinione przez podatnika (np. grzywny i kary pieniężne, koszty egzekucyjne odszkodowania za wypadki przy pracy, kary umowne, odsetki za zwłokę)

• wydatki związane z wykonaniem przez podatnika zobowiązań wobec jego wierzycieli oraz strat związanych z niewykonaniem zobowiązań przez dłużników podatnika (np. spłata pożyczek, kredytów)

• różne inne wydatki (np. darowizny i wszelkiego rodzaju ofiary, składki na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika nie jest obowiązkowa).

• UWAGA !!! koszty reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych, są zaliczane do kosztow niepotrącalnych (poprzednio: kosztów reprezentacji i reklamy w części przekraczającej 0,25% przychodów, chyba że reklama prowadzona jest w środkach masowego przekazu lub publicznie w inny sposób), koszty reklamy są w całości zaliczane do kosztów uzyskania przychodów (pod warunkiem ich celowości poniesienia)

23. Pojęcie dochodu w ekonomii a w Prawie podatkowym( różnice)

Dochód (prawo finansowe) - nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania w danym roku podatkowym, z wyjątkiem wyraźnie zwolnionych od opodatkowania

Dochód(ekonomia) jest to miara finansowa pożytków czerpanych z różnych źródeł

24. Rodzaje odliczeń od podstawy wymiaru w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odliczenia od dochodu w podatku dochodowym od osób fizycznych polegają na tym, że w celu częściowego obniżenia ciężaru podatkowego w niektórych sytuacjach lub niektórym podatnikom od podstawy opodatkowania przed opodatkowaniem można odliczyć pewne ściśle określone wydatki.

Rodzaje odliczeń od dochodu w podatku dochodowym od osób fizycznych:

• zapłacone bezpośrednio w danym roku podatkowym składki na ubezpieczenie społeczne lub składki potrącone w roku podatkowym przez płatnika ze środków podatnika,

• dokonane w roku podatkowym zwroty nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu,

• wydatki na cele rehabilitacyjne (tzw. ulga z tytułu niepełnosprawności),

• tzw. ulga internetowa (nie więcej niż 760 zł rocznie),

• darowizny na cele m.in. kultu religijnego, na rzecz partii politycznych, związków zawodowych, fundacji, których jedynym fundatorem jest Skarb Państwa (nie więcej jednak niż 6 % dochodu),

• koszty poniesione przez podatnika uzyskującego przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej na nabycie nowych technologii,

• ulgi podlegające odliczeniu w ramach praw nabytych, np. wydatki na spłatę odsetek od kredytu (pożyczki) udzielonego podatnikowi na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych.

• działalności gospodarczej na nabycie nowych technologii,

• ulgi podlegające odliczeniu w ramach praw nabytych, np.:wydatki na spłatę odsetek od kredytu (pożyczki) udzielonego podatnikowi na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych.

• używanie sam. os. stanowiącego własność osoby niepełnosprawnej(I i II grupa) lub podatnika mającego na celu utrzymanie osoby niepełnosprawnej, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne

25. Wysokość stawek w podatku dochodowym od osób fizycznych(2009)

W podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązuje skala progresywna szczeblowana.

Progresywna skala podatkowa charakteryzuje się tym, że wraz ze wzrostem podstawy opodatkowania rosną stawki podatkowe, a wysokość podatku rośnie szybciej niż proporcjonalnie względem wzrostu opodatkowania. Natomiast jej szczeblowość oznacza, że podstawę opodatkowania dzielimy na pewne części (szczeble) i do każdego szczebla stosujemy inną stawkę wynikającą z tabeli i tak obliczone kwoty podatku sumujemy. Obowiązują następujące stawki podatkowe 18 i 32 %.

26. Rodzaje odliczeń od podatku dochodowego od osób fizycznych

• składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne bezpośrednio zapłacone przez podatnika w danym roku podatkowym (7,75% podstawy),

• darowizny na rzecz organizacji pożytku publicznego 1%(należnego podatku)

• ulga każde małoletnie dziecko w stosunku do którego podatnik: wykonywał władzę rodzicielską pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy ze starosta w wysokości 92,67 zł za każdy miesiąc w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę (max. 1112,04 zł rocznie)

27. Ryczałt podatkowy-jego istota i cele stosowania

Opodatkowanie dochodów osób fizycznych w formach uproszczonych (zryczałtowane formy opodatkowania) polega na tym, że podatnik ma już z góry określoną wysokość podatku. Podstawowe formy uproszczonego opodatkowania dochodów osób fizycznych to:

• karta podatkowa,

• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,

• zryczałtowany podatek dochodowy.

Przyczyny wprowadzenia:

• stymulowanie, czyli popieranie i pobudzanie rozwoju drobnej działalności gospodarczej,

• stymulacja rozwoju określonych wolnych zawodów i chęć zwolnienia ich przedstawicieli z obowiązku prowadzenia ksiąg podatkowych (np. lekarz weterynarz, położna),

• czasem uproszczone formy wynikają ze specjalnie zawartych z rządem porozumień, np. konkordatu.

• wysokość ryczałtu jest niższa niż podatek, który zapłaciłby podatnik, gdyby opodatkowany był podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Największą zaletą form zryczałtowanych jest zwolnienie podatnika z obowiązku prowadzenia ksiąg podatkowych, gdyż przy ryczałcie nie oblicza się podstawy opodatkowania. Z reguły uproszczone formy oznaczają znacznie łagodniejsze opodatkowanie, dlatego ustawodawca stara się ograniczyć zakres podmiotów uprawnionych. Podatnik może zrezygnować z tego uprawnienia.

Ryczałt jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem, podatnik zawsze może z niego zrezygnować i rozliczyć się na zasadach ogólnych. Osoby korzystające z ryczałtu nie mogą korzystać z ulg podatkowy (poza składką na ubezpieczenie zdrowotne)

Zalety uproszczonych form opodatkowania dochodów osób fizycznych:

• brak obowiązku prowadzenia skomplikowanych ksiąg podatkowych,

• stymulowanie rozwoju drobnej działalności gospodarczej (gdy właściciel w niewielkim zakresie korzysta z najemnej siły roboczej) oraz stymulowanie rozwoju określonych wolnych zawodów,

• podatnik ma ustaloną z góry wysokość podatku, nie trzeba obliczać podstawy, nie trzeba składać deklaracji podatkowych i zeznań,

• z reguły- znacznie łagodniejsze opodatkowanie.

28. Karta podatkowa, jako najprostsza forma ryczałtu  podatkowego w Polsce

Podatnik chcący skorzystać z karty podatkowej musi spełniać następujące wymogi:

• musi prowadzić działalność mieszczącą się w wykazie dołączonym do ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych, np. taksówkarze, osoby udzielające korepetycji na godziny;

• nie może zatrudniać więcej niż 5 osób najemnych (z wyjątkiem podatników zamieszkałych na terenach gmin zagrożonych strukturalnym bezrobociem), do osób najemnych nie zalicza się członków rodziny podatnika.

Podatnik spełniający powyższe warunki musi złożyć pisemny wniosek do Naczelnika Urzędu Skarbowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania w terminie do 20 stycznia danego roku podatkowego.

Karta podatkowa uiszczana jest co miesiąc.

Wysokość karty podatkowej jest zróżnicowana ze względu na:

• rodzaj prowadzonej działalności lub świadczonych usług,

• liczbę zatrudnionych osób najemnych (ten czynnik powoduje największe zróżnicowanie),

• liczbę mieszkańców miejscowości, w której prowadzona jest działalność gospodarcza z uwagi na zróżnicowanie rynku zbytu.

Wysokość stawki karty podatkowej określa Naczelnik Urzędu Skarbowego właściwego ze względu ma miejsce zamieszkania podatnika, kierując się przepisami ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych. Podatnikowi, który ukończył 60 lat można obniżyć wysokość karty podatkowej o 20 %.

29. Zakres przedmiotowy i podmioty oraz wysokość stawek w ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych

Opodatkowane w tej formie są przychody a nie dochody osiągane przez osoby fizyczne z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z niektórych zajęć o charakterze dorywczym takich jak wytwórczość ludowa - o ile są prowadzone w niewielkim wymiarze. Skala stosowana jest proporcjonalna a stawki procentowe ustalane w zależności od rodzaju prowadzonej działalności korzystający z tej metody rezygnują z ustalania kosztów uzyskania przychodów. Mogą korzystać z ulg, a także przekazać 1% podatku na organizacje pożytku publicznego. Ryczałt jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem, podatnik zawsze może z niego zrezygnować i rozliczyć się na zasadach ogólnych.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych - mogą korzystać podmioty które:

prowadzą działalność gospodarczą na własny rachunek, ale nie spełniają warunku z maksymalną liczbą zatrudnionych osób zawartej w karcie podatkowej

w poprzednim roku podatkowym uzyskały dochody nie przekraczające 150.000 €

Przepisy wyłączają możliwość skorzystania z tej formy opodatkowania dla osób, które prowadzą lombardy, handlują częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych, wytwarzają wyroby objęte akcyzą. a także przedstawicieli wolnych zawodów

W ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych opodatkowany jest przychód, pod pojęciem którego należy rozumieć kwoty należne z tytułu dokonywanych w ramach prowadzonej działalności świadczeń, choćby nie zostały one faktycznie otrzymane, po odliczeniu wartości otrzymanych bonifikat i skont.

Stawki w ryczałcie są stałe, dość niskie, zróżnicowane ze względu na rodzaj prowadzonej działalności.

Od tego podatku odlicza się zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne.

30. Podaj przykłady dopuszczalnego wspólnego opodatkowania dochodów kilku osób fizycznych.(kiedy i w jakich przypadkach)

Generalnie w Polsce jest przyjęta zasada odrębnego opodatkowania każdej osoby fizycznej. Wyjątek uczyniono dla małżonków i osób samotnie wychowujących dziecko o ile wystąpią oni z wnioskiem o łączne opodatkowanie ich dochodów i spełniają łącznie następujące przesłanki:

Małżonkowie

• przez cały rok podatkowy istnieje między nimi wspólność majątkowa

• przez cały rok podatkowy pozostają w związku małżeńskim,

• podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu albo przez cały rok podatkowy istnieje między nimi wspólność majątkowa,

• mają/jeden z małżonków ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż RP państwie członkowskim UE lub innym państwie należącym do EOG albo Konfederacji Szwajcarskiej

łączne opodatkowanie dochodów małżonków jest także możliwe po śmierci jednego z nich, jeżeli istniała między nimi w roku podatkowym wspólność majątkowa i:

• zawarli związek małżeński przed rozpoczęciem roku podatkowego, a jeden z małżonków zmarł w trakcie roku podatkowego,

• pozostawali w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, a jeden z małżonków zmarł po upływie roku podatkowego ale przed złożeniem zeznania podatkowego

wspólne opodatkowanie małżonków wyłączone jest, gdy:

• chociażby jedno z nich prowadzi indywidualną działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem proporcjonalnym, według 19% stawki,

• chociażby do jednego z nich mają zastosowanie przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym albo w ustawy o podatku tonażowym

• złożą wniosek po 30 kwietnia

na analogicznych zasadach jak małżonkowie swoje dochody opodatkowują osoby fizyczne samotnie wychowujące dzieci Za osobę samotnie wychowującą dziecko uważa się osobę stanu wolnego (pannę, kawalera, osobę rozwiedzioną, wdowę oraz wdowca), która wychowuje dziecko małoletnie, dziecko, na które pobiera zasiłek pielęgnacyjny bez względu na wiek lub dziecko do 25 roku życia uczące się i nie uzyskujące własnych dochodów

W wypadku wspólnego opodatkowania małżonków lub osoby samotnie wychowującej dziecko oblicza się podatek w podwójnej wysokości od połowy dochodów tej osoby lub sumy dochodów obojga małżonków.

31. Omów zasady zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów osób duchownych

Zryczałtowany podatek od osób duchownych jest jedną z obowiązujących w Polsce uproszczonych form opodatkowania dochodów osób fizycznych, obowiązek wprowadzenia takiej formy wynika z konkordatu zawartego ze Stolicą Apostolską. Podmiotem są tylko osoby duchowne, prawnie uznanych wyznań. Przedmiotem opodatkowania są przychody, które pochodzą z opłat w związku z pełnionymi funkcjami o charakterze duszpasterskim. Osiąganie innego rodzaju przychodów (dochodów) podlegać będzie innym formom opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Stawki są kwartalne i zależą od funkcji osoby duchownej i liczby mieszkańców parafii (obszaru objętego działalnością duszpasterską danej osoby) oraz -w odniesieniu do wikariuszy - liczby mieszkańców gminy, na której terenie znajduje się siedziba parafii. Wysokość ryczałtu ustalana jest w drodze decyzji naczelnika urzędu skarbowego, właściwego według miejsca wykonywania funkcji o charakterze duszpasterskim, odrębnie za każdy rok podatkowy. Ryczałt pomniejsza się o udokumentowaną kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne. Podatnik korzystający z takiego pomniejszenia ma obowiązek złożyć w urzędzie skarbowym, do 31 stycznia roku następującego po roku podatkowym, deklarację o wysokości składek zapłaconych i odliczonych od podatku zryczałtowanego w poszczególnych kwartałach roku podatkowego.

Kwoty ryczałtu podatnicy obowiązani są wpłacać bez wezwania, w prawidłowej wysokości na rachunek właściwego urzędu skarbowego. Kwoty za pierwsze trzy kwartały wpłaca się do dnia 20 miesiąca następnego po upływie kwartału, za IV zaś kwartał - do 28 grudnia roku podatkowego.

Podatnicy zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów osób duchownych zwolnieni są od prowadzenia jakiejkolwiek dokumentacji oraz od obowiązku składania zeznań o wysokości przychodów objętych ryczałtem.

32. Zakres podmiotowy i przedmioty podatku dochodowego od osób prawnych.

Podatek dochodowy od osób prawnych - rodzaj podatku bezpośredniego obciążającego dochody uzyskiwane przez osoby prawne.

Zakres podmiotowy podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych są:

• Osoby prawne (np. państwowe szkoły wyższe, fundacje, partie polityczne),

• Jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek niemających osobowości prawnej, z tym, że podatnikami są spółki kapitałowe w organizacji (np. zakłady (oddziały) spółek prawa handlowego, zakłady budżetowe, gospodarstwa pomocnicze)

• Podatkowe grupy kapitałowe (grupy składające się z co najmniej dwóch spółek prawa handlowego mających osobowość prawną, które funkcjonują w związkach kapitałowych i spełniają określone w ustawie warunki),

• Spółki niemające osobowości prawnej mające siedzibę lub zarząd w innym państwie, jeżeli zgodnie z przepisami prawa podatkowego tego państwa są traktowane jak osoby prawne i podlegają w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania.

Przy ustalaniu istnienia obowiązku podatkowego i jego zakresu duże znaczenie ma stwierdzenie czy podatnik lub zarząd mają swoją siedzibę na terytorium RP.

jeżeli ma siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy), jeżeli nie ma na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (tzw. ograniczony obowiązek podatkowy).

Podmiotami zwolnionymi z tego podatku są:

• Skarb Państwa,

• Narodowy Bank Polski,

• jednostki budżetowe, fundusze celowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw,

• przedsiębiorstwa międzynarodowe i inne jednostki gospodarcze utworzone przez organ administracji państwowej wspólnie z innymi państwami,

• gminy w zakresie dochodów własnych,

• Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,

• Agencja Rynku Rolnego,

• Zakład Ubezpieczeń Społecznych,

• fundusze emerytalne i inwestycyjne

Zakres przedmiotowy -

Przedmiotem opodatkowania w podatku dochodowym od osób prawnych jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich ten dochód został osiągnięty. Czasami przedmiotem opodatkowania może być przychód. Sytuacja taka będzie miała miejsce przy niektórych rodzajach przychodów osiąganych na terytorium RP przez podatników mających swe siedziby za granicą (np. przychody z tytułu praw autorskich, czy dywidend) oraz podmiotów krajowych (np. w wypadku przychodów z tytułu dywidend i innych udziałów w zyskach osób prawnych).

Dochód został w ustawie zdefiniowany jako nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym.

Przychodem są natomiast wszystkie otrzymane przez podatnika pieniądze, wartości pieniężne (w tym również różnice kursowe walut), wartość otrzymywanych nieodpłatnie świadczeń, wartość przychodów w naturze, wartość umorzonych zobowiązań, wartość zwróconych wierzytelności.

Za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej uważa się przychody należne, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane. Ustawodawca polski wyłączył z opodatkowania przychody z: działalności rolniczej, z wyjątkiem dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej, z gospodarki leśnej oraz z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.

Aby obliczyć dochód podlegający opodatkowaniu od przychodów należy odliczyć koszty ich uzyskania. Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych przez ustawę z tym że, każdy wydatek - poza wyraźnie wskazanymi w ustawie - wymaga indywidualnej oceny pod kątem bezpośredniego związku z tymi przychodami i racjonalności działania dla osiągnięcia tego przychodu. Do kosztów uzyskania przychodu zalicza się także poniesione przez spółkę wydatki na cele produkcyjne, których produkcja nie została zakończona wyprodukowaniem wyrobu fiskalnego z uwagi na brak zbytu.

Gdy osoba prawna ze swej działalności poniesie stratę, ma możliwość pokrycia jej z dochodu uzyskanego w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty.

W ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych przewidziano także zwolnienia przedmiotowe z opodatkowania, tak, więc nie podlega opodatkowaniu:

• Działalność organizacji pracodawców i partii politycznych - w części przeznaczonej na cele statutowe, z wyłączeniem działalności gospodarczej;

• Dochód z tytułu prowadzenia szkół - w części przeznaczonej na cele szkoły;

• Dochody narodowych funduszy inwestycyjnych;

• Dochody sportowych spółek akcyjnych w części przeznaczonej na ich działalność sportową;

• Dochody osób prawnych, których celem statutowym jest działalność w sferze pożytku publicznego;

• Dochody kościelnych osób prawnych;

• Dochody ze sprzedaży nieruchomości wchodzących w skład gospodarstw rolnych

33. Co to jest podatkowa grupa kapitałowa?

Specjalną kategorią podatników podatku CIT - związki, co najmniej 2 spółek prawa handlowego posiadających osobowość prawną, które są połączone ze sobą interesami kapitałowymi. Ponadto grupa kapitałowa, aby być podatnikiem musi spełnić następujące warunki:

• Grupę taką mogą tworzyć jedynie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjne, jeżeli przeciętny kapitał zakładowy (akcyjny) przypadający na każdą z tych spółek jest nie niższy niż 1 mln zł; spółka dominująca (tzw. spółka matka) posiada bezpośredni 95% udział w kapitale zakładowym (akcyjnym); spółki zależne (tzw. spółki córki) nie posiadają udziałów w kapitale zakładowym (akcyjnym) innych spółek tworzących grupę; w spółkach tworzących grupę kapitałową nie występują zaległości we wpłatach podatków stanowiących dochód budżetu państwa;

• Wymagane jest także zawarcie przez spółkę dominującą i spółki zależne umowy o utworzeniu podatkowej grupy kapitałowej w formie aktu notarialnego na okres, co najmniej 3 lat podatkowych i jej zarejestrowanie w urzędzie skarbowym;

• Spółki tworzące grupę kapitałową nie mogą korzystać ze zwolnień od podatku dochodowego i VAT na podstawie odrębnych przepisów oraz nie mogą stosować praktyk przerzucania dochodu na innych podatników podatku dochodowego niewchodzących w skład podatkowej grupy kapitałowej;

• Podatkowa grupa kapitałowa powinna osiągać, co najmniej 3% dochód w relacji do przychodów podatkowych.

34. Wysokość obciążenia podatkiem dochodowym od os. Prawnych

Podstawę opodatkowania stanowi osiągnięty przez osobę prawną dochód (przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania) w danym roku podatkowym, z możliwością dokonania pewnych odliczeń (m.in. z tytułu: darowizn na rzecz organizacji pożytku publicznego łącznie do wysokości nieprzekraczającej 10%; w bankach w wysokości 20% kwoty umorzonych kredytów (pożyczek) w związku z realizacją programu restrukturyzacji; darowizn na cele kultu religijnego łącznie do wysokości nieprzekraczającej 10% dochodu), darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą na rzecz Kościoła na podstawie tzw. ustaw kościelnych - w tym przypadku do wysokości 100% dochodu wydatki poniesione na nabycie nowych technologii - do 50% wydatków

Stawki podatkowe: Skala proporcjonalna jeśli opodatkowany jest dochód stawka wynosi 19% podstawy opodatkowania, jeżeli oprocentowany jest przychód stawki wynoszą odpowiednia 20%, 19% lub 10% w zależności od źródeł przychodu

Ustawa przewiduje też 50% stawkę sankcyjną w przypadku zaniżenia przez podmioty powiązane wysokości zobowiązania podatkowego. Rozliczenie podatku następuje po zakończeniu roku podatkowego. Podatnicy składają wtedy wstępne zeznanie podatkowe o wysokości osiągniętego dochodu (straty) do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacić podatek należny albo różnicę pomiędzy podatkiem należnym a sumą wpłaconych zaliczek. Zeznania o ostatecznej wysokości dochodu podatnicy są obowiązani złożyć w terminie 10 dni od daty zatwierdzenia rocznego sprawozdania, nie później jednak niż przed upływem dziewięciu miesięcy od zakończenia roku podatkowego. Podatnicy z reguły obowiązani są również do dołączenia do zeznania rocznego bilansu i rachunku wyników wraz z opinią i raportem audytora oraz odpis uchwały walnego zgromadzenia.

Wymiar i pobór podatku: zasada samo wymiaru w formie miesięcznych zaliczek na podatek, jak i samego podatku po zakończeniu roku podatkowego, w składanej deklaracji podatkowej CIT-8 (od 1.01.2007 r. podatnicy nie składają w trakcie roku podatkowego deklaracji podatkowych CIT-2 !!!)

Zaliczki podatkowe: miesięczne w wysokości różnicy pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek należnych za poprzednie miesiące (tzw. System rachunku narastającego)

od stycznia do listopada w terminie do dnia 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni za grudzień w wysokości zaliczki za listopad w terminie do 20 dnia grudni

Zaliczki podatkowe - system preferencyjny: uproszczone - w wysokości 1/12 podatku należnego wykazanego w zeznaniu złożonym w roku poprzedzającym dany rok podatkowy

kwartalne - jeżeli rozpoczynają działalność w roku podatkowym lub są małym podatnikiem (podatnik, który za rok 2006 osiągnął przychód brutto ze sprzedaży w kwocie 3 180 000 zł)

Zeznanie podatkowe: Podatnicy mają obowiązek złożenia zeznania o wysokości dochodu (straty) osiągniętego w roku podatkowym (CIT-8) do końca trzeciego miesiąca roku następnego (do 31 marca) i w tym terminie wpłacić podatek należny albo różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą należnych zaliczek za okres od początku roku

Zwolnienia przedmiotowe:

• Dotyczą całości lub części dochodów, jeżeli zostaną przeznaczone na cele społecznie Użyteczne określone w ustawie i jeżeli zostaną wydatkowane - bez względu na termin - na te cele, np.:

• Dochody fundacji i stowarzyszeń, których celem statutowym jest działalność naukowa, oświatowa, kulturalna, ochrony środowiska,

• Dochody spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów,

• Dochody Funduszu Składkowego Ubezpieczenia Społecznego Rolników, w części przeznaczonej na cele statutowe, z wyłączeniem działalności gospodarczej

Zryczałtowany podatek dochodowy od osób prawnych:

w ściśle określonych sytuacjach ustawa przewiduje uproszczoną metodę naliczania podatku, bez ustalania podstawy wymiaru podatku,

dotyczy to:

• przychodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z tytułu usług niematerialnych świadczonych przez podatników niemających na terytorium RP siedziby lub zarządu

• dochodów z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej

Stawki podatku ryczałtowego wynoszą odpowiednio:

20% przychodów:

• z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, itp.

• z opłat za świadczone usługi w zakresie działalności widowiskowej, rozrywkowej lub sportowej, organizowanej za pośrednictwem osób fizycznych lub osób prawnych prowadzących działalność w zakresie imprez artystycznych, rozrywkowych lub sportowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

• z tytułu świadczeń: doradczych, księgowych, badania rynku, usług prawnych, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, usług rekrutacji pracowników i pozyskiwania personelu, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze;

10% przychodów:

• z tytułu należnych opłat za wywóz ładunków i pasażerów przyjętych do przewozu w portach polskich przez zagraniczne przedsiębiorstwa morskiej Żeglugi handlowej

• zyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczne przedsiębiorstwa Żeglugi powietrznej;

19% przychodu:

• od dochodów z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

• o ile umowa w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu zawarta z krajem miejsca siedziby lub zarządu tego podatnika nie stanowi inaczej

Podatek tonażowy - podatek nakładany na niektóre dochody lub przychody osiągane przez armatorów eksploatujących morskie statki handlowe w żegludze międzynarodowej. Ustanowiony ustawą z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym^[1]. Wysokość tego nominalnie dochodowego podatku nie zależy od bieżących zysków czy strat armatora, lecz dochód oblicza się w sposób zryczałtowany w zależności od tonażu. Podstawą opodatkowania jest dochód pomniejszony o składki na ubezpieczenie społeczne. Stawka podatku wynosi 19%.

• Wyboru tego rodzaju podatku, jako alternatywy dla podatków dochodowych, mogą dokonać armatorzy wykonujący usługi transportowe z wykorzystaniem statków o pojemności powyżej 100 GT.

• Celem wprowadzenia podatku w państwach Unii Europejskiej było zwiększenie zdolności konkurencyjnej armatorów operujących statkami pod banderą państw członkowskich Unii^[2].

• Dobowa zryczałtowana stawka dochodu ustalana jest w zależności od pojemności netto statku od każdych 100 NT, wg stawek wyrażonych w euro, określonych poniżej:

---