Techniki i Systemy Pomiarowe - Laboratorium. |
||||||||
Imię i nazwisko. Joanna Romańczuk. Maria Jzdebska Piotr Gumieniak |
Symbol grupy MD 103.5a |
|||||||
Data wykonania ćwiczenia: 06-12-2005 |
Numer ćwiczenia: VII
|
Temat ćwiczenia: : Sprawdzanie i ocena właściwości metrologicznych suwmiarki uniwersalnej. |
||||||
|
Ocena: |
Data: |
Podpis |
Wstęp.
Suwmiarki uniwersalne zaliczane są do grupy uniwersalnych przyrządów pomiarowych potocznie nazywanych „przyrządy suwmiarkowe”. Cechą wspólną tej grupy narzędzi jest dodatkowa podziałka nazwana noniuszem. Podziałka ta umożliwiająca zwiększenie dokładności odczytu wskazań poprzez interpolacje geometryczną działki.
Dokładność odczytu wskazań ∆W0 Przy pomocy noniusza wyznacza się ze wzoru:
∆W0=a0∙n-1
Gdzie a0 - wartość działki elementarnej podziałki prowadnicy.
n - ilość działek na podziałce noniusza.
Dokładność odczytu wskazań suwmiarek uniwersalnych o zakresie pomiarowym (0÷140)mm wynosi 0,1mm lub 0,05mm. Przyrządy suwmiarkowe o większych zakresach pomiarowych i suwmiarki modułowe są wykonywane z noniuszem o dokładności odczytu 0,02mm.
II. Przebieg ćwiczenia:
Sprawdzić kompletności wyposażenia stanowiska laboratoryjnego do sprawdzenia narzędzi pomiarowych we wzorce i pomoce pomiarowe.
Zapoznać się z zasadami odczytu i pomiaru suwmiarką oraz jej podstawowymi parametrami metrologicznymi i wymaganiami.
Sprawdzić stan ogólny suwmiarki.
Sprawdzić płaskość i prostoliniowość płaskich powierzchni pomiarowych szczęk, krawędzi pomiarowych za pomocą liniału krawędziowego (1) obserwując szczelinę świetlną. Szerokość szczeliny należy ocenić wzrokowo przez porównanie jej ze szczeliną wzorcową.
Sprawdzić równoległość powierzchni pomiarowych płaskich szczęk do pomiaru wymiarów zewnętrznych za pomocą płytek wzorcowych dla 3 położeń suwaka w zakresie pomiarowym odczytując wskazania dla dwóch położeń płytki „a” i „b”. Jako odchylenie od równoległości przyjąć największą różnice wskazań z trzech odczytów dla dwóch położeń płytki. Rys.2.
Rys.2
.
Sprawdzić równoległość krawędzi pomiarowych szczęk do pomiaru wymiarów wewnętrznych za pomocą mikromierza w jednym położeniu suwaka, umieszczając płytkę wzorcową o wymiarze nominalnym N między powierzchniami pomiarowymi płaskim szczęk przeciwległych. Jako odchylenie od równoległości przyjąć największą różnice wskazań z pomiarów na całej długości pomiarowej.
Wyznaczyć błędy wskazań przy pomocy płytek wzorcowych, co najmniej w trzech punktach równomiernie rozłożonych w całym zakresie pomiarowym suwmiarki, jak również w całym zakresie podziałki noniusza. Błędy wskazań należy wyznaczyć dla pomiarów zewnętrznych i wewnętrznych.
III. Ocena stanu technicznego suwmiarki.
Stan ogólny suwmiarki jest wizualnie dobry jednak stwierdzono. Przyrząd nie posiada uszkodzeń mechanicznych na powierzchniach pomiarowych i w pozostałych miejscach. Czytelność oraz stan podziałek jest dobry.
Nie zaobserwowano wyraźnych odchyleń od płaskości i prostoliniowości płaskich powierzchni pomiarowych szczęk.
IV. Wyniki pomiarów.
Sprawdzanie równoległości powierzchni pomiarowych płaskich szczęk do pomiaru wymiarów zewnętrznych za pomocą płytek wzorcowych.
Lp. |
Wymiar nominalny N |
Wymiar w położeniu „a” |
Wymiar w położeniu „b” |
Różnica miedzy wymiarem „a” i „b” |
Odchylenie maksymalne |
1. |
21,3 |
21,3 |
21,3 |
0,0 |
0,1 |
2. |
71,6 |
71,6 |
71,6 |
0,0 |
|
3. |
126,9 |
126,9 |
127,8 |
0,1 |
|
Sprawdzanie równoległości powierzchni pomiarowych płaskich szczęk do pomiaru wymiarów wewnętrznych za pomocą mikromierza.
Lp. |
Wymiar nominalny N |
Wymiar w położeniu „a” |
Wymiar w położeniu „b” |
Odchylenie maksymalne |
1. |
30,00 |
29,97 |
29,97 |
0,03 |
Wyznaczanie błędów wskazań przy pomocy płytek wzorcowych. ,
a) Pomiary wymiarów wewnętrznych.
Lp. |
Wymiar nominalny N |
Wynik pomiaru |
Błąd wskazania |
Błąd maksymalny wskazania |
1. |
21,3 |
21,3 |
0,00 |
0,1 |
2. |
71,6 |
71,6 |
0,00 |
|
3. |
126,9 |
126,8 |
0,1 |
|
b) Pomiary głębokości.
Lp. |
Wymiar nominalny N |
Wynik pomiaru |
Błąd wskazania |
Błąd maksymalny wskazania |
1. |
21,3 |
21,3 |
0,0 |
0,1 |
2. |
71,5 |
71,5 |
0,0 |
|
3. |
127,9 |
127,8 |
0,1 |
|
V. Wnioski.
Na podstawie przeprowadzonych pomiarów stwierdza się, że suwmiarka wykazuje błędy wskazań przy pomiarach powyżej 100mm. Pomiary wykazały, że szczęki do pomiarów zewnętrznych posiadają nieznaczne odchylenie od równoległości rzędu 0,05mm. Wyniki pomiarów mogą być jednak obarczone błędem odczytu wartości mierzonych.
3