Podstawy Konstrukcji Maszyn
Projekt chwytaka
Artur Pytel
AiR IV
Pole możliwych rozwiązań
1)
2)
3)
4)
5)
6)
Wybór rozwiązania konstrukcyjnego
Do wyboru rozwiązania konstrukcyjnego posłużyły następujące kryteria:
K1 - uchwycenie, na tyle skuteczne by obiekt w czasie działań nie wysunął się
K2 - prostota budowy chwytaka
K3 - niedopuszczenie do odkształcenia plastycznego na powierzchni chwytanego elementu
K4 - zapewnienie szybkiej i prostej wymiany elementów chwytaka
K5 - regulacja siły chwytu
K6 - minimalna liczba napędów
K7 - minimalna waga chwytaka
|
K1 |
K2 |
K3 |
K4 |
K5 |
K6 |
K7 |
ΣK |
Wd |
W1 |
W2 |
W3 |
W4 |
W5 |
W6 |
K1 |
X |
0,5 |
0,5 |
1 |
0,5 |
0 |
0 |
2,5 |
5 |
4 |
4 |
3 |
4 |
4 |
3 |
K2 |
0,5 |
X |
0,5 |
0 |
0 |
0,5 |
0,5 |
2 |
5 |
4 |
5 |
4 |
4 |
3 |
1 |
K3 |
0,5 |
0,5 |
X |
0 |
0,5 |
0 |
0 |
1,5 |
5 |
4 |
4 |
4 |
4 |
4 |
4 |
K4 |
0 |
1 |
1 |
X |
1 |
0,5 |
0,5 |
4 |
5 |
3 |
5 |
4 |
4 |
4 |
1 |
K5 |
0,5 |
1 |
0,5 |
0 |
X |
0 |
0 |
2 |
5 |
4 |
4 |
4 |
4 |
4 |
5 |
K6 |
1 |
0,5 |
1 |
0,5 |
1 |
X |
0,5 |
4,5 |
5 |
5 |
5 |
3 |
5 |
5 |
3 |
K7 |
1 |
0,5 |
1 |
0,5 |
1 |
0,5 |
X |
4,5 |
5 |
4 |
4 |
4 |
4 |
4 |
2 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Sd |
S1 |
S2 |
S3 |
S4 |
S5 |
S6 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1 |
0,8 |
0,9 |
0,73 |
0,84 |
0,82 |
0,49 |
Na podstawie przeprowadzonej analizy wybieram wariant drugi.
Obliczenia mechanizmu chwytaka
Schemat kinematyczny mechanizmu chwytaka:
2. Rozkład sił:
Skrajne położenia
Dane sytuacyjne:
Średnica zewnętrzna |
φz = 200 - 300 [mm] |
Średnica wewnętrzna |
φw = 160 - 180 [mm] |
Wysokość |
H =150 [mm] |
Promień |
R = 4 [m] |
Prędkość |
V = 1,7 [m/s] |
Przyspieszenie |
a = 1 [m/s2] |
Współczynnik tarcia |
μ = 0,6 |
Współczynnik bezpieczeństwa |
N = 2 |
Uwzględniając wymiary przedmiotu manipulacji i wymiary przewidywanych końcówek chwytnych przyjmuję następujące dane konstrukcyjne:
a = 80 [mm] |
b = 50 [mm] |
m = 121 [mm] |
n = 40 [mm] |
3. Obliczam ciężar chwytanego przedmiotu
Dla ułatwienia obliczeń zamieniam [mm] na [cm]
V = 6782,4 cm3
3a. Chwytany przedmiot wykonany jest ze stali konstrukcyjnej 16M PN-92/H-84009 o gęstości:
ρ = 7,85 [g/cm3]
Wzór na masę chwytanego elementu:
m = 53241,84 g
3b. Zamieniam gramy na kilogramy
m = 53,2 kg
4. Obliczam siłę chwytu
4a. Obliczam wartość siły ciężkości:
Q = 521,8 N
4b. Obliczam wartość siły bezwładności:
FB = 53,2 N
4c. Obliczam wypadkową siły ciężkości i bezwładności:
FW = 575 N
4d. Obliczam wartość siły odśrodkowej:
FO = 38,4 N
4e. Wartość siły chwytu wyliczam ostatecznie ze wzoru:
FH = 1929 N
5. Obliczam minimalne i maksymalne rozwarcie końcówek chwytnych:
6. Obliczam wartość kąta α
7. Przełożenie siłowe mechanizmu chwytaka wynosi:
8. Obliczam siłę na siłowniku wykorzystując wzór na przełożenie siłowe mechanizmu chwytaka
FS = 4135,9 N
Wyznaczam charakterystyki statyczne projektowanego chwytaka:
siłowa
przemieszczeniowa
gdzie:
Skok siłownika wynosi:
S = x (yMAX) - x (yMIN) = 9 - 2 = 7 [mm]
Na podstawie w/w parametrów dobieram siłownik firmy FESTO
Dobór cech konstrukcyjnych
Dokonuję obliczeń wytrzymałościowych ramienia końcówki chwytnej
1a. Obliczam wartość reakcji w punktach A oraz B
Dane:
FH = 1929 N
a = 80 mm
b = 50 mm
RB = 5015,4 N
RA = 3086,4 N
1b. Obliczam wartości momentów gnących
Dla ułatwienia obliczeń zamieniam [mm] na [m]
a = 80 mm = 0,08 m
b = 50 mm = 0,05 m
Mg(B) = 154,32 Nm
1c. Dla sprawdzenia poprawności obliczeń obliczam jeszcze moment gnący dla siły FH
Mg(B) = 154,32 Nm
2. Obliczam wskaźnik przekroju ramienia aby mógł bezpiecznie przenieść maksymalny moment zginający
Dla stali konstrukcyjnej stopowej 17HNM PN-89/H-84030/02 kg = 1480 MPa
Korzystam z normy PN-80/B-03200, obowiązującej w dziedzinie konstrukcji stalowych, która wprowadza pojecie wytrzymałości obliczeniowej przy zginaniu R. Wytrzymałość ta jest odpowiednikiem naprężenia dopuszczalnego kg i dla stali konstrukcyjnej oraz staliwa ma takie same wartości i takie samo oznaczenie jak wytrzymałość obliczeniowa na rozciąganie i ściskanie.
Ramie będzie wykonane z pręta o przekroju prostokątnym o wymiarach 15 mm na 10 mm
3. Obliczam wskaźnik przekroju oraz moment bezwładności.
Wskaźnik przekroju jest większy od obliczonego minimalnego wskaźnika przekroju.
4. Obliczam strzałkę ugięcia.
Obliczeń dokonuję za pomocą twierdzenia Castigliano.
Przyjmuję E równe 2,1 · 105 [MPa] oraz J równe 1 · 10-8 [m4]
f = 0,16 [mm]
5. Obliczam sworznie.
Sworznie wykonane będą ze stali konstrukcyjnej węglowej St0S o kg = 320 [MPa]
Siła działająca na sworzeń:
P = 5015 [N]
Obliczenie średnicy sworznia:
na ścinanie
PODSTAWY KONSTRUKCJI MASZYN - PROJEKT CHWYTAKA
3
Katedra Podstaw Konstrukcji Maszyn i Zintegrowanych Systemów Wytwarzania