wyklad 1 15.10.2007, wyklady - dr krawczyk


Wykład 1 15.10.2007

Podręczniki:

„Polskie prawo konstytucyjne” 2007 - red. Górecki - wersja dla kierunków prawniczych

„Polskie prawo konstytucyjne - zarys wykładu” - L. Garlicki

„Prawo konstytucyjne” - B. Banaszak

J,Ł. Buczkowski, K. Eckhardt(?)

„Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej” Sagan

„Prawo konstytucyjne” - Sarnecki

„Polskie prawo konstytucyjne” - Skrzydło

Witkowski

Komentarze:

„Konstytucja RP Komentarz” - Skrzydło

„Komenatrz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskie z 2 kwietnia …” - Wilczorek (?)

„Wybór aktów prawnych do nauki prawa konstytucyjnego” - Mordwinko (?) ==================================================================================

Nazwa i przedmiot prawa konstytucyjnego

Ogólnie prawo jest zespołem norm a więc reguł zachowania ustanowionych i sankcjonowanych przez państwo.

Prawo i państwo kształtowały się równolegle. W pewnym momencie do prawa zwyczajowego zaczęło ingerować państwo.

Podział prawa

- natury - zbiór norm, zachowań wynikających z tak czy inaczej rozumianej natury człowieka

- pozytywne - klasyczne pojęcie prawa pozytywnego w 1832r. sformułował John Austin (??).

- John Austin (??) - Prawo jest rozkazem suwerennej władzy państwowej skierowanym do obywatela pod groźbą użycia przymusu.

- Herbert Hart (??) - prawo jest zespołem ogólnych norm pochodzących od państwa a więc ustanowionych przez państwo, na których straży stoi przymus państwowy. Wg. Harta prawo jest na tyle zróżnicowane że obejmuje wiele dziedzin życia.

Podział prawa wg. Harta

- prawo przedmiotowe - prawo pozytywne - ogół aktów prawnych obowiązujących w danym państwie

- prawo podmiotowe - ogół uprawnień przypisanych jednostce

Podział z punktu widzenia zakresu obowiązywania prawa

- prawo wewnętrzne - zespół norm, obowiązujących na terenie danego państwa, które normują stosunki między podmiotami tego prawa

- prawo zewnętrzne:

- prawo międzynarodowe publiczne - reguluje stosunki między państwami

- prawo ponadnarodowe - prawo europejskie

prawo międzynarodowe prywatne - obowiązuje na terenie danego kraju i reguluje sytuacje kolizji norm prawnych w państwie polskim i innym państwie. Rozstrzyga jaką regulację mamy zastosować dla danej sytuacji np. związki małżeńskie z cudzoziemcami.

Podział na ius i lex

Często dokonuje się podziału prawa na ius i lex ze względu na spór między pozytywistami a niepozytywistami.

lex - normy zawarte w aktach prawnych

ius - pojęcie szersze, normy zawarte w aktach prawnych (lex) a także elementarny zasady sprawiedliwości i moralności politycznej uznane za wiążące nawet w takiej sytuacji gdy nie zostaną zapisane w kodeksie

Prawo:

- materialne - zespół norm prawnych określających podstawy funkcjonowania danej instytucji życia publicznego czy prywatnego, zasady działania tych instytucji, zakres ich kompetencji etc.

- formalne (proceduralne) - sposób realizacji norm prawa materialnego

Najstarszy podział prawa

Został dokonany w antycznej republice rzymskiej na ius i fas

ius - prawo świeckie

fas - prawo sakralne

Podział Ulpiana

Podział ze względu na stosunek państwa do własności:

- publiczne - chroniące interes państwa

- prywatne - chroniące interes jednostki

Prawo możemy zakwalifikować jako element ustroju społeczno-politycznego i polityczno-gospodarczego.

Ustrój

- społeczny określa pozycje poszczególnych grup społecznych w społeczeństwie (a więc w państwie), relacje pomiędzy tymi grupami oraz pozycję (status) jednostki w społeczeństwie i w państwie.

- polityczny - kwestie związane ze sprawowaniem władzy - mechanizmy realizacji władzy w państwie, kwestia budowy aparatu państwowego a więc tego jak państwo jest zorganizowane

- gospodarczy - stosunek państwa do własności - podstawowym elementem tego ustroju jest model pewnej gospodarki jaką w tym państwie się dopuszcza - w Polsce jest to model społecznej gospodarki rynkowej

Własność:

- prywatna

- państwowa (skarb państwa)

- komunalna (budżet gminy, jednostek samorządu terytorialnego)

- spółdzielcza

Dwa ujęcia prawa konstytucyjnego

- wąskie - prawo konstytucyjnego to zespół norm prawnych zawartych w konstytucji a więc w akcie podstawowym dla funkcjonowania i działania państwa

- szerokie - prawo konstytucyjne to zespół norm regulujących podstawowe instytucje ustroju państwowego, politycznego i społeczno-gospodarczego

Przedmiot regulacji prawa konstytucyjnego

- podstawowe instytucje ustroju politycznego i społeczno-gospodarczego kraju oraz podstawowe prawa, wolności i obowiązki człowieka jako obywatela

Prawo konstytucyjne określa:

- podmiot władzy najwyższej w państwie (suwerena)

- w jaki sposób władza jest sprawowana (pośrednio czy bezpośrednio <referendum>)

- podstawy organizacji aparatu państwowego (organizacje i tryb funkcjonowania organów władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej w państwie) - wskazuje budowę całego systemu organów państwowych, relacje między nimi zachodzące i zasady ich działania

- status jednostki w państwie poprzez określenie podstawowych praw, wolności i obowiązków człowieka i obywatela

- podstawy ustroju społeczno - gospodarczego państwa wskazując stosunek państwa do własności (reguluje stosunki własnościowe w państwie) - mówi czy dana forma własności chroniona jest w większym lub mniejszym stopniu w zależności od przyjętego modelu gospodarczego

Nazwy prawa konstytucyjnego

Prawo konstytucyjne - Nazwa która utrwaliła się w Polsce w 1975r, która wskazuje że podstawowym źródłem jest ustawa zasadnicza stąd pewna niefortunność nazwy.

W XIX w. pojawiła się nazwa „Prawo państwowe” - w życiu społecznym i gospodarczym zaczęła pojawiać się arbitralna działalność władzy.

Prawo państwowe - zawiera normy pochodzące, ustanowione i sankcjonowane przez państwa - jest to nazwa tożsama z systemem prawa (bo nie ma prawa niepaństwowego) a więc jest to nazwa zbyt szeroka.

J-J Rousseau (??)

Prawo polityczne - obejmuje normy dotyczące ustroju politycznego ale jest to ujęcie zbyt szerokie bo elementy polityczne występują także w innych gałęziach prawa a jednocześnie jest to ujęcie zbyt wąskie bo nie uwzględnia stosunków społeczno-gospodarczych w państwie

Prawo ustrojowe - zbyt szeroka nazwa gdyż interesująca nas dziedzina nie reguluje całego ustroju danego państwa bo reguluje podstawowe kwestie

Prawo konstytucyjne zawiera w sobie elementy prawa publicznego jak i prywatnego. Łączy w sobie normy prawa formalnego i materialnego.

Prawo konstytucyjne a inne dziedziny prawa:

- nie jest sztywno oddzielone - granice wyznaczane są w sposób konwencjonalny (najpłynniejsza jest granica z prawem administracyjnym)

- stanowi fundament całego systemu norm prawnych w państwie gdyż określa system źródeł prawa obowiązującego w państwie dlatego mówi się, że jest wiodącą dziedziną prawa

- w ramach prawa konstytucyjnego można wyodrębnić:

- prawo parlamentarne

- prawo wyborcze

2



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
wyklad 1 15.10.2007, wyklady - dr krawczyk
wyklad 2 22.10.2007, wyklady - dr krawczyk
wyklad 10 17.12.2007, wyklady - dr krawczyk
wyklad 15 5.03.2008, wyklady - dr krawczyk
wyklad 8 3.12.2007, wyklady - dr krawczyk
wyklad 7 26.11.2007, wyklady - dr krawczyk
PWiK - Wykład 15-10-2007, Budownictwo S1, Semestr IV, PWiK, Wykłady, PWiK 2
patologia, patofizjologia (AWF-Fizjo), Wykład nr 3 Patologia - Zapalenia 15.10.2007, Wykład nr 3 Pat
wyklad 5 12.11.2007, wyklady - dr krawczyk
wyklad 4 05.11.2007, wyklady - dr krawczyk
Historia myśli socjologicznej wykład 3 (15 10 2007)
wyklad 11 7.01.2008, wyklady - dr krawczyk
wyklad 13 21.01.2008, wyklady - dr krawczyk
wyklad 22 30.04.2008, wyklady - dr krawczyk
wyklad 19 9.04.2008, wyklady - dr krawczyk
wyklad 18 2.04.2008, wyklady - dr krawczyk
wyklad 14 20.02.2008, wyklady - dr krawczyk

więcej podobnych podstron