1. a) rynek finansowy - jest to miejsce w którym zawierane są transakcje finansowe, polegające na zakupie i sprzedaży instrumentów finansowych. Transakcji dokonuje się środkami pieniężnymi. Rynek finansowy dzieli się na: (pieniężny, walutowy, kapitałowy, instrumentów pochodnych, depozytowo-kredytowy)
b) bon komercyjny - postać krótkoterminowych komercyjnych papierów dłużnych, jest to zobowiązanie emitenta do zwrotu jego aktualnemu posiadaczowi w terminie wykupu bonu nominalnej kwoty, na którą bon został wystawiony
c) podatek: publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe, bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa wynikające z ustawy podatkowej. Podatki dzielą się na bezpośrednie i pośrednie. Podatki bezpośrednie: nałożone na dochód lub majątek podatnika, np. podatek dochodowy, gruntowy, spadkowy. Podatki pośrednie: nakładane na przedmiot spożycia, np. VAT, akcyza - ostatecznie płaci konsument.
d) subwencja - (zapomoga) nieodpłatna i bezzwrotna pomoc finansowa udzielana najczęściej przez państwo podmiotom (np. jednostkom samorządu terytorialnego, prywatnym przedsiębiorstwom, organizacjom społecznym i osobom fizycznym) dla poparcia ich działalności
2. Zadania banku centralnego - tworzenie pieniądza, decydowanie o ilości pieniędzy wprowadzonej do obiegu; bank banków, bank państwa, bank gospodarki narodowej, bank emisyjny
3. Funkcje rynku pieniężnego:
regulacja płynności systemu bankowego,
możliwość realizacji celów polityki pieniężnej,
kreowanie poziomu krótkoterminowych kapitałów zabezpieczających płynność podmiotom innym niż banki,
dodatkowe źródło finansowania akcji kredytowej lub alternatywa wobec kredytów dla banków komercyjnych,
lokowanie chwilowo wolnych nadwyżek
4. Czynności banku komercyjnego
bierne (gromadzenie środków pieniężnych klientów, emisja papierów wartościowych),
czynne(wykorzystanie zgromadzonych środków do udzielania kredytów lub lokowaniu ich w korzystnych przedsięwzięciach),
usługowe (świadczenie różnego rodzaju usług bankowych wykonywanych odpłatnie na zlecenie i rachunek klientów)
5. Cechy zmienne podatku
podmiot opodatkowania (na kim ciąży obowiązek zapłaty podatku),
przedmiot opodatkowania (od czego płaci się podatek),
podstawa opodatkowania (od czego nalicza się podatek),
stawki podatku (określają jaka jest wysokość podatku),
warunki płatności
6. Scharakteryzować zjawiska finansowe o charakterze redystrybucyjnym
Podział dochodu narodowego między podmioty gospodarcze w ramach gromadzenia i wydatkowania wpływów budżetowych (dotacje, zasiłki, subwencje, podatki, koncesje).
1. a) obligacje - instrument rynku kapitałowego o charakterze wierzycielskim, jest papierem wartościowym, w którym emitent potwierdza zaciągnięcie określonej kwoty pożyczki i zobowiązuje się do jej zwrotu właścicielowi obligacji w ustalonym terminie
b) operacje otwartego rynku - cały zespół transakcji kupna i sprzedaży skarbowych papierów wartościowych pomiędzy bankiem centralnym a bankiem komercyjnymi; odbywają się przy użyciu bonów pieniężnych i krótkoterminowych bonów skarbowych
c) polityka finansowa - świadoma działalność organów i instytucji państwa, polegająca na określaniu celu swojej działalności oraz optymalnych rozwiązań (środków) dla osiągnięcia tych celów. Do działań tych należy kolejno: przygotowywanie i planowanie prowadzenia operacji pieniężnych każdego typu, następnie realizacja tychże operacji oraz końcowa ewidencja i analiza przebiegu podobnych operacji w przyszłości.
Polityka finansowa państwa:
polityka fiskalno-budżetowa
polityka monetarna
d) jednostka budżetowa - jednostka organizacyjna sektora finansów publicznych, która wszystkie swoje wydatki pokrywa bezpośrednio z budżetu państwa, natomiast wszystkie dochody jednostki doprowadzane są do budżetu państwa.
Zaliczamy do niej jednostki:
państwowe,
wojewódzkie,
powiatowe,
gminne,
samorządowe
a) zasady budżetowe:
- zasada jedności materialnej oznacza zakaz wiązania określonych dochodów publicznych z konkretnymi zadaniami.
- zasada jedności formalnej nakłada na rząd obowiązek przedstawienia zbiorowego planu finansowego sektora finansów publicznych, a w szczególności budżetu państwa, w jednym akcie prawnym.
- zasada jednorodności oznacza, że dochody i wydatki budżetu państwa i pozostałych segmentów sektora finansów publicznych są planowane na jeden rok
- zasada szczegółowości wymaga aby budżet uchwalany z dostateczną szczegółowością po stronach dochodów i wydatków a zwłaszcza aby dochody były szacowane wg źródeł ich powstawania a wydatki według celów ich przeznaczenia
- zasada realności postuluje maksymalną precyzję w planowaniu dochodów i wydatków budżetowych
- zasada jawności i przejrzystości sprowadza się do zagwarantowania publicznej odpowiedzialności za politykę finansową państwa i w tym celu do ujawnienia wszystkich informacji nie objętych tajemnicą państwową oraz do podawania tych informacji w formie ułatwiającej ich zrozumienie
- zasada zupełności (powszechności) wymaga ujęcia w budżetach i planach finansowych wszystkich dochodów i wszystkich wydatków każdej jednostki sektora finansów publicznych
b) funkcje budżetu:
ekonomiczne (f. redystrybucyjna dzieli dochód państwa pomiędzy obywateli; f. stabilizacyjna może wpływać na cykl koniunkturalny),
polityczne (f. ustrojowa jest narzędziem zachowania ustroju, atrybutem władzy; f. demokratyczna - jednostka ma prawo głosu, ma obowiązek jawności)
Funkcje budżetu:
Polityczna polega na kontroli społeczeństwa za pośrednictwem wybranych przez siebie posłów i senatorów działalności rządu
Ekonomiczna polega na dokonaniu za pośrednictwem budżetu podziału znacznej części dochodu narodowego oraz oddziaływaniu poprzez budżet na procesy gospodarcze i społeczne
Prawna oznacza, że budżet ma charakter ustawy zatwierdzonej przez sejm i senat i podpisanej przez prezydenta.
c) cechy współczesnego pieniądza:
papierowy,
państwowy,
zabezpieczony towarami i usługami,
kredytowy
Cechy współczesnego pieniądza:
papierowy, tzn. że pieniądz nie ma już nic wspólnego ze złotem. Jego fizyczną postać przybiera kawałek papieru, któremu nadano cechy pieniądza, przez oparcie go na przymusie prawnym i obowiązującego w danym kraju środka płatniczego
państwowy tzn., że gwarantem pieniądza papierowego jest państwo. Państwo gwarantuje bowiem autentyczność znaków pieniężnych
zabezpieczony towarami i usługami (pieniądz substancjonalny)- występuje tu problem zgodności jego wartości nominalnej z wartością substancjonalną. Zachowanie tej zgodności jest trudne z powodu tendencji do zwiększania ilości pieniędzy w stosunku do wartości masy towarowej oraz dostępnych usług, czego przejawem są zjawiska inflacyjne.
kredytowy (żyrowy)- oznacza, że źródłem pieniądza jest kredyt bankowy. Pieniądz ten znany jest jako pieniądz banków komercyjnych np. depozyty bankowe
Pieniądz- jest to środek wymiany, powszechnie przyjmowany jako zapłata w transakcjach gospodarczych. Określony środek wymiany może być powszechnie akceptowany jako pieniądz, gdy posiada następujące cechy:
trwałość: nie ulega łatwo zepsuciu i zniszczeniu,
przenośność: nie powinien być ciężki, nie powinien mieć dużej objętości, powinien umożliwiać przenoszenie znacznych wartości,
podzielność: środek pełniący funkcję pieniądza musi być podzielny na małe jednostki bez straty na wartości, np. grosz ma wartość 0,01 zł
ograniczona podaż, ponieważ wszystko, co istnieje w nieograniczonej podaży nie może pełnić funkcji pieniądza
d) rodzaje kredytów refinansowych:
lombardowy (oddanie publicznych papierów wartościowych banku centralnemu za gotówkę przez bank komercyjny)
redyskontowy (kredyt oparty na wekslu)
3. Scharakteryzuj stałe cechy podatku
charakter pieniężny (nie można puścić podatku w formie aportów),
przymusowość (odróżnia podatek od świadczeń dobrowolnych),
bezzwrotność (sprowadza się do tego że uiszczony podatek nie podlega zwrotowi),
nieodpłatność (osoba która zapłaciła podatek nie może oczekiwać od państwa lub innej instytucji publiczno-prawnej wzajemnego świadczenia w formie bezpośredniej),
stosunek między podatnikiem a podmiotem uprawnionym do jego nakładania jest stosunkiem podporządkowanym
Można wyróżnić cechy stałe i zmienne podatków.
Cechy stałe:
charakter pieniężny - nie można puścić podatku w formie aportów
przymusowość - odróżnia podatek od świadczeń dobrowolnych
stosunek między podatnikiem a podmiotem uprawnionym do jego nakładania (związek cywilno - prawny) jest stosunkiem podporządkowanym. Obowiązek zapłaty podatku może być wyegzekwowany w trybie egzekucyjnym
bezzwrotność - sprowadza się do tego, że uiszczony podatek nie podlega zwrotowi. Wyjątek stanowi nieprawidłowo obliczony bądź zawyżony lub też nałożony niezgodnie z obowiązującymi przepisami prawa
nieodpłatność - polega na tym, że podatnik, który uiści podatek nie może liczyć z tego tytułu roszczenia wzajemnego świadczenia ze strony związku cywilno - prawnego (państwa lub gminy) w formie bezpośredniej.