CHOROBY OCZODOŁU

Zbudowany z 7 ścian.

Najmocniejsza jest ściana górna i boczna; rzadko sa złamane; najsłabsza ściana przyśrodkowa.

W szczelinie oczodołowej górnej przebiegają :nerw 3, 4 i 6.

Zwój rzęskowy jest między nerwem wzrokowym a mięśniem prostym bocznym. Skłąda się z nerwów rzęskowych krótkich i długich. Nerwy rzęskowe krótkie mają włókna przywspółczulne dla zwieracza źrenicy i współczulne dla rozwieracza źrenicy; nerwy rzęskowe długie maja włókna współczulne dla zwieracza źrenicy oraz nerwy czuciowe dla naczyniówki, tęczówki i ciałka rzęskowego.

Stany zapalne oczodołu

Zapalenie przedprzegrodowe

-częste u dzieci po urazach albo banalnych infekcjach typu jęczmień.

-NIE MA WYTRZESZCZU

-ruchomosć gałki ocznej jest zachowana

-hospitalizujemy i podajemy antybiotyki ogólnie

Zakażenie bakteryjne tkanek miękkich oczodołu:

-pilna hospitalizacja

Zakażenie grzybicze i pasożytnicze:

-mukormykoza:bardzo zakaźna i z dużym odsetkiem smiertelności z powodu zajmowania mózgu

-aspergilloza:powolny przebieg i rzadkie zajmowanie mózgu

-wągrzyca

Guzy oczodołu:

-naczyniowe

-gruczołu łzowego

-w chorobach limfoproliferacyjnych

-rabdomiosarcoma

-torbiele

-guzy pochodzenia nerwowego

-przerzutowe

-naciekające z okolicznych tkanek

-guz rzekomy

Naczyniak włośniczkowy:

-najczęstszy nieotorbiony guz oczodołu u dzieci

-„znamiona truskawkowe”

-„rosnie” podczas płaczu

-u 75 % zanika samoistnie do 7 r.ż.

-leczenie:sterydy; radioterapia, zabieg

Naczyniak jamisty:

-najczęstszy otorbiony guz oczodołu u dorosłych

-daje 1-stronny wytrzeszcz

Żylaki oczodołu:

-przejściowy, odwracalny wytrzeszcz, np.. podczas kaszlu, ucisku na żyły szyjne

-wskazania do leczenia to ból, narastanie wytrzeszczu i uszkodzenie nerwu wzrokowego

Guzy gruczołu łzowego:

-gruczolak: niezłośliwy; powolny, niebolesny obrzęk w części górno-skroniowej

-gruczolakorak :bardzo złośliwy; rosnie bardzo szybko; pojawia się u ludzi młodych dając silny ból; leczeniem jest wypatroszenie oczodołu

Chłoniaki:

-50-80 r.ż.;

-należy róznicować z tłuszczakiem

Rabdomiosarcoma:

-naczęstszy pierwotny złośluiwy guz u dzieci

-7-8 r.ż.

-daje szybko narastający wytrzeszcz

-zawsze należy wykluczyć przerzuty; 5-letnie przeżycie bez przerzutów to 90% a z przerzutami-65%

Torbiele:

-skórzasta (dermoidalna)

-krwotoczna

-tłuszczaki( różnicować z chłoniakiem!)

Oponiak osłonek nerwu II:

-częściej u kobiet;

-rosnie powoli dając 1-stronne obniżenie ostrości wzroku

-leczenie zależy od stopnia zaawansowania

Glejak nerwu II:

-powoli rosnący guz dzieci starzych, częściej dziewczynek

-obniża ostrość wzroku, daje wytrzeszcz i obrzęk tarczy

-leczenie zależy od stopnia progresji

Guzy przerzutowe:

-neuroblastoma u dzieci ( brzuch, klatka)

-mięsak Ewinga

-AML

-rak piersi, oskrzela, prostaty

-czerniak

Guzy naciekowe:

-w 50% są to złośliwe guzy zatok!!

Guz rzekomy:

-idiopatyczny, niespecyficzny zespół zapalny oczodołu

-między 20 a 50 r.ż.

-objawy to zapalenie spojówek, wytrzeszcz, zaburzenia ruchomości

-ma różny przebieg: samoistna poprawa, zaostrzenia lub ciężki przebieg

-leczenie: możemy obserwować; sterydy ogólnie, radioterapia przy braku skuteczności sterydów albo cytostatyki

Wytrzeszcz:

-mierzymy egzoftalmometrem Hertla

-norma to 16-21 mm u mężczyzn i 15-20 mm u kobiet:

-dopuszczalna różnica między gałkami max.2 mm

CHOROBY ROGÓWKI I SPOJÓWEK

Rogówka ma moc łamiącą 43 D. Prawidłowa grubość od 0,5 na szcycie do 0,7 przy rąbku. Średnica to 10-13 mm. Warstwy rogówki to:

-nabłonek

-błona graniczna przednie ( Bowmana )

-istota właściwa

-błona graniczna tylna ( Descemeta )

-śródbłonek

Nabłonek ma bardzo szybki metabolizm dlatego regeneruje się nawet do 24 godz. Bardzo bolesne są uszkodzenie rogówki ponieważ nabłonek zawiera liczna zakończenia czuciowe.

Istota właściwa jest przejrzysta dzięki dużej zawartości wody-ponad 75%.

Śródbłonek chroni zrąb. Nie regeneruje się! Liczba komórek śródbłonka maleje z wiekiem oraz w wyniku chorób i zabiegów.

Film łzowy składa się z warstwy lipidowej, wodnej i śluzowej.

Objawy wskazujące na uszkodzenie/zapalenie rogówki:

-ból

-pogorszenie widzenia

-zaczerwienienie

-wydzielina patologiczna lub łzawienie

-zwężenie szpary powiekowej lub obrzęk powiek

Bakteryjne zapalenie rogówki:

-najczęściej wywoływane przez gronkowca złocistego

-objawy to światłowstręt, łzawienie, spadek ostrości wzroku, obrzęk spojówek, skurcz szpary powiekowej, przekrwienie okołorąbkowe*, nacieki ropne w istocie właściwej, owrzodzenia (bakteryjne owrzodzenie rogówki zagraża utratą wzroku), często poziom ropy w komorze przedniej

-leczymy jak najszybciej! Miejscowo antybiotyki co 0,5-1 godz; w ciężkich przypadkach iniekcje podspojówkowe co 24 godz.;

-dodatkowo krople rozszerzające źrenicę i porażające mięsień rzęskowy, żeby zapobiedz zrostom tęczówkowo-soczewkowym i znieść ból wywoływany skurczem mięśnia rzęskowego

-tez sterydy ale dopiero gdy jesteśmy pewni, że nie ma tam patogenów

*przekrwienie okołorąbkowe nie znika po kroplach zwężających naczynia; może być w jaskrze, zapaleniu błony naczyniowej, zapaleniu rogówki; przekrwienie powierzchniowe (spojówkowe ) znika po kroplach zwążających naczynia

Wrzód brzeżny:

-najczęstsza forma owrzodzenia rogówki

-przyczyny to nadwrażliwość na egzotoksyny bakterii

-leczenie to antybiotyki a potem sterydy

Grzybicze zapalenie rogówki:

-najczęściej wywoływane przez Aspergillus, Fusarium i Candida

-jest zakażeniem oportunistycznym

-często przy drobnym urazie materiałem organicznym, np: gałązką, lub przy niewłaściwym stosowaniu soczewek

-daje poziom płynu

-zawsze jest utrata przejrzystości rogówki

-nasilona neowaskularyzacja

-leczymy natamycyną, imidazoem, amfoterycyną B, klotrimazolem;

-zwykle konieczny jest przeszczep rogówki

Acanthamoeba:

-większość populacji jest oporna na ten patogen

-infekcja przy złym stosowaniu soczewek

-bardzo szybko może dojść do perforacji

-leczymy propamidyną +neomycyna, klotrimazol

Wirusowe zakażenia rogówki są najczęstsze!!

Zakażenie HSV 1:

-nawracające zapalenie powiek i oka podczas spadków odporności

-charakterystyczne są DRZEWKOWATE STRUKTURY widoczne po podaniu fluoresceiny;

-bardzo znacznie SPADA CZUCIE ROGÓWKOWE!!

-spada ostrość wzroku

-postać drzewkowata przechodzi później w geograficzną

-leczenie: acyklowir i triflurydyna

Nagminne zapalenie spojówki i rogówki :

-patogen to ADENOWIRUS TYP 8, 19

-bardzo zakaźny w 1-2 tygodniu; szerzy się kontaktowo

-początkowo dominuje 1-stronne zapalenie spojówek; w 50% zajmuje potem drugie oko

-daje obraz BRADZO BŁYSZCZĄCYCH OCZU!; inne objawy to obrzęk powiek, łzawienie, uczucie ciała obcego, 1-stronne przekrwienie, obrzęk mięska łzowego

-powstają powierzchniowe, punkcikowate ubytki, które zajmują coraz głębsze warstwy

-brak leczenie przyczynowego, jedynie objawowe: zimne okłady, szczególnie staranna higiena, krople zmniejszające przekrwienie; w ostatnim etapie sterydy

Keratopatia z niedomykalności powiek:

-wysycha dolna część rogówki

-przyczyny to: porażenie nerwu VII, głęboka śpiączka, bliznowate podwinięcie powieki, wytrzeszcz

Keratopatia troficzna:

-brak lub obniżone czucie

-zaburzenia metabolizmu nabłonka, nawracające owrzodzenia

-przyczyną jest uszkodzenie pierwszej gałązki nerwu V

-leczymy nawilżając, zaklejając powieki na noc; ew. tarsorafia (zeszycie powiek)

„Suche oko”- suche zapalenie spojówki i rogówki:

-wynika ze złego składu łez bądź też ich braku

-przyczyny: uszkodzenie gruczołów łzowych przez procesy zapalne ( np.: zespół Sjogrena, sarkoidoza ); zaburzenia hormonalne ( menopauza ); przewlekłe stosowanie leków (atropina, beta-blokery, antyhistaminowe, diuretyki, psychotropy, antykoncepcyjne )

-objawy to uczucie „piasku” pod powiekami, pieczenie, drażnienie, uczucie zmęczonych oczu, przymglenie miejscowe

-brak jest menisku łzowego na brzegu dolnej powieki

-diagnostyka to test Schirmera

-charakterystyczna jest nadwrażliwość, nadmierna reakcja na podrażnienie rogówki (np.: prze powiew wiatru )

-leczenie to tzw. sztuczne łzy

Przewlekłe zapalenie rogówki w chorobach układowych:

-rzs

-trądzik różowaty

-toczeń układowy

-guzkowe zapalenie tętnic

-choroba Wegenera

Choroby dystroficzne rogówki:

-są wrodzone; obustronne i symetryczne

-powolny przebieg bez objawów

-nie ma obniżonej ostrości wzroku

Stożek rogówki:

-etiologia schorzenia jest nieznana;

-postępuje powoli; 85% obustronnie

-często z innymi anomaliami wzroku, w chorobach układowych( np.:zespół Downa, Z.Ehlersa-Danlosa )

-ujawnia się często w okresie dojrzewania

-wydłużona jest oś przednio-tylna co daje krótkowzroczność i astygmatyzm jednego oka

-leczenie to stosowanie twardych soczewek; w stanach ostrych możemy odwodnić rogówkę hipertonicznym roztworem NaCl i miękkimi hydrofilnymi soczewkami

-ew. przeszczep rogówki

Zmiany zwyrodnieniowe = keratopatie metaboliczne:

*pierścień Kaysera-Fleischera -złogi miedzi w błonie Descemeta w chorobie Wilsona

*keratopatia taśmowata-odkładanie soli wapnia pod nabłonkiem rogóki, najczęściej w reumaotidalnym przewlekły zapaleniu tęczówki i ciałka rzęskowego u dzieci

*keratopatia wirowata-odkładanie się leków, np.: amiodaronu, indometacyny; zanika po odstawieniu leków

Keratoplastyka= przeszczep rogówki:

-drążący( obejmuje całą grubość)

-warstwowy ( do błony Descemeta )

-zawsze część wszczepiana jest większa niż wycięta

-nigdy nie przeszczepiamy całej rogówki; średnica przeszczepu to 6-8 mm

Wskazania do przeszczepu rogówki:

-poprawienie ostrości wzroku

-usunięcie rogówki objętej przewlekłym procesem zapalnym, nie leczącym się

-głębokie ubytki rogówki

-poprawa wyglądu oka

Materiał do pzreszczepu:

-od zdrowych w wieku 13-65 r. ż.

-pobrać do 12 godzin od zatrzymania krążenia; pobieramy całe gałki oczne

-konieczne jest badanie serologiczne krwi dawcy m. in. na WZW, HIV; bez znaczenia jest grupa krwi i układ HLA

-po pobraniu można przechowywać w odpowiednim środowisku do 2 tygodni

-o jakości rogówki świadczy ilość komórek śródbłonka

Proste zapalenie spojówek:

-przyczyny to czynniki fizyczne, chemiczne, niewyrównana wada refrakcji, źle dobrane okulary, przewlekły brak snu

Alergiczne zapalenie spojówek:

-objawy obuoczne!

-ostry początek z przekrwieniem, obrzękiem, swędzeniem, wytworzeniem brodawki na spojówce tarczowej, wydzieliną śluzową lub śluzowo-ropną

Bakteryjne zapalenie spojówek:

-triada: ŁZAWIENIE, BÓL, ŚWIATŁOWSTRĘT

-zaniedbane zapalenie spojówek grozi owrzodzeniem rogówki

Skrzydlik:

-na rogówkę narasta płatek spojówki

-leczymy gdy dociera on do osi widzenia przez usunięcie spojówki skalpelem

-zwykle ponownie narasta

-bierze się pod uwagę promienie UV jako patogenezę

Przewlekłe zapalenie brzegów powiek:

-nasila się rano

STRABOLOGIA

Mięśni gałkoruchowych jest 6. Przyczepiają się one do gałki ocznej tworząc tzw. SPIRALĘ TILLAUX.

Unerwienie:

-nerw III: miesień prosty przyśrodkowy, górny i dolny; skośny dolny; dźwigacz powieki

-nerw IV: mięsień skośny górny

-nerw VI: mięsień prosty boczny

*nie operujemy więcej jak 3 mięśnie na raz, żeby nie zabrać ukrwienia z przedniej części oka

*poraeżnie mięśni jest nieodwracalne-możemy tylko zmieniać przyczepy mięśni działąjących

*prawo Sheringtona (?):skurcz mięśnia daje rozkurcz jest antagonisty

*prawo Heringa: bodźce z OUN przekazywane są odpowiadająco do obu gałek ocznych

Prawidłowa korespondencja siatkówkowa-jednoczesne pobudzenie korespondujących ze sobą punktów siatkówki, które pozwala na korową lokalizacje obrazu w przestrzeni; obraz powstały w dwóch nie korespondujących punktach siatkówki jest widziany podwójnie.

Holopter- geometryczne miejsce wszystkich punktów w przestrzeni, które padając na korespondujące punkty siatkówki obu oczu są widziane pojedynczo.

Przestrzeń Panuma- dopuszczalna przestrzeń tolerancji za i przed holopterem.

Są 3 stopnie widzenie obuocznego:

1.percepcja jednooczna

2.fuzja

3.stereopsja-postrzeganie głębi wynikające z fuzji obrazów

Rozwój widzenia:

-fiksacja wzroku plamkowa ( centralna) ok.6-7 t. ż.

-widzenie obuoczne rozpoczyna się zwykle ok.12 m. ż.

Patologia widzenia:

-zez: nierównoległe ustawienie gałek ocznych; daje diplopie ->obraz w nie korespondujących punktach siatkówki.

Mechanizmy obronne:

-hamowanie: psychiczne wyłączenie wrażeń dla oka chorego

-tłumienie: czasowe wyłączenie bodźców tej części siatkówki, która w obustronnym widzeniu odpowiada plamce oka zdrowego ( tzw. mroczek punktu fiksacji )

-trwałe hamowanie :niedowidzenie

Kliniczne postaci zeza:

-pozorny

-ukryty
-jawny towarzyszący

-porażenny

-wrodzone zespoły zaburzeń gałkoruchowych

*bardzo ważna jest diagnostyka zeza u małych dzieci bo są takie stany, które muszą być zoperowane do 2 r.ż.

*zespoły A, V-różny jest kąt zeza w zależności od kierunku patrzenia

*zespół Duane'a- nieprawidłowe jest unerwienie : mięsień prosty boczny jest unerwiany przez nerw III a nie VI

WADY WZROKU. METODY KOREKCJI WAD REFRAKCJI

Ślepota w rozumieniu prawnym:

-V=O,1 z maksymalną korekcją;

-koncentryczne zwężenie pola widzenia <20 stopni (=inwalidztwo wzrokowe )

Wada refrakcji= układ optyczny oka ( rogówka, płyn komory przedniej, soczewka i ciał szkliste ) nie skupiają na siatkówce równoległych promieni

Wady sferyczne:

-krótkowzroczność

-dalekowzroczność

( dajemy szkła sferyczne-załamują tak samo na całej powierzchni )

Wady niesferyczne:

-astygmatyzm

(dajemy szkła cylindryczne- załamują w jednej osi i jest to oś prostopadłą do osi cylindra )

Róznowzroczność ( anizometropia ):

-różnica refrakcji > 4 D ( oko znosi do 3-4 D różnicy)

-w stanie bezsoczewkowości, w niedowidzeniu ( jak pacjent nie nosi okularów na oko gorzej widzące to przestaje ono widzieć; należy duże wady wzroku korygować do 7 r. ż., żeby wytworzyły się połączenia siatkówkowo-korowe )

*w oku bez soczewki jest obraz ok.10 razy większy niż w oku zdrowym i obrazy się nie zlewają; wszczepienie soczewki da minimalną różnicę w obrazie;

Starczowzroczność:

-fizjologiczny proces utraty zdolności akomodacji oka z powodu stwardnienia i zmniejszenia elastyczności soczewki

-oddala się od oka punkt bliży wzrokowej

Akomodacja:

-zdolność przystosowania oka do widzenia z bliska

Punkt dali wzrokowej-najbardziej odległy od oka punkt, który widać ostro bez akomodacji

Punkt bliży wzrokowej-najbliższy punkt widziany ostro przy maksymalnym napięciu akomodacji

Głębia adomodacji- odległość między punktami dali i bliży wzrokowej

*soczewki progresywne-„naśladują” normalne widzenie; korekcja zmienia się płynnie

Wskazania lecznicze do soczewek kontaktowych:

-owrzodzenie/erozja

-descemetocele ( błona Descemeta wpukla się w światło owrzodzenia )

-keratopatia pęcherzowa

-zapalenie nitkowate rogówki

Chirurgia refrakcyjna rogówki:

-PRK, LASIK, LASEK, INTACS

Przeciwwskazania do laserowego leczenia:

-wiek < 18 r.ż.

-cukrzyca

-choroby tkanki łącznej

-zaburzenia hormonalne

-ciąża, laktacja

-rozrusznik serca

*pachymetria- pomiar grubości rogówki; norma to 520-570 mikronów;

CHOROBY SIATKÓWKI

Siatkówka leży na błonie naczyniowej.

Miejscem najostrzejszego widzenia jest dołeczek środkowy. Nie ma w nim warstw wewnętrznych siatkówki; są tam grube komórki nabłonka barwnikowego z czopkami i pręcikami. Włókna dośrodkowe czopków są odchylone na boki co powoduje grubość siatkówki w dołeczku ok. 200 mikronów, przy czym grubość pozostałej części siatkówki wynosi ok.320 mikronów. Dołeczek jest strefą bez naczyń.

Odwarstwienie siatkówki jest to oddzielenie siatkówki sensorycznej od nabłonka barwnikowego. Może być:

-pierwotne otworopochodne

-wtórne:

*wysiękowe ( pozapalne, po zabiegu)

*trakcyjne (choroby proliferacyjne ciała szklistego)

Otworopochodne:

-do odwarstwienia otworopochodnego predysponuje zwyrodnienie szklistkowo-siatkówkowe ( kraciaste; typu „ślad ślimaka”-szroniaste )

-otwory powstają najczęściej w dolnych częściach siatkówki

-podczas stareznia się lub wysokiej krótkowzroczności ciało szkliste odłącza się od siatkówki ; pacjent relacjonuje to jako „muszki, błyski przed okiem”; jest to ciało szkliste oderwane od tarczy nerwu wzrokowego ( =ciało Weisa )

-ciało szkliste może być tez patologicznie połączone z siatkówką

-w opisie pacjenta ” nasuwająca się przed oko zasłona” i spadek ostrości wzroku

-spadek ciśnienia wewnątrzgałkowego!!

-przez dziurę w siatkówce komórki nabłonka barwnikowego mogą migrować do ciała szklistego, proliferują i dają włóknienie, które pociągając siatkówke może dać odwarstwienie trakcyjne!

-przyjąć w trybie nagłym, tamponada wewnętrzna lub z zewnątrz ucisk

Trakcyjne odwarstwienie siatkówki:

-przyczyny: retinopatia cukrzycowa (NAJCZĘŚCIEJ), retinopatia wcześniaków, penetrujacy uraz tylnej części oka, jako powikłanie odwarstwienia przedarciowego

Retniopatia nadciśnieniowa:

-na dnie oka objaw Salusa ( ucisk żyły na tętnice), objaw Gunna ( ucisk tętnicy na żyłę ), objaw miedzianego drutu, objaw srebrnego drutu

-w plamce objaw gwiazdy: wysięki twarde wokół dołeczka

Zakrzep żyły środkowej siatkówki:

-POSTĘPUJĄCE obniżenie ostrości wzroku

-poszerzenie żył, krwotoki śródsiatkówkowe, zatarcie granic tarczy

-powikłaniem może być nowotworzenie naczyń, RUBEOSIS IRIDIS (w jaskrze neowaskularnej, ponieważ czynnik wzrostu śródbłonka naczyniowego -VEGF- działa również na tęczówkę, w której tworzą się patologiczne naczynia dające jej barw eczerwoną ), obrzęk plamki

Zamknięcie pnia tętnicy środkowej siatkówki:

-NAGŁA, CAŁKOWITA I BEZBOLESNA utrata widzenia ! (martwica komórek zwojowych, dwubiegunowych i włókien nerwowych )

-blada, obrzęknięta siatkówka

-w dołeczku objaw „czerwonej wisienki”

-leczenie do 48 godz!!

-celem leczenia ma być przesunięcie zatoru na obwód dna oka przez: zmniejszenie ciśnienia w gałce ocznej, rozszerzenie naczyń mózgowo-siatkówkowych, parecenteze ciała szklistego

-często nie powraca już funkcja oka

AMD ( zwyrodnienie plamki związane z wiekiem ):

-pierwszym objawem sa DRUZY!

-choroba polega na zmianach w fotoreceptorach, nabłonku barwnikowym, błonie Bruscha, chorionkapilarach naczyniówki; nabłonek barwnikowy zanika w obszarze plamiki!! (postać sucha )

-objawy po 50-60 r.ż.

-zawsze OBUOCZNE!

-może dac spadek ostrości wzroku, widzenie tylko obwodowe

-PALENIE i WIEK to czynniki ryzyka!

-postać mokra może powstać z suchej lub być pierwotnie; przed siatkówką rosną patologiczna naczynia, które unoszą siatkówke, powodują krwotok ; pierwsze objawy to spadek ostrości widzenia i SKRZYWIENIE OBRAZU*; krwotoki się resorbują, następuje włóknienie warstwy pod fotoreceptorami!; zmiany są nieodwracalne!

-leczyć postać „mokrą” można przeciwciałami anty-VEGF (Avastin-stosowany również w raku jelita grubegoa w okulistyce w zakrzepach żylnych w obrzęku plamki, w retinopatii cukrzycowej**, Ucentis, Maculen)

*skrzywienie obrazu jest charakterystyczne dla chorób plamki;

**chorzy na cukrzyce tracą wzrok z powodu: chorób plamki oraz odwarstwienia trakcyjnego siatkówki!!

Wysoka krótkowzroczność:

-zdarza się jednostronna;

-wydłużenie gałki ocznej o 1mm daje zmianę ostrości o 3 D!

-powoduje zwyrodnienie siatkówkowo-naczyniówkowe: naczyniówka jest bardzo rozciągnięta i pęka błona Bruscha („jak pęknięty lakier”); przez pęknięcia przechodzą naczynia powodujące krwotoki podsiatkówkowe, włóknienie aż powstaje PLAMKA FUCHSA (zwyrodnienie centralne )

Zwyrodnienie plamki:

1. samoistna błona przedsiatkówkowa

-powstaje w oczach, gdzie odłączyło się ciało szkliste; pęka błona graniczna wewnętrzna siatkówki; w szczeliny pęknięć wchodzą komórki Mullera i nabłonka barwnikowego, które rozrastają się i tworzą na błonie granicznej wewnętrznej drugą błonę co daje wykrzywienie obrazu!

-pojawia się po 50 r. ż.

2.samoistny otwór plamki

-ciało szkliste rozciąga siatkówkę wzdłuż i w wymiarze przednio-tylnym; pociąga to i wyrywa część centralną siatkówki; twór ten się powiększa i zniekształca się obraz

Zwyrodnienie barwnikowe siatkówki:

-jest to choroba pręcików

-objawy charakterystyczne to ZABURZENIE WIDZENIA ZMIERZCHOWEGO, KONCENTRYCZNE ZWĘŻENIE POLA WIDZENIA ( w młodym wieku! ) i STOPNIOWA UTRATA WIDZENIA CENTRALNEGO

-nie ma skutecznego leczenia

-jest to choroba dziedziczna

URAZY UKŁADU WZROKOWEGO

*odruch wahadłowy Marcusa-Gunna:poszerzenie zamist zwężenia źrenicy

*oka bez poczucia światła nie leczymy ALE nie dotyczy to oka po urazie!! Oko po urazie leczymy zawsze!

*zapalenie współczulne z autoagresji-powstaje po urazie; proces jest spowodowany zmienionymi po urazie antygenami błony naczyniowej; zapalenie dotyczy drugiego oka!; występuje rzadko; objawem jest światłowstręt i łzawienie; rozwija się od 2 tygodni nawet do 20 lat! po naażeniu na zmienione antygeny; przebieg jest przewlekły; leczenie immunosupresyjne;

Zespół szczeliny oczodołowej górnej: ( nerwy 3,4,6)

-opadanie powieki

-rozszerzenie źenicy

-rozbieżne ustawienie gałek ocznych

-zniesienie czucia gałki i skóry powieki górnej

-zastój żylny w czodole

-wytrzeszcz

Zespół szczytu oczodołu:

-j.w. +objawy zajęcia żyły ocznej górnej, nerwu wzrokowego i tętnicy ocznej górnej

Przetoka szyjna jamista:

-wytrzeszcz tętniący

-powstaje przez nieprawidłowe połączenie tętniczo-żylne po urazie, pęknięciu tętniaka

-w obrazie jest obrzęk spojówki, poszerzone i kręte naczynia spojówki, porażenie mięśni zewnętrznych oka

-po podaniu alfa-mimetyku naczynia się NIE ZWĘŻAJĄ!

-zatarta jest granica tarczy

Złamanie rozprężające dna oczodołu:

-po dostaniu piłeczka do tenisa

-wybroczyny krwawe, czasem odma podskórna

-ZAPADNIĘCIE GAŁKI! dające wrażenie zwężenia szpary powiekowej

-NIECZULONY NERW PODOCZODOŁOWY! (zawsze sprawdzić czucie; zniesione jest na ocznej części nosa, wardze i policzku!!)

-widzenie podwójne

-tzw.”traction test”: test biernej ruchomości gałki; znieczulmay mięsień prosty dolny I próbujemy unieść gałke do góry; jak mięsień ten jest wklinowany to mamy ograniczenie ruchomości= objaw ASCHNERA

-wykonać TK; pełne badanie okulistyczne

-test HESSA do oceny podwójnego widzenia

-antybiotyki; wskazania do zabiegu to przepuklina dna oczodołu przekraczająca ½ wielkości oraz utrwalone znaczne widzenie podwójne; zabieg wykonać do 2 tygodni po urazie! ( a najlepiej do 1 tygodnie po )

Złamanie stropu oczodołu:

-jest to najmocniejsza ściana oczodołu!

-powstaje krwotok wewnątrzoczodołowy z wytrzeszczem, który tętni, jeśli dostaje się tam płyn mózgowo-rdzeniowy

-obrzęknięta powieka i spojówka

-ograniczona lub zniesiona ruchomość gałki ocznej

*przy narastającym krwawieniu i obrzęku można wykonać KANTOTOMIĘ: nacięcie kąta zewnętrznego szczeliny powiekowej

Urazy tępe gałki:

1.Otarcie rogówki ( erozja ) daje dodatnia próbę z fluoresceiną w świetle niebieskim;

2.Ciało obce rogówki usuwamy po znieczuleniu w lampie szczelinowej; ciało obce wewnątrz gałki ocznej jest potencjalnym zagrożeniem!; zawsze należy podać antybiotyki doszklistkowo, dogałkowo

3.Krew w komorze przedniej

uszkadza tęczówke i ciałko rzęskowe

powoduje ból i pogorszenie widzenia

uszkadza kąt przesączania i może spowodować jaskrę wtórną

może spowodować oderwanie tęczówki od podstawy

jaskra erytrocytrana

4. Uszkodzenie soczewki

zaćma pourazowa ( może się wycofać )

pierścień VASSIUSA na przedniej torebce soczewki ( jest to barwnik z tylnej części tęczówki )

podwichnięcie soczewki

zwichnięcie soczewki

* zapalenie atopowe skóry może powodować zaćmę podtorebkową

*zaćma wikłająca jest to zaćma towarzysząca innym chorobom oczu

*soczewka w komorze przedniej może spowodować jaskrę!; podać mannitol i acetazolamid

Zwichnięcie soczewki:

-do komory przedniej :wzrost ciśnienia, silny ból; pilne jest leczenie chirurgiczne

-do komory tylnej( do ciałą szklistego ): NIE MA BÓLU; istnieje niebezpieczeństwo proliferacji dlatego trzeba usunąć soczewkę metodą witrektomii

-pod spojówke gałkową: często powikłaniem jest pęknięcie twardówki; należy leczyć operacyjnie

Pęknięcie gałki ocznej:

-najczęściej pęka ok. 1mm od rąbka

-znaczny spadek ciśnienia w gałce!

Obrzęk Berlina (=wstrząśnienie siatkówki ):

-jest wynikiem skurczu małych naczyń

-zbielenie siatkówki na obwodzie

-gdy dotyczy tylnego bieguna oka może dać spadek ostrości wzroku

Retinopatia pourazowa ( nazwa na literke P albo D )

-po urazach odległych części ciała, np.: trzustki; zapalenie powoduje powstanie zakrzepu, który powoduje niedokrwienie siatkówki;

-rozległy obrzęk siatkówki!

Zespół Tersona:

-krwotok w ciele szklistym w wyniku krwawienia podpajęczynówkowego po pęknięciu tętniaka

-małe krwotoki samoistnie się resorbują

-przy braku poprawy robimy zabieg witrektomii*

*50% osób do 5 lat po witrektomii ma zaćme!

Pourazowe pęknięcie naczyniówki:

-w bliźnie może rozwinąć się neowaskularyzacja podsiatkówkowa, podplamkowa ( CVV)

---