Chrzanowska M., Kozłowski M., Curriculum vitae. Listy motywacyjne. Listy z podziękowaniem. Warszawa 2000

I. CURRICULUM VITAE

Curriculum vitae( termin pochodzi z łaciny, oznacza przebieg życia: używa się też skrótu CV, c.v. lub nazwy resume- terminy te stosuje się wymiennie) to krótki życiorys (przede wszystkim zawodowy) mający zainteresować pracodawcę naszą osobą i spowodować zaproszenie nas na rozmowę kwalifikacyjną. Zwykle towarzyszy mu list motywacyjny.

Poprawnie napisane curriculum vitae powinno zawierać:

• imię, nazwisko, adres, numer telefonu

• skrót informacji

• sprecyzowanie celu zawodowego

• informacje o wykształceniu

• prezentację doświadczenia zawodowego

• wykaz dodatkowych umiejętności

• dane personalne

Można również uzupełnić dokument:

• informacjami o zainteresowaniach

• referencjami

Rodzaje curriculum vitae

Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje:

• rodzaj anglosaski- jest wyraźnie sformalizowany, ma ustalony wzór konstrukcji, budowy. Taki dokument musi odpowiadać przyjętym wzorom i powinien pochodzić z edytora tekstów lub być napisany na maszynie, mieć też określony kształt graficzny. Ten rodzaj resume zdecydowanie dominuje w polskich realiach.

• rodzaj francuski- tu formalna budowa, kompozycja ma drugorzędne znaczenie, natomiast bezwzględnym wymogiem jest ręczne napisanie tekstu, co ma umożliwić(poprzez analizę charakteru pisma) uzyskanie dodatkowych informacji o osobowości starającego się o pracę. Z tym typem spotykamy się w Polsce bardzo rzadko.

W CV ZAWSZE DOKONUJE SIĘ JAKIEJŚ SELEKCJI FAKTÓW. WOBEC CZEGO NALEŻY PODAWAĆ GŁÓWNIE TE INFORMACJE, KTÓRE SĄ DLA NAS KORZYSTNE.

Inny podział:

• curriculum vitae europejski- bardziej rozbudowany , obszerniejszy, szczegółowy; jest stosowniejszy dla osób młodych, absolwentów różnych szkół , o niewielkim doświadczeniu zawodowym.

• curriculum vitae amerykański- zwięzły, przedstawiający przede wszystkim przebieg pracy zawodowej, podkreślający zawodowe doświadczenie; polecany pracownikom o znacznym stażu, doświadczeniu na różnych stanowiskach.

RESUME CHRONOLOGICZNE

To najczęściej spotykany ( i zalecany) sposób przygotowania dokumentu. Jak sama nazwa wskazuje opiera się on na przedstawieniu faktów w porządku chronologicznym. Ten rodzaj CV jest szczególnie polecany osobom mogącym udokumentować pewną zawodową przeszłość, historię pracy.

WYKAZ UKOŃCZONYCH SZKÓŁ, ZAJMOWANYCH STANOWISK, PEŁNIONYCH FUNKCJI, OSIĄGNIĘĆ NALEŻY ZAWSZE PRZEDSTAWIAĆ W ODWROTNYM PORZĄDKU: OD FAKTÓW OBECNYCH, NAJBLIŻSZYCH W CZASIE , PO NAJDAWNIEJSZE.

Odwrotny porządek chronologiczny eksponuje najistotniejsze informacje.

1. Nagłówek

• imię i nazwisko- z reguły umieszcza się je na samej górze, pośrodku strony, napisane dużymi literami. Podajemy pełne imię(imiona)

• adres- umieszcza się go pod nazwiskiem. Nie zapominamy o kodzie pocztowym oraz numerze telefonu

dobre wrażenie zrobi podanie adresu e-mailowego

2. Skrót informacji

Powinien być bardzo krótki, liczyć nie więcej niż trzy zdania. Winien eksponować to, co uznajemy za najistotniejsze w swym wykształceniu, doświadczeniu zawodowym. Polecany jest osobom o wszechstronnym wykształceniu i bardzo zróżnicowanej historii pracy.

3. Cel zawodowy

Należy określić go maksymalnie krótko. Najlepiej w trzech zdaniach sprecyzować dziedzinę, w której chciałoby się pracować, wymienić funkcję , jaką chciałoby się pełnić oraz rodzaj organizacji, w jakiej chciałoby się pracować.

Cel zawodowy nie stanowi obowiązkowej części CV. Warto go umieścić wtedy, gdy jesteśmy absolwentami jakiejś szkoły, uczelni, szukamy pierwszej pracy i zamierzamy swe dokumenty wysyłać do różnych firm.

4. Wykształcenie

Pamiętamy o zasadzie odwróconej chronologii: najpierw podajemy informacje o wyższym wykształceniu ( jeśli je posiadamy). W trosce o czytelność i skrótowość CV rezygnujemy z informacji o wykształceniu podstawowym w przypadku, gdy ukończyliśmy szkołę wyższą lub średnią.

W tej części curriculum vitae podajemy:

• informacje o ukończeniu szkół(wraz z datami) oraz uzyskanych stopniach naukowych

• dane na temat ukończonych kursów, szkoleń

• pamiętamy o nagrodach, wyróżnieniach, stypendiach naukowych, udziale w seminariach, ewentualnie wysokiej średniej ocen

JEŻELI NIEDAWNO UKOŃCZYLIŚMY SZKOŁĘ, PISZEMY W CV NAJPIERW O SWYM WYKSZTAŁCENIU- ZGODNIE Z ZASADĄ SZCZEGÓLNEGO EKSPONOWANIA NAJMOCNIEJSZYCH STRON. JEŚLI NATOMIAST MAMY JUŻ ZA SOBĄ KILKA LAT KARIERY ZAWODOWEJ , INFORMUJEMY O TYM PRZED WYKSZTAŁCENIEM.

5. Doświadczenie zawodowe

Pamiętamy o zasadzie odwrotnej kolejności chronologicznej i podawaniu dat. Zatem najpierw wskazujemy ostatnio zajmowane stanowisko, tytuł zawodowy a następnie nie zapominamy o:

• pełnej nazwie i adresie przedsiębiorstwa, w którym pracowaliśmy(pracujemy)

• ważny jest zakres pełnionych przez nas obowiązków, rozległość kompetencji w zakresie podejmowanych decyzji

opisowi zakresu obowiązków powinna towarzyszyć lista osiągnięć zawodowych.

• przedstawiając osiągnięcia w pracy , bezwzględnie pamiętamy o sukcesach całego zespołu, którego byliśmy częścią

• podobnie, jak w przypadku ostatniej pracy opisujemy swe wcześniejsze stanowiska . Nie pomijamy motywów zmiany pracy , akcentując szczególnie elementy związane z rozwojem zawodowym

• jeśli mamy małe doświadczenie zawodowe informujemy o wszystkich, nawet wykonywanych krótko, pracach

• niezmiennie podajemy daty zatrudnienia - wystarczą same lata

6. Dodatkowe umiejętności

Można je podać łącznie lub uporządkować w kilka grup. Nie pomijamy żadnej z tych, które mogą okazać się ważnym atutem przy poszukiwaniu pracy. Bierzemy pod uwagę cel zawodowy i szczególnie podkreślamy umiejętności mające związek z obowiązkami na konkretnym stanowisku pracy.

Z pewnością nie powinno się zapomnieć o umiejętnościach ogólnych:

• znajomości języków obcych (koniecznie określamy stopień ich opanowania)

• obsłudze komputera (tu także należy sprecyzować swe kompetencje)

• obsłudze urządzeń biurowych

• posiadaniu prawa jazdy

Pisanie w CV o zainteresowaniach nie jest konieczne.

7. Dane personalne

Każde resume powinno zawierać :

• datę urodzenia

• informację o stanie cywilnym

Wszystkie inne dane można pominąć. Absolutnie nie ukrywamy wieku.

8. Referencje

Najlepiej posłużyć się sprawdzoną formułą:

Referencje dostępne na życzenie.

Nazwiska, adresy, numery telefonów polecających nas osób przedstawiamy pracodawcy wtedy, gdy sobie tego zażyczy. Szczególnie dobre wrażenie mogą wywrzeć referencje udzielone nam przez:

• naszych obecnych lub byłych szefów

• profesorów, którzy dobrze nas znają, np. byli promotorami, recenzentami

naszych prac

RESUME FUNKCJONALNE

Ten typ CV odznacza się brakiem chronologii. Przedstawia się w nim doświadczenia zawodowe i wykształcenie poprzez opis umiejętności zdobytych w trakcie pracy i studiów. Ma to ułatwić właściwe wyeksponowanie kwalifikacji cennych podczas pracy na danym (oferowanym) stanowisku.

Zatem podstawowe znaczenie w tym rodzaju CV ma zaprezentowanie:

• celu zawodowego,

• umiejętności

• doświadczenia zawodowego oraz wykształcenia

Resume funkcjonalne spotyka się coraz rzadziej, jego poprawne napisanie sprawia wiele trudności. Nie poleca się przygotowania-bez uzasadnionego powodu-tego typu CV. Można natomiast uzupełnić resume chronologicznie pewnymi cechami CV funkcjonalnego. Ten zabieg polega przede wszystkim na przedstawieniu doświadczenia zawodowego nie w odwróconym porządku czasowym, lecz w kolejności związanej z jasno sformułowanym celem zawodowym.

• wybieramy typ chronologiczny jeśli mamy już jakąś udokumentowaną karierę zawodową, historię pracy

• decydujemy się na typ funkcjonalny (chociaż generalnie jest odradzany),

jeśli jesteśmy jeszcze studentami, absolwentami bez dłuższego stażu pracy lub zmieniamy branżę.

Rady dla każdego autora curriculum vitae i listu motywacyjnego:

1. Specyfika stylu curriculum vitae polega na używaniu trzeciej, a nie pierwszej osoby(np. ukończył Akademię Rolniczą)

2. Resume powinno być krótkie, liczyć nie więcej niż dwie strony formatu A4. Należy zrezygnować ze zbędnych szczegółów, detali. Zarazem i zbyt lakoniczne CV nie zrobi dobrego wrażenia.

3. Pisz językiem prostym (prosto nie znaczy prymitywnie), unikaj niepotrzebnych ozdobników stylistycznych, złożonych konstrukcji zdaniowych. Niech Twój styl będzie jasny i klarowny. Nie posługuj się terminami i związkami frazeologicznymi, których znaczenia dobrze nie znasz, nie jesteś pewny.

4. Pamiętaj, o korzystaniu ze słowników językowych. Zapewne przydadzą Ci się różne typy, np.: ortograficzny, frazeologiczny, wyrazów bliskoznacznych, poprawnej polszczyzny. Dzięki słownikom unikniesz rażących błędów językowych (np. często spotykanych w dokumentach: w miesiącu lutym lub 26 maj 2000 roku itp.)

5. Tak, jak nie należy budować nazbyt długich i zawiłych zdań (łatwo wtedy o błąd, niezręczność składniową), tak również nie powinno się zapominać o wyróżnianiu zwartych, niezbyt długich akapitów (całości znaczeniowych zaznaczanych poprzez wcięcie wersów). Unikasz dzięki temu monotonni, ułatwisz lekturę osobom znużonym czytaniem setek podobnych pism.

6. Najlepszym i eleganckim rozwiązaniem jest użycie białego papieru formatu A4. Dbając o estetykę dokumentu, nie popadajmy w skrajność, korzystając z komputerowego edytora tekstów nie stosuj udziwnionych krojów, wielkości liter, znaków i ozdobników graficznych. Twój dokument winien być czytelny, a nie ekstrawagancki.

7. Bardzo ważne jest właściwe rozmieszczenie poszczególnych elementów na stronie. Układ graficzny winien służyć przede wszystkim czytelności, logice budowy dokumentu, a nie popisowi znajomości programów komputerowych, Twoich nieograniczonych możliwości kreacyjnych. Zawsze zostawiaj sporo tzw. światła, czyli niezapisanych miejsc, nie staraj się nadmiernie zagęszczać tekstu.

8. Eksponuj swe zalety, mocne strony, buduj swój najkorzystniejszy z możliwych obraz, ale nie kłam, nie ukrywaj np. braków w wykształceniu, wieku itd. To zawsze skończy się źle dla Ciebie!

9. Błędy językowe, stylistyczne są często następstwem nie tylko niewiedzy, ale i nieuwagi. Przeczytaj uważnie przynajmniej dwa razy to, co napisałeś. Nawet tzw. literówki w istotny sposób obniżają wartość Twojej kandydatury w oczach specjalistów z działów personalnych - wielokrotnie wspominali o tym przy różnych okazjach.

10. Dobrze zrobisz prosząc kogoś zaprzyjaźnionego i kompetentnego o przeczytanie Twego curriculum vitae oraz listu motywacyjnego. Przemyśl uwagi tej osoby - szczególnie te krytyczne.

II. LISTY MOTYWACYJNE

Niemal zawsze pracodawcy wymagają złożenia, oprócz curriculum vitae , także listu motywacyjnego. Powinien on odpowiadać na dwa zasadnicze pytania:

• jakie motywy skłaniają kandydata do starania się o dane stanowisko?

• dlaczego uważa on, iż nadaje się do podjęcia pracy tego typu?

W LIŚCIE MOTYWACYJNYM NIE POWTARZAMY INFORMACJI, KTÓRE ZAMIEŚCILIŚMY W CURRICULUM VITAE.

Budowa listu motywacyjnego

1. Dane personalne:

Imię i nazwisko, adres, telefon.

2. Adresat listu

Podajemy jego imię i nazwisko, tytuł zawodowy (ewentualnie posiadane stopnie naukowe), nazwę i adres firmy.

3. Numer referencyjny

Gdy opowiadamy na ogłoszenie, prawie zawsze ma ono tak zwany numer referencyjny. Koniecznie podajemy go w swym liście motywacyjnym.

4. Przyczyna napisania listu

Wyjaśniamy dlaczego staramy się o pracę właśnie w tej firmie - nie zapominamy o grzecznościowym zwrocie pod adresem przedsiębiorstwa (np. piszemy, że cenimy sobie markę, produkty firmy, zasady funkcjonowania, dynamikę rozwoju itp.).

5. Kwalifikacje

To najważniejsza część listu. Nie powtarzając danych z CV (możemy się natomiast powołać na załączone resume) próbujemy przedstawić możliwie swój najbardziej pozytywny obraz. Podkreślamy zalety, kwalifikacje, akcentujemy, że predysponują nas one do objęcia danego stanowiska ( z racji np. wykształcenia, doświadczenia, dyspozycyjności, zdolności, odpowiednich predyspozycji psychicznych itd.).

6. Cel zawodowy

Jeżeli nie odpowiadamy na konkretne ogłoszenie, lecz chcemy jedynie zgłosić swoją kandydaturę podajemy interesujący nas rodzaj pracy czy stanowisko. Gdy firma aktualnie nie ma wolnych miejsc pracy, możemy zaznaczyć, iż prosimy o rozważenie naszej kandydatury w przyszłości. Znajdziemy się wtedy w odpowiedniej bazie danych.

7. Zakończenie

Sugerujemy jakąś formę dalszego kontaktu, powtarzamy swój numer telefonu lub adres. Dziękujemy za poświęconą nam uwagę i wyrażamy nadzieję, że będziemy mogli się osobiście przedstawić w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej.

Pamiętamy o końcowej formule grzecznościowej(np. łączę wyrazy szacunku, z wyrazami szacunku)

III. LISTY Z PODZIĘKOWANIEM

po rozmowie kwalifikacyjnej

Wysłanie listu z podziękowaniem z pewnością zapewni nam u pracodawcy dodatkowe punkty, wzmocni nasz pozytywny wizerunek.

Warto pamiętać o następujących sugestiach podczas pisania takiego listu:

1. List nie powinien być zbyt długi, nie powinien zajmować więcej niż jedną stronę formatu A4

2. Warto nadać mu indywidualny ton, charakter, styl, pisać bardziej „od siebie”

3. Powinien sprawiać wrażenie pisanego z autentycznej, wewnętrznej potrzeby

4. Adresujemy list do konkretnej osoby: właśnie tej, która prowadziła z nami rozmowę kwalifikacyjną

5. Dobry list z podziękowaniem powinien bezpośrednio odwoływać się do odbytej rozmowy kwalifikacyjnej, w pewnym sensie ją zamykać.

Nie zapominamy o :

• podziękowaniu za czas i uwagę, którą nam poświęcono

• podkreśleniu, że rozmowa była dla nas ważna i ciekawa, pozwoliła dużo dowiedzieć się o firmie, w której chcielibyśmy pracować

W LIŚCIE RAZ JESZCZE NALEŻY PODKREŚLIĆ TO, IŻ CHCEMY PRACOWAĆ W DANEJ FIRMIE I JESTEŚMY GOTOWI DO UDZIELENIA WSZELKICH DALSZYCH INFORMACJI O SOBIE.

Jamrożek B., Sobczak J., Komunikacja interpersonalna. Przedsiębiorczość cz.1 Poznań 1996

KOMUNIKACJA NIEWERBALNA

Komunikaty niewerbalne to pozasłowne znaki płynące z właściwości naszego ciała(mowa ciała)

RODZAJE KOMUNIKATÓW NIEWERBALNYCH:

• gestykulacja- ruchy rąk, dłoni, palców, głowy, korpusu ciała. Gestykulując akcentujemy niektóre elementy, wskazujemy ludzi i przedmioty, podkreślamy coś, ilustrujemy rozmiary i kształty, odzwierciedlamy nasze stany emocjonalne

• mimika i wyraz twarzy- są zaróno wyrazem naszych emocji(sympatii, złości, pogardy, szczęścia) jak i elementem wspierającym werbalne treści

• dotyk i kontakt fizyczny- podanie ręki, pocałunek, poklepywanie, głaskanie.Za ich pomocą sygnalizujemy najczęściej treści opiekuńcze, wyrażamy stopień zażyłości z partnerem, są pomocne w budowaniu wrażenia bliskości lub dystansu psychologicznego

• dystans przestrzenny- to niewidzialny obszar otaczający jednostkę, w którym przebiega większość jej kontaktów z innymi ludźmi. Dystans informuje o bliskości psychicznej partnerów , ich zażyłości a także poprawności wzajemnej relacji.

• kontakt wzrokowy i wymiana spojrzeń- kolejne sygnały wzajemnych stosunków między rozmówcami .Najważniejszym przekaźnikiem są tu oczy: kierunek patrzenia, czas patrzenia, częstotliwość spoglądania

• pozycja ciała-określa sposób stania i siedzenia danej osoby wyrażając jej wewnętrzne napięcie lub rozluźnienie. Wskaźniki: wychylenie tułowia do przodu lub do tyłu, skrzyżowanie lub nieskrzyżowanie rąk i nóg

• niewerbalne aspekty mowy-intonacja głosu, akcent, rytm mówienia. Komunikaty te podkreślają nasze intencje i są skutecznym narzędziem oddziaływania

FUNKCJE KOMUNIKATÓW NIEWERBALNYCH

• służą przekazywaniu znaczeń(emblematy)

• ilustrują to, co się mówi (ilustratory)

• regulują przebieg rozmowy i stosunki między rozmówcami

• służą przekazywaniu uczuć

• pozwalają dostosować się do aktualnej sytuacji(adaptatory)

Trudności w komunikacji niewerbalnej mogą wynikać z tego, że:

• komunikaty niewerbalne są wieloznaczne

• istnieje niespójność między komunikatami werbalnymi i niewerbalnymi

---