Czasowniki nieregularne

I FORMA	II FORMA	III FORMA
Arise	Arose	Arisen
Awake	Awoke	Awoken
Bear	Bore	Boren
Become	Became	Become
Befall	Befell	Befallen
Begin	Began	Begun
Behold	Beheld	Beheld
Bend	Bent	Bent
Beseech (-ed)	Besought	besought
Beset	Beset	Beset
Bet	Bet	Bet
Bid I	Bid	Bid
Bid II	Bade	Bidden
Bind	Bound	Bound
Bite	Bit	Bitten
Bleed	Bled	Bled
Blow	Blew	Blown
Break	Broke	Braoken
Breed	Bred	Bred
Bring	Brought	Brought
Broadcast	Broadcast	Broadcast
Browbeat	Browbeat	Browbeat
Build	Built	Built
Burn (-ed)	Burnt	Burnt
Burst	Burst	Burst
Bust (-ed)	Bust	Bust
Buy	Bought	Bought
Cast	Cast	Cast
Catch	Caught	Caught
Choose	Chose	Chosen
Cling	Clung	Clung
Come	Came	Come
Cost	Cost	Cots
Creep	Crept	Crept
Cut	Cut	Cut
Deal	Dealt	Dealt
Dig	Dug	Dug
Drive	Drove	Driven
Dwell (-ed)	Dwelt	Dwelt
Eat	Ate	Eaten
Fall	Fell	Fallen
Feed	Fed	Fed
Fell	Felt	Felt
Fight	Fought	Fought
Find	Found	Found
Fit (-ed)	Fit	Fit
Flee	Fled	Fled
Fling	Flung	Flung
Fly	Flew	Flown
Forbid	Forbade	Forbidden
Forecast (-ed)	Forecast	Forecast
Forego	Forewent	Foregone
Foresee	Foresaw	Foreseen
Foretell	Foretold	Foretold
Forget	Forgot	Forgotten
Forgive	Forgave	Forgiven
Forsake	Forsook	Forsaken
Freeze	Froze	Frozen
Get	Got	Got/ Gotten
Give	Gave	Given
Go	Went	Gone
Grind	Ground	Ground
Grow	Grew	Grown
Hang	Hung	Hung
Have	Had	Had
Hear	Heard	Heard
Hew	Hewed	Hewed/Hewn
Hide	Hid	Hidden
Hit	Hit	Hit
Hold	Held	Held
Hurt	Hurt	Hurt
Keep	Kept	Kept
Kneel (-ed)	Knelt	Knelt
Knit (-ed)	Knit	Knit
Know	Knew	Known
Lay	Laid	Laid
Lead	Led	Led
Lean (-ed)	Leant	Leant
Leap (-ed)	Leapt	Leapt
Learn (-ed)	Learnt	Learnt
Leave	Left	Left
Lend	Lent	Lent
Let	Let	Let
Lie	Lay	Lain
Light (-ed)	Lit	Lit
Lip-read	Lip-read	Lip-read
Lose	Lost	Lost
Make	Made	Made
Mean	Meant	Meant
Meet	Met	Met
Mislay	Mislaid	Mislaid
Mislead	Misled	Misled
Misspell (-ed)	Misspelt	Misspelt
Misspend	Misspent	Misspent
Mistake	Mistook	Mistaken
Misunderstand	Misunderstood	Misunderstood
Mow	Mowed	Mowed/ Mown
Offset	Offset	Offset
Outdo	Outdid	Outdone
Outgrow	Outgrew	Outgrown
Overcome	Overcame	Overcome
Overdo	Overdid	Overdone
Overdraw	Overdrew	Overdrawn
Overhear	Overheard	Overheard
Overhang	Overhung	Overhung
Override	Overrode	Overridden
Oversee	Oversaw	Overseen
Overshoot	Overshot	Overshot
Oversleep	Overslept	Overslept
Overtake	Overtook	Overtaken
Overthrow	Overthrew	Overthrown
Pay	Paid	Paid
Plead (-ed)	Pled	Pled
Prove	Proved	Proved/ Proven
Put	Put	Put
Quit (-ed)	Quit	Quit
Read	Read	Read
Rebuild	Rebuilt	Rebuilt
Redo	Redid	Redone
Rend	Rent	Rent
Repay	Repaid	Repaid
Rethink	Rethought	Rethought
Rid	Rid/ ridded	Rid
Ride	Rode	Ridden
Ring	Rang	Rung
Rise	Rose	Risen
Run	Ran	Run
Saw	Sawed	Sawn/ Sawed
Say	Said	Said
See	Saw	Seen
Seek	sought	Sought
Sell	Sold	Sold
Send	Sent	Sent
Set	Set	Set
Sew	Sewed	Sewn/ Sewed
Shake	Shook	Shaken
Shear	Sheared	Sheared/ Shron
Shed	Shed	Shed
Shine	Shone	Shone
Shit (-ed)	Shit	Shit
Shoe	Shod	Shod
Shoot	Shot	Shot
Show	Showed	Shown/ Schowed
Shrink	Shrank/shrunk	Shrunk/shrunken
Shut	Shut	Shut
Sing	Sang	Sung
Sink	Sank	Sunk
Sit	Sat	Sat
Slay	Slew	Slain
Sleep	Slept	Slept
Slide	Slid	Slid
Sling	Slung	Slung
Slit	Slit	Slit
Smell (-ed)	Smelt	Smelt
Sow	Sowed	Sown/ Sowed
Speak	Spoke	Spoken
Speed	Sped	Sped
Speed up (-ed)	Spelt	Spelt
Spell (-ed)	Spelt	Spelt
Spend	Spent	Spent
Spill (-ed)	Spilt	Spilt
Spin	Spun	Spun
Spit	Spat/ Spit	Spat/ Spit
Split	Split	Split
Spoil (-ed)	Spoilt	spoilt
Spread	Spread	Spread
Spring	Sprang	Sprung
Stand	Stood	Stood
Steal	Stole	Stolen
Stick	Stuck	Stuck
Sting	Stung	Stung
Stink	Stank	Stunk
Strew	Strewed	Strewed/ Strewn
Stride	Strode	Stridden/ Strode
Strike	Struck	Struck
String	Strung	Strung
Strive (-ed)	Strove	Striven
Swear	Swore	Sworn
Sweep	Swept	Swept
Swell	Swelled	Swelled/ Swollen
Swim	Swam	Swum
Swing	Swung	Swung
Take	Took	Taken
Teach	Taught	Taught
Tear	Tore	Torn
Tell	Told	Told
Think	Thought	Thought
Thrive (-ed)	Throve	Thriven
Throw	Threw	Thrown
Thrust	Thrust	Thrust
Tread	Trod	Trodden/ Trod
Typecast	Typecast	Typecast
Undercut	Undercut	Undercut
Undergo	Underwent	Undergone
Underlie	Underlay	Underlain
Underpay	Underpaid	Underpaid
Understand	Understood	Understood
Undertake	Undertook	Undertaken
Undo	Undid	Undone
Unwind	Unwound	Unwound
Uphold	Upheld	Upheld
Upset	Upset	Upset
Wake (-ed)	Woke	Woken
Waylay	Waylaid	Waylaid
Wear	Wore	Worn
Weave	Wove	Woven
Weep	Wept	Wept
Wet (-ed)	Wet	Wet
Win	Won	Won
Wind	Wound	Wound
Withdraw	Withdrew	Withdrawn
Withhold	Withheld	Withheld
Withstand	Withstood	Withstood
Wring	Wrung	Wrung
Write	Wrote	Written

MODAL VERBS

CZASOWNIKI MODALNE

Co to jest czasownik modalny?

Czasownik modalny to czasownik należący do grupy czasowników modalnych. Wyróżniają się tym, że MUSI PO NICH WYSTĄPIĆ CZASOWNIK W BEZOKOLICZNIKU.

Na przykład:

1. Lubię jeść. Lubię Karolinę.
   Czasownik "lubić" NIE JEST CZASOWNIKIEM MODALNYM, bo używamy po nim zarówno czasownika jak i rzeczownika.

2. Muszę jeść. Muszę Karolinę.
   Rozumiesz to drugie zdanie?. Nie wiemy przecież, co on musi Karolinie zrobić i oczekujemy tej informacji. Oznacza to, że czasownik "musieć" wymaga zawsze innego czasownika w bezokoliczniku, tzn. JEST CZASOWNIKIEM MODALNYM.

Które czasowniki w angielskim są modalne?

• CAN, COULD, MAY, MIGHT, WILL, WOULD, SHALL, SHOULD, OUGHT TO, USED TO, MUST, NEED, DARE.

i wszystkie ich odpowiedniki przeczące, a więc:

• CAN'T, COULDN'T, MAY NOT, MIGHT NOT, WON'T, WOULDN'T, SHAN'T, SHOULDN'T, OUGHTN'T TO, USED NOT TO, MUSTN'T, NEEDN'T, DAREN'T.

Forma podstawowa	Forma przeszła
must	-
can	could
shall	should
will	would
may	might
need	-
ought to	-
used to	used to
dare	-

Właściwości czasowników modalnych

1. Po pierwsze należy uważać na formę czasownika użytego po modalnym. Spróbujmy poprawić następujące błędne zdania:

• I must to go. - ŹLE, POWINNO BYĆ - I must go.

• He would gone. - ŹLE, POWINNO BYĆ - He would have gone. lub He would go.

• She may has gone. - ŹLE, POWINNO BYĆ - She may have gone.

Zatem po modalnym musi wystąpić zawsze czasownik w pierwszej formie, tj. bezokolicznik bez "to" .

2. Po drugie używając czasowników modalnych, należy kierować się zasadą SELF-SERVICE. Czyli w przeczeniach i w pytaniach NIE DODAJEMY OPERATORÓW "DO, DOES, DID". Czasowniki modalne, podobnie jak czasownik "to be", obsługują się same. Spróbujmy poprawić następujące błędne zdania:

• I don't must go. - ŹLE, POWINNO BYĆ - I needn't go.
  (Przeciwieństwo do "must" to "needn't". "I mustn't" oznacza "nie wolno mi".)

• Does he should go? - ŹLE, POWINNO BYĆ - Should he go?

3. Po trzecie trzeba pamiętać, że w angielskim czasowniki modalne posiadają pewne specyficzne cechy, które je odróżniają od pozostałych czasowników. Np. NIE ODMIENIAJĄ SIĘ, NIE POSIADAJĄ FORMY BEZOKOLICZNIKA. Oznacza to, że czasownik "must" będzie zawsze występował tylko i wyłącznie w formie "must". Nie dopuszczalne są formy "musts, musted, musting, to must". Zatem jak go używać w innych czasach niż teraźniejszy? Oto ich tabelka:

Modalny	CAN	MAY	MUST
Bezokolicznik	to be able to - móc, potrafić	to be allowed to - móc, mieć pozwolenie	to have to - musieć
Teraźniejszy	she can -może	we may - możemy	you must/you have to - musisz
Przeszły	you could / you were able to - mogłeś	you might - mógłbyś you were allowed to - mogłeś	I had to - musiałem
Przyszły	we will be able to - będziemy mogli	they will be allowed to -będą mogli	they will have to - będą musieli
Present Perfect	I have been able to - mogłem	he has been allowed to - mógł	we have had to - musieliśmy

Oto przykłady:

• I have never had to be home before seven.

• She will be allowed to go, if she is nice to her mum.

• To want and not to be able to - this is a problem.

Co jeszcze warto wiedzieć o czasownikach modalnych?

To że mogą łączyć się ze wszystkimi czterema bezokolicznikami. Np.:

• You mustn't drink so much.

• He must be drinking a lot.

• She shouldn't have drunk that antiseptic.

• They can't have been drink-driving.

Czy jest jakaś różnica w znaczeniu?

Tak. Chodzi tu o aspekt czasowy czynności i zmianę znaczenia czasownika modalnego.

1. W pierwszej grupie mamy czasowniki wyrażające prawdopodobieństwo:

• He must = Na pewno on...

• He may/might = Byś może on...

• He can't/couldn't = Niemożliwe, żeby on...

Na przykład:

• He must drink it. = On musi to wypić. lub On na pewno to wypije. Kiedy? W przyszłości!

• He must be drinking. = On na pewno pije. Kiedy? Teraz!

• He must have drunk it. = On na pewno to wypił. Kiedy? W przeszłości!

• He must have been drinking. = On na pewno pił. Kiedy? W przeszłości przez pewien czas!

czyli:
Zmiana bezokolicznika = zmiana aspektu czasowego

oraz:

• He must have drunk it. = On na pewno to wypił.

• He may have drunk it. = Byś może on to wypił.

• He can't have drunk it. = Niemożliwe, żeby on to wypił.

czyli:
Zmiana czasownika modalnego = zmiana stopnia prawdopodobieństwa

2. W drugiej grupie mamy czasowniki wyrażające krytykę lub bezsensowność jakiejś czynności:

• She shouldn't = ona nie powinna...

• She needn't = ona niepotrzebnie...
  
  Na przykład:

• He shouldn't drink it. = On nie powinien tego pić. Kiedy? W przyszłości lub w ogóle!

• He shouldn't be drinking. = On nie powinien tego pić. Kiedy? Teraz!

• He shouldn't have drunk it. = On nie powinien był tego wypić. Kiedy? W przeszłości!

• He shouldn't have been drinking. = On nie powinien był pić. Kiedy? W przeszłości przez pewien czas!

czyli (znowu):
Zmiana bezokolicznika = zmiana aspektu czasowego

oraz:

• He shouldn't have drunk it. = On nie powinien był tego wypić.

• He needn't have drunk it. = On niepotrzebnie to wypił.

czyli:
Zmiana czasownika modalnego = zmiana natężenia dezaprobaty i krytyki

Present Continuous Tense

Present Continuous Tense -stosujemy do wyrażania czynności odbywającej się w chwili mówienia lub gdy chcemy określić czynność, która zostanie wykonana w niedalekiej przyszłości (należy dokładnie określić moment wykonywania danej czynności).

Określenia czasu:

• today -dzisiaj

• tonight -dziś wieczorem

• this morning -tego ranka

• this week -w tym tygodniu

• this month (year) -w tym miesiącu (roku)

• now -teraz

• at present -obecnie

Operatory:

• am

• is

• are (odpowiednia forma "be")

Przykłady:
Zd. twierdzące:[Podmiot+operator+(czasownik gł.+ing)+reszta zdania].
The cat is sleeping now. -Kot teraz śpi.
He is coming tomorrow. -On przychodzi jutro.
Zd. pytające:[Operator+podmiot+(czasownik gł.+ing)+reszta orzeczenia]. (inwersja)
Is the cat sleeping now? -Czy kot teraz śpi?
Is he coming tomorrow? -Czy on przychodzi jutro?
Zd. przeczące: (dodajemy wyraz "not" do operatora)
The cat is not (isn't) sleeping now. -Kot nie śpi teraz.

Simple Present Tense

Simple Present Tense -stosujemy do wyrażania czynności powtarzających się, wykonywanych zawsze lub wtedy gdy mówimy o uczuciach, zamiłowaniach.

Określenia czasu:

• always -zawsze

• usually -zwykle

• often -często

• sometimes -czasami

• never -nigdy

• now -teraz Wyże wymienione występują w zdaniu międzypodmiotem a czasownikiem.

• every day (week, month) -codziennie (co tydzień, miesiąc) Złożenia z "every" występują na końcu lub na początku zdania.

Operatory:

• do (występuje w zdaniach pytających i przeczących)

• does (w 3 os. l.poj.)

Przykłady:
Zd. twierdzące:[Podmiot+czasownik gł.+reszta orzeczenia].
I always get up at 7. -Zawsze wstaję o 7.
She cooks very well. -Ona gotuje bardzo dobrze
Uwaga! W 3 os. l. poj. w zdaniach twierdzących do czasownika doajemy końcówki -s lub -es.
Zd. pytające:[Operator+podmiot+czasownik gł.+reszta orzeczenia].
Does she cook very well? -Czy ona gotuje bardzo dobrze?
Uwaga! W zdaniach pytających i przeczących w 3 os. l. poj. czasownik przyjmuje formę podstawową (bez końcówki -s lub -es)
Zd. przeczące: (dodajemy wyraz "not" do operatora) (does not)
She doesn't cook very well. -Ona nie gotuje bardzo dobrz.

Simple Past Tense

Simple Past Tense -stosujemy do wyrażania czynności, któara nastąpiła przszłości, przy czym moment jej wykonania jest dokładnie określony.

Określenia czasu:

• ...ago -...temu(np. 7 year ago)

• last... -w zeszłym (np. last week)

• yesterday -wczoraj

• the day before yesterday -przed wczoraj Wyżej wymienione występują na początku lub na końcu zdania.

Operatory:

• did (wysępuje w zdaniach pytających i przeczących)

Przykłady:
Zd. twierdzące:[Podmiot+forma przeszła czasownika+reszta orzeczenia].
I was at school yesterday. -Byłem wczoraj w szkole.
He wanted to see you last week. -On chciał zobaczyć się z tobą w zeszłym tygodniu.
Uwaga! Imiesłów bierny dla czsowników regularnych tworzymy przez dodawanie końcówki -d lub -ed do formy podstawowej. Casowniki nie regularne mają własną formę (są to tak zwane czasowniki nieregularne/2 forma).
Zd. pytające:[Operator+podmiot+f.podstawowa czsow.+reszta orzeczenia]. (inwersja)
Did he want to see you last week? -Czy on chciał zobaczyć się z tobą w zeszłym tygodniu?
Uwaga! W pytaniach z czasownikiem be następuje inwersja tj. zamiana kolejności między podmiotem a orzeczeniem.
Was I at school yesterday? -Cz byłem wczoraj w szkole?
Zd. przeczące: (Podmiot+operator+not+forma podstawowa czas.+reszta orzeczenia) (did not)
He didn't want to see you last week. -On nie chciał zobaczyć się z tobą w zeszłym tygodniu.
Uwaga! W zdaniach przeczących z czasownikiem be wyraz not dodajemy do czasownika. (was not)
I wasn't at school yesterday. -Nie było mnie wczoraj w szkole.

Past Continuous Tense

Past Continuous Tense -stosujemy do wyrażania czynności, któara trwała w danym momencie w przeszłości i nie wiemy czy została zakończona, czy nie.

Określenia czasu:

• all day, night -cały dzień, noc

• yesterday at... -wczoraj o... (np.7)

Operatory:

• have

• has (3 os. l.poj)

Przykłady:
Zd. twierdzące:[Podmiot+operator+(czasownik+ing)+reszta orzeczenia].
Yesterday at 7 I was watching TV. -Wczoraj o 7 oglądałem telewizje.
The sun was shining all the morning. -Słońce świeciło przez cały ranek.

Zd. pytające:[Operator+podmiot+(czsownik+ing)+reszta orzeczenia].
Were you watching TV yesterday at 7? -Czy oglądałeś wczoraj telewizje o 7?

Zd. przeczące: (dodajemy wyraz "not" do operatora)
(haven't)
Yesterday at 7 I was not watching TV, i was playing tenis. -Wczoraj o 7 nie oglądałem telewizji, grałem w tenisa.

Present Perfect Continuous Tense

Present Perfect Continuous Tense -stosujemy do wyrażania czynności, która trwała jakiś czas w przeszłości i trwa do chwili obecnej.

Określenia czasu:

• since -od (od jakiego momentu czynność trwa)

• for -od, przez (jak długo czynność trwa)

Operatory:

• have

• has (w 3 os. l.poj.)

Przykłady:
Zd. twierdzące:[Podmiot+operator+been+(czasownik+ing)+reszta orzeczenia].
It has been raining for two hours. -Deszcz pada od dwóch godzin.
I have been working in the garden since the morning. -Pracuję w ogrodzie od rana.
Zd. pytające:[Operator+podmiot+been+(czasownik+ing)+reszta orzeczenia].
Has it been raining for two hours? -Czy deszcz pada od dwóch godzin?
Zd. przeczące: (dodajemy wyraz "not" do operatora) (have not)
I haven't been working in the garden since the morning. -Nie pracuje w ogrodzie od rana.

Present Perfect Tense

Present Perfect Tense -stosujemy do wyrażania czynności, któara nastąpiła w bliżej nie określonej przszłości, ale jej skutki są widoczne w teraźniejszości.
Tego czasu używamy również, gdy czynność zaczęta w przeszłości trwa do chwili obecnej.

Określenia czasu:

• alredy -już

• just -właśnie

• ever -kiedykolwiek

• never -nigdy Wyżej wymienione występują między operatorem a imiesłowem biernym.

• lately -ostatnio

• so far -dotychczas

• yet-już (zdanie pytające)/jeszcze (zdanie przeczące) Występują na końcu zdania.

Operatory:

• have

• has (w 3 os. l.poj.)

Przykłady:
Zd. twierdzące:[Podmiot+operator+imiesłów bierny+reszta orzeczenia].
I have(I've) just boughtmany interesting books. -Właśnie kupiłem wiele interesujących książek.
I have been here for an hour. -Jestem tutaj od godziny.
Uwaga! Imiesłów bierny dla czsowników regularnych tworzymy przez dodawanie końcówki -d lub -ed do formy podstawowej. Casowniki nie regularne mają własną formę imiesłowu biernego (są to tak zwane czasowniki nieregularne/3 forma).
Zd. pytające:[Operator+podmiot+imiesłów bierny+reszta orzeczenia]. (inwersja)
Has she cooked dinner yet? -Czy ona już ugotowała obiad?
Zd. przeczące: (dodajemy wyraz "not" do operatora)
(have not)
I haven't bought any interesting books. -Nie kupiłem żadnych interesujących książek.

Past Perfect Continuous Tense

Past Perfeck Continuous Tense -stosujemy do wyrażania czynności, któara trwała zanim nastąpiła inna czynność, również w przeszłości.

Określenia czasu:

• jak dla czasu Past Perfect

Operatory:

• had

Przykłady:
Zd. twierdzące:[Podmiot+operator+been+(czasownik+ing)+reszta orzeczenia].
She had been looking for this book everywhere before she found it. -Szukała tej książki wszędzie zanim ją znalazła.
Zd. pytające:[Operator+podmiot+been+(czsownik+ing)+reszta orzeczenia].
How long had you been waiting when the bus finally came? -Jak długo czekałeś, gdy autubus wkońcu przyjechał?
Zd. przeczące: (dodajemy wyraz "not" do operatora)

Future Tense

Future Tense -stosujemy do wyrażania czynności przyszłej, o zrobieniu której zadecydowaliśmy w chwili mówienia.
Stosujemy również wtedy gdy przewidujemy sytuację, która nastąpi.

Określenia czasu:

• tomorrow -jutro

• next... -w przyszłym (np. week -tygodniu)

• in... -za (np. two days -dwa dni) Will często stosujemy z wyrażeniami:

• probably -prawdopodobnie

• (I'm)sure -jestem pewna

• (I)expect -spodziewam się, oczekuje

• (I)think -myślę, sądzę

Operatory:

• will

• shall (1 os. l. poj i l. mn.)

Przykłady:
Zd. twierdzące:[Podmiot+operator+czasownik.+reszta orzeczenia].
I will go to cinema tomorrow. -Pójdę do kina jutro.
Zd. pytające:[Operator+podmiot+czasownik+reszta orzeczenia].
Will you shut the door, please? -Czy zamkniesz drzwi, proszę?
Shall I open the window? -Czy otworzyć okno?
Zd. przeczące: [Podmiot+operator+not+czasownik+reszta orzeczenia] (will not)
I won't go to cinema tomorrow. -Nie pójdę do kina jutro.

Future Continuous Tense

Future Continuous Tense -stosujemy aby stwierdzić iż będziemy w trakcie wykonywania jakiejś czynności w określonym czasie w przyszłości.

Określenia czasu:

• jak w czasie Future, a także związane z ciągłością czasu.

Operatory:

• will

• shall (1 os. l. poj i l. mn.)

Przykłady:
Zd. twierdzące:[Podmiot+operator+be+(czasownik+ing)+reszta orzeczenia].
He will be working at 10 o'clock tomorrow. -On będzie pracował jutro od 10.
Zd. pytające:[Operator+podmiot+be+(czasownik+ing)+reszta orzeczenia].
Will you be using your bicycle this evening? -Czy będziesz używał swojego roweru wieczorem?
Zd. przeczące: (dodajemy wyraz not do operatora)
(will not)
I won't go to cinema tomorrow. -Nie pójdę do kina jutro.

Future Perfect Tense

Future Perfect Tense -stosujemy aby wyrazić czynność, która wydaży się i zakończy przed inną czynnością w przyszłości.

Określenia czasu:

• by -do

• brfore -zanim, przed

• when -kiedy

Operatory:

• will

• shall (1 os. l. poj i l. mn.)

Przykłady:
Zd. twierdzące:[Podmiot+operator+have+imiesłów bierny+czasownik+reszta orzeczenia].
By five o'clock we shall have cleaned our flat. -Do piątej posprzątamy nasze mieszkanie.

Pory roku, miesiące, dni

Seasons (pory roku)

• Spring -wiosna

• Summer -lato

• Autumn -jesień

• Winter -zima
  
  
  Months (miesiące)

• January -styczeń

• February -luty

• March -marzec

• April -kwiecień

• May -maj

• June -czerwiec

• July -lipiec

• August -sierpień

• September -wrzesień

• October -pażdziernik

• November -listopad

• December -grudzień
  
  Nazwy miesięcy łączą się przyimkiem in
  inJanuary -w styczniu
  
  
  Days of the week (dni tygodnia)

• Monday -poniedziałek

• Tuesday -wtorek

• Wednesday -środa

• Thursday -czwartek

• Friday -piątek

• Saturday -sobota

• Sunday -niedziela
  Dni tygodnia łączą się przyimkiem on
  np: on Monday -w poniedziałek

Formy czsownika BE -być

SIMPLE I am / I'm you are / you're he is / he's she is / she's it is / it's

PRESENT we are / we're you are / you're they are / they're

SIMPLE I was you were he was she was it was

PAST we were you were they were

PRESENT I have been you have been he has been she has been it has been

PERFECT we have been you have been they have been




CONDITIONALS
OKRESY WARUNKOWE

• Jeśli to czytasz, to używasz komputera. - IF YOU READ THIS, YOU USE A COMPUTER.

• Jeśli zrobisz wszystkie ćwiczenia, zdasz egzaminy. - IF YOU DO ALL THE EXERCISES, YOU WILL PASS THE EXAMS.

• Gdybyś często nie wagarował, oglądałbyś te strony tylko dla przyjemności. - IF YOU DIDN'T SKIP CLASSES, YOU WOULD WATCH THESE PAGES JUST FOR PLEASURE.

• Gdyby naukowcy odkryli elektryczność wcześniej, komputery byłyby narzędziem naszych dziadków. - IF SCIENTISTS HAD DISCOVERED ELECTRICITY EARLIER, COMPUTERS WOULD HAVE BEEN OUR GRANDPARENTS' TOOLS.

Wszystkie powyższe zdania łączy jedna cecha - wyrażają pewną możliwość (nawet tylko teoretyczną) uzależnioną od czegoś. Takie zdania nazywają się ZDANIAMI WARUNKOWYMI (ZDANIAMI W TRYBIE WARUNKOWYM), po angielsku CONDITIONALS.

W zależności od prawdopodobieństwa wystąpienia jakiejś sytuacji używamy określonego TRYBU / OKRESU WARUNKOWEGO (CONDITIONAL).

Struktura złożonych zdań warunkowych składa się z dwóch części:

1. WARUNKU: "Jeśli .", "Chyba, że.", "Gdyby." itp.
   (po angielsku mogą wystąpić:

 

• IF - jeśli, gdyby,

• UNLESS - chyba, że,

• PROVIDED / AS LONG AS - pod warunkiem, że,

• SUPPOSE, SUPPOSING - a gdyby tak,

• IN CASE - na wypadek gdyby,

• inwersja.

 

i zdania opisującego tenże warunek.

 

2. SKUTKU - zdania głównego.

 

Oczywiście mogą one występować w odwrotnej kolejności, zamiennie. Oto kilka przykładów:

 

• You will drop it, unless you are careful.

• I can lend you my walkman, provided/ as long as you don't lose it.

• Should I die, give it to my son.

• Were I to meet the author, I would ask him for an autograph.
  Suppose you died tomorrow, what would your family become.

• Take it, in case you need it.

• Had it been my birthday, she would have baked me a cake.

Dla Anglików istnieją cztery podstawowe sytuacje, w których używamy zdań warunkowych. Numeruje je się od zera.




0

O^o To taka sytuacja, która wyraża różne prawa (np. fizyczne, biologiczne) lub oczywistości.
Zdanie wyrażone w ten sposób zachowuje się tak samo, jak polskie zdanie. Dotyczy czasu teraźniejszego.

JEŚLI PADA DESZCZ, JEST MOKRO - IF IT RAINS, IT IS WET.

Również mamy tu do czynienia z warunkowanymi poleceniami. Np.
JEŚLI BĘDZIE PADAŁO, ZAŁÓŻ KALOSZ NA GŁOWĘ. - IF IT RAINS, PUT YOUR WELLINGTON ON YOUR HEAD.

1

1^o To taka sytuacja, kiedy nie jesteśmy pewni co się stanie choć mamy nadzieję, że sytuacja rozwinie się po naszej myśli. Na ogół dotyczy czasu przyszłego.

Jeśli odrobisz lekcje, kupię Ci szybszy procesor. -
IF YOU DO YOUR HOMEWORK, I WILL BUY YOU A FASTER PROCESSOR.

if + zdanie w czasie present simple

zdanie w czasie future simple

2

2^o To taka sytuacja, kiedy mocno wątpimy w możliwość realizacji wypowiadanych słów. Na ogół dotyczy czasu teraźniejszego i/lub najbliższej przyszłości.

Gdybym uczył się matematyki (ale nie robię tego), to bym rządził.
IF I LEARNED MATHS, I WOULD RULE.

if + zdanie w czasie past simple

zdanie w czasie future in the past

3

3^o To taka sytuacja, kiedy możliwość realizacji tego o czym mówimy jest kompletnie nierealna, gdyż dotyczy przeszłości.

Gdyby Wanda chciała Niemca, nie rzuciłaby się do rzeki.
IF WANDA HAD WANTED THE GERMAN GUY, SHE WOULDN'T HAVE JUMPED INTO THE RIVER.

if + zdanie w czasie past perfect

zdanie w czasie future perfect in the past




UWAGA DO ZAPAMIĘTANIA:

Części zdań warunkowych mogą się mieszać. Uwaga: mieszamy tylko 2 conditional z 3 lub 3 z 2. Np.:

Na twoim miejscu nie pozwoliłbym jej odejść.

IF I WERE YOU,	I WOULDN'T HAVE LET HER GO.
Ta część zdania dotyczy czasu teraźniejszego.	Ta część zdania dotyczy czasu przeszłego.

LUB

Gdybym nie próbował naprawić mojego modemu, nie musiałbym teraz kupić nowego.

IF I HADN'T TRIED TO FIX MY MODEM,	I WOULDN'T HAVE TO BUY A NEW ONE.
Ta część zdania dotyczy czasu przeszłego.	Ta część zdania dotyczy czasu teraźniejszego.

PRZEDIMKI - ARTICLES




Przedimek Nieokreślony - The Indefinite Article

Przedimek nieokreślony ma postać:	a przed wyrazem zaczynającym się (w wymowie) od spółgłoski	a dog, a cat, a horse
		an przed wyrazem zaczynającym się (w wymowie) od samogłoski	an owl, an hour, an umbrella

Podstawowe jego zastosowanie polega na używaniu go łącznie z rzeczownikami policzalnymi, występującymi w l. poj. wtedy, gdy mówimy o tych rzeczownikach po raz pierwszy.

Występuje on poza tym w następujących sytuacjach:

jako element orzecznika w zdaniach typu:	She is a dentist. He is an actor.
w wykrzyknikach (konstrukcjach what/such a...):	What a nice dress! Such a silly boy!
w pewnych wyrażeniach liczebnikowych i liczebnikach:	a pair, a couple, a dozen, a score, a hundred, a thousand, etc.
przy podawaniu ceny towaru, prędkości i częstotliwości występowania jakiejś czynności:	These apples are two pounds a kilo. The car went 50 miles an hours. We go to the cinema twice a month.
w zdaniach przeczących jako odpowiednik polskiego "ani jednego":	I didn't understand a word. I don't have a penny. I don't know a thing.
czasami przed nazwiskiem w znaczeniu "jakiś" lub "niejaki":	a Mr Wilson, a Mrs Brown.
w połączeniach z "little (trochę) / few (kilka)":	I have a few friends / a little time.
w pewnych stałych wyrażeniach:	to have a headache, to have a pain.

Przedimek Określony - The Definite Article

Przedimek określony the

może występować przed rzeczownikami policzalnymi i niepoliczalnymi w l.poj. i l.mn.

Posiada on jedną formę graficzną 'the', ale dwie wymowy:

• [đi] przed wyrazami zaczynającymi się w wymowie od samogłoski, np.: the egg, the apple;

• [đ∂] przed wyrazami zaczynającymi się w wymowie od spółgłoski, np.: the house, the book.

Podobnie, jak przedimek nieokreślony, jest on w zasadzie samodzielnie nieprzetłumaczalny. Ogólnie biorąc stosujemy go łącznie z rzeczownikami wtedy, gdy dokładnie wiemy, o kogo lub o co chodzi.

Stosujemy go w następujących sytuacjach:

jeśli o osobie / przedmiocie mówimy kolejny raz:	I have a dog. The dog is black.
jeśli rzeczownik jest jedyny (unikalny) w swoim rodzaju:	Look at the sun / sky / Pope / weather.
jeśli rzeczownik jest jedyny w swoim otoczeniu:	Give me the milk.
wtedy, gdy rzeczownik określany jest bliżej przez zdanie lub frazę:	She is the girl I met last week. He was the man in blue. Look at the teacher's desk.
przed nazwiskami osób, dla zaznaczenia, że chodzi o rodzinę lub małżeństwo:	the Smiths, the Browns, the Wilsons.
przed nazwami instrumentów muzycznych, gdy mowa o graniu:	I can play the piano / guitar / violin.
przed liczebnikami porządkowymi, przymiotnikami w stopniu najwyższym oraz słowem 'only' w znaczeniu 'jedyny':	the first, the largest, the best; He is the only son.
przed przymiotnikami oznaczającymi grupy osób:	the poor, the rich.
gdy rzeczownik reprezentuje całą kategorię:	The lion lives in Africa.
przed nazwami krajów, w skład których wchodzi rzeczownik pospolity:	the United States, the Republic of Poland, the United Kingdom.
także wtedy, gdy nazwa kraju występuje w l. mn.:	the Netherlands.
przed następującymi nazwami geograficznymi: oceanów, mórz, rzek, pustyń, łańcuchów górskich (nie gór), kanałów, grup wysp, wyjątkowo przed nazwami dwóch miast:	the Pacific Ocean the Baltic Sea the Thames the Gobi the Tatra the Panama Canal the Shetlands the Hague, the Piraeus
przed następującymi nazwami własnymi: budynków, teatrów, hoteli, statków, dzienników, tygodników, etc.	The Houses of Parliament The Theatre Royal The Victoria Hotel The Batory The Times
przed nazwami narodów użytymi w l. mnogiej:	The English, The Americans
często przed wyrazami typu:	cathedral, office, cinema, theatre

Przedimek Zerowy (Brak Przedimka) - No (Zero) Article

Przedimek zerowy jest to umowna kategoria gramatyczna, oznaczająca brak występowania jakiegokolwiek przedimka.

Przedimki nie występują przed (* zobacz wyjątki):

imionami oraz imionami w połączeniu z nazwiskami*:	Bob (I'm Bob), Molly, Mary Brown
nazwami państw, które wyrażone są rzeczownikiem własnym*:	Poland, Germany, England
nazwami miast*:	London, Warsaw, New York
nazwami dyscyplin sportowych:	football, tennis
rzeczownikami niepoliczalnymi, gdy mówimy o nich ogólnie:	tea, water, music
rzeczownikami policzalnymi w l. mn. (także wtedy, gdy stwierdzamy jakąś ogólną prawidłowość):	people, cars, lions
nazwami części ciała i ubrania (wtedy powinno się używać zaimków dzierżawczych):	Raise your right hand. He took of his coat.
nazwami środków transportu, które są poprzedzone słowem 'by':	by bus /car /air / post
nazwami posiłków:	dinner, lunch
niektórymi wyrażeniami czasowymi po przyimku at:	at night, at midnight
przed następującymi rzeczownikami policzalnymi używanymi jako nazwa miejsca wizyty (jako użytkownik, pacjent, etc.) zgodnie z ich przeznaczeniem pierwotnym (zwłaszcza w wyrażeniach: "to be at", "to go to"):	school, church, hospital, college, prison, chapel, market, bed, np.: He is at school. He goes to school. He was in prison. - ale - He was in the prison last week (on był w więzieniu jako osoba odwiedzająca).

Wyjątki:

• nazwiska w l. mnogiej (dla oznaczenia rodziny), np.: The Johnsons, The Browns.

• nazwy krajów, w skład których wchodzi rzeczownik pospolity (np. Kingdom, Republic), np.: The United Kingdom, The United States oraz nazwy krajów występujące w l. mn., np.: the Netherlands.

• nazwy dwóch miast: the Hague, the Piraeus.

FORMA GERUND
(RZECZOWNIK ODCZASOWNIKOWY)

TWORZENIE

 

The Gerund, czyli rzeczownik odczasownikowy lub odsłowny tworzymy dodając do pierwszej formy czasownika końcówkę -ing (V1+ing, przeczenie not V1+ing, gdzie V1 oznacza formę podstawową, tj. bezokolicznik czasownika). W języku polskim odpowiednikiem tej formy są rzeczowniki nazywające czynności zakończone w pisowni na -nie, -cie (ze względów stylistycznych czasami konieczne jest tłumaczenie na język polski formami bezokolicznika).

 

Gerund = bezokolicznik + ...ing

swim - swimming (pływać - pływanie)


Uwaga na:

• czasowniki zakończone na -e (zanika ostatnia litera):
  dance - dancing
  write - writing

• oraz na jednosylabowe zakończone na literę spółgłoskową, poprzedzoną literą samogłoskową, poprzedzoną literą spółgłoskową (czyli od końca wyrazu układ następujący: litera spół-, samo-, spółgłoskowa), w których podwajamy ostatnią literę:
  get - getting
  run - running
  swim - swimming.

WYSTĘPOWANIE

Gerund występuje wszędzie tam, gdzie może wystąpić rzeczownik:

1. jako podmiot

• Dancing is great.

• Smoking is dangerous.

2. jako dopełnienie

• I like swimming.

• John hates visiting his uncle

• po przyimkach (jako dopełnienie przyimkowe)

• I am fond of listening to classical music.

• After drinking we will eat.

• You can reach it by breaking the glass.

• Enter without knocking!

• I am tired of sitting here.

• Mary is bored with arguing.

• zwłaszcza po niektórych czasownikach:
  give up, stop, put off', postpone, carry on, go on, continue, keep, keep on, delay, fancy, consider, admit, enjoy, miss, involve, finish, postpone, imagine, avoid, deny, risk, practise, mind, suggest, like, love, hate, detest, dislike, recommend, encourage, remember, prefer

• Would you mind opening the door? (nie "mind to open")

• He suggested going to the cinema. (nie "suggested to go")

• I enjoy not having to get up early. (nie "enjoy not to have")

Uwagi:

• Po niektórych czasownikach może wystąpić zarówno forma Gerund, jak i bezokolicznik, czasem ze zmianą znaczenia:

• We intended going/to go. Zamierzaliśmy pójść.

• They began fighting/to fight. Oni zaczęli walczyć.

• He stopped looking at her. Przestał patrzeć na nią, ale He stopped to look at her. Zatrzymał się, aby popatrzeć na nią.

• Po czasownikach 'forget' (zapomnieć), 'remember' (pamiętać) bezokolicznik odnosi się do przyszłości, forma gerund do przeszłości.

• I will not forget to lock the door. Nie zapomnę zamknąć drzwi.

• I will not forget dancing with her. Nie zapomnę, jak z nią tańczyłem.

• Will she remember meeting me ? Czy będzie pamiętała, że mnie spotkała ?

• Po niektórych czasownikach występują tylko formy:

• bezokolicznika, np.: want/wish (chcieć), hope (mieć nadzieję), deserve (zasługiwać);

• gerund, np.: avoid (unikać), consider (rozważać), dislike (nie lubić), enjoy (bawić się).

• w niektórych wyrażeniach:
  It's not worth, there's no point in, be used to, go, it's no use/good, have difficulty/problem, it's a waste of time/money

• Let's go shopping.

• If anything is worth doing at all, it is worth doing well.

• I had many problems coming here today.

• oraz czasownikach z przyimkiem:
  succeed in, insist on, pay for, think of, dream of, approve of, decide against, feel like, look forward to, congratulate somebody on, accuse somebody of, suspect somebody of, prevent somebody from, stop somebody from, thank somebody for, forgive somebody for, warn somebody against, talk about, apologise to somebody for.

• Have you succeeded in finding a wife?

• They insisted on paying for the damage.

• She doesn't approve of my/me buying new computer games.

• We are all looking forward to Liz coming home.

• I congratulated him on passing the driving test.

• Nobody suspected the man of being a spy.

RÓŻNE FORMY

1. Oto gerund w stronie biernej (being + 3 forma czasownika):

• I don't like being kept waiting.

• She doesn't enjoy being laughed at.

• A oto gerund w formie perfect (having + 3 forma czasownika), która podkreśla, że czynność miała miejsce wcześniej niż czasownik (np. admit). Formę tą zawsze można zastąpić formą prostą:

• She admitted having copied the documents. lub: She admitted copying the documents.

PRZYKŁADY

• Everybody stopped talking.

• I've finished cleaning the kitchen.

• He tried to avoid answering my question.

• I don't fancy going out tonight.

• Have you ever considered sleeping on a table?

PASSIVE VOICE

 (STRONA BIERNA)

Pewien internauta z oburzeniem powiedział do swojego kolegi w dzień po pewnym smutnym wydarzeniu: "Ci okropni hakerzy zablokowali wczoraj mój komputer!!!", co po angielsku brzmiałoby: "These nasty hackers blocked my computer yesterday!!!". Gdyby jednak był Anglikiem powiedziałby raczej: "My computer was blocked!!!", co po polsku oznacza: "Mój komputer został zablokowany!!!" Zmiana w zdaniu wydaje się niewielka, jednak różnica w znaczeniu jest istotna.

W pierwszym zdaniu istotne jest kto dokonał zablokowania komputera, w drugim - co się stało komputerowi owego internauty (sam sprawca przestaje mieć znaczenie).

Wtedy kiedy autor działań nie jest istotny, a chodzi nam o skutek działania należy użyć STRONY BIERNEJ (PASSIVE VOICE).

TWORZENIE

1. Struktura STRONY BIERNEJ (PASSIVE VOICE) wygląda tak:

PODMIOT (subject)	+	"BYĆ" WE WŁAŚCIWEJ FORMIE (verb "to be" in the right tense and person form)	+	TRZECIA FORMA CZASOWNIKA (Verb3 - Past Participle)
COMMUNICATION		WAS		BROKEN DOWN.

2. Najczęściej zdając egzaminy należy utworzyć STRONĘ BIERNĄ (PASSIVE VOICE) ze zdań w stronie czynnej.
   
   Allan will pollute the air.
   
   Wtedy zamieniamy dopełnienie (the air) na podmiot:
   
   THE AIR
   
   dodajemy czasownik "być" (używając czasu ze zdania podstawowego ale pamiętając o uzgodnieniu czasownika do nowego podmiotu - w tym zdaniu niewiele się zmieni)
   
   WILL BE
   
   i czasownik w trzeciej formie (past participle)
   
   POLLUTED.
   
   Dzięki temu otrzymujemy nowe zdanie:
   
   THE AIR WILL BE POLLUTED.
   już w STRONIE BIERNEJ (PASSIVE VOICE)
   
   Oczywiście dopełnień (odbiorców czynności) może być więcej, np.:
   
   Paul sent him three m@ils.
   
   1. HE WAS SENT THREE M@ILS.
   2.THREE M@ILS WERE SENT TO HIM.

Cały czas należy oczywiście pamiętać o właściwej formie czasownika "to be" i odpowiednim czasie oraz, że stronę bierną tworzą tylko czasowniki przechodnie.

3. STRONA BIERNA (PASSIVE VOICE) w czasach Continuous.

Zdania w czasach continuous w stronie biernej tworzymy podobnie jak w powyższych przykładach. Różnica polega na tym, że po czasowniku "to be" i przed czasownikikiem w trzeciej formie należy dodać "being".

We are playing computer games. - zamieni się na - COMPUTER GAMES ARE BEING PLAYED.

DO ZAPAMIĘTANIA

1. Prepositions

Niektóre czasowniki występują wraz z prepositions. Preposition, czyli przyimek, to krótki wyraz poprzedzający rzeczownik. Użycie przyimka jest często uzależnione od poprzedzającego go czasownika (np. want to, get in, go to.)

Kiedy tworzymy zdania w STRONIE BIERNEJ (PASSIVE VOICE) należy pozostawić przyimek po czasowniku mimo, że czasem dla Polaka może to wydać się bezsensowne i wygląda jak powtórzenie innej części zdania.

He will operate on his computer on Tuesday. - po zamianie wyglądać będzie tak:
HIS COMPUTER WILL BE OPERATED ON ON TUESDAY.

2. Używanie "have" i "get" w STRONIE BIERNEJ (PASSIVE VOICE)

Moja ciocia zjadła parówki, w których był sznurek i bardzo rozbolał ją brzuch.


Co powinna zrobić? Z niewielkim rysem masochistycznym oczywiście rozciąłaby swój brzuch samodzielnie, wyjęła sznurek i siarczyście zaklęła. Po angielsku brzmiałoby to:

My aunt should open her stomach and extract the string.


Przeciętna ciocia nie jest jednak tak samodzielna - potrzebuje kogoś (najlepiej jakiegoś lekarza), żeby jej pomógł. Dla sensu samej czynności nie jest jednak istotne kim jest ów lekarz, ani gdzie odbędzie się operacja. Gdy do wykonania jakiejś czynności potrzebujemy się kimś wyręczyć, używamy "have" lub/i "get" oraz dopełnienia i trzeciej formy czasownika - wtedy angielska wersja tego wydarzenia brzmi:

SHE SHOULD HAVE HER STOMACH OPENED AND GET THE STRING EXTRACTED.

SHE SHOULD HAVE HER STOMACH OPENED - KTOŚ POWINIEN OTWORZYĆ JEJ BRZUCH

SHE SHOULD GET THE STRING EXTRACTED - KTOŚ POWINIEN WYJĄĆ JEJ SZNUREK


Podobna sytuacja ma miejsce gdy mówimy o Twoim komputerze.

 

1. YOU ASSEMBLED YOUR COPUTER. - znaczy co innego niż:

2. YOU HAD YOUR COMPUTER ASSEMBLED. - mimo, iż po polsku obydwa zdania tłumaczy się tak samo - Złożyłeś sobie komputer.

W pierwszym zdaniu własnoręcznie złożyłeś swoje urządzenie - w drugim zleciłeś to komuś, kto umiał to zrobić.

3. Tłumaczenie

Bardzo często STRONY BIERNEJ (PASSIVE VOICE) używa się w języku angielskim, żeby wyrazić polskie zdania bezpodmiotowe typu: mówi się, że.; uważa się, że. Takie wyrażenie może przybierać dwojaką formę

 

1. IT IS SAID THAT HE DRINKS A LOT OF ORANGE JUICE, lub:

2. HE IS SAID TO DRINK A LOT OF ORANGE JUICE.

 

Obydwa zdania oznaczają: Mówi się o nim, że powinien pić dużo soku pomarańczowego

Pierwsze z nich tworzy się tak:

IT

+

"TO BE" WE WŁAŚCIWEJ FORMIE

+

SAID/BELIEVED/KNOWN

+

THAT...

a drugie tak:

PODMIOT

+

"TO BE" WE WŁAŚCIWEJ FORMIE

+

SAID/BELIEVED/KNOWN

+

TO

+

CZASOWNIK W PIERWSZEJ FORMIE

Oto kilka przykładów. Prosimy zwrócić uwagę na wzajemną zależność podkreślonych części zdań:

• It is said that these computer parts were stolen.

• These computer parts are said to have been stolen.

• It is known that he is cheating on tests.

• He is known to be cheating on tests.

• It is assumed that they were driving at 120 mph before the crash.

• They are assumed to have been driving at 120 mph before the crash.

Zaimki osobowe

l.poj. I -ja you -ty he -on she -ona it-ono

l.mn. we -my you -wy they -oni

Zaimki osobowe
w "przypadku dopełnienia"

l.poj. me -mnie/ i inne przypadki you -ciebie/ i inne przypadki him -jego/ i inne przypadki her -j+/-/ i inne przypadki it -go/ i inne przypadki

l.mn. us -nas/ i inne przypadki you -was/ i inne przypadki them -ich/ i inne przypadki

---