Sprawozdanie z wykonanego ćwiczenia

1. Tabliczka

Wykonał		Grupa:	Data:	Metalurgia i odlewnictwo	Rok akademicki
Sprawdził				Odlewanie kokilowe	Nr ćwiczenia: 3
Ocena

2. Przebieg ćwiczenia:

Do zajęć należy przygotować się poznając charakterystykę, zalety, wady i zakres stosowania odlewania kokilowego, zasday konstruowania kokil, sposoby wytwarzania kokil i stosowane materiały, zasady i parametry eksploatacji kokil, pokrycia ochronne na kokile (cel stosowania, skład, nakładanie) oraz mechanizację i automatyzację odlewania kokilowego.

1. Stanowisko do odlewania kokilowego składa się z:

• oporowego pieca elektrycznego tyglowego typu PET do topienia metalu,

• kokilarki z zamontowaną kokilą żeliwną,

• termopar płaszczowych zainstalowanych w kokili,

• rejestratora temperatury,

• termopary zanurzeniowej i miernika temperatury do mierzenia temperatury ciekłego metalu,

• podstawowych narzędzi ręcznych (łyżka do metalu, zgarniaki do żużla, szczypce do chwytania odlewów itp.)

• elektrycznej grzałki do podgrzewania kokili

Materiały do wykonania ćwiczenia:

• stop Z41, przeznaczony do topienia i odlewania kokili,

• surowce do sporządzenia pokryć ochronnych:

tlenek cynku,

grafit srebrzysty,

kreda mielona,

szamot mielony,

szkło wodne,

woda,

• naczynia szklane do sporządzania pokryć,

• pędzle do nakładania pokryć.

• Wykonanie ćwiczenia:

Przygotować jedno z następujących pokryć ochronnych:

1. tlenek cynku - 5 cz. mas.

szkło wodne - 2 cz. mas.

woda - 93 cz. mas.

2. grafit srebrzysty - 20 cz. mas.

szkło wodne - 4 cz. mas.

woda - 76 cz. mas.

3. kreda mielona - 12 cz. mas.

szamot mielony - 8 cz. mas.

szkło wodne - 5 cz. mas.

woda - 75 cz. mas.

UWAGA! Pokrycie o składzie (a) stosuje się na powierzchnie wnęki roboczej kokili,

Pokrycie (b) na powierzchnie robocze rdzenia oraz miejsc wymagających miejscowego chłodzenia odlewu, natomiast pokrycie (c) na powierzchnie układu wlewowego i nadlewów.

Przygotowanie kokili do zalewania i wykonanie odlewów:

- oczyścić kokilę (i rdzenie) z resztek starych pokryć ochronnych,

- sprawdzić mechanizm zamykania i otwierania kokili,

- podgrzać kokilę do temperatury 150 - 180° C,

- nanieść pokrycie ochronne na powierzchnie wnęki kokili, układu wlewowego oraz nadlewów

- nanieść pokrycie na rdzenie metalowe,

- sprawdzić drożność kanałów odpowietrzających kokilę,

- zamknąć kokilę,

- podgrzać kokilę do temperatury odlewania,

- sprawdzić temperaturę kokili,

- nabrać łyżką odlewniczą odpowiednią ilość ciekłego metalu,

- zmierzyć temperaturę ciekłego metalu w łyżce odlewniczej,

- zalać kokilę ciekłym metalem,

- odczekać do chwili zakrzepnięcia odlewu,

- otworzyć kokilę i usunąć odlew,

- sprawdzić stan pokryć na wnęce kokili (ubytki uzupełnić za pomocą pędzla), gdy stan pokryć nie

budzi zastrzeżeń - zamknąć kokilę,

- sprawdzić temperaturę kokili,

- zalać kokilę ponownie ciekłym metalem.

UWAGA! Wykonać 5-8 cykli zalewania:

Podczas wykonywania odlewów rejestrować następujące parametry:

- temperaturę odlewanego metalu - Tm,

- temperaturę kokili w momencie zalewania - Tz,

- temperaturę kokili w momencie usunięcia odlewu - Tw,

- czas przebywania odlewu w kokili - τk

- czas od momentu usunięcia odlewu z kokili do momentu ponownego jej zalania - τu

Zarejestrowane parametry zilustrować na wykresie.




Przykład konstrukcji kokili:




1 - pakiet płytek odpowietrzających, 2 - korek odpowietrzający, 3 - szczelina odpowietrzająca, 4 - wypychacz

3. Uwagi i wnioski:

Zaletami są duża dokładność i stałość wymiarowa odlewów. Dobra gładkość i czystość powierzchni odlewów, możliwość uzyskania cienkich ścianek odlewów, łatwa mechanizacja i automatyzacja procesu. Duża wydajność procesu. Dzięki temu możemy wyeliminować skrzynki formierskie, ich składowanie i transport.

Niestety mają one ograniczony kształt i wielkość odlewu. Ograniczone zastosowanie do odlewania niektórych stopów zwłaszcza żelaza. Wysoka cena za wyprodukowanie kokili.

Zastosowanie do produkcji seryjnej, wielkoseryjnej i masowej odlewów średnich i małych, przede wszystkim ze stopów metali nieżelaznych, w mniejszym zakresie z żeliwa.

Kokile wykonuje się z: Żeliwa szarego perlitycznego - do odlewów z metali nieżelaznych i

małych odlewów cienkościennych z żeliwa, Żeliwa szarego stopowego nisko krzemowego do odlewania

wszystkich stopów metali nieżelaznych i żelaza, Żeliwa sferoidalnego do odlewania głównie średnich odlewów żeliwnych i staliwnych, Staliwa węglowego do odlewania dużych odlewów żeliwnych i

staliwnych, Staliwa niskostopowego stosowane do średnich i dużych odlewów ze

stopów aluminium i żelaza.

---