Mieszczaństwo w oczach pisarzy polskich i obcych II połowy XIX oraz XX wieku. Omów w sposób syntetyczny, odwołując się do wybranych utworów.
Mieszczaństwo opisane przez Prusa w "Lalce" jest podzielone na zamożne i drobne. Zamożne jest skłócone, słabe, nieskłonne do ryzyka, bez ambicji, niewierzące w możliwości kraju, antysemickie. Drobne mieszczaństwo, czyli np: Rzecki, Stawska, Wirski są uczciwi, pracowici, mają własne ideały. Mieszczaństwo jest grupą społeczną najopszerniej opisywaną w utworach modernizmu. Najczęstszymi wątkami są konfrontacja z innymi grupami społecznymi, zepsucie moralne, opis życia. Mieszczaństwo przełomu XIX wieku i XX wieku nie było jednolitą warstwą, pełno w niej było zarówno luksusów jak i nędzy.
Osobą, która reprezentuje najniższą warstwę mieszczaństwa, jest Wiktor brat doktora Judyma bohatera "Ludzi bezdomnych". Żeromski przedstawia sytuację Wiktora jako niezwykle trudną, głodowa pensja, brak higieny, ale także brak zainteresowania własną sprawą, bierność. Warstwa najbogatsza przedstawiona jest jako próżna, obojętna na nędze współobywateli. Dzieci tych ludzi wychowywane, są nie w miłości ale w kulcie pieniądza. Warstwa ta jest ściśle hermetyczna i niezwykle konserwatywna. Inny zarzut formułuje Zapolska. Wytyka ona kłamstwo i obłudę, jaka trawi bogate mieszczaństwo. Bohaterka "Moralności pani Dulskiej" bezwzględnie walczy o zachowywanie dobrego wrażenia i pozorów wobec obcych. Jej kołtuństwo ujawnia się w każdej sytuacji, która mogła by uchylić "rąbka" kotary fałszu. Zapolska przedstawia mieszczan jako grupę, której jedyną prawdziwą wartością są pieniądze.
Także Henryk Ibsen opisuje w swoim dramacie "Dzika kaczka" wady mieszczaństwa Z jednej strony pokazuje starego Werlego, oszukującego siebie i innych, że pomaga biednej rodzinie skazanego Egdala, z drugiej biednego Hjalmara, który będąc w trudnej sytuacji miast starć się z niej wydostać pogrąża się. Hjalmar poświęca najbliższych dla własnej samorealizacji w utopijnym wynalazku.
Wyspiański widzi w mieszczaństwie jedynie zamiłowanie do rozrywki. "Wesele" przedstawia panującą ówcześnie chłopomanię i potępia ją jako fałszywe zainteresowanie sprawą chłopską, przedstawia jako będącą kaprysem modę. Gani próżność, obojętność wobec polityki i walki wyzwoleńczej.