Zarządzanie oznacza proces ustalania celów i zadań oraz powodowanie ich realizacji. Proces ten w sferze produkcji sprowadza się do organizacji produkcji i zawężony jest przede wszystkim do podstawowych komórek produkcyjnych.
Elementy składowe procesu produkcji są procesy:
Przedsiębiorstwo to jednostka gospodarcza.
Technologiczne: procesy pracy(ręczne,maszynowe, aparaturowe, automatyczne), procesy naturalne i procesy pracy.
Pomocnicze: przygotowanie materiałowe, transport, gospodarka energetyczna, konserwacyjno - remonontowa i narzędziowa.
Wyróżnia się produkcję:
podstawową - dotyczącą wykonania wyrobów gotowych, dla których przedsiębiorstwo zostało utworzone.
Pomocniczą - obejmującą obsługę podstawowego procesu produkcyjnego(produkcja pary, energii opakowań)
Uboczną - wykorzystanie odpadów.
Wyróżnia się procesy pracy ( ze względu na charakter przemian)
Liniowe gdy jednostki ulegają jedynie obróbce
Dezintegracyjne (rozdzielcze) gdy produkty powstają w wyniku podziału
Integracyjne (scaleniowe) gdy wyrób powstaje z połączenia fizycznych jednostek
Mieszane
Organizacja procesu produkcyjnego - racjonalne rozmiesszczenie produkcji w czasie i przestrzeni
Organizacja produkcji - uporządkowanie i powiązanie wszystkich elementów procesu produkcyjnego aby przebiegał możliwie najsprawniej. Ma za zadanie zapewnienie harmonizowania różnych działań
Zasady organizacji procesów produkcyjnych
specjalizacji - wynik podziału pracy polegający na wyodrębnieniu czynności podstawowych i pomocniczych, skupienie wysiłku i umiejętności na realizacji zadań cząstkowych
proporcjonalności - proporcjonalna wydajność w jednostkach czasu wszystkich komórek.
Równoległości - równoczesne wykonywanie poszczególnych etapów procesu.
Liniowości - zapewnia najkrótszy przebieg wyrobu
Ciągłości - mówi o konieczności usunięcia lub zmniejszenia wszelkiego rodzaju przerw
Rytmiczności - zakłada spływ równych - jednakowych lub narastających ilości produkcji w równych odcinkach czasu.
Typy produkcji:
Jednostkowa - wytwarzanie pojedynczych, niepowtarzalnych wyrobów różnicących się pod względem rozmiarów, konstrukcji itp. Na poszczególnych stanowiskach wykonywane są nietypowe i niepowtarzalne operacje. Brak specjalizacji stanowisk powoduje powstawanie gniazd technologicznych (grupa stanowisk jednolitych pod względem technologicznym). Występuje uniwersalność maszyn i urządzeń, załoga ma wysokie kwalifikacje. Duża pracochłonność wyrobów.
Seryjna - okresowe wytwarzanie wyrobów, proces jest bardziej usystematyzowany, występuje tu ograniczenie i ustabilizowanie asortymentu, mniejsza różnorodność wykonywania prac. Poszczególne stanowiska wykonują z góry określone rodzaje operacji (gniazda przedmiotowe). Długość cyklu produkcji zależy od wielkości serii wytwarzanych wyrobów. Stwarza lepsze możliwości organizowania pracy, zapewnia sprawniejszy przebieg procesu produkcyjnego, koszty są mniejsze ni z wprodukcji jednostkowej.
Masowa - charakteryzuje się wytwarzaniem dużej ilości jednakowych wyrobów przez dłuższy okres czasu oraz stałym i wąskim asortymentem. Na poszczególnych stanowiskach wykonuje się tego samego rodzaju operacje lub niewiele róznych. Duży stopień specjalizacji stanowisk, wysoki stopień stabilności pracy (przesłanki do pracy potokowej i rytmicznej produkcji)
Produkcja potokowa - przestrzenne rozmieszczenie stanowisk, operacje realizuje się równoczesnie, i w zasadzie nieprzerwanie. Charakteryzują ją: liniowe rozmieszczenie maszyn, wysoka specjalizacja stanowisk roboczych, ciągłość ruchu obrabianych przedmiotów, synchronizacja i rytmiczność pracy stanowisk
Wady: redukcja wartości osobowej pracownika, ograniczenie możliwości awansu, wyobcowanie, monotonia i znużenie psychiczne.
Więzi to pewne relacje wzajmnego oddziaływania jednych jednostek lub elementów na inne. Istotą więzi jest porządek organizacyjny która ma się przyczynić do realizacji celów.
Więzi:
Organizacyjne:
służbowe zależność podwładnego od przełożonego)
funkcjonalne (współdziałanie poszczególnych specjalności w ramach podziału pracy)
hierarchiczne(nadrzędność, podrzędność)
informacyjne(wynikają z potrzeby wzajemnego informowania się o konieczności i sposobie wykonywania zadań)
szeregowe (każda część połączona jest tylko z sąsiednimi, przylegającymi po obu stronach)
promieniste (jeden element ogniskowy połączony ze wszystkimi innymi elementami)
koliste (wszystkie jednostki są wzajemnie powiązane
i pochodne(szeregowo-promieniste itp.)
Społeczno- zawodowe:
społeczne (występujące wśród załogi uzależnienia poszczególnych czynności)
zawodowe (spoistość załogi, na którą składają się jednorodność składu osobowego i mała jej płynność)
koleżeństwa (wynikają z wzajemnych relacji wewnątrz grup)
osobiste łączność między ludźmi o charakterze pozasłużbowym
Produkcyjne:
techniczne, technologiczne, specjalizacyjne, kooperacyjne
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl