Medycyna sportowa i odnowa biologiczna ćwiczenia IV 09.03.10
Temat: Uszkodzenia obręczy barkowej i ramienia
Złamanie obojczyka
- do tego urazu dochodzi najczęściej na skutek upadku na wyprostowaną rękę, lub na bark
- najczęściej obojczyk ulega przerwaniu w części środkowej - 80% , a pozostałe 20 % to przyśrodkowa i obwodowa część trzonu
- do typowego przemieszczenia dochodzi wtedy, gdy odłam przyśrodkowy pociągnięty jest ku górze przez mięsień mostkowo- obojczykowo- sutkowy, a odłam obwodowy zostaje pociągnięty w dół przez ciężar kończyny.
Powikłania:
- uszkodzenie lub ucisk końcami odłamu: splotu ramiennego, tętnicy podobojczykowej lub osklepka opłucnej
Leczenie:
- przed unieruchomieniem nastawia się przemieszczenie wyciągiem osiowym i uniesieniem odłamu obwodowego przez odwiedzenie i uniesienie barków
- po nastawieniu niezbędne jest unieruchomienie, najczęściej opatrunkiem ósemkowym w razie potrzeby uzupełnionym szyną Grucy
- złamania bez przemieszczeń unieruchamia się opatrunkiem Desoulta
Prognozowanie:
- zrost od 3-4 tyg.
Powikłania późne:
- opóźniony zrost lub brak zrostu ( częściej występuje po leczeniu operacyjnym a nie zachowawczym)
Zespół bark- ręka
- inaczej nazywany zespołem Steinbrockera, odruchowej dystrofii współczulnej, wieńcowo-łopatkowy, pozawałowe stwardnienie palców
- jest to zaburzenie naczynio- nerwowe tworzące błędny łuk odruchowy
- występuje najczęściej u osób po 35 r.ż., częściej prawo- niż lewostronnie (3:1), częściej u płci żeńskiej niż męskiej (5:1)
Patogeneza:
- może powstawać w wyniku bodźców fizycznych działających miejscowo lub z odległych tkanek
- może powstawać na skutek bodźców emocjonalnych i u osób z objawami biologicznej niższości i nieprzystosowania ( mało odpornych, chorobliwych)
Przyczyny:
- dyskopatia ze spondylozą i upośledzeniem funkcji nerwu
- ból rozproszony
- zespół żebra szyjnego
- zespół mięśni pochyłych
- uszkodzenie stawu obojczykowo-barkowego
- zapalenie stawu barkowego
- zespół kanału nadgarstka
Objawy
a) wczesne:
- ból
- ogniska przeczulicy bólowej w dystalnej części kg
- obrzęk
- sztywność palców
- niestabilność naczynioruchowa
- zmiana zabarwienia skóry
- nadmierna potliwość, która z czasem przechodzi w wysuszenie skóry
- zaburzenia temperatury skóry
b) późne:
- zmiany troficzne skóry
- sztywność stawowa
- przykurcze stawowe palców i nadgarstka
- deformacje paznokci
- demineralizacja i zrzeszotnienie kości
Diagnostyka
Dokładny wywiad lekarski uwzględniający ewolucję procesu chorobowego w zależności od:
- trybu życia
- rytmu dnia i nocy
- dnia cyklu miesięcznego u kobiet
- pobieranych leków
- działania określonych bodźców stresowych fizycznych lub psychicznych
Ocena bólu
- bóle ciągłe i pulsujące , wskazujące na istnienie procesów zapalnych lub ucisk mechaniczny
- ból zmienny i napadowy, wskazuje na przyjmowanie niewłaściwej pozycji podczas wykonywania pracy, czynności życia codziennego lub niewłaściwe ułożenie kończyn podczas snu
Badanie dotykowe - oceniamy:
- miękkość skóry
- elastyczność skóry
- poziom nawilżenia, wysuszenia skóry
- temperatura skóry
- ogólna ocena skóry, zwłaszcza w obwodowych częściach kończyny
Klasyfikacja zespołu
Postać pierwotna
- czynnikiem etiologicznym są sumujące się mikrourazy na podłożu nerwowo naczyniowo- wegetatywnej neuropatii
Postać wtórna
- czynnikiem etiologicznym jest odruch, choroby kg (urazy, zapalenia, zmiany zwyrodnieniowe), choroby szyi (zaburzenia rozwojowe, guzy, zmiany zwyrodnieniowe), choroby narządów klp (zawał lub choroba niedokrwienna serca), schorzenia hormonalne.
Etapy choroby
Ostry
- bóle barku i ramienia
- bolesny obrzęk i usztywnienie ręki wraz z palcami
- trwa od 4-6 miesięcy
2. Dystroficzny
- stopniowe ustępowanie dolegliwości bólowych i obrzęku
- pozostanie ograniczenia ruchomości ręki i zgięciowego ustawienia palców
3. Zanikowy
- nieodwracalne ubytki czynnościowe
- ograniczenie zgięcia palców i ręki
- rozlane bóle barku
- blade, sine zabarwienie skóry
- przeczulica w obrębie stawów miedzy- i śródręczno- paliczkowych
Leczenie
a) Leczenie zachowawcze
Okres ostry
ćwiczenia rozluźniające
ćwiczenia w odciążeniu
po ćwiczeniach - unieruchomienie kończyny
stosowanie ułożenia przeciwobrzękowego
stosowanie leków przeciwbólowych ( ogólnie i miejscowo),
leki przeciwzapalne ( ogólnie i miejscowo)
leki przeciwobrzękowe
leki uspokajające
krioterapię
PRZECIWSKAZANIE- stosowanie ciepłą ponieważ w tym przypadku nasila ból
Okres dystroficzny i zanikowy
okłady parafinowe
kąpiele borowinowe
sollux
diatermia krótkofalowa
prądy DD
PRZECIWSKAZANIE- masaż ręki i palców ponieważ może upośledzić funkcję kończyny
b) Leczenie inwazyjne:
sympatektomia - jest to blokada zwojów współczulnych, poprawa bardzo wyraźna ale krótkotrwała
Zespół ciasnoty górnego otworu klatki piersiowej
Powstaje na skutek neuropatii.
Przyczyny
zespół mięśnia pochyłego
żebro szyjne
cieśń żebrowo-obojczykowa
zespół nadmiernego odwodzenia ramienia
uszkodzenia obojczyka
wyrośla chrzęstno-kostne
pourazowe kostnienie
zwapnienie węzłów chłonnych
Objawy:
- ból: ostry, stały lub naprzemienny ból okolicy barku i szyi, który promieniuje do obwodowej części kończyny ku tyłowi, przodowi i ku górze
- zaburzenia czucia dotyczące dorzecza nerwu łokciowego, w wielu przypadkach także promieniowego
- zaniki mięśniowe i niedowłady kg, którym towarzyszy męczliwość tej kończyny
Leczenie:
zachowawcze
wystrzeganie się pozycji powodującej ból
podczas pracy i czynności życia codziennego należy zachować wyprostowany tułów, pracę siedzącą wykonywać w pozycji podparcia przedramion; przeciwwskazaną pozycją jest pochylenie do przodu
podczas snu należy spać na zdrowym boku lub na plecach, ręce wzdłuż tułowia, przeciwwskazaniem jest spanie na brzuchu lub na chorym boku z rękami pod głową
utrzymanie prawidłowej postawy ciała: ćwiczenia przed lustrem, należy unikać opadania ramion oraz stale korygować przodopochylenie miednicy i hiperlordozę lędźwiową
w czasie prowadzenia samochodu ręce powinny znajdować się na kierownicy ułożone nisko a kierownica blisko tułowia, wskazane jest opieranie bolesnej ręki na oparciu lub podłokietniku
techniki lecznicze
ciepłe, wilgotne okłady
UD
masaż
leki przeciwbólowe i rozluźniające mięśnie
przezskórna elektrostymulacja nerwów
rozciąganie mięśni piersiowych i mięśni pochyłych
ćwiczenia obręczy barkowej np. krążenie barków
ćwiczenia należy wykonywać powoli, na początku 10 powtórzeń 2 razy dzienne
jeżeli dochodzi do pogorszenia, należy zmniejszyć intensywność ćwiczeń lub zmienić pozycję wyjściową