FERRYT- roztwór stały międzywęzłowy węgla w żelazie alfa zawierający niewielkie ilości, mniejsze niż 0,025%, węgla oraz niekiedy inne dodatki stopowe. Wchodzi również w skład perlitu i ledeburytu przemienionego, jest materiałem miękkim i ciągliwym, mniej wytrzymałym i twardym, ale bardziej plastycznym niż austenit
AUSTENIT- międzywęzłowy roztwór stały węgla oraz niekiedy innych dodatków stopowych w żelazie gamma. Rozpuszczalność węgla w austenicie nie przekracza 2,11% (w temperaturze 1148°C). Nie może istnieć poniżej temp. 727°C(tzw. punkt eutektyczny). Austenit schłodzony poniżej tej temperatury rozpada się na mieszaninę ferrytu i perlitu, jeśli zawiera do 0,77% węgla, lub perlitu i cementytu, jeśli zawiera więcej niż 0,77% węgla. W przypadku zawartości 0,77% węgla przemienia się w perlit. Austenit jest bardziej wytrzymały i bardziej plastyczny niż ferryt
PERLIT- mieszanina eutektoidalna ferrytu z cementytem zawierająca 0,77% węgla Pojedyncze ziarno perlitu zbudowane jest z płytek ferrytu i cementytu. Perlit ma budowę ziarnistą Powstaje podczas przemiany eutektoidalnej w temperaturze 727°C.Własności mechaniczne perlitu zależą od jego dyspersji (odległości pomiędzy płytkami).
LEDEBURYT- mieszanina eutektyczna austenitu gamma z cementytem (lub ferrytu z cementytem - ledeburyt przemieniony) , zawierająca dokładnie 4,3% węgla. Ledeburyt powstaje w krzepnącym ciekłym roztworze żelaza z węglem, w temperaturze 1148°C.
Ledeburyt jest stabilny do temperatury 727°C a poniżej występuje jako ledeburyt przemieniony w wyniku przemiany austenitu ledeburytcznego w perlit. Ledeburyt cechuje znaczna twardość i kruchość.
CEMENTYT- węglik żelaza, Fe3C. Cementyt jest jednym ze składników stali; jest materiałem twardym i kruchym. Jest fazą metastabilną o zawartości węgla do 6,67%. Posiada liczne wiązania metaliczne, co sprawia, że posiada własności metaliczne cementyt pierwotny, wydzielający się przy krzepnięciu stopów o zawartości 4,3-6,67% węgla z roztworu ciekłego ubożejącego w węgiel, w postaci grubych igieł cementyt wtórny, wydzielający się z austenitu wskutek obniżania się w nim rozpuszczalności węgla. Cementyt wtórny może wydzielać się w postaci igieł, siatki na granicach ziaren perlitu oraz jest jego składnikiem. cementyt trzeciorzędowy, wydzielający się z ferrytu na skutek obniżania się w nim rozpuszczalności węgla wraz ze spadkiem temperatury.
GRAFIT- składnik strukturalny surówek (żeliw) szarych i pstrych. Jest odmianą alotropową węgla o strukturze heksagonalnej. Ma znacznie mniejszą gęstość niż żelazo oraz niską wytrzymałość i twardość. W surówkach występuje w postaci wydzieleń o różnym kształcie, np. jako płatkowy lub kulisty(sferoidalny). Może być pierwotny, wtórny, eutektyczny, eutektoidalny.
Stal - stop żelaza z węglem plastycznie obrobiony i plastycznie obrabialny o zawartości węgla nieprzekraczającej 2,1% co odpowiada granicznej rozpuszczalności węgla w żelazie (dla stali stopowych zawartość węgla może być dużo wyższa). Węgiel w stali najczęściej występuje w postaci perlitu płytkowego. Niekiedy jednak, szczególnie przy większych zawartościach węgla cementyt występuje w postaci kulkowej w otoczeniu ziaren ferrytu.
Stal konstrukcyjna - stal używana do budowy konstrukcji stalowych i części urządzeń i maszyn o typowym przeznaczeniu. ((Stal konstrukcyjna niskostopowa - stal o niskiej zawartości węgla maksymalnie do 0,22% posiadająca dodatki stopowe w ograniczonych ilościach.; Stal automatowa - stal wykorzystywana do produkcji drobnych części np.: śrub, nakrętek, podkładek))
Stal narzędziowa - zawartośc węgla C>0,7% stal do produkcji narzędzi, elementów przyrządów pomiarowych oraz odpowiedzialnych uchwytów. Stale narzędziowe charakteryzują się wysoką twardością, odpornością na ścieranie, niewielką odkształcalnością i niewrażliwością na przegrzanie.(( stopowa:: do pracy na zimno, do pracy na gorąco, szybkotnąca.))
Żeliwo - stop odlewniczy żelaza z węglem, krzemem, manganem, fosforem, siarką i innymi składnikami zawierającymi od 2 do 3,6% węgla w postaci cementytu lub grafitu. Także i dodatki stopowe odgrywają tu pewną rolę. Krzem powoduje skłonność do wydzielania się grafitu, a mangan przeciwnie, stabilizuje cementyt. ZALETY:łatwość odlewania, dobra skrawalność, dobra wytrzymałość, duża zdolność tłumienia drgań, dobra odporność na ścieranie, niski koszt wytwarzania
Żeliwo szare - żeliwo, w którym węgiel występuje w postaci grafitu. Nazwa jego pochodzi od faktu, iż jego przełom ma szary kolor. jest bardziej ciągliwe, łatwiej obrabialne, charakteryzuje się dobrą lejnością i posiada mniejszy skurcz odlewniczy niż żeliwo białe. Wytwarza się z niego odlewy korpusów, obudów, bloków pomp, spreżarek i silników.
szare zwykłe (zawiera grafit płatkowy różnej wielkości)
sferoidalne grafit występuje w postaci kulkowej, pod postacią sferoidalnych skupień. Skupienia te mogą występować w osnowie perlitu lub ferrytu.
Żeliwo białe - żeliwo, w którym węgiel występuje w postaci cementytu. Nazwa pochodzi od faktu, iż jego przełom ma jasnoszary kolor. Uznawane za żeliwo niższej jakości, jest mniej ciągliwe, gorzej obrabialne, charakteryzuje się nie najlepszą lejnością i posiada większy skurcz odlewniczy niż żeliwo szare. Jest materiałem wyjściowym do otrzymywania żeliwa ciągliwego.
Żeliwo ciągliwe - żeliwo otrzymane w wyniku długotrwałego wyżarzania żeliwa białego. W czasie tego procesu cementyt ulega rozkładowi na grafit i ferryt. Żeliwo takie posiada bardzo dobre własności wytrzymałościowe, porównywalne do stali.
Żeliwo stopowe - żeliwo, do którego w celu modyfikacji jego własności fizycznych i chemicznych dodawane są dodatki stopowe takie jak krzem, nikiel, chrom, molibden, aluminium i inne.