ZARZÄ„DZANIE STRATEGICZNE:
Zdefiniowanie zarządzania str. zależy od strategii.
Pojęcie strategii zostało wprowadzone do nauk o
zarzÄ…dzaniu w latach 60-tych xx w. do chwili
obecnej było w różny sposób definiowane i
rozumiane, np.
jako plan długookresowy rozwoju przedsiębiorstwa
umiejętność wyprowadzania i utrzymania przewagi
konkurencyjnej lub też
jako działanie nastawione na poszukiwanie, identyfikowanie
i kształtowanie innowacyjnych układów współpracy.
ISTOTA I CEL ZARZÄ„DZANIA STARTEGICZNEGO.
Możemy określić jako zadania dla naczelnego kierownictwa
(zarządu) polegające na sformułowaniu i wdrożeniu strategii, tj.
koncepcji działania organizacji w dłuższym okresie , powyżej
1-go roku, mogą to być okresy kilku, a niekiedy kilkunastoletnie,
koncentrujące się na najważniejszych problemach, mających
istotne znaczenie dla przetrwania i rozwoju organizacji. W
procesie zarzÄ…dzania str. Funkcjonuje zarzÄ…dzanie( planowanie,
organizowanie, motywowanie, kontrola) nastawione na następu
jące działania:
- identyfikację problemów strategicznych,
- opracowanie jednego lub kilku wariantów strategii
- wybór wariantu optymalnego oraz jego wdrożenie.
W zwiÄ…zku z tym w systemie zarzÄ…dzania
przedsiębiorstwem należy wyodrębnić
podsystem zarzÄ…dzania strategicznego,
w ramach którego będą rozważane i
rozwiÄ…zywane problemy strategiczne.
Misja i cele strategiczne:
Misja jest najbardziej ogólnym celem organizacji, wyrażonym w formie deklaracji zawierającej odpowiedz na pytanie, czym jest nasza organizacja, czym chce być, jakich wartości przestrzega. Misja to deklaracja sensu istnienia organizacji, to przesłanie wyrażone w formie życzeniowej, opisowej, skierowane do pracowników i różnych podmiotów w otoczeniu organizacji, określające, jak kierownictwo chce, aby była ona postrzegana. W misji mogą być wyeksponowane aspekty filozofii i etyki bądź aspekty biznesowe, może tez zawierać następujące informacje, pozwalające na całościowe postrzeganie organizacji, takie jak:
- potrzeb klientów zaspokajanych przez organizacje-jakie produkty lub usługi są oferowane klientom,
- rynku- kim sÄ… klienci organizacji i gdzie siÄ™ znajdujÄ…,
- technologii i technik stosowanych przez organizacje,
- celów organizacji wyrażonych w kategoriach zamiaru i aspiracji,
- wartości, tj, przekonań i zasad moralnych, które tworzą kulturę organizacji,
- atutów organizacji, tj. jej szczególnie mocnych stron,.
Dobrze sformułowana misja powinna spełniać 5 fundamentalnych funkcji:
ukierunkowującą- ułatwiającą formułowanie i przyjmowanie celów strategicznych
stabilizującą- określająca pewność pracowników co do trwałych zasad funkcjonowania przedsiębiorstwa
uwiarygodniającą- rozpowszechnienie jej treści, potwierdzane konsekwentną realizacją, zazwyczaj nadaje firmie w otoczeniu zewnętrznym wyrazistą tożsamość i wizerunek
integrującą- skupiającą pracowników wokół strategii firmy
inspirującą- należy od niej oczekiwać otwarcia na nieustanne poszukiwania innowacji, powinna inspirować do doskonalenia firmy we wszystkich ważnych obszarach działania.
Misja , jak wynika z powyższych rozważań skierowana jest najczęściej jednocześnie: na zewnątrz przedsiębiorstwa ułatwiając jego identyfikacje i stanowiąc niekiedy hasło reklamowe, oraz do wewnątrz, wskazując pracownikom kierunek rozwoju i wyznawane wartości, motywując do działania. Zdecydowana większość przedsiębiorstw, które w powszechnym odczuciu odniosły sukces, wykazuje się formalnie sformułowaną misją, zakomunikowaną, zarówno pracownikom jak i otoczeniu. Misja może być formułowana w różny sposób, szerzej lub węziej, stąd stwierdzenie , ze jest pojęciem słabo strukturalizowanym, porównuje się ją do myśli przewodniej, głównej idei, wyznania wiary czy okrzyku bitewnego, np. bij coca-cole, sformułowane przez pepsi.
Istotna w misji jest jej rola w organizacji, podkreśla, ze dobrze sformułowana misja powinna uwiarygodnić firmę w otoczeniu, ukierunkowywać jej działania na najważniejsze czynniki rozwoju w przyszłości, dawać pracownikom poczucie stabilizacji wyznawanych wartości, integrować ich wokół strategii firmy oraz inspirować do doskonalenia i poszukiwania innowacji. Wizja pozwala wskazać bycie organizacji w odległej przyszłości, coś w rodzaju gwiazdy polarnej, wskazującej dalekie cele.
CELE STRATEGICZNE PRZEDSIĘBIORSTWA
Cele strategiczne przedsiębiorstwa nazywane także celami ogólnymi, charakteryzują się długim horyzontem czasowym , najczęściej mniejszym stopniem skonkretyzowania niż cele szczegółowe i szczególną waga dla dalszego istnienia organizacji, cele szczegółowe zwane są także celami taktycznymi- to cele ustalane dla menedżerów średniego szczebla, cele operacyjne- dla menedżerów niższego szczebla organizacji.
W wiązkach celów uwzględnia się takie wartości jak:
- wzrost zysku,
- maksymalizacja zysku,
- obniżka kosztów,
- zwiększenie sprzedaży,
- wzrost udziału rynku,
- doskonalenie jakości produktu,
- dostosowanie produktu do wymagań rynku,
- poszerzenie oferty rynkowej,
- poprawa pozycji konkurencyjnej,
- zapewnienie kontroli nad otoczeniem,
- współpraca ze społecznością lokalna,
- maksymalizacja wartości rynkowej,
- integracja załogi z firmą,
- efektywne inwestowanie,
- poprawa obsługi klientów.
Cele strategiczne są podstawowymi wytycznymi do określania celów taktycznych, te z kolei- do określania celów operacyjnych. Cele strategiczne powinny być ustalane przez właścicieli przedsiębiorstwa oraz menedżerów najwyższego szczebla, cele taktyczne- przez menedżerów najwyższego szczebla i menedżerów szczebla średniego, cele operacyjne - menedżerów szczebla średniego z menedżerami szczebla niższego.
ANALIZA STARTEGICZNA
Przedmiotami analizy strategicznej sÄ…:
- otoczenie, w którym działa organizacja,
- uwarunkowania wewnętrzne działania organizacji,
Analiza otoczenia identyfikuje te procesy i zdarzenia w otoczeniu oraz działania innych organizacji, które mogą stanowić szanse dla rozwoju organizacji, lub przeciwnie mogą stanowić zagrożenie. Najczęściej możliwości wpływu organizacji n otoczenie są ograniczone, w większości przypadków organizacja musie się dostosować do otoczenia. Otoczenie organizacji nie jest jednolite. Rozróżniamy otoczenie dalsze, często określane jako makrootoczenie , i otoczenie bliższe, nazywane otoczeniem sektorowym czy konkurencyjnym.
Zmiany w otoczeniu dalszym wpływaj w sposób pośredni na działalność organizacji.
Opisywane przez te same zmienne, np. tempo wzrostu i poziom dochodu narodowego, poziom inflacji czy poziom bezrobocia- pozornie stwarzają takie same warunki dla wszystkich podmiotów, dla jednych mogą być czynnikami pozytywnymi, identyfikowanymi jako szanse, a dla innych neutralnymi, negatywnymi, jako zagrożenie. Czynniki w otoczeniu należy rozpatrywać z punktu widzenia konkurencji organizacji, co dla jednej może być szansą, np. szeroki rynek unijny pozwalający na wzrost sprzedaży, a inna organizacja może patrzeć jako zagrożenie, większa podaż wyrobów, ostrzejsza konkurencja.
OTOCZENIE BLIŻSZE
To otoczenie , które bezpośrednio oddziałuje na przedsiębiorstwo, a przedsiębiorstwo na nie. Relacje te są tworzone przez firmy konkurujące ze sobą z tego samego sektora i przez współpracujące ze sobą, np. dostawcy surowców, materiałów. Znajomość tego otoczenia jest niezbędna dla każdej organizacji. Analiza otoczenia bliższego pozwala zidentyfikować szanse zagrożenia dla dalszej działalności organizacji w danym sektorze, a także rozważyć konieczności i skutki jego opuszczenia.
Analiza organizacji, zwana analizą wewnętrzną, polega na zbadaniu czynników wewnętrznych, kształtowanych w trakcie działalności organizacji, celem jej jest ustalenie mocnych słabych stron organizacji. Mocne strony są pozytywnymi, wew.