WYTRZYMAŁOŚĆ BETONU NA ŚCISKANIE
Charakterystyczną i stosunkowo łatwo sprawdzalną cechą betonu jest wytrzymałość na ściskanie po 28 dniach lub po 7 dniach dla betonów szybko twardniejących. Wytrzymałość na ściskanie jest to max. wartość naprężenia jakie jest zdolny przenieść materiał w próbie osiowego jednokierunkowego ściskania. Cechę tę przyjęto jako podstawę do podziału betonu na rodzaje, nazywane klasami.
Rozróżnia się 9 klas betonu, oznaczonych symbolami: B 30, B40(min. dla dróg), itd. Każdej z tych klas odpowiada najmniejsza dopuszczalna wytrzymałość na ściskanie. Betony różnych klas różnią się od siebie klasą kruszywa oraz rodzajem i gatunkiem, marką i zawartością cementu. Do wymaganej marki betonu musi być dostosowane kruszywo i cement. Im jest wyższa klasa betonu, tym kruszywo powinno być lepsze pod względem wytrzymałości na ściskanie i pod względem uziarnienia, o mniejszej nasiąkliwości i zawartości ziaren niekształtnych -wydłużonych i spłaszczonych, pyłów i obcych zanieczyszczeń. Jednocześnie powinna być wyższa marka cementu.
Wytrzymałość na ściskanie, a więc klasa betonu, zależy również od ilości wody zarobowej, czyli od wskaźnika wodno-cementowego. Za mała ilość wody prowadzi do zmniejszenia wytrzymałości, gdyż reakcja chemiczna nie może w takich warunkach przebiegać normalnie. Zbyt duża ilość wody jest również szkodliwa z tego względu, że w betonie pozostają, mimo przeprowadzonego zagęszczenia, stosunkowo duże wolne przestrzenie, wypełnione początkowo nadmiarem wody, która nie weszła w reakcję z cementem.
W przeciwieństwie do dość dużej wytrzymałości na ściskanie, beton wytrzymuje na rozciąganie tylko niewielkie siły. Klasę betonu sprawdza się w prasie laboratoryjnej na próbkach w kształcie sześcianu o wymiarach 15x15x15 cm. Badanie takie przeprowadza się w fazie projektowania mieszanki betonowej i podczas prowadzenia robót w celach kontrolnych. W pierwszym przypadku próbki wykonuje się z mieszarki specjalnie wytworzonej w laboratorium zachowując zaprojektowany jej skład, w drugim przypadku pobiera się mieszankę z bieżącej produkcji. Przy wykonaniu próbek obowiązuje ścisłe przestrzeganie ustalonego w odpowiedniej normie sposobu wypełnienia formy i zagęszczenia mieszanki. Również przechowywanie i pielęgnacja próbek podlega przepisom, co jest koniecznym warunkiem uzyskania takich samych wyników wytrzymałościowych, jakim odpowiada w rzeczywistości beton w nawierzchni. Obliczenia:
-wsp. przeliczeniowy
-gdy n<15
-wsp. zależny od ilości próbek
-najmniejsza wartość wytrzymałości ze wszystkich próbek
jeżeli to nie spełnione to:
-gdy n>15
S-odchylenie standardowe