Kontrakt psychologiczny: zbiór niepisanych wzajemnych oczekiwań pomiędzy poszczególnymi pracownikami i ich pracodawcami (kierownikami). Kontrakt psychologiczny jest źródłem emocji i opinii, które ukierunkowują nasze zachowania w organizacji.

Czego może dotyczyć kontrakt psychologiczny
Pracownik	Pracodawca
sposób taktowania (sprawiedliwość, równość, konsekwentne postępowanie) stabilność zatrudnienia możliwość wykazania się umiejętnościami oczekiwania związane z karierą wpływy i zaangażowanie zaufanie do kierownictwa	kompetencje wysiłek przestrzeganie zasad zaangażowanie lojalność

Problemy praktyczne	Środki
strony chcą czego innego	negocjacje, dialog perswazja
ludzie nie wiedzą, czego mogą oczekiwać od organizacji; często nie wiedzą, dlaczego są rozczarowani	pełna informacja, polityka jawności
zmienia się dynamika środowiska organizacyjnego	„odnawianie” kontraktu (np. podczas ocen okresowych)
Roszczeniowe nastawienia pracowników	rola związków zawodowych dialog, perswazja, współuczestnictwo reprezentacji pracowniczych w kształtowaniu polityki personalnej
„konfliktowe” postrzeganie relacji pracodawca/pracownik przez kadrę kierowniczą	szkolenia kadry kierowniczej kształtowanie klimatu współpracy

Ewolucja kontraktu psychologicznego

[wg Hiltropa (1996)]

Od...	Do...
relacje narzucone (przestrzeganie zasad, decyzje i kontrole)	Relacje wzajemnie przez strony określane
stały stosunek pracy	zmienny stosunek pracy
Sformalizowane obowiązki	Mniej sformalizowane obowiązki
Spełnianie wymagań stanowiska pracy	Dodawanie wartości
Nacisk na awans	Nacisk na rozwój kariery profesjonalnej
Nacisk na bezpieczeństwo zatrudnienia i lojalność wobec firmy	Nacisk na szansę dalszego zatrudnienia i lojalność wobec własnej kariery
Organizacja zapewnia szkolenia	Organizacja umożliwia samokształcenie

---