Barokowa wizja świata w poezji Mikołaja Sępa Szarzyńskiego


Barokowa wizja świata w poezji Mikołaja Sępa - Szarzyńskiego.

Mikołaj Sęp - Szarzyński (1550 - 1581). Przeżył dramat odejścia od własnej religii, potem nawrócenie. W 1601 wydano tomik pt. "Rytmy albo Wiersze polskie". W cyklu tym dominują sonety - kunsztowne formy stroficzne składające się z czternastu wersów ułożonych w dwie zwrotki czterowersowe, czyli quatriny i dwie zwrotki trójwersowe, czyli tercyny.

Szczególny rozkwit sonetu przypada na twórczość Dantego i Petrarki, później rozwijał ten gatunek Ronsard. Wyróżniamy dwa rodzaje sonetów - włoski zakończony klasyczną tercyną z układem rymów a - b - a oraz francuski, zakończony dystychem, tj. Dwuwierszem z układem rymów a - a.

Sonet IV

Autor wyraźnie nawiązuje do księgi Hioba. "Bojowanie byt nasz podniebny" - życie to ciągła dramatyczna walka, w której chodzi o doskonalenie duchowe. Wrogami są Szatan, pokusy, własne ciało. Walkę tę można zwyciężyć jedynie z Bogiem. Człowiek, odmiennie niż w renesansie, jest "wątły, niebaczny, rozdwojony w sobie". Owe rozdarcie, dysharmonia moralna powoduje, iż wybiera przede wszystkim zło, żyje w mroku i chaosie. Dobro można osiągnąć jedynie przy pomocy Boga. Wyobrażenie świata pełne jest antynomii - sprzeczności dobra i zła, materii i ducha, Boga i Szatana, a nawet świata i Boga. Zdolność czynienia dobra pochodzi od Boga i jest łaską.

Sonet V

Miłość ludzka polega na przywiązaniu do dóbr doczesnych. Człowiek źle rozpoznaje rzeczywistość, gdyż celem jego miłości powinien być Bóg. Myśli zwiedzane żądzą upiększają doczesne wartości, lecz nie mogą ochronić przed lękiem, bólem i cierpieniem. Daremnie zabiegamy o bogactwo, piękno i władzę. Człowiek jest zbudowany z materii, więc jego pożądanie tejże materii jest naturalne. Jest także bytem antynomicznym, materia przesłania mu prawdę, której winien szukać by zaspokoić swoją duszę. Dramat ludzkiej egzystencji polega na niemożności rozpoznania tego co jest prawdą i jak jest rzeczywista hierarchia wartości. Statyczna renesansowa wizja świata została zastąpiona dynamiczną.

Język wiersza pełny jest inwersji, epitetów metaforycznych, peryfraz. Zawikłanie językowe jest symboliczne - oznacza zawikłanie natury człowieka.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Barokowa wizja świata w poezji Mikołaja Sępa Szarzyńskiego
Barokowa wizja świata w poezji Mikołaja Sępa
Pieśni rycerski Mikołaja Sępa Szarzyńskiego
polski-szarzynski problemy czlowieka baroku , PROBLEMY CZŁOWIEKA BAROKU NA PRZYKŁADZIE UTWORÓW MIKOŁ
Barok, Sęp, Sonet I Interpretacja, Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego „Sonet /*
4 - BAROK, LOS CZŁOWIEKA W TWÓRCZOŚCI MIKOŁAJA SĘPA-SZARZYŃSKIEGO I DANIELA NABOROWSKIEGO
polski-renesans barok bog czlowiek swiat , RENESANSOWA I BAROKOWA WIZJA ŚWIATA, BOGA I CZŁOWIEKA Ren
polski-czlowiek w tworczosci sepa-szarzynskiego , LOS CZŁOWIEKA W TWÓRCZOŚCI MIKOŁAJA SĘPA-SZARZYŃSK
Sonety Mikołaja Sępa Szarzyńskiego, Język polski - opracowanie epok, pojęć i lektur
Człowiek widziany oczyma Jana Kochanowskiego i Mikołaja Sępa Szarzyńskiego 2
Człowiek widziany oczyma Jana Kochanowskiego i Mikołaja Sępa Szarzyńskiego
04 Kreacja podmiotu lirycznego w Rytmach albo wierszach polskich Mikołaja Sępa Szarzyńskiego
Mikołaj Sęp Szarzyński Sonet o nietrwałej miłości rzeczy świata tego
Mikołaj Rozbicki Moja wizja świata
Mity słowiańska wizja świata i ładu
jezyk polski, WITKACOWSKA WIZJA ŚWIATA WG SZEWCÓW, WITKACOWSKA WIZJA ŚWIATA WG "SZEWCÓW"
13.Kochanowski a Sep Szarzynski, Jan Kochanowski i Mikołaj Sęp-Szarzyński o człowieku i jego miejscu
literatura staropolska, NOTATKI Sep-Szarzynski, MIKOŁAJ SĘP - SZARZYŃSKI (ok
Różnice między renesansową a?rokową wizją świata

więcej podobnych podstron