POJĘCIE INWENTARYZACJI

Inwentaryzacja (od łacińskiego słowa inventarium) to czynność przeprowadzania spisu z natury (remanentu) - służący do odnalezienia. Inwentaryzacja w szerokim znaczeniu to ogół czynności zmierzających do ustalenia rzeczywistego stanu składników majątkowych danej firmy i rozliczenia w stosunku do stanu ewidencyjnego w danym czasie. Inwentaryzacja jest jedną z dziedzin rachunkowości, często jest jednak przeprowadzana na zlecenie działu administracji lub IT, który prowadzi ewidencje i zarządzanie środkami trwałymi.

Spis - od słowa invenire - znaleźć, odkryć.

Remanent (z łacińskiego remanere) oznacza pozostawać i odnosi się ilości rzeczy będących w danym miejscu i czasie.

Słowa inwentaryzacja, spis z natury i remanent stosuje się zamiennie.

CELE PRZEPROWADZANIA INWENTARYZACJI

Główny celem inwentaryzacji jest stwierdzenie obecności składnika majątkowego w firmie oraz korekta kosztów firmy o wartość tych składników majątkowych, które nie zostały jeszcze wykorzystane w prowadzonej działalności. Wybór metody i sposobu przeprowadzenia (metoda ręczna lub komputerowa) zależy od potrzeb i możliwości firmy.

KRYTERIA PODZIAŁU INWENTARYZACJI

Inwentaryzacje można podzielić wg różnych kryteriów:

1. Zakres:

Inwentaryzacja pełna - obejmuje wszystkie składniki majątkowe;

Inwentaryzacja wyrywkowa - obejmuje wybrane składniki majątkowe;

2. Powtarzalność:

Inwentaryzacja systematyczna (cykliczna) - powtarza się w z góry określonych odstępach czasu;

Inwentaryzacja doraźna - przeprowadzana w razie potrzeby jak np zmiana osoby odpowiedzialnej materialnie, wystąpienie zdarzenia losowego, powstanie lub postawienie w stan upadłości firmy;

3. Tryb przeprowadzania:

Inwentaryzacja okresowa - przeprowadzana w wyznaczonym wcześniej terminie;

Inwentaryzacja ciągła - przeprowadzana według planu w okresie stałym;

METODY INWENTARYZACJI

• Spis z natury - metoda podstawowa i najważniejsza, najczęściej stosowana w celu ustalenia faktycznego stanu składników majątkowych firmy. Dotyczy tylko składników mierzalnych i policzalnych i jest dowodowo niepodważalna. Dotyczy składników majątkowych własnych oraz obcych znajdujących się na terenie jednostki;

• Pośrednia uproszczona - metoda polegająca na spisywaniu składników majątkowych w pewnym przybliżeniu, kiedy nie można przeprowadzić spisu z natury z różnych względów np. brak dostępu lub pomiar techniczny jest niewykonalny. Metoda ta dokonywana jest poprzez obmiar, szacunek, próbę reprezentatywną, ocenę ekspertów, porównanie do podobnych składników;

• Potwierdzenia sald - dwustronne potwierdzenie stanów księgowych aktywów i pasywów pomiędzy kontrahentami, wierzycielami, dłużnikami dla należności w formie pisemnej;

• Weryfikacji - metoda polegająca na porównywaniu stanów księgowych w księgach rachunkowych lub inwentarzowych z danymi w dokumentach źródłowych lub wtórnych, rejestrach, kontrolkach, kartotekach operacyjnych;

TERMINY PRZEPROWADZANIA INWENTARYZACJI

• Raz w ciągu 4 lat - środki trwałe oraz maszyny i urządzenia wchodzące w skład środków trwałych w budowie, znajdujące się na terenie strzeżonym;

• Raz na dwa lata - materiały , towary, produkty gotowe, półprodukty - objęte ewidencją ilościowo-wartościową, znajdujących się w strzeżonych składowiskach;

• Raz do roku - składniki aktywów, poza inwentaryzowanymi na ostatni dzień roku obrotowego - nie wcześniej niż 3 miesiące przed końcem roku obrotowego i nie później niż do 15. dnia następnego roku;

• Na ostatni dzień roku obrotowego - aktywa pieniężne, papiery wartościowe (akcje, obligacje, bony itp.) produkcja w toku, materiały i towary odpisywane w koszty w dniu zakupu, produkty gotowe zaliczane w momencie wytworzenia do kosztu wytworzenia sprzedanych produktów;

ZASADY INWENTARYZACJI

1. Zasada uniwersalna - minimum, co konieczne jest wg prawa, - maksimum, co wskazuje interes firmy;

2. Zasada terminowości - właściwe ustalenie terminów spisu, tak aby nie kolidowały z funkcjonowaniem firmy i okresami największej sprzedaży;

3. Zasada częstotliwości - stworzenie optymalnego harmonogramu inwentaryzacji wszystkich lokalizacji firmy;

4. Zasada ekonomii prac remanentowych - zminimalizowanie czasu trwania i kosztów spisu z natury;

5. Zasada zamkniętych drzwi - zmniejsza ryzyko powstania nieprawidłowości przeprowadzenia spisu;

6. Zasada dokładności - ma decydujące znaczenie w prawidłowym inwentaryzowaniu, gdyż prawidłowe liczenie, ważenie i mierzenie konkretnych przedmiotów oraz ich identyfikacja co do nazwy, symbolu, wartości użytkowej itp powoduje że wynik końcowy jest niepodważalny;

7. Zasada ograniczonego zaufania - w stosunku do osób odpowiedzialnie materialnych i w zależności od stażu pracy i dotychczasowych wyników remanentu może być zaostrzona lub złagodzona;

8. Zasada kolejności czynności - porządek proceduralny przeprowadzania spisu zapewnia skrócenie czasu wykonania spisu;

9. Zasada zespołowości - inwentaryzacje powinien przeprowadzać zespół składający się co najmniej z 2 osób w zależności od przedmiotu i wartości spisywanego majątku;

10. Zasada uczestnictwa osoby materialnie odpowiedzialnej - jedna z najważniejszych zasad , gdyż nieobecność osoby materialnie odpowiedzialnej może stanowić przeszkodę w rozliczeniu z powierzonego majątku;

11. Zasada zaskoczenia - stosowana do osób, co do których kierownik firmy ma ograniczone zaufanie - spis w nieoczekiwanym momencie;

12. Zasada kompleksowości - stosowana przy inwentaryzacjach pełnych całej firmy, gdzie na danym polu spisowym spisujemy wszystkie składniki bilansowe niezależnie od ich rodzajów (towary, środki trwałe , obce środki itd.);

13. Zasada podwójnego sprawdzianu (komisyjności ) - pole spisowe liczone jest przez członków komisji inwetaryzacyjnej a następnie przez osobę materialnie odpowiedzialną. Może być też dodatkowo sprawdzane przez inne osoby weryfikujące spis, aż do uzyskania danych zgodnych - bez żadnych wątpliwości;

14. Zasada fachowości komisji spisowej - polega na dobieraniu do komisji spisowej tylko osób fachowych znających gospodarkę magazynową i asortymentową;

ZAKRES RZECZOWY INWENTARYZACJI

• Środki trwałe: grunty, budynki, budowle, maszyny, urządzenia techniczne, środki transportowe i inne środki trwałe;

• Inwestycje rozpoczęte;

• Środki pieniężne w gotówce i papierach wartościowych;

• Surowce, materiały i półprodukty

• Produkcję w toku;

• Zakończone roboty i usługi;

• Towary handlowe;

• Opakowania, odpady, braki, surówce wtórne;

• Pozostałe składniki majątkowe;

DOKUMENTACJA INWENTARYZACJI

W zależności od wielkości firmy i rodzaju prowadzonej działalności kierownik jednostki określa sposób dokumentowania inwentaryzacji.

W szczególności są to:

• zarządzenie (decyzja) o inwentaryzacji - skład , terminy, obszary, sposób rozliczenia;

• instrukcja inwentaryzacji - metoda , zasady, zakres, tryb, terminy, organizacja, szkolenia;

• przygotowanie obiektu do spisu, archiwizacja;

• harmonogram spisu;

• protokół kontroli w trakcie spisu;

• rozliczenie spisu (sprawozdanie, raport);

• wnioski, decyzje i zalecenia;

ORGANIYACJA PRAC INWENTARZYACZJNZCH

Ogólnie można podzielić organizację prac inwentaryzacyjnych na trzy etapy:

ETAP I Przegotowanie

Wydanie zarządzenia o inwentaryzacji, powołanie zakładowej komisji inwentaryzacyjnej, opracowanie wewnętrznej instrukcji inwentaryzacji, szkolenie wykonawców spisu, opracowanie harmonogramu spisu ( osoby, miejsca, terminy);

ETAP II Spis

Przeprowadzenie czynności spisowych zgodnie z harmonogramem i na wyznaczonych polach spisowych poprzez liczenie ważenie mierzenie, stosując zasadę podwójnego sprawdzianu. Spis można przeprowadzać przy zaangażowaniu własnych pracowników lub wynajętej firmy zewnętrznej. Spis rozpoczynamy sporządzając protokół rozpoczęcia spisu a kończąc protokółem jego zakończenia.

ETAP III Rozliczenie

Dokumentacja ze spisu stanowi podstawę porównania wyników inwentaryzacji z zapisami księgowymi, wykazania powstałych nadwyżek i niedoborów oraz określenia przyczyny ich powstania. Sprawozdanie z przebiegu inwentaryzacji zawiera wnioski i decyzje komisji i jest rozliczenia w księgach tego roku obrotowego, na który przypadał termin inwentaryzacji.

USTALENIE, ROZLICZENIE I EWIDENCJA RÓŻNIC INWENTARYZACYJNYCH

Porównanie stanów rzeczywistych objętych inwentaryzacją składników majątku (ustalonych w wyniku spisu z natury) z ich stanem ewidencyjnym (wynikającym z ksiąg rachunkowych) pozwala na stwierdzenie różnic inwentaryzacyjnych. Mogą one być dwojakiego rozwoju:

1. NIEDOBÓR gdy stan rzeczywisty jest niższy od stanu ewidencyjnego

2. NADWYŻKA gdy stan ewidencyjny jest wyższy od stanu ewidencyjnego

SCHEMAT I

Ewidencja ujawnionych różnic inwentaryzacyjnych

Wn Rozliczenie Ma WN Różnice konta MA WN Rozlicznie MA

inwentaryzacji środków gospodarczych niedoborów

1. ujawnione niedobory w składnikach majątkowych

2. ujawniona nadwyżka w składnikach majątkowych

Zadaniem komisji inwentaryzacyjnej jest wyjaśnienie przyczyn występowania różnic inwentaryzacyjnych oraz ich rozliczenia. Niedobory inwentaryzacyjne w zależności od przyczyn ich powstawania rozlicza się w księgach jako:

1. NIEDOBORY POZORNE

Niedobory pozorne wynikają z pomyłek czy błędów w dokumentacji, pomiarze lub ewidencji danego składnika majątkowego. Do takich przyczyn można zaliczyć błędy w pomiarze przy wydawaniu lub przyjmowaniu, błędy podczas spisu z natury i błędy w księgowaniu dowodów przychodów bądź rozchodów danego składnika (np. pominięcia księgowania RW materiałów, protokołów zniszczeń, likwidacji). Jeżeli błędy w postępowaniu wyjaśniającym zostaną udowodnione, to rozliczenie niedoborów spowodowanych tymi błędami (pozornych) następuje przez dokonanie odpowiednich zapisów korygujących w księgach rachunkowych np. poprzez dodatkowe zaksięgowanie rozchodu danego składnika w ciężar odpowiednich kosztów.

2. NIEDOBORY RODLEGAJĄCE KOMPENSACIE Z NADWYŻKAMI

Niedobory mogą być kompensowane nadwyżkami tylko w przypadku, gdy spełnione są równocześnie trzy następujące warunki:

1. nadwyżki i niedobory zostały stwierdzone w podobnych asortymentach (zbliżone koszty, wygląd, opakowanie), co mogło być przyczyną np. pomyłki przy wydawaniu tych składników;

2. nadwyżki i niedobory dotyczą tej samej osoby materialnie odpowiedzialnej (lub osób współodpowiedzialnych) za powierzone mienie;

3. nadwyżki i niedobory zostały stwierdzone w trakcie tego samego spisu z natury i powstały w tym samym okresie rozliczeniowym

Rozliczenie niedoborów kompensatą nadwyżki odbywa się przy zastosowaniu mniejszej ilości i niższej ceny, a różnice powstałe z tytułu kompensaty (ilościowe i wartościowe) podlegają dalszemu rozliczeniu (jako niezawinione lub zawinione).

3. NIEDOBORY SPOWODOWANE WYPADKAMI LOSOWYMI - OBCIĄŻAJĄ STRATY NADZWYCZAJNE

Przyczyną niedoborów mogą być również zdarzenia nadzwyczajne, losowe jak np. pożar, powódź, kradzież powodujące ubytek majątku. Niedobory spowodowane wypadkami losowymi obciążają straty nadzwyczajne.

4. NIEDOBORY MIESZCZĄCE SIĘ W GRANICACH NORM I LIMITÓW NA UBYTKI NATURALNE - OBCIĄŻĄJĄ KOSZTY DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ

Rozliczenie niedoborów może być dokonane także przez uznanie ich jako mieszczące się w granicach norm i limitów ubytków naturalnych. Ubytki naturalne są to niemożliwe do uniknięcia zmniejszania ilości danego składnika majątku na skutek jego właściwości fizykochemicznych (np. wyschnięcie) lub czynności manipulacyjnych, takich jak: wydawania, składowanie, przemieszczanie, pakowanie, rozlewanie itp. Ubytki te mogą być określone normą zakładową ustaloną przez kierownika jednostki (np. w postaci procentu wagi czy objętości) lub w postaci limitu na ubytki naturalne (np. w postaci procentu od ogólnej wartości zużycia materiałów).

Niedobory mieszczące się w granicach ustalonych norm lub limitów uznaje się za niezawinione, które odpowiednio obciążają koszty.

5. NIEDOBORY PONAD NORMY NIEZAWINIONE - OBCIĄŻAJĄ POZOSTAŁE KOSZTY OPERACYJNE ORAZ NIEDOBORY ZAWINIONE - STAJĄ SIĘ NALEŻNOŚCIĄ LUB ROSZCZENIEM

Niedobór kwalifikuje się jako niezawiniony, jeżeli postępowanie wyjaśniające przeprowadzone przez komisję inwentaryzacyjną dowiodło, że powstał on z przyczyn niezależnych od osoby materialnie odpowiedzialnej.

Niedobór uznaje się za zawiniony, gdy powstał w następstwie umyślnego działania lub zaniedbania obowiązków osoby materialnie odpowiedzialnej za powierzone jej mienie.

Decyzję w sprawie uznania niedoboru za zawiniony bądź niezawiniony podejmuje - na podstawie wyjaśnień i wniosków komisji inwentaryzacyjnej - kierownik jednostki. Roszczenie z tytułu niedoboru zawinionego w stosunku do osób materialnie odpowiedzialnej może być ustalone w wysokości ceny rynkowej, wartości niższej od ceny rynkowej lub w wysokości stwierdzonego niedoboru. Decyzja w tej sprawie należy do kierownika jednostki.

Do niedoborów zawinionych zaliczamy niedobory nieskompensowane (ilościowo i jakościowo), niedobory ponad normy i limity oraz pozostałe, w stosunku do których komisja inwentaryzacyjna w swoim postępowaniu wyjaśniającym ustaliła odpowiedzialność za nie osoby, której powierzono mienie, a kierownik ostatecznie uznał je jako zawinione.

Z punktu widzenia odpowiedzialności pracownika - osoby odpowiedzialnej za powierzone mienie - niedobory uznane przez kierownika jednostki za zawinione możemy podzielić na :

- niedobory zawinione uznane przez osobę materialnie odpowiedzialną (w tym przypadku wymagane jest pisemne oświadczenie tej osoby o uznaniu niedoboru)

- niedobory zawinione nie uznane przez osobę materialnie odpowiedzialną, które najczęściej są kierowane na drogę postępowania sądowego i stają się tym samym roszczeniem spornym.

Nadwyżki ujawnione podczas inwentaryzacji podlegają również wyjaśnieniom ich przyczyn przez komisję inwentaryzacyjną. Nadwyżki te mogą być rozliczone jako:

- podlegające kompensacie z niedoborami

-powstałe z powodu błędów pomiarowych czy dokumentacyjnych w zakresie obrotu danymi składnikami majątku ( przy przyjmowaniu do magazynu, wydawaniu, przemieszczaniu itp.); najczęściej korygują one koszty zużycia tego składnika

- powstałe z przyczyn nie ustalonych; zaliczane są do pozostałych przychodów operacyjnych

Różnice inwentaryzacyjne ujawnione w danym roku obrotowym powinny być wyjaśnione i rozliczone w księgach tego samego roku obrotowego.

POJĘCIE REKLAMACJI

Reklamacja to wyrażenie niezadowolenia klienta z zakupu, oczekiwań, które nie zostały spełnione.

Jest pojęciem, którego nie odnajdziemy ani w kodeksie cywilnym ani w ustawie o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej. Tak naprawdę, potocznie rozumiana „reklamacja” jest zgłoszeniem konsumenta skierowanym do sprzedawcy o niezgodności towaru z umową wraz z odpowiednim roszczeniem (np. naprawy).

PRZYCZYNY REKLAMACJI

• jakość jest niższa niż oczekiwaliśmy,

• kupiona rzecz jest pozbawiona użyteczności,

• produkt jest niekompletny,

• rzecz nie posiada cech, które były uzgodnione indywidualnie.

SPOSOBY ROZPATRYWANIA REKLAMACJI

• sprzedawca ma obowiązek przyjąć i rozpatrzyć reklamację, to on odpowiada za towar, który wydał konsumentowi,

• sprzedawca nie może odesłać konsumenta reklamującego towar do producenta, hurtownika, importera,

• w ciągu dwóch lat od nabycia rzeczy możemy zgłosić reklamację towaru niezgodnego z umową (w przypadku rzeczy używanych, strony mogą termin skrócić, ale nie poniżej jednego roku), w przypadku stwierdzenia wady musimy zgłosić reklamacje najpóźniej w ciągu dwóch miesięcy, gdy wymieniamy towar termin biegnie na nowo,

• reklamować można każdy towar, który jest niezgodny z umową, obniżenie ceny z powodu wyprzedaży, promocji nie wyklucza go z możliwości reklamowania, lecz gdy powodem obniżki była wada towaru, o której wiedzieliśmy to jej nie możemy zgłaszać, ale inne tak,

• możemy domagać się od sprzedawcy nieodpłatnej wymiany lub naprawy towaru niezgodnego z umową, o sposobie decyduje konsument,

• sprzedawca decyduje o sposobie przywrócenia zgodności rzeczy z umową, gdy kupujący wyraźnie pozostawił decyzję sprzedawcy,

• dopóki jest możliwa wymiana lub naprawa nie możemy żądać zwrotu pieniędzy

• sprzedawca nie będzie musiał wymieniać towaru na nowy, gdy nie jest to możliwe lub wymaga zbyt wysokich kosztów i sprzedawca to udowodni,

• zwrotu pieniędzy możemy się domagać, jeśli: wada jest istotna i sprzedawca nie jest w stanie doprowadzić towaru do stanu zgodnego z umową, przez wymianę, ani naprawę, gdyż jest to niemożliwe lub wymaga zbyt wysokich kosztów, naprawa lub wymiana nie została wykonana przez sprzedawcę w odpowiednim czasie, naprawa albo wymiana naraża kupującego na znaczne niedogodności,

• jeśli sprzedawca nie może ocenić zasadności reklamacji w chwili zgłaszania przez konsumenta to ma obowiązek w ciągu 14 dni poinformować o uznaniu bądź odmowie uznania reklamacji, jeśli nie ustosunkował się w terminie 14 dni, uważa się, że uznał ją za uzasadnioną,

• jeśli zasadność reklamacji została uznana i sprzedawca poinformuje klienta przed upływem 14 dni to jest zobowiązany do natychmiastowego (w przypadku: naprawy do 14 dni, wymiany na nowy do 7 dni) przywrócenia reklamowanej rzeczy zgodności z umową, zgodnie z żądaniem klienta.

DROGA TOWARU (od zamówienia aż do wysyłki)

POSŁUGIWANIE SIĘ INSTRUKCJAMI SKŁADOWANIA I TRANSPORTU

ORAZ

POLSKIM NORMAMI W ZAKRESIE OBSŁUGI MAGAZYNOWEJ

Opis czynności

Prace magazynowe obejmują czynności związane z rozładunkiem i załadunkiem towarów, obsługą urządzeń transportu wewnątrzmagazynowego, np. wózków paletowych i widłowych, dźwignic (elektrowciągów linowych i łańcuchowych, suwnic) oraz ręcznym przenoszeniem i podnoszeniem ładunków. W pracach tych wykorzystywane są również drabiny i podesty.

Główne zagrożenia

• przeciążenia układu mięśniowo-szkieletowego podczas

ręcznego podnoszenia i przenoszenia materiałów

• upadki z wysokości (np. z drabiny lub podestu)

• potknięcia, poślizgniecia i upadki na powierzchni

• przygniecenia, zmiażdżenia przez poruszające się maszyny

i urządzenia

• uderzenia przez spadające i przenoszone przedmioty

• zagrożenia związane z przechowywaniem substancji

toksycznych i wybuchowych (zatrucia, pożar i wybuch)

Pomieszczenia magazynów

Budynki magazynów powinny być murowane i ognioodporne. Ważne jest, aby podłogi były odporne na działanie przechowywanych w magazynie substancji oraz na uszkodzenia mechaniczne, gdyż wszelkie nierówności utrudniają ruch wózków i poruszanie się pracowników. Jeśli to możliwe podłogi powinny tworzyć jeden poziom, bez progów, schodów i pochylni. Szerokość drzwi musi być dostosowana do rodzaju używanych środków transportu i organizacji ruchu.

W każdym pomieszczeniu muszą znajdować się czytelne tablice, określające dopuszczalne obciążenie stropu na 1m2. Ściany i sufit muszą być odporne na działanie przechowywanych substancji oraz, tak jak i podłoga, łatwe do odkurzania lub zmywania.

Okna powinny być zabezpieczone przed włamaniem. Stosunek powierzchni oszklonej okien do powierzchni podłogi powinien wynosić co najmniej 1/12. Oprócz oświetlenia dziennego powinno być zapewnione odpowiednie oświetlenie sztuczne. W miejscach przechowywania drobnych części i tam gdzie trzeba odczytywać etykiety należy zainstalować dodatkowe lampy.

Magazyny powinny być wyposażone w odpowiednią wentylację: naturalną lub grawitacyjną - w miejscach, w których nie przechowuje się materiałów niebezpiecznych (np. magazyny części zamiennych, narzędzi, wyrobów metalowych) oraz spełniającą określone przepisy p-poż. w magazynach materiałów niebezpiecznych.

Wysokość temperatury w pomieszczeniach magazynu zależy od rodzaju składowanych materiałów. Rodzaj ogrzewania musi odpowiadać przepisom o ochronie przeciwpożarowej. Wskazane jest, aby magazyn był wyposażony w instalację wodną i kanalizacyjną. W magazynach chemikalii niebezpiecznych instalacje takie są wymagane przepisami. Instalacja elektryczna musi być dostosowana do przechowywanych materiałów. Specjalne wymagania stanowią przepisy w stosunku do instalacji w magazynach materiałów wybuchowych i łatwo zapalnych.

Magazyny, których poziom podłogi najniższej kondygnacji znajduje się ponad terenem, powinny mieć rampy. W prawidłowo zbudowanych magazynach poziom podłogi znajduje się na takiej wysokości, aby tworzyła ona z rampą jedną płaszczyznę. Wysokość ramp musi być dopasowana do wysokości podłogi skrzyń ładunkowych najczęściej używanych pojazdów a ich szerokość do rodzaju środków transportu wewnętrznego. Nie wolno budować ramp bez schodów, tak aby pracownicy musieli zeskakiwać z wysokości lub wdrapywać się na rampę. Krawędzie rampy należy malować w skośne czarno-żółte pasy ostrzegawcze.

Podstawowe zasady magazynowania

• Pracownicy zatrudnieni w magazynie powinni przejść przeszkolenie bhp, zwłaszcza w odniesieniu do przechowywania materiałów szkodliwych i niebezpiecznych oraz przenoszenia i przewożenia ładunków.

• Obowiązkiem zakładu jest dostarczenie pracownikom odzieży roboczej i odpowiedniego odzieży ochronnej i ochron osobistych.

• Przed przystąpieniem do pracy wykonywanej po raz pierwszy, mogącej spowodować zagrożenia, pracowników należy pouczyć o bezpiecznym sposobie wykonywania zadań. Obowiązek ten spoczywa na kierowniku magazynu lub osobach z kierownictwa.

• Magazyn powinien być wyposażony w urządzenia do składowania materiałów (różnego rodzaju regały, pojemniki, palety itp.) oraz w odpowiedni sprzęt transportu wewnętrznego, np. wózki podnośnikowe itp.

• Materiały należy tak składować, aby nie stwarzały zagrożenia dla pracowników oraz nie były narażone na uszkodzenie, zamoczenie itp. Ciężkie przedmioty i materiały sypkie trzeba tak układać, aby nie groziło ich zawalenie lub obsuwanie.

• Materiałów nie wolno układać na drogach transportu wewnętrznego, drogach ewakuacyjnych i przejściach dla pieszych.

• Zabronione jest składowanie w magazynach do tego nie przystosowanych materiałów wybuchowych, trujących, łatwo zapalnych, żrących itp.

Składowanie przedmiotów w magazynie

• drobne przedmioty przechowuje się w pojemnikach dostosowanych do wymiarów regałów lub w regałach z szufladami, zaopatrzonymi w przegródki.

• wyroby walcowane ze stali należy przechowywać w specjalnych klamrach, a wyroby walcowane w krótkich odcinkach - na półkach w głębokich regałach

• drut w kręgach można przechowywać na podkładach, ułożony poziomo w niewysokie stosy

• blachę cienką najwygodniej jest przechowywać na odpowiednich rozmiarów regałach z półkami; w celu ułatwienia manipulacji blachą półki powinny się wysuwać, grubą blachę można układać skośnie na stojakach

• beczki można przechowywać na drewnianych podkładach (w dwóch, najwyżej trzech warstwach) starannie podklinowując skrajne beczki, aby się nie stoczyły; lepsze wykorzystanie powierzchni magazynu oraz bezpieczeństwo pracy zapewnia specjalny stojak do beczek, wykonany ze stalowych kształtników, umożliwiający przechowywanie beczek w 4-5 warstwach

• opony duże i ciężkie najwygodniej jest przechowywać na drewnianych lub metalowych stelażach, małe opony można przechowywać w stosach, pamiętając jednak, aby nie kłaść ogumienia bezpośrednio na podłodze, zwłaszcza betonowej, gdyż może to spowodować jego niszczenie

• worki układa się na stosy, bezpośrednio na podłodze; w razie zaistnienia obawy, że zawarty w dolnej warstwie worków materiał może ulec zawilgoceniu, pod stos trzeba podłożyć deski, folię itp. Układając materiały w stosy należy pamiętać, że nie mogą one być zbyt wysokie; pracownicy musza pamiętać, że nie wolno wyjmować materiałów z dolnych warstw stosów, gdyż może się zawalić i przygnieść pracowników

• materiały sypkie należy przechowywać w specjalnych skrzyniach, zaopatrzonych u góry w klapę służącą do nasypywania materiału, a u dołu w drzwiczki, przez które pobiera się materiał

• materiały szkodliwe i niebezpieczne należy przechowywać w szczelnych naczyniach.

Techniczne środki transportowe

 Pracodawca powinien zapewnić zastosowanie odpowiednich rozwiązań organizacyjnych i technicznych, zwłaszcza w zakresie wyposażenia technicznego, w celu wyeliminowania potrzeby ręcznego przemieszczania ciężarów.

 Całkowita masa ładunku przemieszczanego za pomocą środków transportowych nie może przekraczać dopuszczalnej nośności lub udźwigu danego środka transportowego.

 Przy obsłudze urządzeń transportu zmechanizowanego powinny być zatrudnione osoby posiadające uprawnienia do obsługi określonego urządzenia.

 Masa i rozmieszczenie ładunku na środkach transportowych powinny zapewniać bezpieczne warunki przewozui przeładunku. Ładunek powinien być zabezpieczony w szczególności przed przemieszczeniem się i upadkiem ze środka transportu.

 Przy obsłudze urządzeń transportu zmechanizowanego mogą być zatrudnione tylko osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje.

 Wózki z napędem elektrycznym wykorzystywane do transportu wewnętrznego powinny poruszać się według zakładowych zasad ruchu ustalonych dla tych pojazdów.

 W zasadach ruchu należy w szczególności określić maksymalne prędkości środków transportu na drogach wewnątrzzakładowych oraz w pomieszczeniach zakładu pracy.

Drogi powinny być oznakowane znakami drogowymi, zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym.

Podstawy prawne wykonywania zawodu:

• Rozporządzenie Rady Ministrów z dn. 4 października 1974 r. w sprawie wspólnej odpowiedzialności materialnej pracowników za powierzone mienie (Dz. U. z 1996 r. Nr 143, poz. 663).

• Rozporządzenie Rady Ministrów z dn. 10 października 1975 r. w sprawie warunków odpowiedzialności materialnej pracowników za szkody w powierzonym mieniu (Dz. U. z 1996 r. Nr 143, poz. 662).

• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dn. 10 maja 2002 r. w sprawie bhp przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz. U. Nr 70, poz. 650).

• Rozporządzenie Ministrów: Pracy i Opieki Społecznej , Przemysłu Ciężkiego, Przemysłu Lekkiego, Górnictwa i Energetyki, Przemysłu Polnego i Spożywczego, Żeglugi, Komunikacji, Budownictwa oraz Zdrowia z dn. 4 kwietnia 1950 r. w sprawie obsługi suwnic elektrycznych w zakładach pracy (Dz. U. z 1950 r. Nr 25, poz. 223 z późn. zm.).

• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dn. 14 marca 2000 r. w sprawie bhp przy ręcznych pracach transportowych (Dz. U. Nr 26, poz. 313).

• Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dn. 25 października 2005 r. w sprawie szczegółowych sposobów postępowania z odpadami opakowaniowymi (Dz. U. Nr 219, poz. 1858).

KODY KRESKOWE

Kod kreskowy, kod paskowy (ang. bar code) - graficzna reprezentacja informacji poprzez kombinację ciemnych i jasnych elementów, ustaloną według przyjętych reguł budowy danego kodu. Kod kreskowy przeznaczony jest dla czytników elektronicznych. Ma na celu umożliwienie automatycznego odczytywania informacji. Głównym zastosowaniem kodu kreskowego jest automatyczna identyfikacja produktów w szeroko pojętej logistyce.

ZASADY DZIAŁANIA

W trakcie odczytywania kodu techniką skanowania, światło pochodzące z czytnika, uformowane w cienką wiązkę (laser), przesuwa się wzdłuż czytanego kodu, w danym momencie oświetla niewielki punkt kodu, następnie światło to jest odbijane przez jasne elementy kodu (przerwy), a pochłaniane przez jego ciemne elementy (kreski, pola). Światło odczytuje fotodioda, odbite od przerw powoduje powstanie w czytniku silniejszych sygnałów elektrycznych, natomiast w wyniku braku odbicia (kreski) powstają sygnały słabsze. W zależności od grubości kresek/przerw, różny jest też czas trwania poszczególnych sygnałów. Czas trwania każdego impulsu koduje informacje, które są tłumaczone przez dekoder czytnika na cyfry, litery lub inne znaki i przesyłane do komputera.

Występują również kody wykorzystujące więcej, niż dwa kolory do zapisu informacji (np. Ultracode), co umożliwia zapisanie większej ilości informacji.

Kodowanie symboli może przebiegać również w inny sposób, np. na podstawie różnic wysokości. Ma to miejsce w kodach Bumpy Bar Code.

ZASTOSOWANIE KODÓW

Kody kreskowe posiadają wiele zastosowań w różnych dziedzinach działalności ludzkiej. Do najważniejszych z nich można zaliczyć:

• identyfikację jednostek handlowych (numery GTIN), przy czym w tym ujęciu za jednostkę handlową uważa się dowolny produkt lub usługę, której można nadać cenę i która występuje w przepływie w łańcuchu dostaw. A zatem do kategorii tej zalicza się jednostki (produkty) w opakowaniach zbiorczych i jednostkowych, sprzedawane w hurcie i detalu, dostępne na rynku krajowym (wewnętrznym) lub międzynarodowym, o stałej lub zmiennej ilości, o jednorodnej lub niejednorodnej zawartości. Do kategorii tej zalicza się również oznaczenia wydawnictw ciągłych (ISSN), muzycznych (ISMN) lub książek (ISBN);

• identyfikację jednostek logistycznych (numery SSCC), czyli takich jednostek, które zostały utworzone dla potrzeb transportu i magazynowania (np. paletowe jednostki ładunkowe lub kontenerowe jednostki ładunkowe) oraz podlegają procesom identyfikacji, śledzenia i zarządzania podczas przepływu przez łańcuch dostaw. Związany z tym jest również termin Etykieta logistyczna, na której zawarte są podstawowe informacje o jednostce logistycznej;

• identyfikację zasobów (numery GIAI), a konkretniej zasobów trwałych (o statusie zapasów) przedsiębiorstwa (np. opakowań zwrotnych wielokrotnego użytku, palet);

• identyfikację lokalizacji (numery GLN, SWIFT, DUNS, BSI/AFNOR), służącej do identyfikacji obiektów, którym można nadać adres (np. przedsiębiorstwa, konkretne pokoje, punkty sprzedaży, komunikaty EDI);

• identyfikację relacji usługowych (numery GSRN nadawane usługobiorcom);

• inne zastosowania, takie jak znakowanie kuponów, kwitów zwrotnych, rachunków, telefonów komórkowych, przesyłek kurierskich, recept, leków, stron internetowych i innych.

Ze względu na fakt znakowania towarów w sprzedaży detalicznej oraz wydawnictw, do najczęściej spotykanych należą symboliki EAN (Europa) i UPC (Ameryka Północna).

RODZAJE KODÓW

Występuje około 250 rozwiązań w dziedzinie kodów kreskowych. W związku z tym istnieje kilka sposobów ich podziału:

Podział według wymiarowości kodu:

• jednowymiarowe (liniowe, 1D) - informacje zapisane są w jednej linii (najczęściej w postaci kresek);

• dwuwymiarowe piętrowe - rozwinięcie kodów jednowymiarowych polegające na istnieniu kilku linii kodu, jedna pod drugą;

• dwuwymiarowe matrycowe - informacja zapisana jest na określonej powierzchni, z tym że do zapisu nie są wykorzystywane kreski, lecz inne oznaczenia;

• kody złożone - występują w nich zarówno elementy kodów jednowymiarowych, jak i dwuwymiarowych;

• kody trójwymiarowe - zazwyczaj są to wytłaczane dowolne kody jednowymiarowe (Bumpy Bar Code). Różnica polega na tym, iż w zapisie/odczycie zamiast różnic w kolorach wykorzystuje się różnice głębokości tłoczenia

Podział według szerokości kresek:

• kody o jednej szerokości kresek (np. PosiCode) - kodowanie polega na występowaniu, bądź nie, kreski w określonym miejscu;

• kody o dwóch szerokościach kresek;

• kody o wielu szerokościach kresek (modularne).

Podział według rodzaju kodowanych symboli:

• numeryczne - kodowane są jedynie cyfry w systemie dziesiętnym;

• alfanumeryczne - kodowane są cyfry i pozostałe znaki kodu ASCII, czasem również znaki występujące w niektórych alfabetach.

Podział według ciągłości kodu (nie dotyczy kodów matrycowych):

• kody ciągłe - nie występują w nich przerwy między kodowanymi znakami;

• kody dyskretne - występują przerwy między kodowanymi znakami.

Podział według ilości kodowanych znaków:

• kody o ściśle określonej liczbie kodowanych znaków (o stałej długości);

• kody o różnej liczbie kodowanych znaków (o zmiennej długości).

Podział według przyjętej metody weryfikacji odczytanych danych:

• kody samosprawdzalne (np. wszystkie kody typu m z n) - pewne procedury sprawdzania błędów są zaimplementowane w budowie kodu. Np. poszczególne symbole są kodowane tak, aby różnić się od siebie maksymalnie, a zatem błędne odczytanie jednej kreski powoduje automatyczną niepoprawność kodu;

• kody ze znakiem kontrolnym (np. z cyfrą kontrolną);

• kody samosprawdzalne z dodatkowym znakiem kontrolnym

CHARAKTERYSTYCZNE CECHY KODÓW

• N - stosunek szerokości kreski szerszej do węższej w kodach o dwóch szerokościach kresek.

• wymiar X (moduł) - szerokość najwęższego paska w kodach o wielu szerokościach kresek (modularnych). Inne szerokości są zazwyczaj wielokrotnością tej wartości.

• Gęstość - ilość znaków możliwych do zakodowania na określonej długości - zależy od wymiaru X i rodzaju kodu.

• Cicha strefa - obszar kodu występujący przed znakiem start i po znaku stop, który musi być pozbawiony innych oznaczeń. Jego kolor jest identyczny do koloru jasnych (białych) pasków.

• Znaki Start i Stop - występujące w kodach liniowych oraz niektórych piętrowych; oznaczenia początku i końca kodu.

• Wzór wyszukiwania - występujący w niektórych kodach matrycowych obszar kodu o specyficznym wyglądzie, który pozwala czytnikowi na odnalezienie konkretnego miejsca w kodzie, względem którego rozpatrywana jest reszta zeskanowanego obszaru.

• Wzór orientacyjny - występujące w niektórych kodach matrycowych zgrupowanie elementów (o ściśle określonych kolorach i kształtach), pozwalające na określenie orientacji skanera względem odczytywanego kodu.

URZĄDZENIE ODCZYTUJĄCE

Information icon.svg Osobny artykuł: Skaner kodów kreskowych.

Początkowo do odczytu używano specjalnie zmodyfikowanych piór świetlnych, które musiały być przesuwane tuż nad kodem prostopadle do pasków, co okazywało się niewygodne. Obecnie do odczytu używa się czytników (zwanych także skanerami) różnorodnej konstrukcji, umożliwiających odczyt z pewnej odległości i mniej czułych na ustawienie odczytywanego kodu, które można, ze względu na technologię wykonania, generalnie podzielić na:

• laserowe (większy zasięg odczytu),

• diodowe CCD (większa odporność, większa szybkość odczytu),

• oparte na kamerach video

Dodatkowo, wśród skanerów laserowych wyróżnia się skanery jednoliniowe oraz wieloliniowe. Skanery wieloliniowe mają dodatkowe promienie ułożone równolegle lub w kształt pięciokąta albo gwiazdy. Umożliwia to jeszcze większą niezależność od położenia odczytywanego kodu względem okna skanera.

Wraz ze wzrostem precyzji (gęstości) kodu oraz jego stopnia skomplikowania (np. kody matrycowe względem liniowych), wzrastają wymagania stawiane skanerom do jego poprawnego odczytu.

MAGAZYNOWE SYSTEMY INFORMACYJNE

Magazynowy system informatyczny (ang. Warehouse Management System, WMS) - program do zarządzania ruchem produktów w magazynach, wykorzystywany w logistyce zwany też systemem do obsługi magazynu wysokiego składu.

Wśród zmian zachodzących w technologii i organizacji magazynów w Polsce na przestrzeni ostatnich 15 lat za jedną z najważniejszych należy uznać powszechne stosowanie systemów informatycznych. Różnorodność wykorzystywanego oprogramowania oraz jego funkcjonalność świadczy o często przypadkowym jego wyborze, w którym nie brano pod uwagę potrzeb wynikających ze specyfiki poszczególnych magazynów. Jednocześnie zarządzanie współczesnym magazynem staje się obecnie niemożliwe bez wspomagania ze strony systemu informatycznego.

Kolejne zmiany w obszarze magazynowania w zakresie organizacji

i technologii będą wymuszane przez następujące czynniki:

- obniżanie kosztów

- przyspieszanie procesów

- eliminowanie błędów (szczególnie w kompletacji)

- podwyższanie poziomu obsługi klienta.

Wśród obserwowanych kierunków zmian należy wymienić:

- zwiększanie liczby asortymentów

- wprowadzanie kilku rodzajów opakowań dla jednego asortymentu

- wzrost liczby zamówień od odbiorców

- zmniejszanie ilości zamawianego asortymentu w ramach poszczególnych pozycji zamówienia

- wymaganie krótszych terminów realizacji

- przerzucanie kosztów logistycznych na dostawcę

- podnoszenie poziomu obsługi klienta.

Opisane wyżej wymagania nie są możliwe do spełnienia bez wsparcia informatycznego. Funkcje konieczne do zarządzania procesami magazynowania powinny mieć odzwierciedlenie w systemie informatycznym.

Do najważniejszych elementów zarządzania, których wprowadzenie jest możliwe dzięki wdrożeniu magazynowego systemu informatycznego należą:

- stosowanie metody wolnych miejsc przy lokowaniu towarów w strefie składowania

- rozmieszczanie towarów z uwzględnieniem ich rotacji

- wykorzystywanie automatycznej identyfikacji opartej na kodach kreskowych

- ograniczenie błędów ludzkich

- gromadzenie danych niezbędnych do efektywnego zarządzania zapasami

- usprawnienie procesu kompletacji

- eliminacja dokumentów papierowych

- monitorowanie procesów

- prowadzenie inwentaryzacji ciągłej.

System magazynowy ma na celu kompleksowe wsparcie funkcjonowania magazynu w średniej firmie.

Wspomaga działanie magazynu w momencie przyjęcia towarów, przesunięć miedzy magazynowych, podczas inwentaryzacji oraz w chwili wydania towary z magazynu.

System magazynowy integruje w sobie takie elementy jak:

- Automatyczne generowanie dokumentów magazynowych oraz księgowych typu list przewozowy, FV, PZ, WZ itp.

- Obsługa czytników kodów kreskowych, które wykorzystuje się między innymi do kontroli pakowania właściwych towarów

- Lista zamówień do spakowania importowana wprost z systemu sprzedaży firmy

- Kontroling i raportowanie pracy magazyn

- Całkowita obsługa wysyłki towarów uwzględniająca automatyczne sprawdzanie stanu magazynowego zamawianych towarów, wygenerowanie niezbędnych dokumentów, określenie miejsca składowania zamówionych przedmiotów, monitorowanie czasu pakowania

- Współpraca z firmami kurierskimi oraz Pocztą Polską, umożliwiająca automatyczne generowanie listów przewozowych

Korzyści płynące z wdrożenia systemu magazynowego:

Przedsiębiorstwo, które decyduje się na wdrożenie systemu wprowadza w swoich magazynach standardy, które pozwalają m.in. na:

- Pełną rejestrację i kontrolę procesów logistycznych.

- Wspomaganie rozmieszczenia materiałów, towarów, produktów i wyrobów gotowych w odpowiednich obszarach magazynowych.

- Optymalizacja kosztów magazynowania i realizacji procesów magazynowych oraz eliminacja pomyłek podczas ich realizacji.

- Odzwierciedlenie zasobów w czasie rzeczywistym.

- Uporządkowanie zasobów magazynowych.

- Eliminacja obiegu papierowych dokumentów.

- Automatyzacja procesów magazynowych (np. inwentaryzacji) oraz zadań cyklicznych.

- Dostosowanie przedsiębiorstwa do globalnych standardów i wymagań klientów.

- Pełna kontrola przepływu towarów.

GOSPODAROWANIE ODPADAMI MAGAZYNOWYMI

Ewidencja odpadów jest to dokumentowanie wytwarzania, zbierania, odzysku, unieszkodliwiania, przekazywania i transportu odpadów ściśle według określonych procedur na przeznaczonych do tego celu formularzach.

W zdecydowanej większości przypadków trzeba prowadzić ewidencje odpadów. Z prowadzenia ewidencji zwolnieni są:

- wytwórcy odpadów komunalnych

- wytwórcy pojazdów wycofanych z eksploatacji, jeżeli pojazdy te zostały przekazane do przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub przedsiębiorcy prowadzącego punkt zbierania pojazdów

- osoby fizyczne i jednostki organizacyjne nie będące przedsiębiorcami (np. szkoły, urzędy itp.), które wykorzystują odpady na własne potrzeby

- mali i średni przedsiębiorcy

Na ewidencję odpadów składają się następujące dokumenty:

- karta ewidencji odpadu

- karta ewidencji komunalnych osadów ściekowych

- karta ewidencji zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego

- karta ewidencji pojazdu wycofanego z eksploatacji

- karta przekazania odpadu

- sprawozdanie - zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilości odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania odpadów

- sprawozdanie - zbiorcze zestawienie danych o komunalnych osadach ściekowych

Jakie są konsekwencje nie prowadzenia ewidencji odpadów, prowadzenia jej w sposób niezgodny ze stanem rzeczywistym lub nieterminowy?

Posiadacz odpadów lub transportujący odpady który nie prowadzi ewidencji odpadów, prowadzi ją w sposób niezgodny ze stanem rzeczywistym lub prowadzi ją nieterminowo podlega karze w wysokości 10 000 zł.

Rodzaje i ilości odpadów dla których nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów przez małych i średnich przedsiębiorców

Mały przedsiębiorca - przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

- zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz

- osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług raz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro

Średni przedsiębiorca - przedsiębiorca, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

- zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz

- osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro

Co to są opakowania ?

Opakowania są to wprowadzone do obrotu wyroby wykonane z jakichkolwiek materiałów, przeznaczone do:

- przechowywania, ochrony, przewozu, dostarczania lub prezentacji wszelkich produktów, od surowców do towarów przetworzonych

- części opakowań i elementy pomocnicze połączone z opakowaniami i przeznaczone do tego samego celu co dane opakowanie.

Opakowania obejmują następujące kategorie:

- opakowania jednostkowe, służące do przekazywania produktu użytkownikowi w miejscu zakupu, w tym przeznaczone do konsumpcji produktów naczynia jednorazowego użytku

- opakowania zbiorcze, zawierające wielokrotność opakowań jednostkowych produktów, niezależnie od tego, czy są one przekazywane użytkownikowi, czy też służą zaopatrywaniu punktów sprzedaży i które można zdjąć z produktu bez naruszenia jego cech

- opakowania transportowe, służące do transportu produktów w opakowaniach jednostkowych lub zbiorczych w celu zapobiegania ich uszkodzeniom, z wyłączeniem kontenerów do transportu drogowego, kolejowego, wodnego lub lotniczego.

Jakich opakowań dotyczą przepisy o opłacie produktowej ?

- opakowań z tworzyw sztucznych

- opakowań z aluminium

- opakowań ze stali, w tym z blachy stalowej

- opakowań z papieru i tektury

- opakowań ze szkła gospodarczego, poza ampułkami

- opakowań z drewna

- opakowań wielomateriałowych (opakowań wykonanych co najmniej z dwóch różnych materiałów, tak że nie można ich rozdzielić w sposób ręczny lub przy zastosowaniu prostych metod mechanicznych)

ZAPASY MAGAZYNOWE Z UWZGLĘDNIENIEM ASORTYMENTU ORAZ TERMINU PRZECHOWYWANIA MATERIAŁÓW

Zapas - określona miarami ilościowymi lub wartościowymi ilość dóbr znajdująca się w ściśle określonej lokalizacji, które na chwilę obecną nie są wykorzystywane, lecz ich obecność pozwoli na osiągnięcie określonych celów. (magazyn, kanał dystrybucji, produkcja, kontrola).

Inna definicja zapasów mówi o tym, że są to rzeczowe środki obrotowe służące zapewnieniu ciągłości procesów produkcji i dystrybucji. Są to środki zamrożone, angażują środki obrotowe, zajmują powierzchnie magazynową, zbyt długo przechowywane tracą na wartości.

Utrzymywanie zapasów surowców i materiałów jest związane z koniecznością zapewnienia rytmiczności produkcji oraz z ekonomią skali produkcji, a ponadto ogranicza niepewność dotyczącą samych dostaw i ich terminowości oraz zabezpieczenia przed nagłymi zdarzeniami. Do innych przyczyn utrzymania zapasów należą:

- sezonowość dostaw surowców,

- sezonowość występowania zapotrzebowania na dane produkty,

- zapewnienie stałego poziomu zatrudnienia w przedsiębiorstwach w krótkich okresach czasu.

Zarządzanie zapasami

Celem zarządzania zapasami jest zapewnienie ich wielkości niezbędnej do prowadzenia działalności przy najmniejszych możliwych kosztach.

Koszty

Spośród kosztów związanych z zarządzaniem zapasami można wyróżnić trzy grupy:

- Koszty utrzymywania zapasów

- Koszty uzupełniania zapasów

- Koszty braku zapasów

Każdą z tych grup można dodatkowo podzielić na dwie podgrupy: kosztów stałych niezależnych od wielkości zapasu oraz kosztów zmiennych (zależnych od wielkości zapasu).

Koszty utrzymania zapasów

Do kosztów utrzymania zapasów zalicza się:

- koszty kapitałowe - utraconych korzyści z kapitału,

- koszty magazynowania (personel, amortyzacja budynków, zużycie materiałów pomocniczych, czynsze),

- koszty przeładunku i przemieszczania zapasów,

- koszty ubezpieczenia,

- koszty zużycia i starzenia się zapasów.

Koszty uzupełniania zapasów

- Koszty zamawiania (uzupełniania) - powstają w wyniku składania i realizacji zamówień i dotyczą założenia i odbioru zamówienia, korespondencji wewnątrz firmy, rozmów telefonicznych, odbioru przesyłek.

Koszty braku zapasów

Grupa kosztów wyróżniana w niektórych rozważaniach dotyczących zarządzania zapasami. Uwzględniają one m.in. koszt utraty klienta związane z niezrealizowanym zamówieniem.

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach

Europejskiego Funduszu Społecznego

15

(1)

(2)

WYSYŁKA

Dokument WZ przekształca się na Fakturę zakupu lub gdy klient bierze towar kilka razy w miesiącu na WZ fakturę dostaje na koniec miesiąca.

Wysyłka może odbywać się w dwojaki sposób:

- towar dostarcza kierowca zatrudniony w firmie

- towar dostarcza poczta kurierska

KOMPLETOWANIE TOWARU

Magazynier kompletuje towar według dowodu WZ

WZ

Fakturzysta lub osoba przyjmująca zamówieni wystawia dokument WZ z zamówionym artykułem

ZAMÓWIENIE

-telefoniczne

-elektroniczne

Fakturzysta odbiera zamówienie od klienta a następnie wystawia dokument WZ

---