W komórkach zróżnicowanych geny kodujące białka stale potrzebne do wypełnienia funkcji komórki mogą być zwielokrotnione (amplifikowane) na skutek wybiórczej replikacji - przykładem są chromosomy politeniczne w komórkach gruczołowych.
Odcinek DNA podlegający transkrypcji (przepisaniu informacji na mRNA) oprócz genu strukturalnego składa się jeszcze z odcinków regulatorowych: promotora - kodonów oznaczających początek genu, aktywatorów kodonów pobudzających polimerazy RNA do syntetyzowania łańcucha mRNA, enhancerów - kodonów wzmagających transkrypcję, supresorówsekwencji spowalniających i wyciszających transkrypcję i sekwencji terminalnych = kodonów oznaczających koniec odczytu i odłaczenie polimeraz od nici DNA.
Geny regulatorowe mogą być także genami strukturalnymi kodującymi białka wiążące się z DNA, przez co dochodzi do regulacji ekspresji. Jest kilka takich białek np. CRO, CAP, NTR, SIR. Modyfikują one strukturę chromatyny, ułatwiają lub ograniczają dostępność do nici DNA enzymów replikacyjnych lub transkrybcyjnych: helikazy, gyrazy, topoizomeraz i polimeraz RNA, ligaz i.t.p. - czyli całej puli enzymów biorących udział w replikacji i transkrypcji.
Jadro komórkowe jest miejscem syntezy kwasów nukleinowych niezbędnych do translacji czyli syntezy białek w cytoplazmie. Odczyt informacji zawartej w genach strukturalnych to proces transkrypcji, czyli tworzenie informacyjnego RNA a także przetwarzanie jego cząsteczek w celu usunięcia intronów (ang. "slicing"). Równocześnie odbywa się synteza (transkrypcja) cząsteczek rRNA i tRNA i wszystkie te cząsteczki kwasów nukleinowych są transportowane do cytoplazmy poprzez pory w otoczce jądrowej.
la. Splicing Cząsteczki mRNA bezpośrednio po transkrypcji zawierają sekwencje komplementarne dla wszystkich odcinków genu. Ich budowa jest kontrolowana przez enzymy nukleolityczne zdolne do odnajdywania i reagowania na sekwencje zaznaczające początek i koniec intronu oraz sekwencje regulatorowe. Enzymy te rozcinają w tych miejscach pierwotne mRNA. Wyciete introny i sekwencje regulatorowe są degradowane przez nukleazy. Exony odpowiednie ligazy sklejają we właściwą cząsteczkę mRNA. Dopiero taka cząsteczka mRNA zawiera informację o I rzędowej strukturze peptydu i po przeniesieniu do cytoplazmy staje się prawidłową matrycą w procesie translacji.
51