Niech się mury pną do góry

Ściany zewnętrzne muszą być wytrzymałe, ciepłe, zdrowe i estetyczne. Jednak o tym jakie będą, z reguły przesądzają preferencje inwestora.

Ściany różnią się liczbą warstw i materiałami, których używa się do ich budowy. Warstwa nośna, czyli mur może być budowana z:

• betonu komórkowego. Ma porowatą strukturę zapewniającą dobre właściwości ciepłochronne. Jest lekki i miękki, dzięki czemu łatwo się go obrabia. Boki bloczków mogą być profilowane, co pozwala je łączyć bez zaprawy w spoinie pionowej. Ścianę jednowarstwowa buduje się z bloczków grubości od 30 cm (ale tylko odmiany 400) do 42 cm lub z bloków modułowych. Najpopularniejsze są ściany z bloczków grubości 36 cm odmiany 400 i 500. Ścianę dwuwarstwową wznosi się zazwyczaj z bloczków grubości 24 cm odmiany 500 lub 600.

• ceramiki tradycyjnej. Ma niewielką izolacyjność cieplną, wiec nadaje się tylko na ściany dwuwarstwowe. Buduje się je z cegły kratówki oraz pustaków, maja grubość 18,8-28,8 cm. Nieduże rozmiary tradycyjnych pustaków sprawiają, że muruje się z nich wolniej niż z dużych elementów.

• ceramiki poryzowanej. Dzięki zamkniętym mikroskopijnym porom wypełnionym powietrzem elementy są ciepłe i dlatego można z nich budować ściany jednowarstwowe. Wykorzystuje się wówczas pustaki grubości 38-50 cm. Cieńsze - grubości 25 cm - nadają się jedynie na ściany dwuwarstwowe, bo wymagają ocieplenia. Pustaki maja boki nieprofilowane lub wyprofilowane na wpust i wypust lub kieszeń.

• keramzytobetonu. Porowatej strukturze zawdzięcza dobra izolacyjność termiczną, co pozwala budować z niego ściany jednowarstwowe. Najpopularniejsze są pustaki 36,5 cm. Z myślą o budowie takich ścian produkuje się wkładkę termoizolacyjną. Ściany dwuwarstwowe buduje się z pustaków grubości 24 cm.

• silikatów. Nie mają dobrej izolacyjności termicznej, dlatego można z nich budować tylko ściany dwuwarstwowe. Muruje się je z bloczków 18-25 cm. Dzięki dokładnym wymiarom można murować je także na cienką spoinę, a dzięki wyprofilowanym bokom - zaprawa wypełniać jedynie spoiny poziome.

• innych materiałów. Pustaki betonowe, pustaki żużlowe, prefabrykaty wielkopłytowe, bloczki gipsowe nadają się tylko na ściany dwuwarstwowe.

Czym się różnią ściany?

Jednowarstwowe składają się z jednej warstwy murowanej i warstwy wykańczającej - tynku zewnętrznego lub oblicówki; można je wymurować tylko z materiałów, które maja własności termoizolacyjne: betonu komórkowego, ceramiki poryzowanej, pustaków keramzytobetonowych; nie wymagają dodatkowego ocieplenia - termoizolacyjność ściany zapewnia jej materiał murowany; są grubsze niż ściany dwuwarstwowe; można je szybko murować, ponieważ elementy są duże. Prace trzeba prowadzić ostrożnie, gdyż materiały maja mniejszą odporność mechaniczną. Ewentualne ubytki można wypełniać zaprawą termoizolacyjną; ponieważ elementy maja po bokach wpusty i wypusty lub kieszenie, można je łączyć tylko na poziome spoiny. Wymagają więc mniej czynności przy spoinowaniu i zużywa się mniej zaprawy. Skraca się też czas budowy; ściany murowane na cienkie spoiny wymagają dokładnego wykonawstwa - niedokładności mogą być przyczyną powstawania mostków termicznych. Ściana murowana na grubej zaprawie ciepłochronnej jest bardziej tolerancyjna na niedoskonałości murowania i tynkowania; wymagają szerszych fundamentów niż ściany dwuwarstwowe; nadproża, wieńce, filary, słupki ścianki kolankowej wymagają docieplenia - jeśli się o tym zapomni, w tych miejscach powstają mostki termiczne.

Dwuwarstwowe składają się z warstwy nośnej murowej oraz ocieplenia i warstwy wykańczającej; można murować je z każdego materiału, który przenosi obciążenia: betonu komórkowego, tradycyjnej ceramiki, ceramiki poryzowanej, keramzytobetonu, silikatów, betonu, żużlobetonu, prefabrykatów wielkopłytowych, a także gipsu; o izolacyjności cieplnej decyduje grubość ocieplenie; wełny mineralnej lub styropianu; mogą być cieńsze niż ściany jednowarstwowe - minimalna grubość ściany to 32 cm; materiały są mniej kruche, a wszystkie ubytki powstałe podczas uszkodzeń mechanicznych można uzupełnić zwykłą zaprawą; ściany dwuwarstwowe zazwyczaj wymagają spoinowania poziomego i pionowego - wymaga to więcej pracy i zużywa się więcej zaprawy; ważniejsza jest dokładność i precyzja w układaniu izolacji niż murowaniu ścian. Dobrze ułożona warstwa ocieplenia wyeliminuje ewentualne mostki termiczne powstałe przy wznoszeniu ścian; fundamenty mogą być znacznie węższe niż pod ścianę jednowarstwową - oszczędzamy na materiałach i robociźnie; łatwiej prawidłowo wykonać i ocieplić wieńce i nadproża ściany dwuwarstwowej - ich izolacja jest przedłużeniem izolacji ściany.

Jednowarstwowe wznosi się najszybciej

Ściany jednowarstwowe wymagają mniejszych nakładów pracy niż dwu- i trójwarstwowe. Dzięki prostej budowie (jedna warstwa muru plus tynk) nie tylko łatwiej je wznieść, także ich odnawianie jest prostsze - renowacji poddawany jest zwykle tynk.
To najstarszy rodzaj ścian, który jednocześnie najbardziej się zmienił. Dawniej wznoszono je z kamieni, gliny, ziemi, cegły. Dziś, by sprostać rosnącym wymaganiom, wznosi się je jedynie z materiałów o bardzo dobrych parametrach cieplnych, a jednocześnie wystarczająco wytrzymałych (jak beton komórkowy, ciepła ceramika czy keramzytobeton).
Choć ściany jednowarstwowe muruje się łatwo i szybko, ekipa budowlana musi jednak mieć wiedzę na temat sposobu wykonania charakterystycznych rozwiązań konstrukcyjnych, na przykład nadproży czy wieńców. Nie są to już nowinki techniczne, a jednak sposoby te nie są powszechnie znane. Zatem decydując się na ściany jednowarstwowe, znajdźmy ekipę, która ma doświadczenie w budowaniu takich murów.

Dwuwarstwowe są najbardziej popularne

Jak sama nazwa wskazuje, są zbudowane z dwóch warstw - nośnego muru z ceramiki tradycyjnej lub ciepłej, betonu komórkowego, keramzytobetonu albo silikatów i ocieplenia z wełny lub ze styropianu. Budowę tych ścian można rozłożyć na dwa etapy, wznosząc najpierw warstwę konstrukcyjną, a dopiero po pewnym czasie wykonując warstwę ocieplenia. Możliwość takiego podziału prac ma często duże znaczenie ekonomiczne.
Wznoszenie ścian dwuwarstwowych upowszechniło się, gdy na rynku pojawiły się tynki cienkowarstwowe, które można układać bezpośrednio na ociepleniu.
Jest to najbardziej odporny na błędy wykonawców rodzaj ściany. Wszelkie niedokładności murowania przykrywa się warstwą izolacji, do której wykonania powinno się wynająć sprawdzoną ekipę budowlaną.

Trzy warstwy ściany nie zawsze są potrzebne

W ścianie trójwarstwowej poszczególne warstwy są najbardziej wyspecjalizowane: mur konstrukcyjny odpowiada za jej wytrzymałość, ocieplenie za parametry cieplne, a cieńsza warstwa elewacyjna za odporność na działanie czynników zewnętrznych. Wznoszenie tych ścian jest najbardziej pracochłonne, ale dzięki temu rozwiązaniu można uzyskać ścianę bardzo trwałą, estetyczną i ciepłą, zwłaszcza gdy elewacja zostanie zrobiona z klinkieru. Elewacja z cegły klinkierowej bardzo podnosi jednak koszt wykonania takiej ściany. Jej miejsce mogą zająć silikaty, dzięki czemu ściana trójwarstwowa może mieć cenę porównywalną z niektórymi ścianami jedno- czy dwuwarstwowymi.

Ściany jednowarstwowe

Ściany dwuwarstwowe




Ryzykowne eksperymenty!

1. Układanie w ścianach jednowarstwowych pasów zaprawy tradycyjnej z przekładkami ze styropianu zamiast zaprawy ciepłochronnej zmniejsza nośność muru.

2. Murowanie w temperaturze poniżej 5 st.C spowoduje, że zaprawa nie zwiąże elementów muru i nie będzie on miał założonej wytrzymałości,

3. Nienawilżanie pustaków przed murowaniem sprawia, że suche pustaki wchłaniają wodę z zaprawy zanim uzyska ona odpowiednia wytrzymałość.

4. Minimalizowanie odpadów, czyli wykorzystywanie pozostałości z odcinanych elementów o wymiarach mniejszych niż 1/2 pustaka prowadzi do tego, że nie można uzyskać odpowiedniego przewiązania elementów w kolejnych warstwach muru, a to osłabia wytrzymałość ściany.

5. Rezygnowanie przy ładnej pogodzie z osłaniania szczytów murowanych ścian w czasie przerw w pracy. W takiej sytuacji niespodziewany deszcz może zalać ścianę, dostając się w szczeliny pustaków.

---