Na czym polegają różnice pomiędzy dramatami antycznym i szekspirowskim?

Chodzi głównie o zasady działania fatum, z czego wypływa, niż o samą budowę

w Antyku mamy:

• FATUM, czyli bohaterowie tragedii są uwikłani w konflikt miedzy własnymi racjami a siłami wyższymi: losem, prawami historii, interesem społecznym, normami moralnymi, itp. . O ich losie decyduje przeznaczenie

• KONFLIKT TRAGICZNY- konflikt racji (miłość i posłuszeństwo prawom boskim kolidują z racją stanu). Konflikt tragiczny polega na istnieniu przeciwstawnych, równorzędnych racji

• IRONIĘ TRAGICZNĄ - losy bohatera układają się tak, że popełnia on nieszczęśliwe zbłądzenie (Arystoteles). Bohater nie wie, że popełnia zbrodnię, lub czyn niegodny. Takie przeciwieństwo między samoświadomoścą bohatera a jego rzeczywistą sytuacją nazywamy właśnie ironię tragiczną.

• TRAGIZM - kategoria estetyczna. Wywołuje tę jakość szczególny sposób konstrukcji losów bohateów, usytuowanych w konflikcie tragicznym.Bohater niezależnie od siły charakteru, szlachetnych intencji, sprowadza na siebie zgubę, śmierć lub klęskę swoich idei.

• BUDOWANIE TRWOGI -poprzez konflikt tragiczny i ironię tragiczną. Trwogę bowiem budzi tylko nieszczęście człowieka, który jest do nas podobny.

• POSTACIE są symbolami pewnych postaw, idei. Kreon to racja stanu, Antygona to religia i miłość do brata Starcie uczucia , rozumu i siły wyższej z wolnością człowieka (Antygona).

• Każda postać tragedii antycznej cierpi (Kreon, Antygona, Hajmon - syn Kreona i narzeczony Antygony).

(na podstawie tekstu :"Rozwój tragedii antycznej. Jej cechy i funkcje",
niestety nie znam nazwiska autora.

U Szekspira jest tak:

• Jego twórczość odchodzi od klasycznych założeń dramatu

• brak jedności akcji, miejsca i czasu

• wielowątkowość

• BRAK FATUM - ludzkie namiętności, człowiek decyduje sam o sobie, jest targany sprzecznymi myślami i uczuciami

• silna psychologizacja postaci

• zachwianie decorum (dopasowania odpowiedniego języka do odpowiedniej treści)

• indywidualizacja języka

• elementy ludowe i fantastyczne

• wiele punktów kulminacyjnych (w Antyku byl tylko jeden wieńczący cały dramat)

• stopniowanie napięcia

• wprowadzenie rozbudowanej scenografii (w Antyku były dopiero zaczątki)

• didaskalia (teksty poboczne - nowość)

• podział na akty i sceny

• ograniczenie roli chóru

• pojawienie się (!) kobiet jako aktorek (w końcu :) )

• grano bez masek i koturnów, wprowadził także NISKICH aktorów

• przemieszane kategorie estetyczne, np. tragizm z liryzmem

• bohaterów cechował swoisty apsychologizm (zmienność i łatwość poddawania się skrajnie emocjonalnym stanom - od miłości do nienawiści, od wierności do zdrady)

• współbieżność losów ludzkich i historii.

• wprowadzenie zjawisk atmosferycznych (burze, chmury, wiatry i błyskawice)

• konstrukcja jego sztuk jest utrzymana w stylu tzw. dramatu elżbietańskiego

---