Wykaz

czynników biologicznych zagrożenia zawodowego,

na które narażeni są rolnicy zajmujący się uprawą roślinną (uprawą i hodowlą roślin)

Opracowano na podstawie publikacji:

BIOLOGICZNE CZYNNIKI ZAGROŻENIA ZAWODOWEGO

Autor: Jacek Dutkiewicz, Radosław Śpiewak, Leon Jabłoński, Jolanta Szymańska

Opracowała: Zatwierdzam:

Warszawa - 2009r.

Kategoria czynnika biologicznego/Nazwa	Grupa zagroże-nia wg MZ*	Droga przenoszenia	Działanie na człowieka	Źródło zakażenia /występowanie	Szczepionka Przechowy-wanie Szkod. zaw.*	Środki ochrony przed zagrożeniami
1	2	3	4	5	6	7
Wirusy (Arenavirdae) LCM szczepy neurotropowe	3	Bezpośrednie (skaleczenie) powietrzno-pyłowe	Z(ZOO) limfocytarne zapalenie opon i splotów naczyniowych(LZSON)	Gryzonie, ludzie	0 0 1	Ochrony osobiste, tępienie dzikich gryzoni, urządzenia odpylające, dezynfekcja
Wirusy (Arenavirdae) LCM, pozostałe szczepy	2	Bezpośrednie (skaleczenie) powietrzno-pyłowe	Z(ZOO) limfocytarne zapalenie opon i splotów naczyniowych(LZSON	Gryzonie, ludzie	0 0 1	Ochrony osobiste, tępienie dzikich gryzoni, urządzenia odpylające, dezynfekcja
Wirusy (Arenavirdae) Pozostałe wirusy kompleksu LCM Lassa	2	Bezpośrednie, (skaleczenie) powietrzne	Z(ZOO) - gorączka krwotoczna	Gryzonie, ludzie	0 0 1	Ochrony osobiste, tępienie dzikich gryzoni, dezynfekcja
Wirusy (Bunyavirdae) Hantawirus Puumala	2	Powietrzno-pyłowe, powietrzno-kropelkowe, bezpośrednie (skaleczenie)	Z(ZOO) - gorączka krwotoczna z zespołem nerkowym (HFRS)	Gryzonie, ludzie (Europa)	0 0 1	Ochrony osobiste, tępienie gryzoni, dezynfekcja
Wirusy (Bunyavirdae) wirus gorączki Papataci (gorączki much piaskowych)	2	Ukłucie much piaskowych	Z(ZOO) - gorączka, zapalenie opon mózgowych	Muchy piaskowe, ludzie (Europa, Azja, Ameryka Południowa)	0 0 0	Ochrony osobiste, repelenty, moskitiery, tępienie much piaskowych
Wirusy (Bunyavirdae) wirus Toscana	2	Ukłucie much piaskowych	Z(ZOO) - gorączka, zapalenie opon mózgowych	Muchy piaskowe, ludzie (Włochy)	0 0 0	Ochrony osobiste, repelenty, moskitiery, tępienie much piaskowych
Wirusy (Flaviviridae) wirus środkowoeuropejskiego kleszczowego zapalenia mózgu	3	Ukłucie kleszczy, pokarmowe (przez mleko kozie)	Z(ZOO) -zapalenie mózgu, gorączka, osłabienie	Kleszcze, gryzonie i inne ssaki, ludzie (Europa)	1 0 1	Ochrony osobiste, szczepienia ochronne, repelenty, tępienie kleszczy, dezynfekcja, badania serologiczne narażonych grup zawodowych, pasteryzacja mleka, oświata zdrowotna
Wirusy (Flaviviridae) wirus Absettrov	3	Ukłucie kleszczy	Z(ZOO) - gorączka krwotoczna, zapalenie mózgu	Kleszcze, zwierzęta, ludzie	0 0 0	Ochrony osobiste, repelenty, tępienie kleszczy, dezynfekcja, oświata zdrowotna
Wirusy (Flaviviridae) wirus Hanzalova	3	Ukłucie kleszczy	Z(ZOO) - gorączka krwotoczna, zapalenie mózgu	Kleszcze, zwierzęta, ludzie	0 0 0	Ochrony osobiste, repelenty, tępienie kleszczy, dezynfekcja, oświata zdrowotna
Wirusy (Flaviviridae) wirus Hypr	3	Ukłucie kleszczy	Z(ZOO) - gorączka krwotoczna, zapalenie mózgu	Kleszcze, zwierzęta, ludzie	0 0 0	Ochrony osobiste, repelenty, tępienie kleszczy, dezynfekcja, oświata zdrowotna
Wirusy (Flaviviridae) wirus Kumlinge	3	Ukłucie kleszczy	Z(ZOO) - gorączka krwotoczna, zapalenie mózgu	Kleszcze, zwierzęta, ludzie	0 0 0	Ochrony osobiste, repelenty, tępienie kleszczy, dezynfekcja, oświata zdrowotna
Wirusy (Flaviviridae) wirus Louping ill (choroby skokowej owiec)	3	Ukłucie kleszczy	Z(ZOO) - zapalenie mózgu	Owce, kleszcze (Wyspy Brytyjski)	0 0 0	Ochrony osobiste, szczepienia ochronne, repelenty, tępienie kleszczy, dezynfekcja
Wirusy (Flaviviridae) wirus omskiej gorączki krwotocznej	4	Ukłucie kleszczy	Z(ZOO) - gorączka krwotoczna, zapalenie mózgu	Kleszcze, piżmaki, ludzie (Syberia)	1 0 1	Ochrony osobiste, repelenty, tępienie kleszczy, dezynfekcja
Wirusy (Flaviviridae) wirus rosyjskiego wiosenno-letniego kleszczowego zapalenia mózgu (RSSE)	4	Ukłucie kleszczy, pokarmowe (przez kozie mleko)	Z(ZOO) - zapalenie mózgu	Kleszcze, gryzonie, inne ssaki, ludzie (Europa, Azja)	1 0 1	Ochrony osobiste, szczepienia ochronne, repelenty, tępienie kleszczy, dezynfekcja, oświata zdrowotna
Bakterie (promieniowce) Actinomadura madurae	2	Bezpośrednie (przez ukąszoną skórę)	Z - actinomycetoza (maduramikoza stopa madurska): guzowate zmiany skórne na kończynie dolnej	Gleba, rośliny (głównie w strefie klimatu tropikalnegi i subtropikalnego)	0 0 0	Ochrony osobiste (odpowiednie obuwie), szybkie opatrywanie skaleczeń, oświata zdrowotna
Bakterie (promieniowce) Actinomadura pelletieri	2	Bezpośrednie (przez ukąszoną skórę)	Z - actinomycetoza (maduramikoza stopa madurska): guzowate zmiany skórne na kończynie dolnej	Gleba, rośliny (głównie w strefie klimatu tropikalnegi i subtropikalnego	0 0 0	Ochrony osobiste (odpowiednie obuwie), szybkie opatrywanie skaleczeń, oświata zdrowotna
Bakterie (warunkowo beztlenowe pałeczki Gram-ujemne) Aeromonas hydrophila1	2	Powietrzno-kropelkowe, bezpośrednie	T - zatrucia jelitowe enterotoksyną białkową; Z - różne zakażenia u osób z obniżoną odpornością	Woda, ścieki, zwierzęta (m.in.gady, płazy, ryby, ślimaki), ludzie	0 0 1	Ochrony osobiste, osłony zabezpieczające w oczyszczalniach ścieków
Bakterie (warunkowo beztlenowe pałeczki Gram-ujemne) Alcaligenes faecalis	2	Powietrzno-pyłowe	AL. - alveolitis allergica i inne choroby alergiczne; IT - reakcje alergiczne immunotoksyczne wywołane wdychaną endotoksyną	Produkty roślinne i zwierzęce, pyły roślinne, powietrze, woda, gleba, przewód pokarmowy zwierząt i ludzi	0 0 1	Redukcja zapylenia, ochrony osobiste (respiratory), sanityzacja środowiska, oświata zdrowotna
Bakterie (maczugowce)	2	Powietrzno-pyłowe	AL. - alveolitis allergica i inne choroby alergiczne	Gleba, rozkładające się substancje organiczne, ściółka, pył zbożowy i inne pyły organiczne, powietrze	0 0 1	Redukcja zapylenia, ochrony osobiste (respiratory), oświata zdrowotna
Bakterie (maczugowce) Brevibacterium linens	2	Powietrzno-pyłowe	AL. - alveolitis allergica	Produkty roślinne i zwierzęce (ziarna zbóż, produkty mleczne), pył organiczny	0 0 1	Redukcja zapylenia, ochrony osobiste (respiratory), oświata zdrowotna
Bakterie (pałeczki Gram-ujemne) endotoksyna bakteryjna	0	Powietrzno-pyłowe, powietrzno-kropelkowe	IT - reakcje zapalenia w tkance płucnej, zapoczątkowana aktywacja makrofagów płucnych i uwolnieniem mediatorów, powodująca ODTS, bisynozę, gorączkę nawilżaczową i zbliżone choroby	Przewód pokarmowy zwierząt i ludzi, rośliny, produkty roślinne, pył, powietrze, woda	0 0 1	Ochrony osobiste, redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji i systemów filtracyjnych powietrza, hermetyzacja i automatyzacja produkcji
Bakterie (tlenowe pałeczki Gram-ujemne) pałeczka tularemii (typ A)	3	Bezpośrednie (przez pozornie nienaruszoną skórę i błony śluzowe), powietrzno-pyłowe, powietrzno-kropelkowe, ukłucie kleszczy, pokarmowe	Z(ZOO) - tularemia, która może przebiegać pod postacią gruczołowo-wrzodziejącą (najczęściej), oczno-gruczołową, migdałkowo-gruczołową, gruczołową, durową i płucną	Zające, drobne gryzonie(karczowniki ziemnowodne, polniki, myszy polne), owce kleszcze, woda, gleba, pył -głównie półkula wschodnia	1 0 1	Ochrony osobiste, szczepienia ochronne żywą szczepionką, zwalczanie gryzoni i kleszczy, repelenty, dezynfekcja, oświata zdrowotna
Bakterie (tlenowe pałeczki Gram-ujemne) pałeczka tularemii (typ B)	2	Bezpośrednie (przez pozornie nienaruszoną skórę i błony śluzowe), powietrzno-pyłowe, powietrzno-kropelkowe, ukłucie ślepaków i kleszczy, pokarmowe	Z(ZOO) - tularemia, która może przebiegać pod postacią gruczołowo-wrzodziejącą (najczęściej), oczno-gruczołową, migdałkowo-gruczołową, gruczołową, durową i płucną	Dzikie króliki, gryzonie (wiewiórki i inne) owce, ślepaki, kleszcze, woda, gleba, pył - głównie półkula zachodnia	1 0 1	Ochrony osobiste, szczepienia ochronne żywą szczepionką, zwalczanie gryzoni i kleszczy, repelenty, dezynfekcja, oświata zdrowotna
Bakterie (krętki)	2	Bezpośrednie, (przez skórę i błony śluzowe), rzadziej pokarmowe	Z(ZOO) - leptospirozy (gorączka błotna, choroba Weila i inne)	Gryzonie, świnie, psy, bydło, ryby, gleba, woda, ścieki	1 0 1	Ochrony osobiste, zwalczanie gryzoni, osuszanie terenów podmokłych, ochrona wód przed zanieczyszczeniem, szczepienia ochronne ludzi i zwierząt, dezynfekcja, oświata zdrowotna
Bakterie (prątki) Mycobacterium xenopi, Mycobacterium spp.	2	Powietrzno-kropelkowe	Z - przewlekłe zakażenie płuc; AL. - alveolitis allergica	Woda, ścieki, nawóz, powietrze, mgła olejowa, płazy, ludzie	0 0 1	Ochrony osobiste, asenizacja ścieków przeznaczonych dla rolnictwa
Bakterie (promieniowce) Nocardia asteroides	2	Bezpośrednie	Z - nokardioza skóry i tkanki podskórnej (maduromikoza, stopa madurska)	Gleba	0 0 0	Ochrony osobiste, dezynfekcja
Bakterie (riketsje) riketsja japońskiej gorączki rzecznej	2	Powietrzno-pyłowe	Z(ZOO) - japońska gorączka rzeczna	Roztocze, gryzonie (Azja, Oceania)	0 0 1	Ochrony osobiste, repelenty, tępienie roztoczy i gryzoni, oświata zdrowotna
Bakterie (warunkowo beztlenowe pałeczki Gram-ujemne) Erwina herbicola	2	Powietrzno-pyłowe	AL. - alveolitis allergica i inne choroby alergiczne; IT - reakcje immunotoksyczne wywołane wdychaną endotoksyną	Rośliny, produkty roślinne (zwłaszcza ziarno zbóż), pył	0 0 1	Ochrony osobiste (respiratory), oświata zdrowotna
Bakterie (tlenowe pałeczki Gram-ujemne) Pseudomonas fluorescenes	0	Powietrzno-pyłowe, powietrzno-kropelkowe	IT - reakcje immunotoksyczne wywołane wdychaną endotoksyną; AL. - alveolitis allergica	Gleba, woda, rośliny, produkty roślinne, pył organiczny, powietrze, mgła olejowa	0 0 1	Ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, oświata zdrowotna
Bakterie (tlenowe pałeczki Gram-ujemne) Pseudomonas fluorescenes	0	Powietrzno-pyłowe, powietrzno-kropelkowe	IT - reakcje immunotoksyczne wywołane wdychaną endotoksyną	Gleba, woda, rośliny, produkty roślinne, pył organiczny, powietrze, mgła olejowa	0 0 1	Ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, stosowanie biocydów, oświata zdrowotna
Bakterie (riketsje) Rickettsia montana	3	Ukłucie kleszczy	Z(ZOO) - gorączka środziemnomorska	Kleszcze, psy i inne ssaki (basen Morza Śródziemnego Afryka, Indie)	0 0 0	Ochrony osobiste, repelenty, tępienie kleszczy, oświata zdrowotna
Bakterie (riketsje) riketsja słowacka	0	Ukłucie kleszczy	Z(ZOO) - riketsjoza słowacka: gorączka wysypka	Kleszcze, drobne ssaki, ludzie (Europa Środkowa, Armenia)	0 0 0	Ochrony osobiste, repelenty, zwalczanie kleszczy
Bakterie (termofilne promieniowce) Saccharomonospora viridis	2	Powietrzno-pyłowe	AL. - alveolitis allergica	Zagrzane pasze (siano, ziarno kiszonki), kompost, pył	0 0 1	Szybki zbiór siana i zboża z pól, suszenie przemokniętego siana, przechowywanie pasz w niskiej temperaturze i wilgotności, ochrony osobiste (respiratory) oświata zdrowotna
Bakterie (termofilne promieniowce) Saccharapolyspora reactivugura	2	Powietrzno-pyłowe,	AL. - alveolitis allergica, główny czynnik przyczynowy „płuca rolnika”	Zagrzane pasze (siano, ziarno kiszonki), kompost, pył	0 0 1	Szybki zbiór siana i zboża z pól, suszenie przemokniętego siana, przechowywanie pasz w niskiej temperaturze i wilgotności, ochrony osobiste (respiratory) oświata zdrowotna
Bakterie (promieniowce) Streptomyces albus	2	Powietrzno-pyłowe	AL. - alveolitis allergica	Gleba, surowce roślinne (zboże, nasiona), ściółka, pył	0 0 1	Ochrony osobiste, (respiratory), redukcja zapylenia w miejscu pracy
Bakterie (promieniowce) Streptomyces spp.	0	Powietrzno-pyłowe	AL. - alveolitis allergica	Gleba, surowce roślinne (zboże, nasiona), ściółka, pył	0 0 1	Ochrony osobiste, (respiratory), redukcja zapylenia w miejscu pracy
Bakterie (termofilne promieniowce) Thermoactinomyces thalpophilus	2	Powietrzno-pyłowe	AL. - alveolitis allergica (płuco rolnika)	Zagrzane pasze (siano, ziarno, kiszonki), kompost, pył	0 0 1	Szybki zbiór siana i zboża z pól, suszenie przemokniętego siana, przechowywanie pasz w niskiej temperaturze i wilgotności, ochrony osobiste (respiratory) oświata zdrowotna
Bakterie (termofilne promieniowce) Thermoactinomyces vulgaris	2	Powietrzno-pyłowe	AL. - alveolitis allergica (płuco rolnika)	Zagrzane pasze (siano, ziarno, kiszonki), kompost, pył	0 0 1	Szybki zbiór siana i zboża z pól, suszenie przemokniętego siana, przechowywanie pasz w niskiej temperaturze i wilgotności, ochrony osobiste (respiratory) oświata zdrowotna
Bakterie (Gram-dodatnie ziarniaki, maczugowce, laseczki)	3	Powietrzno-pyłowe, powietrzno-kropelkowe	IT - reakcja zapalna w tkance płucnej	Kleszcze, zwierzęta, ludzie	0 0 1	Ochrony osobiste, redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji i systemów filtracyjnych powietrza, hermetyzacja i automatyzacja produkcji
Grzyby (sprzężniaki) Absidia ramosa	0	Powietrzno-pyłowe	Z - zygomikoza (mukormikoza) płuc, centralnego układu nerwowego, przewodu pokarmowego i innych narządów, zwykle u osób z obniżoną odpornością AL. - reakcje alergiczne układu oddechowego	Surowce roślinne, pył, gleba	0 0 1	Ochrony produktów roślinnych przed spleśnieniem, ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Alternaria alternata	0	Powietrzno-pyłowe, bezpośrednie (przez skórę)	AL. - alergiczny nieżyt nosa, astma oskrzelowa; T - wytwarza szkodliwe mikotoksyny (alternariol, altenuen, kwas tenuazonowy); Z - alternarioza: ziarniniak w skórze	Rośliny, surowce roślinne (m.in. ziarno zbóż), drewno, powietrze	0 0 1	Ochrony produktów roślinnych przed spleśnieniem, ochrony osobiste (respiratory), w czasie prac polowych i magazynach
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Arthrinium phaeospermum	0	Powietrzno-pyłowe	AL. - alergiczny nieżyt nosa, astma oskrzelowa	Rośliny, surowce roślinne)	0 0 1	Ochrony produktów roślinnych przed spleśnieniem, ochrony osobiste (respiratory), w czasie prac polowych i magazynach
Grzyby (grzyby niedoskonałe) kropidlak biały	0	Powietrzno-pyłowe	AL. - reakcje alergiczne; IT - ODTS	Surowce roślinne (zwłaszcza zboże i produkty zbożowe), pył, powietrze	0 0 1	Ochrony produktów roślinnych przed spleśnieniem, ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji
Grzyby (grzyby niedoskonałe) kropidlak maczugowaty	0	Powietrzno-pyłowe	AL. - alveolitis allergica	Surowce roślinne, mąka, gleba, pył	0 0 1	Ochrony produktów roślinnych przed spleśnieniem, ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji
Grzyby (grzyby niedoskonałe) kropidlak żółty	0	Powietrzno-pyłowe	Z - grzybica płuc; AL. - alveolitis allergica, astma oskrzelowa; T, RAK - wytwarza mikotoksyny (alfatoksyny) o działaniu toksycznym i rakotwórczym	Surowce roślinne, (zwłaszcza orzeszki ziemne, kukurydza), drewno	0 0 1	Ochrony produktów roślinnych przed spleśnieniem, ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji, dezynfekcja i sterylizacja pomieszczeń labotratoryjnych
Grzyby (grzyby niedoskonałe) kropidlak popielaty	2	Powietrzno-pyłowe, powietrzno-kropelkowe	Z - aspergiloza płuc; AL. - alveolitis allergica, astma, alergiczny nieżyt nosa; T - wytwarza mikotoksyny (fumigilina, gliotoksyna, kwas helwelowy)	Gleba, surowce roślinne, kompost, odpady, drewno bukowe	0 0 1	Ochrony produktów roślinnych przed spleśnieniem, ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji, dezynfekcja i sterylizacja pomieszczeń labotratoryjnych
Grzyby (grzyby niedoskonałe) kropidlak czarny	0	Powietrzno-pyłowe, powietrzno kropelkowe	Z - zakażenie ucha, układu oddechowego; AL. - alergia układu oddechowego (wywołana m.in. przez enzymy :fatygę, glukoamylyzę i ksylanazę); T - wytwarza toksyny (malformina C, nafto- gamma- chinony i inne)	Gleba, surowce roślinne, pył zakłady biotechnologiczne	0 0 1	Ochrony produktów roślinnych przed spleśnieniem, ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji
Grzyby (grzyby niedoskonałe) kropidlak ochrowaty	0	Powietrzno-pyłowe	T - wytwarza mikotoksyny (ochratoksyny A, B, C)	Surowce roślinne (ziarno zbóż), gleba powietrze	0 0 1	Ochrony produktów roślinnych przed spleśnieniem, ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Aspergillus terrus	0	Powietrzno-pyłowe, bezpośrednie	Z - zakażenie układu oddechowego, ucha, skóry i paznokci; AL. - alveolitis allergica; T - mikotoksyny (cytrynian, cytreowirdyna, paulina i inne)	Gleba, rośliny, surowce roślinne, powietrze	0 0 1	Ochrony produktów roślinnych przed spleśnieniem, ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Aspergillus ubrosus	0	Powietrzno-pyłowe	AL. - alveolitis allergica	Surowce roślinne, zwłaszcza siano (głównie na terenie Skandynawii)	0 0 1	Ochrony produktów roślinnych przed spleśnieniem, ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Aspergillus versicolor	0	Powietrzno-pyłowe	AL. - alveolitis allergica; T - drażniące związki drobnocząsteczkowe (VOCs)	Produkty roślinne i zwierzęce, drewno	0 0 1	Ochrony produktów roślinnych przed spleśnieniem, ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji
Grzyby (grzyby niedoskonałe) drożdżowiec skórny	3	Powietrzno-pyłowe	Z - blastomikoxs: zakażenia płuc, skóry, układu kostnego i innych nażądów	Gleba (głównie USA)	0 0 1	Ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, dezynfekcja i sterylizacja pomieszczeń labotratoryjnych
Grzyby (workowce) Chaetomium spp.	0	Powietrzno-pyłowe	AL. - alergiczny nieżyt nosa, astma atopowa	Gleba, szczątki roślinne, papier (starodruki) pył	0 0 1	Ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Chrysosporium keratinophilum	0	Bezpośrednie (kontakt ze skórą)	Z - grzybica skóry i paznokci	Gleba	0 0 1	Ochrony osobiste, opatrywanie ran i skaleczeń
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Cladophialophora bantiana	3	Bezpośrednie	Z - zakażenie skóry i narządów wewnętrznych	Rośliny, drewno	0 0 0	Ochrony osobiste, dezynfekcja i sterylizacja pomieszczeń labotratoryjnych
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Cladosporium carrionii	0	Bezpośrednie (przez uszkodzoną skórę)	Z - chromoblastomikoza: zakażenie skóry właściwej i naskórka	Gleba, szczątki roślinne (najczęściej w krajach tropikalnych)	0 0 1	Ochrony osobiste, opatrywanie ran i skaleczeń, kąpiel po pracy, oświata zdrowotna
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Clodosporium herbarum	0	Powietrzno-pyłowe	AL. - alergiczny nieżyt nosa, astma oskrzelowa	Rośliny (trawy, szczątki roślinne, gleba, powietrze)	0 0 1	Ochrony osobiste (respiratory)
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Coccidioides immitis	3	Powietrzno-pyłowe	Z - kokcydioidomikoza: zazwyczaj ostra choroba płuc; AL. - reakcje alergiczne	Gleba (Ameryka)	0 0 1	Ochrony osobiste instalowanie osłon przeciwpyłowych przy pracach ziemnych, dezynfekcja i sterylizacja pomieszczeń laboratoryjnych
Grzyby (grzyby niedoskonałe, drożdżaki) kryptokok	2	Powietrzno-pyłowe, rzadziej bezpośredni (przez skórę), pokarmowe	Z - kryptokokoza: zapalenie płuc i opon, zwykle u osób z osłabioną odpornością	Gleba, rośliny, zwierzęta, odchody ptaków (zwłaszcza gołębi), pył	0 0 1	Ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Emmonsia parva var. parva	2	Powietrzno-pyłowe, bezpośrednie (kontakt ze zwierzętami)	Z(ZOO) - adiospiromikoza	Gleba, drobne ssaki	0 0 0	Ochrony osobiste
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Emmonsia parva var. crescens	2	Powietrzno-pyłowe, bezpośrednie (kontakt ze zwierzętami)	Z(ZOO) - adiospiromikoza	Gleba, drobne ssaki	0 0 1	Ochrony osobiste
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Fansecaea kompacta	2	Bezpośrednie (przez uszkodzoną skóre)	Z - kromoblastomikoza: zakażenie skóry i tkanki podskórnej	Gleba, szczątki roślinne (najczęściej w krajach (Tropikalnych)	0 0 1	Ochrony osobiste opatrywanie ran i skaleczeń, kąpiel po pracy, oświata zdrowotna
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Fansecaea pedrosoi	2	Bezpośrednie (przez uszkodzoną skóre)	Z - kromoblastomikoza: zakażenie skóry i tkanki podskórnej	Gleba, szczątki roślinne (najczęściej w krajach (Tropikalnych)	0 0 1	Ochrony osobiste opatrywanie ran i skaleczeń, kąpiel po pracy, oświata zdrowotna
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Fusarium spp.	0	Powietrzno-pyłowe, pokarmowe	T - wytwarzają toksyczne mikotoksyny: trichoteceny (toksyna T - 2, nivalenol, dezosynivalenon, dwuacetoksyscyrpenol) oraz zearalenon	Rośliny, produkty roślinne (ziarna zbóż i inne) gleba	0 0 1	Ochrony osobiste, redukcja zapylenia, odgrzybianie pomieszczeń produkcyjnych, dezynfekcja
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Ajellomyces capsulatus	3	Powietrzno-pyłowe	Z - histoplazmoza: zakażenie płuc, rzadziej innych nażądów	Gleba, nawóz ptasi i kał nietoperzy, pierze, rozkładające się drewno (Ameryka)	0 0 1	Ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Histoplasma capsulatum var. duboisii	3	Powietrzno-pyłowe	Z - histoplazmoza: skóry, kości, węzłów limfatycznych, rzadziej układu oddechowego	Gleba, nawóz ptasi i kał nietoperzy, pierze, rozkładające się drewno (Afryka)	0 0 1	Ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Lotne związki organiczne wytwarzane przez grzyby pleśniowe	2	Powietrzno-kropelkowe, powietrzno pyłowe	T - zatrucia z objawami ogólnymi (nudności, złe samopoczucie etc.)	Substraty roślinne i zwierzęce, pomie-szczenia przemysłowe i laboratoryjne, pył, powietrze	0 0 1	Ochrony osobiste, redukcja zapylenia, odgrzybianie pomieszczeń produkcyjnych, dezynfekcja
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Madurella grisea	2	Bezpośrednie (przez uszkodzoną skórę)	Z - maduromikoza (stopa madurska): zakażenia skóry i tkanki podskórnej (najczęściej stóp) z charakterystycznym czarnym przebarwieniem	Szczątki roślinne, gleba (najczęściej Ameryka)	0 0 0	Oświata zdrowotna, ochrony osobiste (należyte obuwie)
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Madurella mycetomatis	2	Bezpośrednie (przez uszkodzoną skórę)	Z - maduromikoza (stopa madurska): zakażenia skóry i tkanki podskórnej (najczęściej stóp) z charakterystycznym czarnym przebarwieniem	Szczątki roślinne, gleba (najczęściej Afryka i Azja)	0 0 0	Oświata zdrowotna, ochrony osobiste (należyte obuwie)
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Drobnozarodnikowiec pobielany	0	Bezpośrednie	Z - zakażenie skóry (dermatofitoza); AL. - działanie alergizujące	Gleba	0 0 1	Ochrony osobiste, oświata zdrowotna
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Mikotoksyny: drobno-cząsteczkowe związki cykliczne (aflatoksyny, ochratoksyny, trichoteceny i inne)	0	Powietrzno-pyłowe, powietrzno-kropelkowe, bezpośrednie	T - mikotoksykozy, zatrucie organów wewnętrznych (głównie wątroby, płuc, nerek); RAK - działanie rakotwórcze	Substraty roślinne i zwierzęce (głownie orzeszki ziemne, kukurydza) pomie-szczenia przemysłowe i laboratoryjne, pył	0 0 1	Ochrony osobiste redukcja zapylenia, odgrzybianie pomieszczeń produkcyjnych, dezynfekcja
Grzyby (sprężniaki) Mucom spp.	0	Powietrzno-pyłowe, bezpośrednie	Z - zygomikoza (mukormikoza) płuc, centralnego układu nerkowego, przewodu pokarmowego i innych napadów, zwykle u osób z obniżoną odpornością; AL. - reakcje alergiczne układu oddechowego	Produkty roślinne i zwierzęce, gleba, pył	0 0 1	Ochrony produktów roślinnych przed spleśnieniem, ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji
Grzyby (workowce) Neotestudina rosatii	2	Bezpośrednie (przez uszkodzoną skóre)	Z - maduromikoza (stopa madurska): zakażenia skóry i tkanki podskórnej (najczęściej stóp)	Szczątki roślinne i gleba	0 0 0	Oświata zdrowotna, ochrony osobiste (należyte obuwie)
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Phialophora verrucosa	0	Bezpośrednie (przez uszkodzoną skórę)	Z - hromoblastomikoza: zakażenia skóry i tkanki podskórnej	Gleba, szczątki roślinne (najczęściej w krajach tropikalnych)	0 0 1	Ochrony osobiste opatrywanie ran i skaleczeń, kąpiel po pracy, oświata zdrowotna
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Pędzlak	0	Powietrzno- pyłowe	AL. - alveolitis allergica, astma oskrzelowa, alergiczny nieżyt nosa; T - liczne gatunki wytwarzają szkodliwe mikotoksyny: cytryninę, cytreowirydynę, kwas cyklopiazonowy, kwas sekalonowy D - (SAD), patulinę, rubratoksyny A i B, wirydiatynę	Surowce roślinne i zwierzęce, gleba, pył, powietrze, stare książki	0 0 1	Ochrony produktów roślinnych i zwierzęcych przed spleśnieniem, ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji
Grzyby (podstawczaki) Rdza źdźbłowa	0	Powietrzno- pyłowe	AL. - astma oskrzelowa, alergiczny nieżyt nosa	Pasożyt zboża	0 0 1	Ochrona upraw przez stosowanie fungicydów, ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji
Grzyby (sprzężniaki) Rhizopus spp.	0	Powietrzno- pyłowe, bezpośrednie	Z - zygomikoza (mukormikoza) płuc, centralnego układu nerkowego, przewodu pokarmowego i innych napadów, zwykle u osób z obniżoną odpornością; AL. - reakcje alergiczne układu oddechowego	Surowce roślinne i zwierzęce, gleba, pył	0 0 1	Ochrony produktów roślinnych i zwierzęcych przed spleśnieniem, ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji
Grzyby (workowce) Scedosporium apiospermum	2	Bezpośrednie (przez uszkodzoną skórę)	Z - maduromikoza (stopa madurska): zakażenia skóry i tkanki podskórnej (najczęściej stóp) rzadziej zakażenia płuc i innych narządów	Szczątki roślinne, gleba, gnojowica, ścieki, drewno	0 0 0	Oświata zdrowotna, ochrony osobiste (należyte obuwie) kąpiel po pracy
Grzyby (workowce) Scedosporium prolificans	2	Bezpośrednie (przez uszkodzoną skórę)	Z - maduromikoza (stopa madurska): zakażenia skóry i tkanki podskórnej (najczęściej stóp) rzadziej zakażenia płuc i innych narządów	Szczątki roślinne, gleba, gnojowica, ścieki, drewno	0 0 0	Oświata zdrowotna, ochrony osobiste (należyte obuwie) kąpiel po pracy
Grzyby (podstawczaki) Scopulariopsis brevicaulis	0	Powietrzno-pyłowe, bezpośrednie	AL. - alveolitia allergica, astma oskrzelowa, alergiczny nieżyt oskrzeli; Z - zakażenia skóry i paznokci	Gleba, produkty roślinne (ziarno zbóż, tytoń), produkty zwierzęce, owoce, nawóz, produkty mleczne, wnętrze domów, pył	0 0 1	Ochrony produktów roślinnych i zwierzęcych przed spleśnieniem, ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Sporothrix schenckii	2	Bezpośrednie (przez uszkodzoną skórę), powietrzno-pyłowe,	Z - sporotrychoza: przewlekła choroba naczyń i węzłów chłonnych, skóry i tkanki podskórnej, płuc, błon śluzowych, kości i innych narządów	Gleba, rośliny (często torfowce), rozkładające się surowce roślinne, drewno	0 0 1	Ochrony produktów roślinnych i zwierzęcych przed spleśnieniem, ochrony osobiste, opatrywanie ran i skaleczeń, odgrzybianie stempli w kopalniach, oświata zdrowotna
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Stachybotrys chartarum	0	Powietrzno-pyłowe	T - wytwarza silne mikotoksyny (stachybotriotoksyna i inne)	Gleba, surowce roślinne, papier, tekstylia	0 0 1	Ochrony produktów roślinnych i zwierzęcych przed spleśnieniem, ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji
Grzyby (podstawczaki) Śnieć zbożowa	0	Powietrzno-pyłowe	AL. - astma oskrzelowa, alergiczny nieżyt nosa,	Pasożyt zboża	0 0 1	Ochrona upraw przez stosowanie fungicydów, ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji
Grzyby (grzyby niedoskonałe) Trichoderma viride	0	Powietrzno- pyłowe	AL. - alveolitis allergica, inne choroby układu oddechowego	Gleba, ściółka, drewno	0 0 0	Ochrony drewna i innych produktów przed spleśnieniem, ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji
Grzyby (podstawczaki) Głownie	0	Powietrzno- pyłowe	AL. - astma oskrzelowa, alveolitis allergica, alergiczny nieżyt nosa	Pasożyt zboża	0 0 1	Ochrona upraw przez stosowanie fungicydów, ochrony osobiste (respiratory), redukcja zapylenia, doskonalenie wentylacji
Pasożyty (robaki, nicienie) tęgoryjec brazylijski	0	Bezpośrednie (wniknięcie larw przez skórę)	Z - ankylostomoza brazylijska (pełzająca wysypka): zapalenie skóry i i tkanki podskórnej (spowodowane przez larwy wędrujące)	Psy, koty, gleba (głównie pas subtropikalny)	0 0 1	Ochrony osobiste, oświata zdrowotna
Pasożyty (robaki, nicienie) tęgoryjec dwunastnicy	2	Bezpośrednie (wnikanie larw filariodalnych przez skórę)	Z - ankylostomoza (choroba tunelowa): anemia biegunki; zapalenie płuc (spowodowane przez larwy wędrujące)	Gleba, ludzie (głównie w klimacie tropikalnym i subtro-pikalnym	0 0 1	Ochrony osobiste (odpowiednie obuwie), sanitarne odprowadzanie odchodów ludzkich, dezynfekcja gleby i wody, oświata zdrowotna
Pasożyty (pierwotniaki, zarodnikowce) Babusia divergens	2	Ukłucie kleszczy	Z(ZOO) - babesioza: niedokrwistość hemolityczna, żółtaczka, niewydolność nerek	Gryzonie, bydło, kleszcze (zwłaszcza ixodes ricinus)	0 0 0	Ochrony osobiste, repelenty, tępienie kleszczy i gryzoni, oświata zdrowotna
Pasożyty (pierwotniaki, zarodnikowce) Babusia microti	2	Ukłucie kleszczy	Z(ZOO) - babesioza: niedokrwistość hemolityczna, żółtaczka, niewydolność nerek	Gryzonie, kleszcze (zwłaszcza ixodes dammini)	0 0 0	Ochrony osobiste, repelenty, tępienie kleszczy i gryzoni, oświata zdrowotna
Pasożyty (robaki, tasiemce)Tasiemiec szczurzy	2	Pokarmowe (przypadkowe połknięcie zakażonego owada)	Z(ZOO) - tasiemczyca jelita cienkiego	Gryzonie (szczury, myszy), owady żerujące na sianie zbóż, ludzie	0 0 0	Deratyzacja, zwalczanie owadów pasożytujących na zbożu, przestrzeganie zasad higieny
Pasożyty (robaki, tasiemce) Tasiemiec karłowaty	2	Pokarmowo-wodne (przypadkowe połknięcie zakażonego owada)	Z(ZOO) - tasiemczyca jelita cienkiego	Gryzonie, psy, owady (pchły, owady żerujące na zbożu), woda ścieki	0 0 0	Gotowanie i odkażanie wody pitnej, mycie i gotowanie produktów spożywczych, zwalczanie gryzoni, pcheł i owadów pasożytujących na zbożu, oświata zdrowotna
Pasożyty (robaki, nicienie) Negator ameri canus	2	Bezpośrednie (wnikanie larw filarioidalnych przez skórę)	Z - ankylostomoza (choroba tunelowa): anemia, biegunki; zapalenie płuc (spowodowane przez larwy wędrujące)	Gleba, ludzie (głównie w klimacie tropikalnym i subtropikalnym)	0 0 1	Ochrony osobiste (odpowiednie obuwie), sanitarne odprowadzanie odchodów ludzkich, dezynfekcja gleby i wody, oświata zdrowotna
Pasożyty (robaki, nicienie) Węgorek jelitowy	2	Bezpośrednie (wnikanie larw filarioidalnych przez skórę	Z - węgorczyca: zapalenie jelit, zapalenie płuc, biegunki, rzadziej zapalenie opon	Gleba, zwierzęta (psy), ludzie	0 0 0	Ochrony osobiste (odpowiednie obuwie), sanitarne odprowadzanie odchodów ludzkich, dezynfekcja gleby i wody, oświata zdrowotna
Pasożyty (robaki, nicienie) Strongyloides spp.	2	Bezpośrednie (wnikanie larw filarioidalnych przez skórę	Z - węgorczyca: zapalenie jelit, zapalenie płuc, biegunki, rzadziej zapalenie opon	Gleba, zwierzęta, ludzie	0 0 0	Ochrony osobiste (odpowiednie obuwie), sanitarne odprowadzanie odchodów ludzkich, dezynfekcja gleby i wody, oświata zdrowotna
Rośliny (nasienne) „Konnyaku” („mayko”)	0	Powietrzno- pyłowe (wdychanie sproszkowanych bulw konnyaku)	AL. - astma oskrzelowa	Uprawy, pomieszczenia przetwórcze (głównie Japonia)	0 0 1	Ochrony osobiste, redukcja zapylenia
Rośliny (nasienne, pospolite warzywa z różnych rodzin) Papryka	0	Powietrzno- pyłowe (wdychanie pyłu ze sproszkowanej papryki zawierającego toksyczne alkaloid-kapsaicynę), bezpośrednie (kontakt ze skórą)	T, AL. - objawy ogólne w wyniku zatrucia, zapalenie skóry	Uprawy, pomieszczenia przetwórcze	0 0 1	Ochrony osobiste, redukcja zapylenia
Rośliny (nasienne) drzewko kawowe	0	Powietrzno- pyłowe (wdychanie pyłu ze sproszkowanego ziaren kawy)	AL. - astma oskrzelowa, alveolitis allergica	Plantacje, przemysł przetwórczy	0 0 1	Ochrony osobiste, redukcja zapylenia, poprawa wentylacji, hermetyzacja procesu produkcyjnego
Rośliny (nasienne) Gryka	0	Powietrzno- pyłowe (wdychanie pyłu z gryki), bezpośrednie (kontakt z ziarnem gryki)	AL. - alergiczny nieżyt nosa, astma oskrzelowa, alergiczne zapalenie spojówek i skóry; T - fotodermatoza: zapalenie skóry	Uprawy, magazyny, pomieszczenia przemysłowe	0 0 1	Ochrony osobiste, redukcja zapylenia, poprawa wentylacji, hermetyzacja procesu produkcyjnego
Rośliny (nasienne) słonecznik	0	Powietrzno-pyłowe, bezpośrednie (kontakt ze skórą)	AL. - alergiczny nieżyt nosa, astma oskrzelowa, alergiczne zapalenie spojówek i skóry	Plantacje, ogrody, zakłady przetwórcze	0 0 1	Ochrony osobiste
Rośliny (nasienne, baldachowate) Barszcz Sosnowskiego	0	Bezpośrednie (kontakt ze skórą)	T,AL. - zapalenie skóry (fotodermatoza)	Biotopy naturalne, głównie łąki nadrzeczne	0 0 1	Ochrony osobiste (zwłaszcza przy pracy na słońcu)
Rośliny (nasienne) Hibiskus esculentus	0	Powietrzno-pyłowe, bezpośrednie (kontakt ze skórą)	AL. - alergiczny nieżyt nosa, astma oskrzelowa, alergiczne zapalenie spojówek i skóry	Plantacje, zakłady przetwórcze	0 0 1	Ochrony osobiste
Rośliny (nasienne) Chmiel	0	Bezpośrednie (kontakt skóry z szyszkami chmielu), powietrzno pyłowe, powietrzno kropelkowe (wdychanie pyłu i lotnych olejków z szyszek chmielu)	AL. - zapalenie skóry, reakcje alergiczne układu oddechowego	Uprawy, magazyny, pomieszczenia przemysłowe	0 0 1	Ochrony osobiste, redukcja zapylenia, poprawa wentylacji, hermetyzacja procesu produkcyjnego
Rośliny (nasienne) Tytoń	0	Powietrzno-pyłowe (wdychanie pyłu z tytoniu zawierającego toksyczne alkaloid - nikotynę), bezpośrednie (kontak zielonych liści tytoniu ze skórą)	Z - zatrucie ogólne, zapalenie skóry	Plantacje, magazyny, zakłady przetwórcze	0 0 1	Ochrony osobiste, redukcja zapylenia, poprawa wentylacji, hermetyzacja procesu produkcyjnego
Rośliny (nasienne, trawy) Ryż	0	Powietrzno-pyłowe (wdychanie pyłu z ziaren ryżu)	AL. -astma oskrzelowa	Uprawy, magazyny, zakłady przetwórcze	0 0 1	Ochrony osobiste, redukcja zapylenia, poprawa wentylacji
Rośliny (nasienne) Mak	0	Powietrzno-pyłowe (wdychanie pyłu z maku zawierającego toksyczne alkoidy)	T - zatrucia ogólne; AL. - astma oskrzelowa	Uprawy, zakłady przetwórcze	0 0 1	Ochrony osobiste, redukcja zapylenia, poprawa wentylacji, hermetyzacja procesu produkcyjnego
Rośliny (nasienne, pospolite warzywa z różnych rodzin) pasternak	0	Bezpośrednie (kontakt ze skórą)	AL. - wyprysk kontaktowy	Ogrody, szklarnie, sprzedaż gastronomia	0 0 1	Ochrony osobiste
Rośliny (nasienne) pył zbożowy (z pszenicy, żyta, owsa, jęczmienia, kukurydzy, i innych gatunków)	0	Powietrzno-pyłowe	AL., IT - alergiczny nieżyt nosa, astma oskrzelowa, zapalenie skóry, zapalenie spojówek (głównie wywołane przez pył z jęczmienia) syndrom toksyczny wywołany pyłem organicznym	Uprawy, magazyny, zakłady przetwórcze	0 0 1	Ochrony osobiste, redukcja zapylenia i poprawa wentylacji w spichrzach, magazynach i młynach zbożowych, hermetyzacja procesu produkcyjnego
Rośliny (nasienne) pył z ziół (z szałwi, dziurawca, mięty, pokrzywy i innych gatunków	0	Powietrzno- pyłowe	AL., IT - alergiczny nieżyt nosa, astma oskrzelowa, zapalenie skóry, zapalenie spojówek, syndrom toksyczny wywołany pyłem organicznym	Uprawy, magazyny, zakłady przetwórcze	0 0 1	Ochrony osobiste, redukcja zapylenia i poprawa wentylacji w zakładach przemysłu zielarskiego, hermetyzacja i automatyzacja procesu produkcyjnego
Rośliny (nasienne) pył z bawełny, lnu konopi	0	Powietrzno- pyłowe	IT, AL. - bisynoza (bawełnica), alergiczny nieżyt nosa, astma oskrzelowa, zapalenie skóry i spojówek	Uprawy, magazyny, zakłady przetwórcze	0 0 1	Ochrony osobiste, redukcja zapylenia i poprawa wentylacji w zakładach przemysłu włókienniczego, hermetyzacja i automatyzacja procesu produkcyjnego
Rośliny (nasienne) Pyłki kwiatowe różnych gatunków roślin, zwłaszcza żyta, pospolitych traw łąkowych, drzew okrytoza-lążkowych, warzyw i chwastów dwuliściennych	0	Powietrzno- pyłowe, bezpośrednie	AL. - pyłkowina (sezonowy, alergiczny nieżyt nosa), wyprysk powietrzno-pochodny (airborne dermatitis), zapalenie spojówek, astma oskrzelowa	Powietrze przestrzeni otwartej, szklarnie - w okresie kwitnienia roślin	0 0 1	Ochrony osobiste, należyta wentylacja w szklarniach, profilaktyczne zażywanie leków w okresie sianokosów
Rośliny (nasienne, rutowate) Ruta zwyczajna	0	Bezpośrednie (kontakt ze skórą)	T,AL. - zapalenie skóry (fotodermatoza)	Plantacje, zakłady przetwórcze	0 0 1	Ochrony osobiste (zwłaszcza przy pracy w słońcu)
Rośliny (nasienne, pospolite warzywa z różnych rodzin) ziemniak	0	Bezpośrednie (kontakt ze skórą), powietrzne kropelkowe (wdychanie cząstek ziemniaka w zakładach przetwórczych)	AL. - wyprysk kontaktowy, reakcje alergiczne układu oddechowego	Uprawy, zakłady przetwórcze	0 0 1	Ochrony osobiste, hermetyzacja procesu produkcyjnego
Rośliny (nasienne, trawy) trawa esparto	0	Powietrzno-pyłowe, (wdychanie pyłu z trawy esparto)	AL. - alveolitia allergica (stypatoza)	Gleba, produkty roślinne (ziarno zbóż, tytoń), produkty zwierzęce, owoce, nawóz, produkty mleczne, wnętrze domów, pył	0 0 1	Ochrony osobiste, redukcja zapylenia
Rośliny (nasienne) sumak jadowity	0	Bezpośrednie (kontakt ze skórą)	T, AL. - zapalenie skóry, reakcje ogólne	Pola, łąki, lasy - głównie Ameryka Północna	0 0 1	Ochrony osobiste, oświata zdrowotna
Rośliny (nasienne, oleiste/ pastewne) rzepak	0	Powietrzno-pyłowe, (wdychanie pyłu z nasion rzepaku i mąki rzepakowej)	AL. - astma oskrzelowa, alergiczny nieżyt nosa, pokrzywka	Uprawy, pomieszczenia przetwórcze	0 0 1	Ochrony osobiste, redukcja zapylenia, poprawa wentylacji
Rośliny (nasienne, pastewne) łubin	0	Powietrzno-pyłowe, (wdychanie pyłu z nasion łubinu i maki z nasion	AL. - astma oskrzelowa	Uprawy, magazyny, pomieszczenia przemysłowe	0 0 1	Ochrony osobiste, redukcja zapylenia, poprawa wentylacji
Rośliny (nasienne) biedrzeniec anyż	0	Powietrzno-pyłowe, (wdychanie pyłu z nasion anyżu)	AL. - astma oskrzelowa	Uprawy, pomieszczenia przemysłowe, magazyny	0 0 1	Ochrony osobiste, redukcja zapylenia, poprawa wentylacji
Rośliny (nasienne) tymianek pospolity	0	Powietrzno-pyłowe, (wdychanie pyłu z ziela) powietrzno-kropelkowe (wdychanie olejku zawierającego tymol), bezpośrednie (kontakt skóry z zielem lub olejkiem)	AL. -astma oskrzelowa, alergiczne zapalenie spojówek, alergiczny nieżyt nosa, wyprysk kontaktowy	Uprawy, pomieszczenia przemysłowe, magazyny	0 0 1	Ochrony osobiste, redukcja zapylenia, poprawa wentylacji
Zwierzęta (stawonogi, roztocze) rozkruszek mączny	0	Powietrzno-pyłowe, (wdychanie wydalin i cząstek ciała roztoczy)	AL. - alergiczny nieżyt nosa, astma oskrzelowa, alergiczne zapalenie spojówek i skóry (świat magazynierów)	Zmagazy-nowane produkty spożywcze (mąka, ziarno, zbóż, nasiona, zioła, sery)	0 0 1	Przechowywanie produktów spożywczych w pomieszczeniach suchych i czystych z dobrą wentylacją, zwalczanie rozkruszków środkami chemicznymi i fizycznymi
Zwierzęta (stawonogi, muchówki) ochotkowate	0	Powietrzno-pyłowe (wdychanie wydalin i cząstek ciała larw i postaci dojrzałych muchówek)	AL. - alergiczny nieżyt nosa, astma oskrzelowa, alergiczne zapalenie spojówek i skóry	Woda, w sąsiedztwie zbiorników wodnych	0 0 1	Ochrony osobiste, repelenty
Zwierzęta (stawonogi, muchówki) komary	0	Ukłucie komarów	T - reakcja zapalna skóry; WEK - wektory licznych chorobotwórczych wirusów, pierwotniaków i robaków, zwłaszcza w strefie tropikalnej i subtropikalnej	W sąsiedztwie zbiorników wodnych	0 0 0	Ochrony osobiste, repelenty, moskitiery, tępienie komarów, osuszanie mokradeł
Zwierzęta (stawonogi, chrząszcze) skórnikowate	0	Powietrzno- pyłowe (wdychanie włosków chrząszcza)	AL. - astma oskrzelowa, alergiczny nieżyt nosa, zapalenie spojówek i skóry	Produkty spożywcze (zboże i inne), skóry, wełna	0 0 1	Zwalczanie skórnikowatych - szkodników różnych surowców roślinnych i zwierzęcych, ochrony osobiste, oświata zdrowotna
Zwierzęta (stawonogi, motyle) mklik mączny	0	Powietrzno- pyłowe (wdychanie wydalin, nici i cząstek ciała gąsienic mklików)	AL. - astma oskrzelowa, alergiczny nieżyt nosa, zapalenie spojówek i skóry	Mąka, produkty mączne	0 0 1	Zwalczanie mklików - szkodników mąki, ochrony osobiste, oświata zdrowotna
Zwierzęta (stawonogi, roztocze) roztoczek domowy	0	Powietrzno- pyłowe (wdychanie wydalin i cząstek ciała roztoczy)	AL. - alergiczny nieżyt nosa, astma oskrzelowa, zapalenie spojówek i skóry	Gruboziarniste produkty roślinne (zboże, zioła, nasiona, suszone owoce, siano, meble, materace)	0 0 1	Przechowywanie produktów spożywczych w pomieszczeniach suchych i czystych z dobrą wentylacją, zwalczanie roztoczków środkami chemicznymi i fizycznymi, ochrony osobiste
Zwierzęta (stawonogi, pająki) karakurt	0	Wprowadzenie jadu przez ukąszenie	T - arameizm (latrodektyzm): objawy miejscowe (martwica skóry) i ogólne (skurcze mięśni, nudności, dreszcze, potliwość, czasem porażenia i drgawki), niekiedy z ciężkimi następstwami	Pola uprawne, ugory, stepy, pustynie (Europa, Afryka, Azja)	0 0 1	Ochrony osobiste, posiadanie w pogotowiu surowic przeciwjadowych, mechanizacja prac rolnych
Zwierzęta (stawonogi, roztocze) roztoczek owłosiony	0	Powietrzno- pyłowe (wdychanie wydalin i cząstek ciała roztoczy)	AL. - alergiczny nieżyt nosa, astma oskrzelowa, zapalenie spojówek i skóry	Gruboziarniste produkty roślinne (zboże, zioła, nasiona, suszone owoce)	0 0 1	Przechowywanie produktów spożywczych w pomieszczeniach suchych i czystych z dobrą wentylacją, zwalczanie roztoczków środkami chemicznymi i fizycznymi, ochrony osobiste
Zwierzęta (stawonogi, roztocze) Leptotrombidium akamushi	0	Ukłucie larw roztoczy	T - trombikuloza: reakcje zapalenia skóry; WEK - wektor Orientia (Rickettsia) tsutsugamusi	Pola uprawne, głównie w sąsiedztwie wielkich rzek (Japonia, Filipiny, Archipelag Malajski)	0 0 1	Zwalczanie roztoczy, repelenty, ochrony osobiste, edukacja zdrowotna
Zwierzęta (stawonogi, roztocze) swędzik jesienny	0	Ukłucie larw swędzika	T - zapalenie skóry z rumienieniem, silny swiąd	Roślinność otwartych przestrzeni, uprawy rolne	0 0 1	Zwalczanie larw na terenie, repelenty, ochrony osobiste
Zwierzęta (stawonogi, chrząszcze) Paederus	0	Powietrzno- pyłowe (wdychanie parzących wydalin i cząstek ciała chrząszczy)	T - zapalenie skóry i śluzówek	Otwarte przestrzenie, uprawy rolne	0 0 1	Ochrony osobiste, repelenty
Zwierzęta (stawonogi, roztocze) Pyemotes tritici	0	Ukłucie roztoczy	T - zapalenie skóry w postaci swędzącej wysypki pęcherzykowatej, objawy ogólne (gorączka, bóle stawów i mięśni, brak apetytu)	Pasożyt larw wołków zbożowych i innych owadów żerujących na zmagazyno-wanym zbożu i mące	0 0 1	Zwalczanie szkodników magazynowych, ochrony osobiste
Zwierzęta (stawonogi, roztocze) Pyemotes ventricocus	0	Ukłucie roztoczy	T - zapalenie skóry w postaci swędzącej wysypki pęcherzykowatej, objawy ogólne (gorączka, bóle stawów i mięśni, brak apetytu)	Pasożyt larw wołków zbożowych i innych owadów żerujących na zmagazyno-wanym zbożu i mące	0 0 1	Zwalczanie szkodników magazynowych, ochrony osobiste
Zwierzęta (stawonogi, muchówki) meszki	0	Ukłucie meszek	T - silne reakcje zapalne skóry w miejscu ukłucia, reakcje ogólne (gorączka); WEK - wektory chorobotwórczych nicieni powodujących onchocerkozę (Afryka)	Otwarte przestrzenie, najczęściej w pobliżu wód	0 0 1	Zwalczanie larw meszek w wodzie repelenty, moskitiery, ochrony osobiste, edukacja zdrowotna
Zwierzęta (stawonogi, chrząszcze) wołek zbożowy	0	Powietrzno-pyłowe (wdychanie kału wołków)	AL. - astma oskrzelowa	Zmagazyno-wane zboże	0 0 1	Przechowywanie produktów spożywczych w pomieszczeniach suchych i czystych z dobrą wentylacją, zwalczanie wołków środkami chemicznymi, ochrony osobiste
Zwierzęta (stawonogi, roztocze) przędziorek Chmielowiec	0	Powietrzno-pyłowe (wdychanie wydalin i cząstek ciała roztoczy), bezpośrednie (kontakt ze skórą)	AL. -alergiczny nieżyt nosa, zapalenie spojówek i skóry (pokrzywka)	Żeruje na różnych gatunkach roślin zielnych, krzewów i drzew (uprawy, sady, szklarnie)	0 0 0	Zwalczanie biologiczne i chemiczne przędziorków - szkodników upraw i sadów, dezynfekcja, ochrony osobiste
Zwierzęta (stawonogi, roztocze) rozkruszek drobny	0	Powietrzno-pyłowe (wdychanie wydalin i cząstek ciała roztoczy)	AL. -alergiczny nieżyt nosa, astma oskrzelowa, alergiczne zapalenie spojówek i skóry	Produkty spożywcze (zboże, zioła, nasiona, owoce, sery), pieczarkarnie, kopalnie, muzea przyrodnicze, gleba, ściółka	0 0 1	Przechowywanie produktów spożywczych w pomieszczeniach suchych i czystych z dobrą wentylacją, zwalczanie rozkruszków środkami chemicznymi i fizycznymi, dezynfekcja, ochrony osobiste
Zwierzęta (stawonogi, chrząszcze) trojszyk ulec	0	Powietrzno-pyłowe (wdychanie drobnych cząstek ciała i wydalin), bezpośrednie (kontakt ze skórą)	AL. - astma oskrzelowa, alergiczny nieżyt nosa, alergiczne zapalenie spojówek, pokrzywka	Zmagazyno-wane zboże, mąka	0 0 1	Zwalczanie chrząszczy, ochrony osobiste, przechowywanie produktów spożywczych w pomieszczeniach suchych i czystych z dobrą wentylacją
Bakterie (warunkowo beztlenowe pałeczki Gram- ujemne) Salmonella choleraesuis var. Arizonae	2	Pokarmowo-wodne, rzadko powietrzno-kropelkowe	Z(ZOO) - salmonelloza (zapalenie żołądka i jelit, zatrucia pokarmowe)	Woda, gleba, ścieki, produkty roślinne, zwierzęce, zwierzęta	0 0 0	Ochrony osobiste, dezynfekcja, sterylizacja, asymilacja ścieków przeznaczonych dla rolnictwa, instalacja osłon zabezpieczających w oczyszczalniach ścieków, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, kontrola produktów żywnościowych, oświata zdrowotna
Bakterie (warunkowo beztlenowe pałeczki Gram- ujemne) Salmonella choleraesuis var. Enteritidis	2	Pokarmowo-wodne, rzadko powietrzno-kropelkowe	Z(ZOO) - salmonelloza (zapalenie żołądka i jelit, zatrucia pokarmowe)	Woda, gleba, ścieki, produkty roślinne, zwierzęce, zwierzęta	0 0 0	Ochrony osobiste, dezynfekcja, sterylizacja, asymilacja ścieków przeznaczonych dla rolnictwa, instalacja osłon zabezpieczających w oczyszczalniach ścieków, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, kontrola produktów żywnościowych, oświata zdrowotna
Bakterie (warunkowo beztlenowe pałeczki Gram- ujemne) pałeczka duru mysiego	2	Pokarmowo-wodne, rzadko powietrzno-kropelkowe	Z(ZOO) - salmonelloza (zapalenie żołądka i jelit, zatrucia pokarmowe)	Woda, gleba, ścieki, produkty roślinne, zwierzęce, zwierzęta	0 0 0	Ochrony osobiste, dezynfekcja, sterylizacja, asymilacja ścieków przeznaczonych dla rolnictwa, instalacja osłon zabezpieczających w oczyszczalniach ścieków, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, kontrola produktów żywnościowych, oświata zdrowotna
Bakterie (warunkowo beztlenowe pałeczki Gram- ujemne) pałeczka duru rzekomego (paraduru) B i C	2	Pokarmowo-wodne, rzadko powietrzno-kropelkowe	Z - dur rzekomy (paradur) typu A, B i C	Woda, gleba, ścieki, produkty roślinne, zwierzęce, ludzie	1 0 0	Ochrony osobiste, dezynfekcja, sterylizacja, asymilacja ścieków przeznaczonych dla rolnictwa, instalacja osłon zabezpieczających w oczyszczalniach ścieków, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, kontrola produktów żywnościowych, oświata zdrowotna
Bakterie (warunkowo beztlenowe pałeczki Gram- ujemne) pałeczka duru brzusznego	3	Pokarmowo-wodne, rzadko powietrzno-kropelkowe	Z - dur brzuszny	Woda, gleba, ścieki, produkty roślinne, zwierzęce, ludzie	0 0 1	Sczepienia ochronne, ochrony osobiste, dezynfekcja, sterylizacja, asymilacja ścieków przeznaczonych dla rolnictwa, instalacja osłon zabezpieczających w oczyszczalniach ścieków, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, kontrola produktów żywnościowych, oświata zdrowotna
Bakterie (warunkowo beztlenowe pałeczki Gram- ujemne) serotypy	2	Pokarmowo-wodne, rzadko powietrzno-kropelkowe	Z(ZOO) - salmonelloza (zapalenie żołądka i jelit, zatrucia pokarmowe	Woda, gleba, ścieki, produkty roślinne, zwierzęce, zwierzęta	0 0 1	Ochrony osobiste, dezynfekcja, sterylizacja, asymilacja ścieków przeznaczonych dla rolnictwa, instalacja osłon zabezpieczających w oczyszczalniach ścieków, przestrzeganie zasad czystości i higieny w miejscu pracy, kontrola produktów żywnościowych, oświata zdrowotna

L e g e n d a

(rodzaj czynnika biolog.):

(w) - wirusy

(b) - bakterie

(g) - grzyby

(grupa zagrożenia):

** Czynniki biologiczne zakwalifikowane do grupy 3 zagrożenia mogące stanowić ograniczone ryzyko zakażenia dla pracowników, gdyż nie są zazwyczaj zakaźne drogą powietrzną

Grupa zagrożenia wg MZ* - grupa zagrożenia wg klasyfikacji rozporządzenia Ministra Zdrowia (w skali 2-4)

Szczepionka, Przechowywanie, Szkodliwość zawodowa*

*Szczepionka - informacja na temat dostępności skutecznej szczepionki (1=tak. 0=nie)

*Przechowywanie - informacja na temat konieczności przechowywania akt zdrowotnych narażonego pracownika przez okres dłuższy niż 10 lat od ostatniej ekspozycji (1=tak, 0-nie)

* Zagrożenie zawodowe - informacja, czy piśmiennictwo naukowe opisuje dany czynnik jako zagrożenie zawodowe (1=tak, 0=nie)

Lista osób zapoznanych z czynnikami biologicznymi występującymi

na stanowiskach pracy.

1. ……………………………………………………………………………………………………………..

2. ……………………………………………………………………………………………………………..

3. ……………………………………………………………………………………………………………..

4. ……………………………………………………………………………………………………………..

5. ……………………………………………………………………………………………………………..

6. ……………………………………………………………………………………………………………..

7. ……………………………………………………………………………………………………………..

8. ……………………………………………………………………………………………………………..

9. ……………………………………………………………………………………………………………..

10……………………………………………………………………………………………………………..

11……………………………………………………………………………………………………………..

12………………………………………………………………………………………………………….....

13……………………………………………………………………………………………………………..

14……………………………………………………………………………………………………………..

15……………………………………………………………………………………………………………..

16……………………………………………………………………………………………………………..

17……………………………………………………………………………………………………………..

18……………………………………………………………………………………………………………..

19………………………………………………………………………………………………....................

20……………………………………………………………………………………………………………..

21……………………………………………………………………………………………………………..

22……………………………………………………………………………………………………………..

23……………………………………………………………………………………………………………..

24……………………………………………………………………………………………………………..

25……………………………………………………………………………………………………………..

26……………………………………………………………………………………………………………..

27……………………………………………………………………………………………………………..

28……………………………………………………………………………………………………………..

29……………………………………………………………………………………………………………..

30……………………………………………………………………………………………………………..

31……………………………………………………………………………………………………………..

32……………………………………………………………………………………………………………..

33……………………………………………………………………………………………………………..

34………………………………………………………………………………………………………….....

35……………………………………………………………………………………………………………..

36……………………………………………………………………………………………………………..

37……………………………………………………………………………………………………………..

38……………………………………………………………………………………………………………..

39……………………………………………………………………………………………………………..

40……………………………………………………………………………………………………………..

41………………………………………………………………………………………………....................

42……………………………………………………………………………………………………………..

43……………………………………………………………………………………………………………..

44……………………………………………………………………………………………………………..

45……………………………………………………………………………………………………………..

46……………………………………………………………………………………………………………..

47……………………………………………………………………………………………………………..

48……………………………………………………………………………………………………………..

49……………………………………………………………………………………………………………..

50……………………………………………………………………………………………………………..

51……………………………………………………………………………………………………………..

52……………………………………………………………………………………………………………..

53……………………………………………………………………………………………………………..

54……………………………………………………………………………………………………………..

55……………………………………………………………………………………………………………..

56……………………………………………………………………………………………………………..

57……………………………………………………………………………………………………………..

58……………………………………………………………………………………………………………..

59………………………………………………………………………………………………………….....

60……………………………………………………………………………………………………………..

61……………………………………………………………………………………………………………..

62……………………………………………………………………………………………………………..

63……………………………………………………………………………………………………………..

64……………………………………………………………………………………………………………..

65……………………………………………………………………………………………………………..

66………………………………………………………………………………………………....................

67……………………………………………………………………………………………………………..

68……………………………………………………………………………………………………………..

69……………………………………………………………………………………………………………..

70……………………………………………………………………………………………………………..

71……………………………………………………………………………………………………………..

72……………………………………………………………………………………………………………..

---