CZĘŚĆ TEORETYCZNA
Prawo Stefana-Boltzmana
Zgodnie z tym prawem całkowita emisja energetyczna promieniowania ciała doskonale czarnego, Ec zmienia się z temperaturą zgodnie z zależnością
Ec = k · T4
gdzie k = 5.67*10-8 W/m-² jest stałą Boltzmana
Dla różnych innych substancji całkowitą emisję energetyczną promieniowania można zapisać w postaci
Ec = e· k · T4
gdzie e jest wielkością zależną od rodzaju substancji i temperatury.
Prawo Plancka
Założył on, że wypromieniowanie energii odbywa się w sposób nieciągły, kwantami o energii hυ.
R hc²/5 [ exp(hc/kλT)-1]-1
gdzie h = 6.62·10-34 J·s jest stałą Plancka
Ciałem doskonale czarnym nazywamy ciało, które w pełni pochłania całe padające na nie promieniowanie, niezależnie od jego kierunku padania i niczego nie odbija, ani nie przepuszcza. Modelem ciała doskonale czarnego może być prawie zamknięta wnęka z niewielkim otworem. Padające do środka wnęki przez otwór 0 światło ulega wielokrotnemu odbiciu od ścianek. Wtedy energia padającego światła jest całkowicie pochłonięta przez ścianki wnęki, niezależnie od tego, z jakiego materiału wykonano ścianki.
Celem naszego ćwiczenia jest wyznaczenie wykładnika potęgi temperatury w przypadku, gdy źródłem promieniowania jest żarówka włączona do obwodu prądu zmiennego. Miarą całkowitej emisji energetycznej żarówki Ec jest wtedy moc P = U·I wydzielająca się na oporze włókna żarówki.
CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Lp. |
U[V] |
I [A] |
P= U·I [W] |
RT= U/I [Ω] |
Ro [Ω] |
RT/Ro |
T [K] |
1. |
70 |
0.19 |
13.3 |
368.4 |
60 |
6.140 |
1260 |
2. |
80 |
0.20 |
16 |
400 |
60 |
6.666 |
1350 |
3. |
90 |
0.21 |
18.9 |
428.5 |
60 |
7.142 |
1420 |
4. |
100 |
0.22 |
22 |
454.5 |
60 |
7.575 |
1520 |
5. |
115 |
0.24 |
27.6 |
479.2 |
60 |
7.986 |
1580 |
6. |
130 |
0.26 |
33.8 |
500 |
60 |
8.333 |
1650 |
7. |
150 |
0.28 |
42 |
535.7 |
60 |
8.928 |
1740 |
8. |
170 |
0.30 |
51 |
566.6 |
60 |
9.443 |
1820 |
9. |
185 |
0.31 |
57.4 |
596.7 |
60 |
9.945 |
1880 |
10. |
200 |
0.32 |
64 |
625 |
60 |
10.416 |
1960 |
Obliczam
P= U·I RT= U/I
P= 70 · 0.19 = 13.3 [W] RT= 70 / 0.19 = 368.4 [Ω]
P= 80 · 0.20 = 16 [W] RT= 80 / 0.20 = 400 [Ω]
P= 90 · 0.21 = 18.9 [W] RT= 90 / 0.21 = 428.5 [Ω]
P= 100 · 0.22 = 22 [W] RT= 100/ 0.22 = 454.5 [Ω]
P= 115 · 0.24 = 27.6 [W] RT= 115/ 0.24 = 479.2 [Ω]
P= 130 · 0.26 = 33.8 [W] RT= 130/ 0.26 = 500 [Ω]
P= 150 · 0.28 = 42 [W] RT= 150/ 0.28 = 535.7 [Ω]
P= 170 · 0.30 = 51 [W] RT= 170/ 0.30 = 566.6 [Ω]
P= 185 · 0.31 = 57.4 [W] RT= 185/ 0.31 = 596.7 [Ω]
P= 200 · 0.32 = 64 [W] RT= 200/ 0.32 = 625 [Ω]
RT / Ro
368.4/60 = 6.140
400 / 60 = 6.666
428.5/60 = 7.142
454.5/60 = 7.575
479.2/60 = 7.986
500 / 60 = 8.333
535.7/60 = 8.928
566.6/60 = 9.443
596.7/60 = 9.945
625 / 60 = 10.416
Wykres1
Sporządzam wzorcowy wykres zależności oporu względnego włókna wolframowego RT / Ro od temperatury na podstawie wartości podanych w poniższej tabeli.
T[K} |
293 |
1500 |
3000 |
3510 |
RT / Ro |
1 |
7.514 |
17.950 |
21.420 |
Wykres2
lp. |
ln T |
ln P |
1. |
7,14 |
2,58 |
2. |
7,20 |
2,77 |
3. |
7,25 |
2,94 |
4. |
7,32 |
3,19 |
5. |
7,36 |
3,32 |
6. |
7,40 |
3,52 |
7. |
7,46 |
3,74 |
8. |
7,50 |
3,90 |
9. |
7,53 |
4,05 |
10. |
7,58 |
4,20 |
W celu wykonania obliczeń stosuje metodę regresji liniowej
lp. |
xi |
yi |
xi² |
yi² |
xi yi |
1. |
7,14 |
2,58 |
50,97 |
6,65 |
18,42 |
2. |
7,20 |
2,77 |
51,84 |
7,67 |
19,94 |
3. |
7,25 |
2,94 |
52,56 |
8,64 |
21,31 |
4. |
7,32 |
3,19 |
53,58 |
9,55 |
22,62 |
5. |
7,36 |
3,32 |
54,16 |
11,02 |
24,33 |
6. |
7,40 |
3,52 |
54,76 |
12,39 |
26,05 |
7. |
7,46 |
3,74 |
55,65 |
13,99 |
27,90 |
8. |
7,50 |
3,90 |
56,25 |
15,44 |
29,47 |
9. |
7,53 |
4,05 |
56,70 |
16,40 |
30,49 |
10. |
7,58 |
4,20 |
57,45 |
17,30 |
31,53 |
Σ |
73,79 |
34,1 |
544,71 |
119,05 |
252,16 |
(Σxi)2 = 5444,58
Korzystam ze wzorów
a = (yixi - nxiyi)/((xi)2 - nxi2) a = 3,726973 W/K
b = (yi - axi)/n b = - 23,829356 W
Sa = n[yi2 - axiyi- byi]/(n-2)[nxi2 - (xi)2˛] Sa = 1,120605
WIOSKI
Celem powyższego doświadczenia było wyznaczenie wykładnika potęgi temperatury w równaniu Ec = k · T 4. Wykładnik potęgi, jaki uzyskałam wynosi a = 3,73, a więc wynik ten jest zbliżony do wartości wykładnika podanej w równaniu. Zatem założony cel został osiągnięty. Na niedokładność pomiaru mogło wpłynąć wiele czynników tj. niedokładność zmysłów człowieka, wada urządzenia np. amperomierza.
1