SPIS TREŚCI :

1. Opis stanowiska pracy.

2. Analiza i ocena obciążenia fizycznego.

3. Analiza i ocena obciążenia psychicznego.

4. Analiza i projektowanie przestrzeni pracy.

5. Analiza i kształtowanie środowiska pracy.

6. Analiza i ocena ryzyka zawodowego.

7. Plan poprawy warunków bezpieczeństwa i ochrony zdrowia.

8. Podsumowanie i wnioski.

„ Każda praca stanowi dla wykonującego ją człowieka źródło obciążenia biologicznego, wpływa bowiem na zmiany czynnościowe w poszczególnych układach i w całym organizmie ludzkim.

Klasyfikacja postaci pracy według rodzaju obciążenia występującego podczas wykonywania pracy (kryterium fizjologiczne):

• obciążenie fizyczne - spowodowane pracą mięśniową,

• obciążenia psychiczne - będące wynikiem zaangażowania uwagi i procesów myślowych oraz nerwowe - wynikające z samej pracy lub psychicznych i materialnych warunków pracy.

Każda praca kwalifikowana jako fizyczna, tzn. wykonywana przy pomocy mięśni, zawsze zawiera elementy pracy umysłowej, ponieważ każda czynność świadoma wymaga zaangażowania ośrodkowego układu nerwowego. Podobnie przy pracy umysłowej występują pewne czynności mięśniowe. Generalnie przyjmuje się, że im wyższy jest stopień zaangażowania w pracy kory mózgowej i ośrodków podkorowych, tym bardziej można mówić o pracy umysłowej. Przewaga elementów pracy mięśniowej natomiast, oznacza że mamy do czynienia z pracą fizyczną.

Za specjalny rodzaj pracy umysłowej uważa się pracę niektórych artystów, na przykład muzyków czy rzeźbiarzy, która niejednokrotnie zmusza do znacznego wysiłku mięśniowego.

Analiza i ocena wymagań, które praca na konkretnym stanowisku narzuca pracownikowi, w odniesieniu do jego predyspozycji fizycznych i psychicznych, jest niezbędnym warunkiem dla rozwiązania problemu optymalizacji stosunku między człowiekiem a pracą ”

(http://ergonomia.ioz.pwr.wroc.pl/klasyczna--obciazenie_praca.php)

Analiza i ocena obciążenia fizycznego

1.Definicje

Obciążenie fizyczne - polega na pokonywaniu przez układ mięśniowy działających oporów bądź sił przyciągania ziemskiego, wykonując różne czynności. Mogą być one dynamiczne związane z ruchem i kolejnym przemiennym angażowaniem określonych partii mięśni i układu kostnego, oraz statyczne związane z wysiłkiem jednorodnym, angażującym w sposób stały, jednostronny te same partie układu mięśniowego i kostnego i wynikające bądź z pozycji ciała, bądź z jednostajności (monotypowości) ruchów.

Zadanie wzrokowe - elementy wzrokowe wykonywanej pracy, takie jak wymiary przedmiotu, jego luminacja, kontrast z tłem i czas trwania; czyli w naszym przypadku komputer, dokumentacja..

Pole zadania - fragment pola w miejscu pracy, gdzie wykonywane jest zadanie wzrokowe, czyli biurko.

Pole bezpośredniego otoczenia - pas o szerokości co najmniej 0,5m, otaczający pole zadania, występujący w polu widzenia.

2.Obciążenie fizyczne na stanowisku księgowej

Praca na stanowisku księgowej jest w dużej mierze pracą umysłową nie wymagającą dużej siły fizycznej, lecz wysokiej sprawności umysłowej.

Pozycja ciała: Siedząca Wydatek energetyczny (W1) : 0,3 kcal/min , 1,2 kJ/min Rodzaj pracy: praca palców, dłoni i przedramienia (średnia) Wydatek energetyczny (W2) : 0,8 kcal/min, 3,1 kJ/min Wielkość całkowitego wydatku energetycznego Wc [ kJ/8h] obliczamy jako sumę wydatków energetycznych W3 dla wszystkich czynności w ciągu 8-godzinnej zmiany roboczej. Wc = W3 = (W1+W2) x t Wc = (1,2 + 3,1) x 480 = 2064 kJ/8h Wc = 2064 kJ/8h ZAKŁADAMY, ŻE WYDATEK ENERGETYCZNY WYNOSI : 2064 [kJ/8h] OCENA WYDATKU ENERGETYCZNEGO : słowna: mały punktowa: 1-25

Do obciążeń fizycznych zaliczyć należy te, związane z długą pracą wykonywaną w pozycji siedzącej.

Podczas wykonywanej pracy, pozycja, jaką przyjmuje pracownik jest wynikiem koordynacji mięśniowo-nerwowej całego organizmu. Musi on ponieść pewien koszt fizjologiczny by utrzymać ciało w określonej pozycji. Koszt dla pozycji siedzącej wynosi 66 kcal /godz.

Pozycja siedząca charakteryzuje się:

• dużą stabilizacją tułowia (ograniczenie ruchów pozornych, pozwalających utrzymać ciało w danej pozycji),

• najlepszą koordynacją ruchową kończyn,

• odciążeniem kończyn dolnych, a nieraz i górnych (oparcia przy siedziskach),

• odciążenie układu krwionośnego.

Na naszym stanowisku pracy, użytkownik biura jest narażony na obciążenia statyczne

– to oznacza, że nie musi wykonywać dużej ilości ruchów. Na obciążenia statyczne składa się suma zewnętrznych obciążeń występujących w systemie pracy, działających na nieruchomą pozycję ciała statycznej.

Ocena stopnia obciążenia statycznego: Punkty: 1- 10 Pozycja ciała przy pracy: siedząca nie wymuszona np. większość prac biurowych Liczba powtórzeń ruchów stereotypowych na zmianę roboczą : Wywierana siła : do 300 Niutonów Stopień uciążliwości: - Słownie: mały - Punktowo: 1-30 3.Obciążenia fizyczne podczas pracy w biurze obciążenie wzroku podczas pracy na komputerze – spowodowane emitowaniem przez monitor szkodliwego promieniowania; praca związana z ręcznym wypełnianiem dokumentów oraz czytaniem jest procesem monotonnym. Szczególne pogłębienie obciążenia pracą w pozycji siedzącej ma miejsce wtedy, gdy w zły sposób dobrano biurka i krzesła (są one za wysokie lub za niskie). Podczas pracy wykonywanej przez księgową szczególnie narażony jest kręgosłup oraz wzrok. Bez przerw w takiej pracy nie obejdzie się bez bólu pleców, kolan, mrowienia. W pracy statycznej mamy do czynienia z gorszym ukrwieniem mięśni, co powoduje ich drętwienie a w konsekwencji i ból. Skutkiem będzie mniej efektywna praca. Praca z komputerem może powodować bóle głowy, zmniejszenie tym samym chęć do pracy, pogorszenie ogólnej kondycji organizmu. Brak klimatyzacji uniemożliwia odpowiednią cyrkulację powietrza, co przyczynia się do odczuwania znużenia, zmęczenia, osłabienia człowieka. 4.Dolegliwości zdrowotne występujące przy długotrwałej pracy siedzącej i przy komputerze bóle (głowy, pleców, karku, rąk, nadgarstków itd.), zapalenia ścięgien, stawów, itd. obrzęku, opuchlizny palców, dłoni, stawów, zniekształcenia kości mrowienia, drętwienia (ramion, nóg, itd.), osłabienia koordynacji ruchów, zmęczenia (wywołanego głównie brakiem odpowiednich przerw), osłabienia mięśni (wśród programistów obserwuje się np. zaniki mięśni nóg), pieczenia oczu, rozmazywanie się obrazu (jako skutek niewłaściwych monitorów), rozdrażnienia 5. Dolegliwości zdrowotne spowodowane są głównie przez: niepoprawne ustawienie stanowiska do czytania a także stanowiska komputerowego i jego wyposażenia (krzesło, stół, notebook, itd.) –, które wymusza przyjęcie przez użytkownika niekorzystnej sylwetki podczas pracy, nadmierne obciążenie określonej grupy mięśni i układu szkieletowego (kostnego); nieodpowiednia organizacja stanowiska pracy i techniki pracy; przyjęcie niepoprawnej sylwetki podczas pracy - która wymusza na organizmie dodatkowy wysiłek, nadmierne obciążenie określonej grupy mięśni i układu szkieletowego (kostnego); powtarzanie tych samych czynności: np. wprowadzanie informacji do bazy danych z zasobami czytelni. Operacje tego typu charakteryzują się cyklicznym powtarzaniem tych samych czynności; nie korzystanie z mikroprzerw i ćwiczeń relaksacyjnych, które umożliwiają regenerację zmęczonych partii ciała. Głównie odnosi się do wzroku. Analiza i ocena obciążenia psychicznego 1.Definicje Obciążenie psychiczne (OP) - polega na napięciu i koncentracji uwagi, angażowaniu umysłu i systemu nerwowego człowieka. Może ono wynikać z samej pracy, jej charakteru i warunków, w których się ona odbywa (odpowiedzialność, terminowość, zewnętrzne warunki zakłócające itp.), a także z cech osobowości wykonawcy pracy, jego stanu emocjonalnego i stosunku do wykonywanych czynności (uprzedzenie, brak wiary we własne siły, zdenerwowanie, brak motywacji itp.). Monotonia (M) - jest czynnikiem bardzo uciążliwym albowiem zawiera element niedociążenia emocjonalnego, spowodowanego brakiem odpowiednich bodźców i działań oraz niezmienną sytuacją. Najbardziej można to zaobserwować podczas bezczynności (np. wpatrywaniu się w ekran komputera) oraz wielogodzinnego prowadzenia pojazdu. Powoduje to spadek funkcji psychomotorycznych, zmniejszenie aktywności ruchowej, dlatego zostaje spowolniona czynność układu krążenia, występuje senność przez co praca jest mniej wydajna i częściej dochodzi do popełnienia błedów. Obciążenie psychiczne OP składa się z wysiłku psychicznego WP związanego z pracą oraz towarzysząca jej monotonia M. W celu określenia wysiłku psychicznego, każdy proces pracy dzieli się na trzy etapy: 1.Uzyskiwanie informacji, czyli procesy na wejściu, polegające na odbiorze i odczytywaniu sygnałów zawierających określone informacje. 2.Podejmowanie decyzji, czyli procesy centralne, polegające na przetwarzaniu otrzymywanych informacji na odpowiednie decyzje. 3.Wykonywanie czynności (realizacja podjętej decyzji), czyli procesy na wyjściu. OCENA OBCIĄŻENIA PSYCHICZNEGO OBCIĄŻENIE INFORMACJAMI -obciążenie duże (71-90) OBCIĄŻENIE MONOTONIĄ - obciążenie średnie (5-12) CAŁKOWITE OBCIĄŻENIE PSYCHICZNE Metoda L. Pago (gdy zmęczenie spowodowane jest napięciem uwagi) CZAS TRWANIA PRZERWY W PRACY WYNOSI 38 MINUT