Ubezpieczony – podmiot narażony na szkodę
Ubezpieczyciel – termin prawny - zakład ubezpieczeń, który prowadząc działalność gospodarczą, za zezwoleniem w zakresie ubezpieczeń osobowych albo majątkowych, na podstawie umowy zobowiązuje się do świadczenia w razie wystąpienia skutków zdarzeń losowych. W świetle ustawy o działalności ubezpieczeniowej ubezpieczyciel może prowadzić w Polsce działalność ubezpieczeniową wyłącznie w formie spółki akcyjnej, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych lub głównego oddziału - oddziału zakładu ubezpieczeń z państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej.
Uposażony – osoba imiennie oznaczona przez ubezpieczonego w umowie ubezpieczenia jako uprawniona do otrzymania od ubezpieczyciela świadczenia z tej umowy na wypadek zaistnienia zdarzenia ubezpieczeniowego. Jest to akademicki przykład osoby trzeciej, na korzyść której zostaje zawarta umowa.
Uprawniony – Osoba imiennie wyznaczona przez ubezpieczonego w umowie ubezpieczenia, jako uprawniona do otrzymania świadczenia.
Zdarzenie losowe – kradzież, powódź, wandalizm
Wypadek losowy – (powódź, ogień itp.) wybierane ze zdarzeń losowych po ocenie ryzyka, nie każde zdarzenie losowe może spotkać konkretną osobę.
Wypadek ubezpieczeniowy – zdarzenie którego nie można przewidzieć, ale istnieje świadomość, że może zaistnieć, musi być zawarte w umowie ubezpieczenia i musi dojść do szkody.
Umowa ubezpieczenia jest regulowana przepisami kodeksu cywilnego. Przez umowę ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.
Reasekuracja – jest umową, na mocy, której jeden zakład ubezpieczeń, zwany cedentem odstępuje całość lub część ubezpieczonego ryzyka bądź grupy ubezpieczonych ryzyk określonego rodzaju, wraz z odpowiednią częścią składek innemu zakładowi ubezpieczeń, zwanemu reasekuratorem, który ze swojej strony zobowiązuje się do zapłaty cedentowi odpowiedniej części świadczeń wypłaconych ubezpieczającym. Reasekuracja jest działaniem wtórnym do ubezpieczenia i nie powoduje powstawania nowych funduszy ubezpieczeniowych, a jej przedmiotem jest ogólna sytuacja majątkowa zakładu reasekurowanego.
Istota ubezpieczeń polega na przeciwdziałaniu negatywnym skutkom zjawisk losowych (zdarzeń losowych) oraz ich konsekwencji, mających niekorzystny wpływ na wyniki ludzkiej działalności.
Ubezpieczenia w ujęciu:
Ujęcie mikroekonomiczne – ubezpieczenie polega na dostarczaniu jednostce środków finansowych (przywrócić jednostce pozycje ekonomiczną, jaką miała przed powstaniem szkody),
Ujęcie makroekonomiczne – ubezpieczenie jest to zabezpieczenie w miarę równomiernego i stabilnego sposobu funkcjonowania całej gospodarki narodowej.
Klasyfikacja ubezpieczeń:
Społeczne
Gospodarcze
Majątkowe
- mienie
- OC
Osobowe
- życia
- NW
Podziału ubezpieczeń gospodarczych można dokonać według następujących kryteriów:
przedmiotu ubezpieczenia,
rodzaju zdarzeń objętych ochroną ubezpieczeniową,
ze względu na liczbę ubezpieczonych,
swobody lub braku swobody w nawiązaniu prawnego stosunku ubezpieczenia,
ustawowy podział ubezpieczeń.
Pośrednictwo ubezpieczeniowe polega na wykonywaniu przez pośrednika za wynagrodzeniem czynności faktycznych lub prawnych związanych zawarciem bądź też wykonywaniem umów ubezpieczenia.
Broker ubezpieczeniowy może być osoba:
fizyczna,
prawna.
jest osoba fizyczna albo prawna posiadająca, wydane przez organ nadzoru, zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej i wpisana do rejestru brokerów ubezpieczeniowych
Czynnościami brokerskimi są czynności wykonywane przez brokera ubezpieczeniowego w imieniu i na rzecz podmiotu poszukującego ochrony ubezpieczeniowej polegają na:
zawieraniu lub doprowadzeniu do zawarcia umowy ubezpieczenia,
wykonywaniu czynności przygotowawczych do zawarcia umowy ubezpieczenia,
uczestniczeniu w zarządzaniu umów ubezpieczenia,
wykonywaniu umowy ubezpieczenia, także w sprawach o odszkodowanie,
na organizowaniu i nadzorowaniu czynności brokerskich
Każdy pośrednik ubezpieczeniowy podlega centralnemu rejestrowi pośredników ubezpieczeniowych prowadzonemu przez Nadzór ubezpieczeniowy (obecnie Komisja Nadzoru Finansowego KNF).
Rejestr pośredników składa się z :
rejestru agentów ubezpieczeniowych,
rejestru brokerów ubezpieczeniowych.
Broker reasekuracyjny: to osoba: której działalność polega na zawieraniu i wykonywaniu umów reasekuracyjnych w imieniu zakładu ubezpieczeń, który zamierza się reasekurować a reasekuratorem i pośredniczeniu przy zawieraniu takich umów.
Broker ubezpieczeniowy, by móc zostać brokerem reasekuracyjnym, musi zdać dodatkowy egzamin dla brokerów reasekuracyjnych i zostać wpisany do rejestru brokerów ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.
Agent ubezpieczeniowy: Przedsiębiorca, wykonujący działalność agencyjną na podstawie umowy agencyjnej zawartej z zakładem ubezpieczeń i wpisany do rejestru agentów ubezpieczeniowych”.
Agentem ubezpieczeniowym jest przedsiębiorca, jeżeli posiada pełną zdolność do czynności prawnych, którą nabył z chwilą uzyskania pełnoletności (art. 11 k.c.), działający w oparciu o przepisy ustawy – Prawo działalności gospodarcze, który spełnia łącznie dwa warunki:
a) ma zawartą umowę agencyjną z zakładem ubezpieczeń,
b) posiada wpis do rejestru agentów ubezpieczeniowych.
Rodzaje agentów ubezpieczeniowych:
agentów ubezpieczeniowych – pomocników,
agentów ubezpieczeniowych - pośredników.
Wymagania dotyczące prowadzenia działalności pośrednictwa ubezpieczeniowego i reasekuracyjnego:
Obowiązkowa rejestracja wszystkich pośredników jest podstawowym założeniem funkcjonowania rynku ubezpieczeniowego w UE. Tylko zarejestrowane podmioty mają uprawnienia do podejmowania i prowadzenia działalności pośrednictwa, a zakłady ubezpieczeń mogą współpracować tylko z zarejestrowanymi pośrednikami.
Zrezygnowano z wydawania licencji, dążąc do uproszczenia procedur i minimalizowania kosztów.
Przy tworzeniu Rejestrów obowiązują następujące zasady:
kryterium miejsca zamieszkania - dla osób fizycznych,
kryterium miejsca siedziby centrali - dla osób prawnych.
Minimalne kwalifikacje określają następujące kryteria:
jednolity poziom szkolenia dla brokerów i agentów,
wiedza ogólna na poziomie szkoły do lat 16, plus 2 lata praktyki, lub poziom szkoły do lat 18 (jako warunek minimalny),
300 godzin szkolenia teoretycznego i praktycznego, przez okres 18 miesięcy, zakończonego egzaminem.
Zabezpieczeniem klientów przed skutkami popełnienia błędu w sztuce, lub zaniedbania zawodowego, jest:
obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej,
lub posiadanie innych porównywalnych gwarancji.
Minimalna suma ubezpieczenia wynosi: 1 mln EURO na każdą szkodę
Obowiązek ten dotyczy wszystkich rodzajów podmiotów, pośredniczących w zawieraniu umów ubezpieczenia i reasekuracji.
Rodzaje zakładów ubezpieczeń:
zakłady ubezpieczeń czyste – tylko umowy ubezpieczeń
zakłady ubezpieczeń mieszanych – ubezpieczenia + reasekuracja np. TUiR WARTA
zakłady ubezpieczeń reasekuracyjnych
Rodzaje klientów:
osoba fizyczna
osoba prawna – S.A., z o.o.
inne (np.. ambasady, spółdzielnie, fundacje, urzędy)
O.W.C.A. – osoba wykonująca czynności agencyjne – tzw. subagent:
1. czynności agencyjne
2. działalność agencyjna
3. działalność brokerska
4. czynności brokerskie