1. Zasady sytuacyjnego trasowania kanałów – na planach

Zasady ogólne

Rozplanowanie sytuacyjne przewodów kanalizacyjnych (podobnie jak i wodociągowych, ciepłowniczych, gazowych itp.) powinno być równoległe do:

– osi ulic (krawężników, chodników),

– linii rozgraniczających zabudowy,

– istniejącego zbrojenia podziemnego.

W szerokich ciągach komunikacyjnych („pieszo-jezdnych”) – o szerokości przekraczającej 30m, i obustronnej zabudowie, należy projektować dwa równoległe kanały ogólnospławne bądź bytowo-gospodarcze. Liczba i układ kanałów deszczowych zależy od warunków miejscowych. Gdy odwadniana jest tylko ulica należy zastosować jeden kanał, gdy odwadniane są też dachy domów i podwórza, wówczas należy przewidzieć 2 przewody, lub nawet 3.

Wymagane odległości projektowanych kanałów grawitacyjnych od istniejącego uzbrojenia podziemnego i nadziemnego terenu regulowane są odpowiednimi przepisami miejscowymi, np. wojewódzkimi - ZUDP Wrocław. Przykładowo, minimalna odległość zewnętrznego obrysu kanału od:

• krawężnika – wynosi – [wg COBRI INSTAL [23] z 2003r. – 1.2 m]

• budynku mieszkalnego [4.0 m]

• torów kolejowych [od skrajnej szyny torowiska]

• autostrad

• rowów otwartych [0.8 m]

• drzew, krzewów [2.0 m]

• pomników przyrody

• drenażu podziemnego

• przewodu ciepłowniczego [1.2 ÷ w zależności od ]

• przewodu wodociągowego [1.2 ÷ w zależności od ]

• przewodu gazowego:

- w zależności od

• kabli energetycznych i telekomunikacyjnych .

Zasady pokonywania łuków

1. Kanały nieprzełazowe - o wysokości przekroju h=D < - należy układać odcinkami prostymi pomiędzy studzienkami inspekcyjnymi („rewizyjnymi”). Każda zmiana kierunku trasy musi odbywać się więc w studzience (rys. 68):

Trasowanie kanałów o wysokościach h=D < w łukach dróg

B) Kanały przełazowe - o wysokości przekroju h=D (- dawniej o h ≥ a dla h<1.0;1.4 m> tzw. półprzełazowe) można budować w łukach - o łagodnych krzywiznach – o promieniach (R), przy czym:

R _min 5b, gdzie b=D – szerokość kanału w tzw. pachach [m], oraz R _min .

Trasowanie kanałów o wysokościach przekroju h=D 1.0 m w łukach dróg

Na początku i końcu łuku najlepiej lokalizować studzienki rewizyjne, aby umożliwić wejście i przeczyszczenie takiego odcinka (- niewidoczny przelot kanału).

Zasady łączenia kanałów:

Łączenie tras kanałów powinno odbywać się w studzienkach - tzw. połączeniowych, pod kątem do kierunku przepływu ścieków (rys. 70):

Sposób łączenia kanałów dla tras pod kątem

Gdy z układu tras łączonych kanałów wychodzi kąt ostry: należy zastosować dodatkową studzienkę rewizyjną (rys 71):

Sposób łączenia kanałów dla tras pod kątem

Kanały nieprzełazowe (h < ) łączymy w studzienkach połączeniowych (o przekroju kołowym), a kanały przełazowe (h ) – w komorach połączeniowych (nie kołowych):

a/ b/

Sposób łączenia kanałów:

a/ – nieprzełazowych - w studzienkach połączeniowych – St.P. (kołowych)

b/ – przełazowych - w komorach połączeniowych – K.P. (wieloboki foremne)

1. Zasady wysokościowego trasowania kanałów – na profilach

Zasadą generalną jest tutaj prowadzenie – układanie kanałów możliwie jak najpłycej względem powierzchni terenu (tanie wykopy). Jednak zagłębienie kanału jest determinowane przez:

• wymagane minimalne zagłębienie (Z_min), umożliwiające grawitacyjny dopływ ścieków tzw. przykanalikami, z budynków, wpustów, itp. (o spadkach minimalnych 15‰ dla d = oraz 10‰ dla d = !),

• strefę przemarzania gruntu (Hz) – minimalne przykrycie ziemią (H_min ≥ Hz),

• spadki i ukształtowanie terenu po trasie kanału,

• inne czynniki, jak np. kolizje z istniejącym uzbrojeniem podziemnym (rys. 73).

Podział Polski na strefy głębokości przemarzania gruntu (H_Z) wg PN-81/B-03020

Przykładowy profil kanału

Każda zmiana spadku na trasie kanału grawitacyjnego musi rozpoczynać się i kończyć w studzience kanalizacyjnej, podobnie jak i zmiana przekroju kanału czy wysokości dna kanału na odpływie, czy też zmiana trasy kanału - dla średnic < .