Wydzielanie soku jelitowego – regulacja hormonalna: sekretyna, CCK, gastryna

Gruczoły jelitowe – regulacja: wazo aktywny peptyd jelitowy (VIP), gastryna, CCK

ŻOŁĄDEK
Fazy wydzielania żołądka:
I.  faza psychiczna (20%) – nerw X => widok, smak, zapach pokarmu
II. Faza żołądkowa (70% soku żołądkowego) – odruchy nerwowe krótkie, długie; gastryna=> obecność pokarmu w żołądku, rozciąganie żołądka, chemiczne działanie pokarmu
III. Faza jelitowa (10%) – odruchy nerwowe, gastryna, GRP => obecność pokarmu w jelicie

3.       TRZUSTKA

3 fazy wydzielania:
I. Głowowa (psychiczna) – 10% -> na widok, smak, wyobraźnię, zapach => nerw X
II. Żołądkowa – 10% -> odruchy nerwowe wazowagalne, śródścienne ; gastryna, CCK => obecność pokarmu w żołądku
III. Jelitowa – 80% -> odruch jelitowo-trzustkowy (cholinergiczny, długi, wazowagalny), nerw błędny, gastryna, CCK, GRP => obecność pokarmu w jelitach

1.       SEKRETYNA
- uwalniana z komórek ścian żołądka pod wpływem kwasu
- neutralizuje kwaśny sok żołądkowy
-pobudza wydzielanie HCO₃^- przez trzustkę, wątrobę i gruczoły dwunastnicze
-pobudza uwalnianie insuliny
-powoduje wzrost przepływu krwi przez trzustkę
-działa troficznie na trzustkę
-hamuje motorykę żołądka i jelit
-hamuje wydzielanie jonów H⁺ w żołądku
-głównie działanie zobojętniające

4.       WAZOAKTYWNY PEPTYD JELITOWY (VIP)
-uwalniany z zakończeń nerwowych
-rozszerza naczynia trzewne, zwiększa trzewny przepływ krwi
-dodatnie działanie inotropowe na serce
-hamowanie wydzielania żołądkowego
-pobudzanie procesów lipolizy i glikolizy w wątrobie

2.       CHOLECYSTOKININA (pankreozymina)
-uwalniana z komórek jelitowych i dwunastnicy pod wpływem produktów trawienia białek i cukrów
-pobudza wydzielanie enzymów trzustkowych
-pobudza skurcz pęcherzyka żółciowego i rozkurcza zwieracz Oddiego
-pobudza wydzielanie insuliny i glukagonu
-powoduje wzrost przepływu krwi przez trzustkę
-pobudza motorykę jelit

po spozyciu pokarmu jest zablokowanie MMC, bo uwalniane są hormony (rozciaganie zoladka i jelit) gastryna, CCK i sekretyna

Anna M. Czarnecka Do L. Tomi 28 X, 3 XI, 4 XI 1999 r # sekretyna (działa tylko na wydzielanie pepsynogenu) ++

⇒ hamowanie wydzielania soków trawiennych

# enterogastron

B) Mechanizm hormonalny (ogólnie - chemiczny)

⇒ przyspieszenie wydzielania soków trawiennych

# gastryna (trzy rodzaje) +++

# cholecystokinina +

C) Stadium pozażołądkowe – jelitowe

Droga humoralna:

A) pobudzenie

gastryna

cholecystokinina

glikokortykoidy

B) hamowanie

enterogastron¹ (powstaje po wprowadzeniu tłuszczu do dwunastnicy)

sekretyna (powstaje w dwunastnicy jelicie cienkim pod wpływem kwaśnej treści z żołądka)

adrenalina i noradrenalina

⇐ przez krew hamują wydzielanie soku żołądkowego.

aminokwasy w dwunastnicy pobudzają wytwarzanie → →soku żołądkowego