FINANSE I RACHUNKOWOŚĆ – dr inż. Patrycja Trojczak-Golonka

Opracowanie: www.p4aveu.tk

//Wykład nr 01 – 6.10.2009 r.

Literatura:

T. Kiziukiewicz – „Rachunkowość. Zasady prowadzenia po przystąpieniu do Unii Europejskiej” cz. 1

K. Sawicki – „Rachunkowość. Zasady prowadzenia po przystąpieniu do Unii Europejskiej” cz. 2

Egzamin: pisemny; test wielokrotnego wyboru; pytania teoretyczne: definicje, klasyfikacje składników majątku, elementów wyniku finansowego; zasady księgowania poszczególnych zdarzeń; zasady sporządzania wyniku finansowego; inne sprawozdania finansowe itd. (czyli jesteśmy w dupie :P)

Rachunkowość to szczególny rodzaj jednostkowej ewidencji gospodarczej, która ma za zadanie odwzorowanie w formie wartościowej całokształtu zdarzeń gospodarczych, stanu majątkowego, wyników finansowych jednostki, a także ciągłą ochronę mienia.

REGULACJE PRAWNE

Zasady prowadzenia rachunkowości reguluje ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. i późniejsze. Rachunkowość obejmuje:

• Opis przyjętych zasad rachunkowości .

• Prowadzenie ksiąg rachunkowych.

• Okresowe ustalanie lub sprawdzanie droga inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów.

• Wycena aktywów i pasywów oraz ustalanie wyniku finansowego.

• Sporządzanie sprawozdań finansowych i innych, których dane wynikają z ksiąg rachunkowych.

• Gromadzenie i przechowywanie dokumentacji przewidzianej ustawą.

• Poddanie badaniu i ogłaszanie sprawozdań finansowych w przypadkach przewidzianych ustawą.

ZASADY RACHUNKOWOŚCI

Udokumentowanie przyjętych zasad rachunkowości zawiera się w:

• Zakładowym planie kont.

• Wykaz kont księgi głównej.

• Przyjęte zasady zapisu operacji gospodarczych na kontach księgi głównej.

• Zasady wyceny aktywów i pasywów, np. wycena materiałów wg rzeczywistej ceny zakupu lub nabycia w bilansie, a w ewidencji wg stałych lub zmiennych cen ewidencyjnych (w tym przypadku określić trzeba metodę wyceny rozchodu: ewidencyjna wraz ze sposobem rozliczania odchyleń, LIFO, FIFO).

• Zasady prowadzenia kont ksiąg pomocniczych i ich powiązania z kontami księgi głównej.

• Wykazie stosowanych ksiąg rachunkowych.

• Dokumentacji systemu przetwarzania danych przy użyciu komputera.

FUNKCJE RACHUNKOWOŚCI

Rachunkowość w przedsiębiorstwie służy trzem jego głównym potrzebom, a mianowicie:

• ewidencji operacji gospodarczych

• wykorzystaniu danych do analizy i oceny działalności przedsiębiorstwa

• potrzebom zarządzania.

RACHUNKOWOŚĆ FINANSOWA

Rachunkowość finansowa służy głownie celom zewnętrznym, bowiem dostarcza informacji użytkownikom zewnętrznym, którymi są akcjonariusze (udziałowcy) lub ogólniej mówiąc właściciele, banki, klienci, władze lokalne, agendy rządowe, potencjalni inwestorzy, pracownicy i konkurenci. Rachunkowość ta opiera się na ogólnie akceptowanych zasadach, wynikających z norm zwyczajowych lub prawnych. Dane liczbowe zawarte są w sprawozdaniach finansowych i informują one o wartości majątku, źródłach jego finansowania, wynikach finansowych i pozycji finansowej przedsiębiorstwa. Dokonując analizy sprawozdania finansowego można więc dokonać oceny sytuacji majątkowej, finansowej i dochodowej przedsiębiorstwa. Sposób, forma oraz częstotliwość sporządzania sprawozdań. //WTF? – koniec slajdu

RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA

Rachunkowość zarządcza służy celom wewnętrznym przedsiębiorstwa, dostarcza bowiem odbiorcom w przedsiębiorstwie danych do podejmowania decyzji bieżących i rozwojowych, jest ważnym elementem procesu zarządzania przedsiębiorstwem. Jej ranga ciągle wzrasta, ponieważ przedsiębiorstwa działają w warunkach konkurencji, a więc zarządzanie nimi powinno być sprawne, efektywne i skuteczne. Rachunkowość zarządcza nie musi opierać się na ogólnie akceptowanych zasadach, bowiem przede wszystkim chodzi o użyteczność informacji. Informacje wykorzystywane przez kierownictwo przedsiębiorstwa powinny odznaczać się cechą istotności. Zbiór informacji użytecznych w procesie zarządzania powinien być na tyle elastyczny, aby możliwie do potrzeb przedsiębiorstwa, a więc zgodnie z zasadą „różne informacje do różnych celów”.

FINANSOWA < > ZARZĄDCZA

CECHA	Rachunkowość finansowa	Rachunkowość zarządcza
CEL	Zaspokojenie potrzeb informacyjnych odbiorców zewnętrznych.	Zaspokojenie potrzeb informacyjnych odbiorców wewnętrznych.
UŻYTKOWNICY	Głównie zewnętrzni. Informacje są przeznaczone dla akcjonariuszy, urzędów skarbowych, urzędów statystycznych, banków i potencjalnych inwestorów.	Głównie wewnętrzni. Zarząd przedsiębiorstwa oraz kierownicy funkcjonalnych komórek organizacyjnych.
PODSTAWA PRAWNA	Jest regulowana prawnie przez ustawę o rachunkowości i prawo podatkowe oraz wydane przez Ministra Finansów przepisy wykonawcze, a także dyrektywy UE, międzynarodowe standardy rachunkowości. Jej prowadzenie jest obligatoryjne.	Nie jest regulowana prawem. Prowadzenie rachunkowości zarządczej nie jest obligatoryjne, a zależne od przedsiębiorstwa. W pewnym stopniu opiera się ona na danych rachunkowości finansowej, lecz sposób wykorzystania tych danych zależy od potrzeb kierownictwa przedsiębiorstwa i od ego problemów decyzyjnych.
PRZEDMIOT INFORMACJI	Przedmiotem informacji są głównie dane wartościowe.	Przedmiotem informacji mogą być dane ilościowe i wartościowe.
ZASADY WYCENY	Wykorzystuje jednolite zasady wyceny według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia w celu zapewnienia porównywalności danych i kontroli.	Wykorzystuje zasady wyceny oprócz ceny nabycia także wartość ekonomiczną, zdyskontowane przepływy pieniężne itp.
CECHY INFORMACJI	Zachowuje wymagane cechy dokładności, rzetelności, wiarygodności, ciągłości, sprawdzalności danych liczbowych.	Jest zorientowana na istotność i szybkość pozyskiwania danych. W zależności od celu mogą mieć różne koszty.
WYMIAR CZASOWY INFORMACJI	Emituje informacje ex post przedstawiające dane o zaszłościach gospodarczych.	Koncentruje się zarówno na informacjach ex ante jak i ex post. Proces podejmowania decyzji wiąże się z przyszłością, dlatego ważniejsze są wariantowe projekcje przyszłych przychodów, kosztów i wyników.

SPECJALIŚCI OD RACHUNKOWOŚCI FINANSOWEJ	SPECJALIŚCI OD RACHUNKOWOŚCI ZARZĄDCZEJ
Wiedza o: technikach rachunkowych dla wszystkich możliwych sytuacji; prawie gospodarczym i wymaganiach stawianych przy przeprowadzaniu rewizji; prawie podatkowym - zwłaszcza, gdy oddziałuje ono na przedsiębiorstwo.	Wiedza o: założeniach i metodach rachunkowości finansowej; oprzyrządowaniu i metodach przetwarzania danych; ekonomii i nowoczesnych metodach zarządzania.
Zdolność do: pracy w warunkach presji czasowej; kontrolowania pracy podlegającego personelu; współdziałania z ludźmi na wszystkich szczeblach zarządzania.	Zdolność do: Prezentacji istotnych informacji; Współpracy na wszystkich szczeblach zarządzania; Powiązania wewnętrznych zależności zachodzących między różnymi działami przedsiębiorstwa.
Zamiłowanie do liczb i precyzja działania	Wyobraźnia i upór

UKŁAD BILANSU

• Aktywa uszeregowane wg narastającej płynności,

• Pasywa uszeregowane wg stopnia wymagalności.

AKTYWA	PASYWA
Aktywa trwałe	Kapitał własny
	Zobowiązania
Aktywa obrotowe
Suma bilansowa aktywów	Suma bilansowa pasywów
sposób zaangażowania pasywów	źródła pochodzenia finansujących majątek

ZASADY SPORZĄDZANIA BILANSU

1. Zasada jasności: polega na tym, aby poprzez właściwą klasyfikację pozycji bilansowych oraz odpowiednią ich szczegółowość umożliwić odbiorcom informacji jak największą czytelność bilansu. Konstrukcja bilansów w Polsce jest ustalona w załącznikach do ustawy o rachunkowości z 29.09.1994 r.

2. Zasada ciągłości bilansowej: polega na tym, że należy zapewnić, aby bilans zamknięcia był równoczesny z bilansem otwarcia. Tak więc bilans, którym zamykamy księgi (system kont) starego roku (poprzedniego), staje się automatycznie bilansem otwarcia ksiąg w nowym roku. Zasada ciągłości bilansowej zapewnia prawidłowość odzwierciedlenia stanu majątkowego nie tylko bieżącym, ale również w latach następnych.

3. Zasada prawdziwości: należy odzwierciedlić wszystkie środki gospodarcze i źródła ich pochodzenia będące własnością danego przedsiębiorstwa, mimo, że mogą się znajdować poza przedsiębiorstwem, np. środki trwałe wydzierżawione innym pomiotom; odzwierciedlenie musi być zgodne z rzeczywistym stanem. Należy wszystkie składniki bilansowe wycenić zgodnie z rzeczywista ceną jednostkową czy też rzeczywistym kosztem wytworzenia takich środków, jak np. produkty gotowe i półfabrykaty, rzeczywista cena nabycia, na która składają się cena i koszty zakupu.

4. Zasada równowagi bilansowej: Wyróżnia się równością sum bilansu, a wynikającą z tego, że w bilansie te same składniki majątkowe ujęte są z 2 punktów widzenia:

• rodzaju środków gospodarczych;

• źródeł ich pochodzenia tak, że suma aktywów = suma pasywów

MAJĄTEK PRZEDSIĘBIORSTWA

Majątek z punktu widzenia roli, jaką spełnia w procesach gospodarczych dzieli się na:

• Majątek trwały,

• Majątek obrotowy.

MAJĄTEK TRWAŁY

Cechy charakterystyczne majątku trwałego:

• Udział w wielu cyklach produkcyjnych,

• Wykorzystywany przez stosunkowo długi okres,

• Nie wchodzi w naturalnej postaci do wytworzonego produktu.

KLASYFIKACJA MAJĄTKU TRWAŁEGO

Można wiec wyodrębnić cztery podstawowe grupy majątku trwałego:

• wartości niematerialne i prawne,

• rzeczowy majątek trwały,

• należności długoterminowe,

• inwestycje długoterminowe.

WARTOŚCI NIEMATERIALNE I PRAWNE (WNIP)

nabyte prawa majątkowe, wartość firmy, koszty zakończonych prac rozwojowych.

RZECZOWY MAJĄTEK TRWAŁY:

grunty własne, budynki o różnym przeznaczeniu, budowle, urządzenia techniczne i maszyny, środki transportu, inwentarz żywy.

Należności długoterminowe – Za należności długoterminowe przedsiębiorstw są uważane te, dla których termin wymagalności jest dłuższy od jednego roku.

INWESTYCJE DŁUGOTERMINOWE:

• udziały w obcych podmiotach gospodarczych,

• inwestycje w nieruchomości,

• pożyczki długoterminowe udzielane innym przedsiębiorcom,

• długoterminowe papiery wartościowe, które uznano za lokaty, a ich termin realizacji przypada co najmniej po upływie roku.

ŚRODKI TRWAŁE

• wykorzystywane dłużej niż rok,

• w momencie przekazania kompletne i zdatne do użytkowania,

• jego własnością lub współwłasnością,

• przeznaczone na jego potrzeby lub do oddania w użytkowanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej o podobnym charakterze,

• o wartości początkowej ponad 3500 PLN i podlegają odpisom amortyzacyjnym.

Amortyzacja - zużycia fizycznego, zużycia ekonomicznego (moralnego) – Wyrażany w formie pieniężnej stopniowy ubytek wartości produkcyjnych środków trwałych, amortyzacja stanowi równocześnie instrument obciążenia równowartością tego ubytku kosztów produkcji oraz narzędzie gromadzenia zasobów finansowych niezbędnych do reprodukcji środków trwałych.

//Koniec wykładu nr 01 – 6.10.2009 r.

//Wykład nr 02 – 13.10.2009 r.

MAJĄTEK OBROTOWY

Do majątku obrotowego przedsiębiorstwa zaliczamy wszystkie pozostałe składniki majątkowe, które nie zostały zaliczone do środków trwałych, a są niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej. Są to te składniki majątkowe, które przedsiębiorstwo zamierza zużyć, spieniężyć lub sprzedać w ciągu jednego cyklu gospodarczego.

GRUPY ŚRODKÓW OBROTOWYCH

Zapasy, należności, inwestycje krótkoterminowe, nakłady przyszłych okresów.

ZAPASY

• zapasy materiałowe

• materiały podstawowe, które stanowią podstawę wytwarzanych wyrobów,

• materiały pomocnicze, które zapewniają dodatkowe właściwości (np. kolor), a także utrzymują oraz konserwują urządzenia produkcyjne (np. smar),

• paliwa to zapasy przeznaczone na cele technologiczne, energetyczne i gospodarcze zmagazynowane w przedsiębiorstwie (?media?),

• opakowania,

• części zapasowe do maszyn i urządzeń, które nie zostały zaliczone do środków trwałych,

• zapasy produkcyjne

  • produkcja w toku to środki obrotowe, które są zaangażowane w procesie produkcji w okresie ich przetwarzania,

  • półfabrykaty to produkty o pewnym stopniu przetworzenia, które ukończyły pewien etap produkcji,

  • wyroby gotowe to produkty wytworzone, w pełni ukończone i przeznaczone do sprzedaży,

• towary to środki obrotowe przeznaczone na sprzedaż, ale nie wytworzone w danym przedsiębiorstwie.

Konfekcjonowanie – podział zbiorczych opakowań na detaliczne produkty np. worek 50 kg ziemniaków na worki po 2kg.

NALEŻNOŚCI I ROSZCZENIA

Kolejną grupą środków obrotowych w przedsiębiorstwie są należności, które powstają wówczas, gdy moment sprzedaży wyrobów gotowych, towarów czy usług nie pokrywa się z terminem zapłaty. Roszczenia występują wtedy, gdy kontrahent kwestionuje w całości lub części należność. !Wszelkie należności od dostaw i usług (np. pensje) należą do krótkoterminowych bez względu na termin zapłaty!

INWESTYCJE KRÓTKOTERMINOWE

• pieniądze krajowe i zagraniczne (banknoty, monety) w kasie,

• środki krajowe i zagraniczne na rachunkach bankowych,

• czeki i weksle,

• metale szlachetne, jeżeli nie są zaliczone do rzeczowych składników majątku trwałego.

Nakłady przyszłych okresów – są to koszty dotyczące przyszłych okresów, np: opłacone z góry składki ubezpieczeniowe, remonty, reklama, czynsze i dzierżawy, itp.

WIELKOŚĆ ŚRODKÓW OBROTOWYCH…

…niezbędnych przedsiębiorstwu do prowadzenia działalności gospodarczej jest uzależniona od:

• wielkości i rodzaju działalności gospodarczej,

• umiejętnościami gospodarowania środkami obrotowymi,

• szybkości obiegu środków obrotowych wykorzystywanych w działalności gospodarczej.

Utrata płynności finansowej jest pierwszym krokiem do bankructwa.

Podstawowym zagadnieniem finansów krótkoterminowych jest krótkoterminowa działalność przedsiębiorstwa i jej finansowanie. Dla typowego przedsiębiorstwa produkcyjnego działalność ta może składać się z sekwencji następujących zdarzeń:

zakup materiałów	jak duże złożyć zamówienie
płatność gotówką	czy płacić w momencie zakupu, czy po tym terminie
wytworzenie produktu	Jakiej użyć technologii
sprzedaż wyrobów gotowych	czy dany klient powinien otrzymać kredyt handlowy
ściąganie należności	Jak ściągnąć należności

PASYWA = ŹRÓDŁA FINANSOWANIA

KAPITAŁ PODSTAWOWY

• Równowartość majtku jednostki odpowiadającej wartości wkładów wniesionych w momencie założenia jednostki

• W spółkach kapitałowych – kapitał zakładowy

• W spółkach osobowych – kapitał właścicielski

• W przedsiębiorstwach państwowych – fundusz przedsiębiorstwa.

Kapitał zapasowy – Część kapitału własnego powstałego z wygospodarowanego zysku lub dopłat właścicieli. Tworzą ten kapitał spółki kapitałowe, przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielnie.

Kapitał rezerwowy – Kapitał tworzony z części zysku netto do podziału z przeznaczeniem na pokrycie spodziewanych w przyszłości szczególnych wydatków i ewentualnych strat. Nie jest obligatoryjny.

Kapitał rezerwowy z aktualizacji wyceny – Powstaje na skutek obligatoryjnej przeceny środków trwałych oraz przeszacowania „In plus” inwestycji długoterminowych.

Wynik finansowy – Zysk lub strata. Może być przeznaczony na zwiększenie kapitałów rezerwowych, zapasowych i podstawowych lub podziałów miedzy właścicieli. Strata powoduje zmniejszenie wartości majątku i może być pokryta z pozostałych kapitałów własnych jednostki. Netto dla jednostek kapitałowych (z osobowością prawną).

Zobowiązania długoterminowe – Termin spłaty dłuższy niż rok od dnia bilansowego. Pożyczki, zobowiązania z tytułu obrotu papierami wartościowymi, kredyty, itd.

Zobowiązania krótkoterminowe – Termin spłaty nie przekracza jednego roku od dnia bilansowego. Głównie zobowiązania z tytułu dostaw, robót, usług, zobowiązania publiczno-prawne, wobec pracowników itd. //ZUS, płace, podatki…

Fundusze specjalne – Środki na sfinansowanie zadań specjalnych. Tworzone są głównie z odpisów zaliczonych w ciężar kosztów działalności jednostki oraz zysku netto. Saldo Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (np. paczki na święta…). Saldo Zakładowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

PRZYKŁAD

W hurtowni artykułów spożywczych występują następujące składniki aktywów i pasywów:

L.p.	Składnik	Wartość
1	Komputery	10 000
2	Lady chłodnicze	25 000
3	Oprogramowanie	12 000
4	Gotówka	100
5	Trzyletnie obligacje Skarbu Państwa	13 400
6	Magazyny	520 000
7	Niespłacony podatek dochodowy	1 400
8	Wypłacone pracownikom zaliczki na delegację	1 800
9	Samochody	257 000
10	Weksel obcy o terminie wykupu - 3 miesiące	2 800
11	Niezapłacone faktury na dostawy towarów	17 000
12	Meble biurowe	7 200
13	Kapitał podstawowy	899 300
14	Kapitał zapasowy	81 100
15	Zakupiony sklep	89 000
16	Rachunki bankowe	23 000
17	Wystawiony weksel własny	2 400
18	Niepodzielony zysk z lat ubiegłych	18 200
19	Towary spożywcze w magazynach	45 000
20	Nieotrzymane płatności za sprzedane towary	12 000
21	Długoterminowy kredyt bankowy	40 000
22	Udzielona kontrahentowi 2-letnia pożyczka	25 000
23	Koszty poniesione na budowę magazynu	15 900
24	Niewypłacone pracownikom wynagrodzenia	900
25	Otrzymany czek jako zapłata należności	1 100

AKTYWA	1 060 300	PASYWA	1 060 30
Aktywa trwałe	=974 500	Kapitał własny	=998 600
WNiP (soft)	12 000	Kapitał podstawowy	899 300
Rzeczowe aktywa trwałe: – środki trwałe (PC, lady, auta, meble, dziwki, koks, sklep)	908 200	Kapitał (fundusz) zapasowy	81 100
– środki trwałe w budowie (koszty na inwestycje)	15 900	Wynik finansowy z lat ubiegłych	18 200
Należności długoterminowe (pożyczka dla kontrahenta 2 lata)	25 000
Inwestycje długoterminowe (obligacje)	13 400
Aktywa obrotowe	=85 800	Zobowiązania długoterminowe	=40 000
Zapasy (towary spożywcze w magazynach)	45 000	Kredyt bankowy	40 000
Należności krótkoterminowe:	Zobowiązania krótkoterminowe	=21 700
zaliczki na delegacje	1 800	zobowiązania publiczno-prawne	1 400
nieotrzymane płatności za sprzedane towary	12 000	z tytułu wynagrodzeń	900
Inwestycje krótkoterminowe:		zobowiązania wekslowe	2 400
gotówka	100	z tytułu dostaw i usług (zaległe faktury)	17 000
inne środki pieniężne (weksel, czek)	3900
rachunki bankowe	23 000

//Koniec wykładu nr 02 – 13.10.2009 r.

//Wykład nr 03 – 17.11.2009 r.

OPERACJE GOSPODARCZE

Operacja gospodarcza – musi spełniać następujące warunki:

• dotyczy zdarzenia, które można określić wartościowo,

• odnosi się do działalności określonego podmiotu i powinna być rozpatrywana z jego punktu widzenia,

• powoduje zmianę w stanie posiadanych zasobów majątkowych i źródeł ich finansowania – dwie równoczesne i równe co do wartości zmiany

TYPY OPERACJI

TYP operacji	Wpływ na składniki bilansu	Wpływ na sumę bilansową
I	+A -A	Nie ulega zmianie
II	+P -P	Nie ulega zmianie
III	+A +P	Ulega zwiększeniu
IV	-A +P	Ulega zmniejszeniu

PRZYKŁADY:

• Typ I +A –A //Wypłata pieniędzy z banku i wpłata do kasy. //Bierzemy środki z kasy i kupujemy akcje.

• Typ II +P –P // Zaciągnięcie kredytu, żeby spłacić zobowiązania wobec dostawców.

• Typ III +A +P //Zaciągnięcie kredytu na zakup środka trwałego. //Bierzemy kredyt i wpłacamy pieniądze na konto.

• Typ IV -A +P //Spłata gotówką zobowiązań wobec dostawców. //Bierzemy pieniądze z kasy i spłacamy ratę.

ZADANIE:

Lp.	Operacja	TYP
1	Zakupiono materiały, zapłata w terminie późniejszym	III
2	Pokryto część straty bilansowej z funduszu zapasowego	II
3	Spłacono z rachunku bankowego ratę kredytu	IV
4	Dokonano aktualizacji wyceny środków trwałych zwiększając ich wartość	III
5	Pobrano gotówkę z banku do kasy	I
6	Zwrócono część dostawy materiałów (dotyczy operacji nr 1)	I
7	Otrzymano jako spłatę należności weksel obcy	I
8	Z kredytu bankowego spłacono zobowiązania wobec dostawców	II

KONTO KSIĘGOWE

Konto księgowe – podstawowe urządzenie księgowe służące do ewidencji zdarzeń gospodarczych.

Posiada Nazwę, Numer, Dwie strony (Wn - Debett, Ma - Credit), Saldo.

Cechy konta:

• Każde konto księgowe ma swą nazwę, która wskazuje jaki składnik aktywów, pasywów, przychodów lub kosztów jest na nim ewidencjonowany. //np. konto „Kasa”; nr 100

• Każde konto ma swój niepowtarzalny symbol cyfrowy nadany mu zgodnie z zakładowym planem kont.

• Każde konto ma dwie strony, przy czym jedna strona służy konsekwentnie do ewidencji zwiększeń, druga – do ewidencji zmniejszeń.

• W dowolnym momencie istnieje możliwość ustalenia aktualnego stanu konta, czyli jego salda.

KONTO –TEOWE

NAZWA KONTA
Debet /Dt/ Winien /Wn/ zapisanie operacji po tej stronie konta: Obciążenie konta zapisanie w ciężar konta

KONTA: RODZAJE

KONTA: RODZAJE

• Konto bilansowe – podstawowe urządzenie służące do ujmowania stanów początkowych składników aktywów i pasywów, rejestracji wszelkich zmian zachodzących w tych składnikach (zwiększania i zmniejszania) i w konsekwencji ustalania w dowolnym czasie ich stanów końcowych.

• Konto wynikowe - ujmowane są na nim wszystkie operacje gospodarcze związane z kosztami i przychodami, a więc też z wynikiem finansowym.

• Konta prowadzi się oddzielnie dla każdej pozycji bilansu, przychodów i kosztów oraz wyniku finansowego.

KONTO AKTYWNE

WN	Konto aktywów	MA
Stan początkowy Sp Operacje zwiększające stan konta	Operacje zmniejszające stan konta //np. wypłata z kasy
Suma obrotów	Suma obrotów
	Stan końcowy Sk

KONTO PASYWÓW

WN	Konto pasywów	MA
Operacje zmniejszające stan konta	Stan początkowy Sp Operacje zwiększające stan konta
Suma obrotów	Suma obrotów
Stan końcowy Sk

CECHY KONTA BILANSOWEGO

• obrót konta – ogólna suma zapisów po jednej ze stron konta, są dwa rodzaje obrotów konta – debetowy i kredytowy

• saldo konta – różnica między obrotami konta, przyjmuje nazwę większego obrotu, jeżeli obroty obu stron konta są równe to saldo = 0

• saldo początkowe konta – Sp – wyraża stan składnika na początek okresu sprawozdawczego

• saldo końcowe konta – Sk – wyraża stan składnika na koniec okresu sprawozdawczego

ZESTAWIENIE OBROTÓW I SALD

Zestawienie obrotów i sald – tworzone jest aby wyeliminować ewentualne błędy księgowe (inaczej zwane bilansem próbnym, bilansem surowym, obrotówką)

Symbol	Nazwa konta	Salda początkowe + obroty	Salda końcowe
		Wn	Ma
	SUMA

ZASADA PODWÓJNEGO ZAPISU

Zasada podwójnego zapisu polega na tym, ze każda operacja gospodarcza rejestrowana jest:

• na dwóch odpowiednich kontach

• po ich przeciwnych stronach (na jednym koncie po Dt, na drugim po Ct)

• w tej samej kwocie, zgodnie z dowodem, na podstawie którego jest księgowana

Wynikają z tego następujące zależności:

• suma Sp po stronie WN = suma Sp po stronie MA

• suma obrotów po stronie WN = suma obrotów po stronie MA

• suma Sk po stronie WN = suma Sk po stronie MA

PRZYKŁAD

BILANS NA 31.12.2003

AKTYWA	PASYWA
Aktywa trwałe	=600 000
Środki trwałe	600 000
Aktywa obrotowe	=240 000
Towary	90 000
Kasa	30 000
Rachunek bankowy	120 000
Razem aktywa	840 000

W styczniu 2004 r. miały miejsce następujące operacje gospodarcze:

• pobrano gotówkę z banku do kasy 52 000,

• przeznaczono część zysku za rok ubiegły na kapitał zapasowy 60 000,

• zakupiono towary, za które zapłata nastąpi w późniejszym terminie 36 000,

• spłacono część zobowiązań wobec dostawców z rachunku bankowego 48 000,

• otrzymano przelew na rachunek bankowy kredytu przyznanego przez bank 180 000.

1. Na podstawie bilansu otwarcia otwórz odpowiednie konta księgowe wpisując ich salda początkowe.

2. Zaksięguj powyższe operacje gospodarcze.

3. Ustal salda końcowe dla wszystkich kont.

4. Sporządź zestawienie obrotów i sald.

5. Sporządź bilans zamknięcia na 31.01.2004 r.

1 Kasa //K. A.
Sp) 30 000 1) 52 000
82 000 -----------
82 000

1 Rachunek Bankowy //K. A.
Sp) 120 000 5) 180 000
300 000 -----------
300 000

0 Środki trwałe //Konto Aktywne
Sp) 600 000
600 000 -----------
600 000

3 Towary //K. A.
Sp) 90 000 3) 36 000
126 000 -----------
126 000

8 Fundusz Podstawowy //K. P.
----------- Sk) 660 000
660 000

1 Wynik finansowy z lat ubiegłych //K. P.
2) 60 000
60 000 Sk) 60 000
120 000

2 Rozrachunki z dostawcami //K. P.
4) 48 000
48 000 Sk) 48 000
96 000

8 Kapitał zapasowy //K. P.
----------- Sk) 60 000
60 000

1 Kredyt //K. P.
----------- Sk) 180 000
180 000

OBROTÓWKA

Symbol	Nazwa konta	Salda początkowe + obroty	Salda końcowe
		Wn	Ma
	Środki trwałe	600 000	-----------
	Towary	126 000	-----------
	Kasa	82 000	-----------
	Rachunek Bankowy	300 000	100 000
	Fundusz Podstawowy	-----------	660 000
	Wynik finansowy z lat ubiegłych	60 000	120 000
	Rozrachunki z dostawcami	48 000	96 000
	Kapitał zapasowy	-----------	60 000
	Kredyt	-----------	180 000
	SUMA	1 216 000	1 216 000

BILANS ZAMKNIĘCIA

AKTYWA	PASYWA
Aktywa trwałe
Środki trwałe	600 000
Aktywa obrotowe
Towary	126 000
Rachunek bankowy	200 000
Kasa	82 000
Razem aktywa	1 008 000

//Koniec wykładu nr 03 – 17.11.2009 r.

//Wykład nr 04 – 1.12.2009 r.

KONTO PRZYCHODÓW KONTO KOSZTÓW

//Nie ma sald początkowych i końcowych

WN	Konto przychodów	MA
Zmniejszenie przychodów	Uzyskanie przychodów oraz ich zwiększenia
Suma obrotów	Suma obrotów
Przeniesienie na konto wyniku finansowego

WN	Konto kosztów	MA
Poniesienie kosztów oraz ich zwiększenia	Zmniejszenia kosztów
Suma obrotów	Suma obrotów
	Przeniesienie na konto wyniku finansowego

WYNIK FINANSOWY – KONTO BILANSOWE //zespół 8

WN	Konto wyniku finansowego	MA
Przeniesienie kosztów na koniec roku obrotowego	Przeniesienie przychodów na koniec roku obrotowego
Podatek dochodowy
Sk po stronie WN ZYSK	Sk po stronie MA STRATA

KONTO SYNTETYCZNE

• Konta syntetyczne są to konta ujmujące w zbiorczych zapisach operacje dotyczące całych grup zasobów i źródeł ich finansowania. Z tych kont wynikają na ogół informacje, które wykazywane są w bilansie i innych sprawozdaniach. Zbiór prowadzonych kont syntetycznych księgę główną.

• Obowiązuje zasada podwójnego zapisu. //Było na stronie nr 8 (wykład 3.) > co najmniej 2 konta

KORESPONDENCJA KONT

Powiązane strony WN i MA kont zapisem księgowym w ściśle określony, jedynie możliwy sposób, zgodnie z treścią ekonomiczną operacji gospodarczej:

Korespondencja prosta Korespondencja złożona

KONTO ANALITYCZNE //bardziej szczegółowe określenie informacji księgowej

• Konta analityczne są wykorzystywane do uszczegółowienia i uzupełnienia zapisów konta syntetycznego

• Obowiązuje zapis powtarzalny

ZAPIS POWTARZALNY //różni się od podwójnego; wystarczy raz zaksięgować

Polega na tym, że księgowanie na danym koncie jest dokonywane:

• po tej samej stronie,

• w tej samej kwocie,

• na podstawie tego samego dowodu, co na koncie syntetycznym, do którego analityka jest prowadzona.

PODZIAŁ KONT

Możliwe są dwa warianty podzielności kont:

1. konto dzielone przestaje funkcjonować (zanika), a jego miejsce zajmują nowe konta utworzone w wyniku podziału,

2. konto dzielone funkcjonuje nadal (jako konto syntetyczne), a konta uzyskane z podziału są prowadzone obok niego jak konta analityczne (szczegółowe), tworzą zwarty system ewidencji księgowej. //lepszy wariant

PRZYKŁAD - Tablica

4 Wynagrodzenia
1) 10 000

2 Rozrachunki z tyt. wynagrodzenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Konta analityczne

Pracownik 1

Pracownik 2

Pracownik 3

Dzielenie i łączenie kont umożliwia dostosowanie szczegółowości informacji do potrzeb danej jednostki gospodarczej:

• Podział pionowy – konta powstałe z podziału przejmują tylko niektóre funkcje konta dzielonego np. konta „Przychody”, „Koszty”

• Podział poziomy - polega na tworzeniu kont szczegółowych o węższym zakresie ewidencji, przejmujących wszystkie funkcje konta dzielonego np. Materiały – Materiał A, Materiał B, Materiał C.

PODZIAŁ KONT – SKUTKI

Pionowego

• Konto dzielone przestaje istnieć, konta powstałe funkcjonują jako oddzielne konta np. konta Przychodów i Kosztów zamiast konta Wynik Finansowy

• Konto powstałe z podziału funkcjonuje obok konta podstawowego jako kont korygujące np. konto Umorzenie środków trwałych w stosunku do konta Środki trwałe

Poziomego

• Konta szczegółowe eliminują konto macierzyste np. konto Rozliczenie zakupu

• Konta szczegółowe tworzą ewidencję analityczną

PODZIAŁ KONT – PRZYKŁAD

• Stan początkowy konta rozrachunki z dostawcami wynosi 25000, w tym dostawcy A firma jest winna 2500, dostawcy B 10000, dostawcy C 12500.

• Dokonano przelewu z rachunku bankowego na konto dostawcy B 5000, a na konto dostawcy A 1500.

• Zakupiono materiały od dostawcy C na kwotę 8500, fakturę otrzymano.

• Zapłacono gotówką dostawcy C 2000.

2 Rozrachunki z dostawcami //K. P.
1) 6 500 2) 2 000
8 500 Sk) 25 000
33 500

1 Rachunek Bankowy //K. A.
Sp) X //nie ważny

1 Kasa //K. A.
Sp) X //nie ważny

3 Materiały //K. A.
2) 8 500

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Analityka do konta Rozrachunki z dostawcami

Dostawca C
3) 2 000
2 000 Sk) 19 000
21 000

Dostawca A
1) 1 500
1 500 Sk) 1 000
2 500

Dostawca B
1) 5 000
5000 Sk) 5 000
10 000

WYNIK FINANSOWY

Na wynik finansowy jednostki wpływają

• przychody,

• koszty

• straty

• i zyski nadzwyczajne

• oraz obowiązkowe obciążenia wyniku.

WF = P – K + Zn – Sn

OPERACJE WYNIKOWE

Operacje wynikowe wywołują zmiany tylko jednego składnika bilansu i prowadzą do powstawania elementów wyniku finansowego tj.

• Przychodów,

• Kosztów,

• Strat nadzwyczajnych

• Zysków nadzwyczajnych

WF = P – K + Zn – Sn

//Koniec wykładu nr 04 – 1.12.2009 r.

//Wykład nr 05 – 15.12.2009 r.

Bilans jest sporządzany na konkretny dzień. Wynik finansowy jest za konkretny okres (kwartał, rok itp.).

Przykład zysku nadzwyczajnego: Kradną nam furę dostajemy odszkodowanie fura się odnajduje teraz mamy i kasę, i auto

TYPY OPERACJI WYNIKOWYCH

1. A  P bz. przychód lub zysk

2. P  A bz. koszt lub strata

3. P  A bz. przychód lub zysk

4. A  P bz. koszt lub strata

KOSZTY I STRATY

Są to prawdopodobne zmniejszenia przyszłych korzyści jednostki w okresie sprawozdawczym, o wiarygodnie określonej wartości w postaci wydatków lub innego zmniejszenia wartości aktywów, albo zwiększenia wartości zobowiązań i rezerw, które ostatecznie doprowadzą do zmniejszenia kapitału własnego w inny sposób niż pobranie środków przez udziałowców lub właścicieli.

A  lub P  Kapitał własny 

PRZYCHODY I ZYSKI

Prawdopodobne, przyszłe korzyści jednostki w okresie sprawozdawczym w postaci wpływów lub innego zwiększenia wartości aktywów, albo zmniejszenia wartości zobowiązań i rezerw, o wiarygodnie określonej wartości, które ostatecznie doprowadzą do wzrostu kapitału własnego w inny sposób niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli.

A  lub P  Kapitał własny 

KONTA WYNIKOWE

Służą do odzwierciedlenia treści operacji wynikowych; powstają z pionowego podziału konta „Wynik finansowy”

Koszty		Wynik finansowy		Przychody
Straty nadzwyczajne
Operacje bieżące

USTALENIE WYNIKU FINANSOWEGO

Koszty		Wynik finansowy		Przychody
WN
			WN	MA
	dzień bilansowy	dzień bilansowy
Straty nadzwyczajne
WN
dzień bilansowy	dzień bilansowy

PRZYKŁAD – UPROSZCZONY

1. Otrzymano darowiznę 5 000.

2. Zlikwidowano uszkodzony środek trwały 1 000.

3. Sprzedano za gotówkę towary 10 000, które kupiono wcześniej za 8 000, wydano towar odbiorcy

4. Wydano odbiorcy zbędne materiały o wartości w cenie zakupu 1 500, wystawiając mu rachunek z przedłużonym terminem płatności na 1 200.

Operacje wynikowe zamykające okres obrotowy

• PK (polecenie księgowania, „peki”) przeksięgowanie przychodów

• PK przeksięgowanie kosztów działalności

• PK ustalenia wyniku i zamknięcia konta „Wynik finansowy”

1 Kasa //K. A.		7 Pozostałe przychody		Przychody ze sprzedaży produktów		Wynik finansowy
Sp) X 1) 5 000 3A) 10 000			III) 5 000	5000 (1		I) 10 000
15 000 -----------	----------- 15 000
15 000	15 000
						 KOSZTY
0 Środki trwałe		Pozostałe koszty operacyjne		Produkty		 BILANS ZAMKNIĘCIA
Sp) X	1 000 (2		2) 1 000	1 000 (VI		Sp) X
Koszt sprzedanych produktów		Materiały		Koszt sprzedanych materiałów
3B) 8 000	8 000 (IV		Sp) X	1 500 (4A		4A) 1 500
Przychód ze sprzedaży materiałów		Rozrachunki z odbiorcami
II) 1 200	1 200 (4B		Sp) X 4B) 1 200

DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA

Banki, fundusze inwestycyjne działalność finansowa jest działalnością podstawową.

WYNIK FINANSOWY – DEFINICJA

Wyrażony w pieniądzu rezultat działalności jednostki gospodarczej osiągnięty w pewnym okresie. Na wynik finansowy składają się następujące elementy:

• wynik z działalności operacyjnej, w tym:

  • wynik ze sprzedaży,

  • wynik z pozostałej działalności operacyjnej,

• wynik z działalności finansowej,

• wynik ze zdarzeń nadzwyczajnych.

• Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego.

PRZYCHODY I KOSZTY – DEFINICJA 2

• KOSZTY – wyrażone w jednostkach pieniężnych celowe zużycie rzeczowych składników majątku, wynagrodzenie za pracę, zakupy usług i inne nakłady czysto pieniężne występujące w pewnym okresie w związku z realizacją normalnej działalności gospodarczej.

• PRZYCHODY – należne lub uzyskane kwoty pieniężne z tytułu sprzedaży różnych składników majątkowych i świadczenia usług oraz z innych tytułów związanych z normalną działalnością gospodarcza podmiotu.

KLASYFIKACJA KOSZTÓW I PRZYCHODÓW

OGÓLNA KLASYFIKACJA DZIAŁALNOŚCI

• Podstawowe przychody i koszty operacyjne – dotyczą zwykłej działalności jednostki, której prowadzenie było celem powstania jednostki,

• Pozostałe przychody i koszty operacyjne – nie wiążą się bezpośrednio ze zwykłą działalnością jednostki, choć jej dotyczą; występują np. przy sprzedaży i likwidacji środków trwałych, odpisaniu należności i zobowiązań, darowiznach itp.,

• Koszty i przychody finansowe – skutki operacji finansowych: zapłacone odsetki od kredytów i innych zobowiązań, otrzymane odsetki od pożyczek i należności, sprzedaż akcji i innych aktywów finansowych, różnice kursowe, dywidendy i dyskonta.

WYNIK FINANSOWY – SPOSÓB USTALANIA

Koszty działalności operacyjnej				Przychody ze sprzedaży
		Wynik na sprzedaży
Pozostałe koszty operacyjne				Pozostałe przychody operacyjne
		Wynik z działalności operacyjnej
Koszty finansowe				Przychody finansowe
		Wynik z działalności gospodarczej
Straty nadzwyczajne				Zyski nadzwyczajne
		Wynik brutto
Podatek dochodowy
		Wynik netto

//Koniec wykładu nr 05 – 15.12.2009 r.

//Wykład nr 06 – 12.01.2010 r.

INNE KLASYFIKACJE KOSZTÓW //nie pisać

• Wg struktury wewnętrznej – koszty proste i złożone:

• proste – elementarne, jednorodne (jednego rodzaju) składniki kosztów,

• złożone – składające się z kilku rodzajów kosztów prostych

• Wg stopnia powiązania z produktami (wyrobami i usługami) – koszty bezpośrednie i pośrednie

  • koszty bezpośrednie – na podstawie dokumentów źródłowych mogą być jednoznacznie odniesione na produkty,

  • koszty pośrednie – na podstawie dokumentów źródłowych nie mogą być odniesione na produkty (lub nie opłaca się), ale zawsze można określić miejsca ich powstawania, na koniec okresu są rozliczane produkty w sposób umowny.

• Wg stopnia zależności od wielkości produkcji: stałe i zmienne:

  • koszty stałe (w pewnym przedziale zdolności produkcyjnych),

  • zmienne (degresywne, progresywne lub proporcjonalnie zmienne)

• Ze względu na ich związek z przychodami ze sprzedaży:

  • Koszty związane z produktami,

  • Koszty okresu

EWIDENCJA KOSZTÓW //nie pisać

Powinna być tak prowadzona, aby można było w razie potrzeby uzyskać różnorodne informacje o kosztach

• umożliwiające kontrolę kosztów, ich analizę oraz

• podejmowanie decyzji w procesie zarządzania jednostką.

Najważniejszą dla jednostki jest działalność podstawowa, której koszty są przedmiotem dalszej klasyfikacji z uwzględnieniem:

• rodzaju kosztów,

• rodzaju działalności,

• faz działalności,

• miejsc powstawanie kosztów,

• produktów działalności (nośników).

Wyodrębnia się 3 podstawowe układy ewidencyjne //to już pisać ;P

1. Ewidencja kosztów wg rodzaju zasobów – rodzajowy układ kosztów tzw. zespół 4 kont – (jakie koszty powstawały w okresie?)

2. Ewidencja kosztów wg typu podstawowej działalności operacyjnej oraz miejsc powstawania kosztów – podmiotowy układ kosztów tzw. zespół 5 kont (gdzie powstawały koszty?)

3. Klasyfikacja kosztów wg ich sposobu odnoszenia na wyroby gotowe (bezpośrednie i pośrednie) – układ kalkulacyjny (przedmiotowy) kosztów (na co zostały poniesione koszty?)

KOSZTY – UKŁAD RODAJOWY (4)

• Amortyzacja – koszt zużycia środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych;

• Zużycie materiałów i energii – surowców, materiałów, paliwa, ogumienia, części zapasowych, energii elektrycznej, prenumeraty, środki czystości, materiały biurowe;

• Usługi obce – koszty usług świadczonych przez inne jednostki np. transportowych, remontowych, informatycznych, bankowych, telekomunikacyjnych, pocztowych, komunalnych;

• Podatki i opłaty – np. podatek od nieruchomości, akcyzowy, transportowy, rolny, leśny, opłaty urzędowe, notarialne, sądowe, skarbowe;

• Wynagrodzenia – bez względu na charakter umowy, m. in. umów o pracę, zleceń, umów o dzieło itd.;

• Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia – składki ZUS płacone przez pracodawcę, FP (Fundusz Pracy), FGŚP (Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych), Fundusz socjalny, odzież ochronna itp.;

• Pozostałe koszty rodzajowe – w tym m. in.: podróże służbowe, ubezpieczenia, koszty reprezentacji i reklamy, czynsze, dzierżawy

TYLKO EWIDENCJA RODZAJOWA

Różne konta		Amortyzacja

EWIDENCJA W UKŁADZIE RODZAJOWYM

Zastosowanie: w małych jednostkach gospodarczych, o nierozbudowanej strukturze organizacyjnej – w których nie ma potrzeby kontroli kosztów wg i miejsc powstawania i nośników – firmy handlowe, usługowe i produkujące jednorodny asortyment

- informacja wyłącznie o kwocie i strukturze kosztów (tylko małe firmy)

KOSZTY – UKŁAD PODMIOTOWY (5)

Konta kosztów według funkcji i rodzajów działalności

• Koszty działalności pomocniczej i socjalnej ( nie zawsze wyodrębniane)

• Koszty działalności właściwej (podstawowej):

  • w jednostkach wytwórczych - koszty produkcji,

  • w jednostkach usługowych - -koszty usług,

  • w jednostkach handlowych – koszty handlowe

• Koszty ogólnego zarządu

• Koszty sprzedaży (nie zawsze wyodrębniane)

KOSZTY – UKŁAD PODMIOTOWY (5)

• Koszty działalności podstawowej - koszty związane z podstawową działalnością, bezpośrednie i pośrednie (wydziałowe);

• Koszty zarządu - koszty zarządzania i administrowania, koszty wynagrodzeń kadry zarządzającej, ich koszty podróży służbowych, koszty materiałów biurowych;

• Koszty sprzedaży - koszty związane ze sprzedażą, np. koszty reklamy, transportu, udziału w targach, ubezpieczeń, opakowań;

• Koszty działalności pomocniczej i socjalnej - koszty wyodrębnionych organizacyjnie wydziałów pomocniczych: np. transportowych, remontowych itd. Oraz świadczących usługi dla zaspokojenia potrzeb bytowych pracowników, np. ośrodki wczasowe.

TYLKO UKŁAD PODMIOTOWY

Różne konta		Koszty działalności podstawowej

EWIDENCJA W UKŁADZIE PODMIOTOWYM

Zastosowanie: jednostki prowadzące działalność o zróżnicowanym charakterze, rozbudowane organizacyjnie, działające na większą skalę, wytwarzające zróżnicowane produkty, dla których ważna jest informacja o kosztach każdego z rodzajów działalności, kosztach ponoszonych w określonych miejscach jej prowadzenia i kosztach jednostkowych poszczególnych produktów

- informacja wyłącznie o kwocie i wysokości kosztów dla określonych typów działalności

EWIDENCJA RÓWNOLEGŁA – PEŁNA EWIDENCJA KOSZTÓW

Zalety:

• możliwość poznania ogólnego poziomu kosztów i ich struktury,

• przypisanie kosztów poszczególnym rodzajom i fazom działalności jednostki,

• przeprowadzenie kalkulacji kosztu jednostkowego,

• stosowana w dużych jednostkach, prowadzących różnorodną, często skomplikowaną działalność,

• koszty księgowane są wstępnie wg rodzajów i rozliczane wtórnie wg typów działalności.

EWIDENCJA RÓWNOLEGŁA

Różne konta		Amortyzacja

RKR – rozliczenie kosztów rodzajowych

PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY

• Ze sprzedaży produktów,

• Ze sprzedaży towarów i usług,

• Zmiana stanu produktów (zwiększenia lub zmniejszenia przychodów).

Dokumentacja przychodów ze sprzedaży:

• Dokumentacja prawna (umowy, zamówienia, oferty, potwierdzenia zamówień),

• Dokumentacja bezpośrednio związana z transakcjami sprzedaży (dowody wydania produktów, towarów, wykonania świadczeń),

• Faktury VAT, faktury korygujące, rachunki, dokumenty odpraw celnych, odczyty kas rejestrujących, raporty sklepowe,

• Dowody zapłaty – przelewy, czeki, raporty kasowe itp.

KOSZT UZYSKANIA PRZYCHODÓW

• koszty wytworzenia sprzedanych produktów – w jednostkach sporządzających kalkulację wynikową,

• poniesiony w okresie koszt wytworzenia całej produkcji, powiększony o wartość stanu początkowego i pomniejszony o wartość stanu końcowego produktów gotowych i nie zakończonych – w jednostkach nie sporządzających kalkulacji wynikowych

• wartość sprzedanych towarów i materiałów w cenach nabycia

• całość poniesionych w okresie sprawozdawczym kosztów handlowych i kosztów sprzedaży oraz kosztów ogólnego zarządu.

POZOSTAŁE PRZYCHODY OPERACYJNE

Przychody z:

• działalności socjalnej,

• sprzedaży środków trwałych (+w budowie) oraz wnip

• odpisania zobowiązań przedawnionych, umorzonych,

• z rozwiązania rezerw,

• otrzymanych nieodpłatnie aktywów oraz dotacji.

POZOSTAŁE KOSZTY OPERACYJNE

Koszty:

• działalności socjalnej,

• wartości netto sprzedanych środków trwałych (+w budowie) oraz wnip

• odpisania należności przedawnionych, umorzonych,

• z utworzenia rezerw,

• przekazanych nieodpłatnie aktywów.

PRZYCHODY FINANSOWE

Przychody z:

• dywidend i udziałów w zyskach w innych jednostkach,

• otrzymanych odsetek,

• zysków ze zbycia inwestycji,

• dodatnich aktualizacji wartości inwestycji,

• dodatnich różnic kursowych i dyskont.

KOSZTY FINANSOWE

Koszty:

• odsetek od zobowiązań i pożyczek, także za zwłokę,

• prowizji od zobowiązań i pożyczek,

• płaconego dyskonta,

• straty ze zbycia inwestycji,

• ujemnych aktualizacji wartości i inwestycji,

• ujemnych różnic kursowych.

STRATY I ZYSKI NADZWYCZAJNE

• Straty i zyski powstające w wyniku zdarzeń trudnych do przewidzenia, poza zwykłą działalności a operacyjna jednostki, nie związane z ogólnym ryzykiem prowadzenia działalności gospodarczej:

• skutki zdarzeń losowych,

• skutki postępowania układowego i naprawczego,

• skutki przekształceń własnościowych.

• Straty: wartości netto składników majątkowych utraconych z powodu zdarzeń losowych oraz kosztów ponoszonych w związku z usuwaniem skutków tych zdarzeń

• Zyski z:

  • Odszkodowań otrzymanych za starty będące skutkiem zdarzeń losowych,

  • Równowartości odzyskanych składników majątkowych (lub ich części) utraconych w wyniku zdarzeń losowych.

OBCIĄŻENIA WYNIKU FIANSOWEGO

Obciążenia wynikające z:

• podatku dochodowego,

• dywidendy kapitałowej (w jednoosobowych spółkach Skarbu Państwa).

WARIANTY WYNIKU FIANSOWEGO

Różnica: polega na sposobie ujęcia podstawowych kosztów operacyjnych.

PODSTAWOWE KOSZTY I PRZYCHODY OPERACYJNE – WARIANT PORÓWNAWCZY //zesp. 4 & 7

KOSZTY Koszty sprzedanych produktów Amortyzacja Zużycie materiałów i energii Usługi obce Podatki i opłaty Wynagrodzenia ZUS i inne świadczenia Pozostałe koszty Wartość sprzedanych towarów i materiałów	PRZYCHODY Przychody netto ze sprzedaży produktów Zmiana stanu produktów Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów
Wynik ze sprzedaży

PODSTAWOWE KOSZTY I PRZYCHODY OPERACYJNE – WARIANT KALKULACYJNY //zesp. 5

KOSZTY Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów, w tym: Koszty sprzedanych produktów Wartość sprzedanych towarów i materiałów	PRZYCHODY Przychody netto ze sprzedaży produktów Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów
Wynik brutto ze sprzedaży
Koszty sprzedaży Koszty ogólnego zarządu
Wynik ze sprzedaży

KSIĘGOWANIA DOTYCZACE SPRZEDAŻY

• Sprzedaż produktów i usług

Przychody ze sprzedaży produktów	1 (faktura) 2 (wydano z magazynu) 3 (usługi)	Rozrachunki z odbiorcami
Produkty gotowe		Koszt sprzedanych produktów
Koszty działalnosci podstawowej

• Sprzedaż materiałów i towarów

Przychody ze sprzedaży materiałów i towarów	1 2	Rozrachunki z odbiorcami
Materiały (towary)		Koszt sprzedanych materiałów (towarów)
X

• Sprzedaż środków trwałych i WNiP

Pozostałe przychody operacyjne	1 2	Rozrachunki z odbiorcami lub inne rozrachunki z pracownikami
Środki trwałe lub WNiP		Umorzenie środków trwałych (lub umorzenie WNiP)

• Sprzedaż aktywów finansowych

Przychody finansowe	1 2 3	Rachunek bankowy
Długoterminowe aktywa finansowe		Koszty finansowe
Krótkoterminowe aktywa finansowe

PRZEKSIĘGOWANIA NA KONIEC OKRESU ROZLICZENIOWEGO

• Dla bilansu //Ważne!

Koszty działalności pomocniczej	1 2	Koszty działalności podstawowej
X
Koszty działalności podstawowej		Produkcja w toku
X

• Dla Wyniku Finansowego

Koszty zarządu	1 2	Koszty sprzedanych produktów
X
Koszty sprzedaży
X

WYNIK FINANSOWY – PRZEKSIĘGOWANIA – WARIANT PORÓWNAWCZY

Koszty rodzajowe (4)		WF - porównawczy		Przychody ze sprzedaży produktów
X
Pozostałe koszty operacyjne
X
Koszty finansowe
X
Straty nadzwyczajne
X

WYNIK FINANSOWY – PRZEKSIĘGOWANIA – WARIANT KALKULACYJNY

Koszty sprzedanych produktów		WF - kalkulacyjny		Przychody ze sprzedaży produktów
X
Pozostałe koszty operacyjne
X
Koszty finansowe
X
Straty nadzwyczajne
X

//Koniec wykładu nr 06 – 12.01.2010 r. – ostatniego

UPDATE!

//Wykład nr 07 – 23.02.2010 r. – „Zajebista Patrycja i jej SZTORNO…”

CYKL EWIDENCJI

POPRAWIANIE BŁĘDÓW KSIĘGOWYCH

• Bieżące poprawianie błędów – korekta zapisów

• Storno (czarne: dodatnie, czerwone: ujemne) – sposób poprawiania błędów w księgowości, usuwający wpływ mylnego zapisu na obroty i/lub salda kont, oparty n zasadzie podwójnego zapisu.

STORNO

• Storno czarne całkowite – wyksięgowanie błędnego zapisu po przeciwnych stronach kont i dokonanie zapisu poprawnego

• Storno czarne częściowe – dokonanie zapisu przeciwstawnego tylko na jednym koncie, na którym nastąpił błąd

• Storno czerwone całkowite – powtórzenie błędnego zapisu ze znakiem minus i wprowadzenie zapisu poprawnego

• Storno czerwone częściowe – skorygowanie nieprawidłowej kwoty o wartość zawyżenia

//Koniec wykładu nr 07 – 23.02.2010 r.

FINANSE I RACHUNKOWOŚĆ – dr inż. Patrycja Trojczak-Golonka

Opracowanie: www.p4aveu.tk