POPRAWA
Wiek przedszkolny (od 3 do 6 lat) to okres najistotniejszych przemian rozwojowych w życiu dziecka dokonujący się we wszystkich sferach. Wśród różnych sfer możemy wyróżnić min:
Rozwój fizyczny i motoryczny (np. lokomocji, ruchów manipulacyjnych)
Rozwój procesów poznawczych (np. rozwój mowy, myślenia ,pamięci, uwagi)
Najważniejsze osiągnięcia tego okresu – zdaniem M. Tyszkowej to:
dążenie do samodzielnego i odpowiedzialnego podejmowania różnych działań wynikających z:
− odczuwanie siebie samego jako podmiotu własnych działań i przeżyć,
− odkrywanie świata zewnętrznego innych ludzi,
− zdobywanie znacznego zasobu wiedzy o świecie,
− pojawienie się obok zabawy początków świadomego uczenia się i pracy
Rozwój fizyczny i motoryczny
Organizm dziecka w wieku przedszkolnym wymaga troskliwej opieki , gdyż znajduje się w stanie wzrostu . Zmieniają się proporcje jego ciała oraz doskonali się sprawność motoryczna . Tempo rozwoju motorycznego dziecka nie jest równomierne. Każdy rok przynosi istotną różnicę w poziomie sprawności i rozwoju motorycznym. Dziecko 3-letnie nie jest w stanie wykonać czynności skomplikowanych, , np. rzucić piłkę w górę i złapać. Dziecko 4-letnie jest bardziej sprawne motorycznie, jest zwinniejsze. Najszybsze zmiany występują między 4. a 5. rokiem życia. W wieku 5 lat dziecko wchodzi w tzw. złoty okres motoryczności. Poszczególne dzieci mogą różnić się między sobą tempem rozwoju motorycznego w wyniku różnych cech wrodzonych i innych czynników środowiskowych . Motoryka ogólna ciała zależy od sprawności czynnościowej dwóch struktur: układu sterowniczego ruchu (związany ze strukturami nerwowymi) oraz układu wykonawczego ( związany z układem mięśniowym i kostno – stawowym). Sylwetka dziecka charakteryzuje się stosunkowo krótkimi kończynami , dużą głową i długim tułowiem .Układ kostny jest jeszcze słaby .Ruch jest bardzo ważny w rozwoju dziecka ,zaniedbania rozwoju motorycznego mają wpływ na dalszy jego rozwój psychofizyczny. W okresie przedszkolnym dzieci z łatwością już biegają, bez pomocy wchodzą po schodach stawiając jedną stopę na stopniu ,skaczą obunóż przez skakankę , chodzą na palcach oraz kucają .Potrafią pedałować i kierować trójkołowym rowerkiem , umieją rzucać piłką , tańczyć i pływać jeździć na łyżwach . Chłopcy w tym okresie rozwoju uzyskują lepsze wyniki niż dziewczynki w czynnościach wymagających użycia większej energii i siły (np. bieganie czy kopanie). Dziewczynki za to są lepsze w wykonywaniu czynności, które wymagają sprawności motorycznej – równowagi i rytmiczności (np. skakanie na skakance) oraz precyzji (np. rysowanie). Ręce dziecka stają się coraz sprawniejsze, wykonują proste prace plastyczne , zaczynają posługiwać się nożyczkami ,rysują kwadraty i koła , postacie ludzkie w formie „głowonogów” oraz wiedzą jak odpowiednio trzymać kredkę .Pewne trudności sprawia im kopiowanie liter i figur geometrycznych .
Badania Szumana pokazują, że dzieci 3letnie potrafią reprodukować koło, większość dzieci między 5-6 r.ż. kopiuje kwadrat, a większość wieku 6-7 lat jest w stanie przerysować trójkąt. Figury złożone z samych linii w postaci krzyżyka reprodukują dzieci w 3-4 r.ż.; szyny potrafi skopiować każde dziecko w 4-5 r.ż., a spiralę kopiuje większość w 6-7 r.ż. . Zajęcia plastyczne są ćwiczeniami do późniejszego pisania .Układ nerwowy przedszkolaka jest słaby i delikatny .Dominują w nim procesy pobudzenia nad procesami hamowania . Dziecko jest impulsywne , jego zachowanie jest zmienne . Obserwuje dorosłych i naśladuje ich. Powoli opanowuje czynności związane z życiem codziennym takiej jak samodzielne picie z kubka ( nie rozlewając płynu) , jedzenie zupy łyżką ( 4-6 r.ż), załatwianie potrzeb fizjologicznych (3 r .ż ) samodzielnie ubierają się lub rozbierają się (4-5 r. ż) , wkładają buty ( nie zawsze prawidłowo) .
Rozwój ruchów manipulacyjnych polega na zdolności posługiwania się przedmiotami i narzędziami codziennego użytku (motoryka mała ) np. szczoteczka do zębów , łyżka , kredka. Możemy wyróżnić dwa rodzaje manipulacji : niespecyficzna – przekładanie z ręki do ręki , wykorzystanie przedmiotów nie zgodnie z przeznaczeniem oraz manipulację specyficzna
Rozwój procesów poznawczych
Wiek przedszkolny to dalszy etap kształcenia się procesów poznawczych. Spostrzeganie rozwija się głównie w czasie manipulowania przedmiotami. Dziecko w tym wieku już dużo wie ,rozumie i pamięta , lecz czasami trudno skupić mu się na jednej czynności . Dzieci chętnie oglądają obrazki w książce i mówią o nich, układają klocki i figury według wzoru , potrafią także ułożyć obrazek rozcięty na kilka części , a także porównują obrazki ze sobą .Dzieci dążą do zbadania dotykiem, słuchem i wzrokiem każdego nowego przedmiotu . Maluch najlepiej poznaje przedmioty i uczy się ich zastosowania w praktycznym działaniu . Przez poznawanie wzbogaca swoją wiedzę o otaczającym go świecie , wykorzystując ją podczas zabaw , w których wykonuje fikcyjne czynności . Zaczyna odróżniać kolory ,potrafi zaśpiewać piosenkę, opowiedzieć sen , a także powtórzyć odgłosy zwierząt.
Pamięć dziecka w okresie średniego dzieciństwa jest mimowolna, najlepiej zapamiętuje to co go zainteresowało ,co zwróciło jego uwagę .Dzięki pamięci możliwe jest opanowanie mowy, jest ona bezpośrednio związana z wrażeniami i spostrzeżeniami . Możemy wyróżnić 2 rodzaje pamięci świeża (bezpośrednia) , czyli natychmiastowe odtwarzanie materiału oraz pamięć trwała ( poziom pamięci określa się za pomocą czasu, jaki upływa między spostrzeżeniem, a rozpoznaniem danego przedmiotu) Pamięć przedszkolaka zmienia się pod względem pojemności ,pojawiają się skuteczne strategie zapamiętywania , polepsza się wiedza o przedmiotach które chce dziecko zapamiętać .Wraz z wiekiem dzieci potrafią zapamiętać więcej cyfr pod rząd jak pisze Siegler Większość dzieci w 4-5 roku życia może odtworzyć szereg złożony z 4. cyfr, a większość dzieci w 6.r.ż. jest zdolna do odtworzenia szeregu złożonego z 6. cyfr . Dzieci starsze mogą wykonać więcej zdolności poznawczych od młodszych dzieci . Dziecko przedszkolne prędzej nauczy się wierszyka zrozumiałego dla niego niż takiego, którego treści nie rozumie, gdy wiersz zawiera niezrozumiałe dla niego wyrazy .Możemy wyróżnić dwie strategie pamięciowe: powtarzania i organizowania materiału do zapamiętania. Dzieci w wieku przedszkolnym korzystają częściej ze strategii powtarzania.
U dzieci 5-letnich można zauważyć pewien stopień zrozumienia procesu zapamiętywania, na co wskazują ich wypowiedzi że łatwiej zapamiętać krótką listę słów niż dłuższą, łatwiej nauczyć się znanego wiersza niż nowego,. Jednak dzieci w 5. r.ż. częściej niż w 8. r.ż. błędnie oceniają swoje możliwości zapamiętywania .
Między 3- 6 r .ż następuje gramatyzacja mowy ,język staje się coraz doskonalszym środkiem przekazu informacji . Proces ten przebiega u poszczególnych dzieci w różnym tempie , a stopień rozwoju mowy uzależniony jest od wielu czynników takich jak np. środowisko lub psychofizyczny rozwój dziecka.
Mowa wykształca się poprzez naśladowanie, a więc słuchanie, rozumienie i powtarzanie usłyszanych wyrazów, a z czasem budowanie coraz dłuższych, logicznych wypowiedzi. Dzieci w wieku 3-4 lat potrafią odróżnić pismo od tego , co pismem nie jest , choć jeszcze nie potrafią identyfikować poszczególnych liter alfabetu. Ujmują więc pismo, podobnie jak inne obiekty- całościowo. W wieku 3 lat dzieci potrafią już w miarę dobrze porozumiewać się z innymi, budując proste i logiczne zdania. U czterolatków artykulacja jest już sprawniejsza. Dziecko w tym wieku zaczyna prawidłowo wymawiać r, a także takie głoski jak c, cz, dz, dż, ź, s, sz, ś, c, cz, ć. W wieku 6 lat proces rozwoju mowy powinien być już zakończony, a tym samym wszelkie jego wady, jeśli nie były wcześniej korygowane, utrwalają się. Dlatego też nauczyciel przedszkolny powinien zwracać baczną uwagę na wymowę swoich podopiecznych i w razie potrzeby odpowiednio ją korygować. Trzylatek zna ponad 1000 słów, a pod koniec wieku przedszkolnego dziecko zna i używa około 4000 słów.
|
Okres kształtowania mowy | Dźwięki | Słownictwo | forma wypowiedzi |
---|---|---|---|---|
Okres prenatalny | Etap przygotowawczy 0 – 9 miesiąca życia płodowego |
Rozwój mózgu oraz narządów mowy ( nadawania i odbioru) |
||
Okres niemowlęcy | Okres melodii (sygnału apelu) 0 – 1 roku życia - głużenie - gaworzenie - echolachia |
a e i m b p d t |
- krzyk, - płacz |
|
Okres poniemowlęcy | Okres wyrazu (sygnału jednoklasowego) 1- 2 rok życia |
o u a e y p b m t d n l k ś ć |
Wypowiedzenia: - jednoczłonowe - wyraz- zdanie - pseudozdanie |
|
Okres zdania (sygnału dwuklasowego) 2 –3 rok życia |
a o u e y ę ą p b m w f p b m w f s z c t d n i r ś ź ć k g x s z c ń |
800- 1500 wyrazów: -rzeczowniki -czasowniki -przymiotniki -liczebniki -przyimki -spójniki -zaimki -przysłówki |
- wypowiedzenia dwuczłonowe - zdanie z podmiotem i orzeczeniem - zdania: oznajmujące, rozkazujące, pytające, wykrzyknikowe |
|
Okres przedszkolny | Okres swoistej mowy dziecięcej ( swoistych form językowych) 3 – 7 rok życia |
s z c r wymowa opanowana |
3500 a nawet 7000 wyrazów (w zależności od środowiska wychowawczego) | Pełna umiejętność budowania wypowiedzi i posługiwania się formami, które obowiązują. |
Rozwój mowy i myślenia powoduje ze zabawy dziecka są bardziej urozmaicone. Maluch najchętniej myśli o tym , co się dzieje aktualnie , według J. Piageta jest to myślenie przedoperacyjne ( wprowadzanie wniosków ze spostrzeganej sytuacji ) . Myślenie dziecka przechodzi od konkretno-wyobrażeniowego do abstrakcyjnego . Podstawowymi czynnościami myślowymi u dzieci w okresie przedszkolnym jest porównywanie obiektów ,proces ten prowadzi następnie do opanowania przez dziecko czynności klasyfikowania i szeregowania. Już 47% 4-latkow tworzy małe szeregi z patyczków różnej długości. W wieku przedszkolnym dziecko potrafi rozpoznać wiele miejsc i opowiedzieć o nic. Poszczególne miejsca wiążę z osobami , obiektami i zdarzeniami ,ma trudności z odtwarzaniem przypadkowo umieszczonymi obiektami .W wieku przedszkolnym dominującą czynnością dziecka jest zabawa i codzienne zajęcia. Myślenie przejawia się w rozwiązywaniu różnych problemów praktycznych . Dzieci w wieku przedszkolnym zadają dużo pytań „co to jest ? ”, „ a dlaczego? ” . Przez zadawanie pytań zdobywa wiedzę o świecie i próbuje zrozumieć otaczającą go rzeczywistość . Najwięcej pytań dotyczy nazw przedmiotów , skutków ,przyczyn np. „a co się stanie jak nacisną ten guzik?” świadczy to o tym , ze myślenie dziecka traci charakter sytuacyjny a buduje się przyczynowo-skutkowy . Pod koniec wieku przedszkolnego charakter myślenia dziecka zmienia się na abstrakcyjny : potrafi w pamięci policzyć , oczywiście operując małymi liczbami . Dużą rolę w kształtowaniu myślenia dziecka jest opowiadanie mu bajek , opowiadań , które pobudzają jego wyobraźnie . U dzieci 3-4 letnich podczas rozwiązywania problemów dominuje metoda prób i błędów . Według koncepcji Piageta pierwsze obrazy umysłowe (traktowane jako narzędzia wiedzy, nabyte poprzez przeżyte przez dziecko doświadczenia) pojawiają się około drugiej połowy 2.r.ż., a ich rozwój przypada na okres wyobrażeń przedoperacyjnych (czyli okres przedszkolny). Dzieci w przedszkolu poznają przestrzeń w działaniu , poprzez zabawy ruchowe i konstrukcyjne .Potrafią rozpoznać przestrzeń na obrazku. Dobrze operują przysłówkami takimi jak : „góra”, „dół” , „wysoko” ,„daleko ” ,jedynie trudność sprawiają im określenia związane z płaszczyzną poziomą „przód” , „tył” oraz trójwymiarowych charakterem przestrzeni „wewnątrz” .
Uwaga dziecka również jest mimowolna tzn. że bez świadomego udziału przyciągają ją różne przedmioty i zdarzenia. .Jeśli występuje dowolna ,to trwa bardzo krótko ,ponieważ jest przerywana przez różne bodźce docierające z zewnątrz na które dziecko zwraca uwagę. Stąd też uwaga dziecka jest rozproszona i dziecko nie potrafi utrzymać jej przez dłuższy czas na jednym przedmiocie Uwaga dowolna kształtuje się na zajęciach, w czasie zabaw zespołowych. Dziecko potrafi długo się skupić ,szczególnie gdy go coś interesuje . Niestety jest mało podzielna, dlatego np. pochłonięte zabawą dziecko może się zmoczyć. Stopień koncentracji uwagi i umiejętności skupienia uwagi dowolnej zależą w dużej mierze od indywidualnych cech dzieci, zwłaszcza od typu ich temperamentu, a nie tylko od wieku. Dzieci flegmatyczne na ogół łatwiej i dłużej koncentrują się na podjętej czynności niż dzieci żywe i ruchliwe, które natomiast mają uwagę bardziej przerzutną i podzielną . Dziecko zmienia często przedmioty zainteresowania, odrywa się od jednej czynności lub zabawy, aby przejść do następnej . W wieku przedszkolnym czynność uwagi jest w bardzo dużym stopniu zależna od tła uczuciowego. Z wiekiem zwiększa się pojemność uwagi dziecka, zwiększa się trwałość uwagi a zmniejsza podatność na rozproszenia . Świadczy to o trwalszym skupieniu uwagi dzieci na tym, czym zajmują się i co robią. Im dziecko jest starsze tym bardziej radzi sobie z kontrolą nad uwagą .
We wszystkich obszarach aktywności twórczej małego dziecka występuje wyobraźnia. Wydaje się nawet, iż jest ona wręcz niezbędna w jego życiu. Dziecko zachowuje się niekiedy jakby żyło w innym świecie, ożywia martwe przedmioty (animizm), kształtuje rośliny i zwierzęta na podobieństwo człowieka (antropomorfizm dziecięcy) .Bawiąc się dziecko przetwarza w wyobraźni rzeczywistość i spostrzeganie przedmiotów . Krzesła ułożone w rzędzie mogą być pociągiem , karton samochodem lub pilot od telewizora może być mikrofonem. W wyobraźni dziecka kształtują się nowe obrazy , zaczyna fantazjować bez działania bezpośrednich bodźców zewnętrznych . Pod koniec okresu przedszkolnego dziecka pod wpływem wykonywania różnego rodzaju zadań uczy się hamować swoją wyobraźnię, stąd mówimy o przejściu wyobraźni mimowolnej w sterowany proces – wyobraźnię dowolną. Cechy wyobraźni dziecka w starszym wieku przedszkolnym są na pozór sprzeczne. Z jednej strony podkreśla się często, że dzieci mają w tym okresie szczególnie bujną wyobraźnię. Z drugiej strony, pojmują dobrze przede wszystkim, to co uchwytne i konkretne, z czym można się zapoznać bezpośrednio w działaniu
Rozwój rysunku
Twórczość dziecka zmienia się wraz z wiekiem i jest odzwierciedleniem jego rozwoju oraz pierwszym etapem swobodnej ekspresji. Zestawiając proste kształty dzieci rysują to co widzą w danym obiekcie. Ich rysunki są symbolami, które przypominają elementy rzeczywistości. Rozwój twórczości rysunkowej dzieci według Szumana można podzielić na 3 okresy. Pierwszy jest okresem bazgrot, który trwa do 3. roku życia, drugi, to okres schematyczny trwający od 3. do 12. roku życia, a trzeci to okres typu poschematycznego .
Okres bazgrot czyli formowanie się schematu rozpoczyna się miedzy drugim a trzecim rokiem życia , zależnie od okoliczności i warunków w jakich się rozwija dziecko . Zaczynają formować się schematy postaci , cechy charakterystyczne: zapełnianie płaszczyzny kropkami, kreskami, krzyżykami, krzyżującymi się liniami krzywymi, próby zamykania kół. Gryzmolenie to niekończące się kreślenie linii, spirali, bez odrywania kredki od papieru. Kredka porusza się w różne strony, poziomo, pionowo, bez końca jednej linii do drugiej. Dziecko na początku tej twórczości nie ma jeszcze kontroli i możliwości decydowania o tym, co powstanie.
Dopiero z czasem ruchy stają się bardziej kontrolowane, a większa zdolność do podejmowania decyzji określa formę rysunku. Dziecko zaczyna postrzegać siebie, jako twórcę widocznych śladów na papierze. W pracach tych z czasem daje się zauważyć odzwierciedlenie przeżyć i doświadczeń dziecka np. przeżycia ślizgania się ze zjeżdżalni mogą pojawić się w formie długich linii opadających w dół.
Okres schematyczny (ideo plastyka ) schematy postaci ludzkich dzieli się na :
a) głowonogi (3 – 4 r.ż.) dziecko uczy się trzymać ołówek i próbuje opanować ruchy dłoni i palców , w wyniku tego pojawiają się głowonogi określane jako ludzie i zwierzęta , są to kształty, które wcześniej dryfowały, unosiły się, obecnie zaś zostają zakorzenione w podłożu. Następuje uprzedmiotowiane wypowiedzi dotyczącej rysunku , raz nazwana postać pozostaje sobą nawet po kilku dniach .
b)głowotułowie ( 4 – 5 r.ż.) Prezentowane postacie otrzymują więcej szczegółów, stają się bogatsze. Rysunki dzieci w tym okresie charakteryzuje antropomorfia – skłonność identyfikowania się z wszystkimi żywymi istotami. Zwierzęta przedstawione są na podobieństwo człowieka np. ptak z uśmiechnięta twarzą ludzką. Proporcje na rysunku są zaburzone, to co ważne i bliskie dziecku, ukazywane jest w większych rozmiarach. Mniej ważne elementy zajmują mało miejsca na rysunku.
c) schemat uproszczony (5 –7 r.ż.) W rysunkach pojawiają się konturowe elementy z najbliższego otoczenia: domek, ulica, ludzie. Ograniczone konturem płaszczyzny pozostają bez wypełnienia, dopiero w późniejszym etapie tej fazy zostają zamalowywane. Rysunkom nadal brak proporcji oraz przestrzeni. Rysunki chłopców zaczynają odróżniać się od rysunków dziewczyn . U dziewczynek wzrasta liczba kompozycji plastycznych zawierających kwiaty i drzewa. U chłopców natomiast przeważa fascynacja pojazdami , urządzeniami technicznymi . Dzieci stosują żywe kolory. W rysunkach dzieci daje się zauważyć postacie z profilu oraz postacie poruszające się.
Oraz okres typu poschematycznego ( dążenie do dokładnego oddania rzeczywistości nie rysuje tego co widzi , lecz to co wie o rysowanym przedmiocie)dzielący się na realizm wrażeniowy i realizm intelektualny Obrazki dzieci w wieku przedszkolnym nie mają proporcji wymiarów ,odznaczają się brakiem proporcji poszczególnych części np. głowa lub ręce na rysunkach przedstawiających człowieka bywają przesadnie duże lub
Wyniki badań :
Rozwój fizyczny i motoryczny :
Chłopiec swobodnie się porusza , biega , skacze , bez problemu rzuca piłką .Nie ma trudności z posługiwaniem się prostymi przedmiotami jak np. gumka , kredka .Podczas rysowania trzymał kredkę między kciukiem i palcem wskazującym ,podtrzymując kciukiem tzw. chwytem pęsetkowym .Chłopczyk jest praworęczny .Chwyt jest prawidłowy, stosowny do wieku dziecka
Z obserwacji można stwierdzić że rozwój fizyczny i motoryczny jest prawidłowy.
Rozwój procesów poznawczych :
Chłopiec potrafi porównać oraz sklasyfikować przykładowe przedmioty . Podczas rozmowy z badanym zadawał mi bardzo dużo pytań , jest ciekawy .Rozmowa z drugą osobą nie stanowi dla niego problemu , potrafi się porozumieć. Podczas zabawy korzysta z funkcji symbolicznej. Potrafi się skupić nawet 10-15 minut na jednej czynności , jeżeli go tylko coś zainteresuje .Ma podzielna uwagę , podczas rysowania opowiadał o swoim domu , o ulubionej maskotce . Podczas przeprowadzonego testu pamięci chłopczyk potrafił ułożyć obrazki według podanego przykładu, także opis obrazku nie był dla niego problemem . Ma pamięć krótkotrwałą ale odpowiednią dla dziecka w wieku (3-4 lat )
Z obserwacji można stwierdzić ze rozwój mowy, myślenia ,pamięci oraz uwagi jest prawidłowy
Diagnoza rozwoju poznawczego na podstawie analizy rysunku :
Badany przeze mnie chłopczyk narysował swój dom z ogrodem , 2 garaże , swój pokój i ulubioną maskotkę w pokoju . Nie trzeba było narzucać mu tematu rysunku , sam zadecydował co będzie rysować. Chłopiec rozpoczął pracę natychmiast bez żadnego zastanawianie się nad tym co ma rysować . Nie reaguje na trudności techniczne . Jego rysunki przypominają gryzmolenie , można tę pracę zaliczyć do bazgrot celowych , których cechą jest nadawanie nazw bazgrotom bezprzedmiotowym . Dziecko nadaje znaczenia swoim rysunkom ,nazywa to co one przedstawiają np. „ to jest mój pokój ” Oznacza to , że dziecko rysuje z określonym zamiarem narysowania czegoś, nie są to przypadkowe kreski ,ale zaplanowane twórczość , raz nazwana postać pozostaje sobą nawet po kilku dniach . Przeszło ono od myślenia kinestetycznego (uczenie się przez ruch) do wyobrażeniowego.
Chłopiec maluje głównie kreski ,proste linie oraz figury geometryczne ,próbuje zamykać koła , jego ruchy kredką są wykonywane mechanicznie , nie odrywa ręki od kartki są to długie płynne linie . Poszczególne części rysunku rozrzucone są po całej kartce nie tworzą jednolitej całości. W pracy chłopca nie występuje „ punktowanie ”, czyli rytmiczne wykonywanie kropek ,które jest charakterystyczne dla pierwszych prób graficznych. Rysunek jest ubogi jeżeli chodzi o szczegóły. Chłopczyk malował prawą ręka , trzymał kredkę między kciukiem i palcem wskazującym ,podtrzymując kciukiem . Chwyt jest prawidłowy, stosowny do wieku dziecka . Obrazki wykonuje malując od prawej do lewej strony . Maluje z lekkością nie przyciska mocno kredki do kartki. Usytuowanie najważniejszego elementu w pracy w tym przypadku jest to dom znajduje się powyżej środka kartki. .Używał czystych kolorów .Dzieło wykonał w 15 minut.
Chłopiec nie zastosował pojęcia perspektywy ,nie zaplanował całego rysunku, a także nie zastosował proporcji wymiarów gdyż następuje to w późniejszych etapach rozwoju dziecka.
Rysunek chłopca świadczy o tym, że znajduje się on na etapie bazgrot przedmiotowych.
Diagnoza :
Wszystkie funkcje chłopca mieszczą się w normie i są typowe dla jego wieku , chłopczyk rozwija się prawidłowo w stosunku do swojego wieku 3-4 latka.