zagadnienia ogółem na Powszechną historię państwa i prawa.

1. Zagadnienia wstępne: Periodyzacja dziejów państwa europejskiego V-XXI w. Typologia struktur państwa w dziejach Europy V-XXI w. 3 h

2.Dzieje przekształceń ustrojowych w Europie V-XXI w. Państwo związków osobowych V-XII/XIII w. Struktura polityczna i ustrojowa państw barbarzyńskich w Europie po upadku Rzymu. Powstanie i organizacja państwa Franków, jako pierwszej, trwałej struktury państwowej w Europie po upadku Rzymu. Wzorcowe znaczenie państwa Franków dla rozwoju struktur przyszłych narodowych państw europejskich .Zderzenie kulturowe w okresie powstawania państwa Franków. Organizacja wewnętrzna. Charakter władzy patrymonialnej w państwie Franków. Powstanie i rozwój instytucji prawnych stanowiących o charakterze państwa związków osobowych (beneficjum, wasalstwo, powstanie i rozwój stosunków lennych, kontrakty lenne). Powstanie instytucji centralnych władzy państwowej. Funkcje dworu jako centrum politycznego oraz organizacyjnego państwa Franków (hierarchia urzędów, placita). Organizacja wewnętrzna państwa frankońskiego (Pola Marcowe, Pola Majowe, hrabstwa, margrabstwa, księstwa, missatica). Curia regis. 4

3.Rozpad państwa Franków 843. Idea uniwersalizmu cesarskiego i papieskiego. Tworzenie się państw narodowych. Kryzys stosunków lennych (Francja, Niemcy, Anglia). Porównawczo proces przezwyciężania rozbicia lennego we Francji, rozwój rozbicia terytorialnego w Niemczech (rozpad księstw szczepowych, przymus lenny, przywileje immunitetowe, początki władztwa terytorialnego), odrębność stosunków lennych w Anglii. Terytorializm i partykularyzm państwa związków osobowych w epoce postkarolińskiej. Powstanie zarządu monarszego w Anglii i częściowo we Francji. Porównawczo te procesy w Polsce. 4

4.Państwo stanowe w Europie XIII- XVIII/XIX w. Procesy związane z tworzeniem się społeczeństwa stanowego. Przezwyciężanie rozdrobnienia politycznego we Francji. Utrata pozycji zwierzchniej przez władzę królewską w Niemczech. Utrwalenie się pozycji władzy królewskiej w Anglii. Rola miast w tych procesach. Terytorializm i partykularyzm ówczesnych państw europejskich. Geneza powstania reprezentacji stanowych. Ewolucja Curia regis i jej przekształcenia. Rozwój pojęć publicznoprawnych. Rozdział osoby monarchy od państwa w rozumieniu publicznoprawnym. Rozwój domeny państwowej. Powstawanie osób prawnych (terytoria państwa, korporacje, jednostki kościelne). Powstawanie reprezentacji ogólnopaństwowych we Francji (Stany Generalne), Niemczech (Reichstag), Anglii (Parlament). Porównawczo w Polsce. Relacje władcy z reprezentacjami w układzie wertykalnym, horyzontalnym i centrycznym. Struktura i charakter poszczególnych reprezentacji państwowych. 6

5.Powstanie dualizmu władzy w poszczególnych państwach europejskich (Francja, Anglia), rozwój zwierzchnictwa terytorialnego w Niemczech, kształtowanie się Rzeszy jako wielostopniowej struktury władzy. Rozwój struktur władzy i zarządu monarszego w terenie w oparciu o domenę, podziały terytorialne, struktura zarządu, rozwój sądownictwa monarszego (Francja, Anglia, Niemcy, Polska- podobieństwa i różnice w rozwoju). Odrębności w organizacji sądownictwa w Anglii i w Polsce. Proces wzmocnienia władzy monarszej we Francji (teoria statutowa, prawa fundamentalne). 6

6.Państwo wczesnonowożytne w Europie Warunki kształtowania się absolutyzmu jako formy rządów. Kryzys funkcjonowania państwa stanowego, w związku z rozwojem reformacji w Europie. Wzmocnienie władzy monarszej w XV-XVI w. Ideowe przesłanki do powstania i rozwoju absolutyzmu. Fazy rozwoju absolutyzmu: konfesjonalny, dworski, oświecony. Absolutyzm jako forma rządów w Europie. Podobieństwa i różnice systemowe: Anglia, Francja, państwa niemieckie, państwa habsburskie, Hiszpania, Dania, Szwecja, Brandenburgia-Prusy. Unie państw. System władzy w monarchii absolutnej. Pod