ISTOTA PRAW CZŁOWIEKA
Prawa człowieka – to prawa indywidualne przysługujące jednostce oraz prawa zbiorowe przynależne grupie dla ochrony wartości moralnych i podstawowych dóbr, chroniące przed nadużyciem ze strony władzy państwowej. Za źródło praw człowieka przyjmuje się przyrodzoną i niezbywalną godność osoby ludzkiej a nie wolę ustawodawcy.
Wertykalne działanie praw człowieka – to relacja jednostka – władza.
Horyzontalne działanie praw człowieka – to relacja jednostka – jednostka.
CECHY PRAW CZŁOWIEKA
Indywidualne – ich podmiotem nie są grupy ludzi ale pojedyncze osoby. Wyjątkowo mówi się o ochronie poszczególnych praw grup społecznych;
Niezbywalne – żadna władza nie może odebrać tych praw tak jak żadna osoba nie może zrzec się swoich praw czy z nich zrezygnować;
Przyrodzone – istnieją niezależnie od woli władzy czy przepisów prawa, państwo ich nie nadaje, a jedynie tworzy system ich ochrony; przysługują one każdej osobie z racji urodzenia i faktu bycia człowiekiem;
Powszechne – są takie same dla każdego człowieka na świecie;
Naturalne – człowiek posiada je z racji godności osobowej i człowieczeństwa a nie z powodu czyjejś decyzji czy nadania;

PRAWO NEGATYWNE A PRAWO POZYTYWNE
Prawa (prawa pozytywne) – oznaczające obowiązek podjęcia przez władzę działania na rzecz jednostki.
Wolności (prawa negatywne) – oznaczające obowiązek powstrzymania się władzy od działań w określonych obszarach naszego życia.
GENERACJE PRAW CZŁOWIEKA
I generacja – prawa osobiste, obywatelskie, polityczne, sformułowane w czasach oświecenia.
II generacja – prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne, sformułowane pod koniec XIX wieku.
III generacja – prawa solidarnościowe – prawo do rozwoju, do czystego środowiska, do pokoju, do wspólnego dziedzictwa ludzkości, sformułowane po II wojnie światowej.
IV generacja – prawa członków grup mniejszościowych.
KATALOG PRAW I WOLNOŚCI CZŁOWIEKA

• Prawa i wolności osobiste:
 Prawo do życia;
 Zakaz tortur;
 Prawo do sądu;
 Prawo do prywatności;
 Wolność poruszania się i osiedlania;
 Zakaz niewolnictwa;
 Wolność myśli, sumienia i wyznania;
 Wolność słowa;
• Prawa i wolności polityczne:
 Wolność zgromadzeń;
 Wolność zrzeszania się;
 Prawo do uczestniczenia w rządzeniu krajem;
• Prawa socjalne, ekonomiczne i kulturalne:
 Prawo do ochrony zdrowia;
 Prawo do nauki;
 Prawo do własności;
 Prawo do pracy;
 Wolność nauki i sztuki;
 Prawo do udziału w życiu kulturalnym;
SYSTEMY OCHRONY PRAW CZŁOWIEKA
1. Powszechny: ONZ, Rada Praw Człowieka, Międzynarodowy Trybunał Karny;
2. Regionalny: afrykański, interamerykański, arabski, europejski (Rada Europy, Unia Europejska, OBWE);
3. Wewnątrzkrajowy;
4. Pozarządowy: Czerwony Krzyż, Czerwony Półksiężyc, Amnesty International, IHF, Human Rights Watch,
KOMISJA PRAW CZŁOWIEKA
To ciało powołane do życia w 1946 roku w celu opracowania Deklaracji Praw Człowieka. Głównymi zadaniami Komisji zbierającej się raz do roku na sesjach zwyczajnych w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych w Genewie były: formułowanie zobowiązań międzynarodowych w dziedzinie praw człowieka, kontrola ich przestrzegania przez państwa, reagowanie na łamanie praw człowieka w różnych krajach oraz udzielanie pomocy doradczej i technicznej w zakresie tworzenia infrastruktury prawno-instytucjonalnej dla ochrony praw człowieka w państwach, które zgłaszają zapotrzebowanie na tego rodzaju pomoc. Co roku, podczas sesji Komisja przyjmowała ok. 90 rezolucji dotyczących m.in. sytuacji praw człowieka w poszczególnych państwach, kwestii tematycznych (np. zwalczania kary śmierci, bezkarności, praw dzieci, praw kobiet, praw ekonomicznych, społecznych i kulturalnych) oraz pomocy technicznej dla państw.
RADA PRAW CZŁOWIEKA
To organ pomocniczy Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych z siedzibą w Genewie. Organ ten powstał w maju 2006 roku i zastąpił działającą Komisję Praw Człowieka ONZ. Praca Rady sprowadza się do współpracy z różnymi organizacjami regionalnymi, instytucjami rządowymi i pozarządowymi zajmującymi się prawami człowieka. Rada składa się z 47 członków wybieranych w głosowaniu tajnym, bezwzględną większością głosów członków Zgromadzenia Ogólnego. Obowiązuje geograficzny rozdział miejsc:
Afryka – 13
Azja – 13
Europa Wschodnia – 6
Ameryka Łacińska i Karaiby – 8
Europa zachodnia i inne państwa – 7
Członkowie wybierani są na trzyletnią kadencję a co roku wymieniana się 1/3 składu. Spotkania Rady odbywają się co najmniej 3 razy w ciągu roku na czas nie krótszy niż 10 tygodni. Do zadań Rady należy: promowanie poszanowania praw człowieka, reagowanie na pojawiające się naruszenia w postaci procedury skargowej i procedury specjalnej, składanie corocznych sprawozdań Zgromadzeniu Ogólnemu.
POWSZECHNA DEKLARACJA PRAW CZŁOWIEKA
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka została uchwalona 10 grudnia 1948 roku w Paryżu z myślą zastąpienia konstytucji ONZ czyli Karty Narodów Zjednoczonych (podpisana 26 czerwca 1945 roku przez 50 krajów w San Francisco, wejście w życie 24 październik 1945 rok). Ten dokument należy do tzw. Prawa miękkiego co oznacza, że nie ma charakteru wiążącego dla państw członkowskich ONZ. Zawiera 30 artykułów w których zawarto fundamentalne prawa człowieka.
SYSTEM KOMITETOWY ONZ
W niedługim czasie po uchwaleniu Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka podjęto pracę nad kolejnymi dokumentami międzynarodowej ochrony praw człowieka. Niektóre kategorie tych praw zyskały ochronę konwencyjną a w celu stworzenia skutecznego mechanizmu ich przestrzegania powołano specjalne organy zwane ciałami traktatowymi.
• Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych – powstał w 1966 roku, a wszedł w życie 1976 roku i do tej pory ratyfikowało go 166 państw. Na mocy tego paktu powstał Komitet Praw Człowieka który składa się z 18 członków wybieranych na 4 lata. Przyjmuje on skargi indywidualne i międzypaństwowe, rozpatruje sprawozdania przedkładane przez państwa strony oraz wydaje tzw. uwagi ogólne do poszczególnych artykułów Paktu.
• Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych – powstał w 1966 roku, a wszedł w życie w 1976 roku i do tej pory ratyfikowało go 160 państw. Na mocy tego paktu powstał Komitet Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych który składa się z 18 członków wybieranych przez Radę Gospodarczą i Społeczną na 4 lata. Rozpatruje on skargi indywidualne i międzypaństwowe, rozpatruje sprawozdania z realizacji paktu składane przez państwa – strony paktu.
• Międzynarodowa Konwencja w Sprawie Likwidacji Wszelkich Form Dyskryminacji Rasowej – powstała w 1969 roku i ratyfikowało ją 161 państw. Na mocy tej konwencji powstał Komitet ds. Likwidacji Dyskryminacji Rasowej który składa się z 18 ekspertów którzy rozpatrują skargi indywidualne.
• Międzynarodowa Konwencja w Sprawie Eliminacji Wszelkich Form Dyskryminacji Kobiet – powstała w 1881 roku i ratyfikowało ją 171 państw. Można wnosić skargi indywidualne.
• Międzynarodowa Konwencja w Sprawie Zakazu Stosowania Tortur Oraz Innego Okrutnego, Nieludzkiego lub Poniżającego Traktowania albo Karania – przyjęta została w 1984 roku, a weszła w życie w 1987 roku i ratyfikowało ją 127 państw. Na mocy tej konwencji powstał Komitet Przeciwko Torturom który rozpatruje także skargi indywidualne.
• Międzynarodowa Konwencja o Prawach Dziecka – przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne w 1989 roku a którą w 1990 roku ratyfikowało 191 państw. Obecnie ratyfikowana jest przez 193 państwa. Na mocy tej konwencji powstał Komitet Praw Dziecka w skład którego wchodzi 10 przedstawicieli/ekspertów. Może ten komitet wydawać jedynie opinie i zalecenia dotyczące składanych przez państwa co 5 lat sprawozdań.
• Międzynarodowa Konwencja o Ochronie Praw Pracowników, Migrantów i Członków ich Rodzin – powołuje do życia Komitet Praw Pracowników i Migrantów w skład którego wchodzi 10 ekspertów i który rozpatruje skargi indywidualne.
• Międzynarodowa Konwencja dotycząca Statusu Uchodźców – powstała w 1995 roku i ratyfikowało ją 138 państw.

MIĘDZYNARODOWA KARAT PRAW
To fundament międzynarodowych praw człowieka w skład którego wchodzą: Powszechna Deklaracja Praw Człowieka oraz Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych i Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych.
MIĘDZYNARODOWY TRYBUNAŁ KARNY A MIĘDZYNARODOWY TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI
Międzynarodowy Trybunał Karny to pierwszy historii ludzkości stały sąd międzynarodowy powołany do sądzenia pojedynczych osób oskarżonych o popełnienie najcięższych zbrodni które miały miejsce po 1 lipca 2002 roku. Siedziba trybunału znajduje się w Hadze. Sądzi on zbrodnie ludobójstwa, zbrodnie przeciwko ludzkości, zbrodnie wojenne i agresję. Prawo kierowania spraw do Trybunału mają państwa, prokurator MTK, Rada Bezpieczeństwa ONZ. Składa się on z 18 sędziów wybieranych z pośród kandydatów przedstawionych przez państwa strony w głosowaniu tajnym. Wśród sędziów nie może być więcej niż jeden obywatel tego samego państwa. Wybierani są oni na 9 letnią kadencję i nie mogą być wybrani powtórnie.
Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości to główny organ sądowy ONZ który został utworzony w 1945 roku. Składa się z 15 sędziów wybieranych na 9 lat. Trybunał wydaje wyroki w sporach międzypaństwowych oraz wydaje opinie doradcze. Sędzia nie podlega wyłączeniu, jeżeli MTS rozpatruje spór z udziałem państwa jego obywatelstwa. Jeżeli państwo toczące spór przed MTS nie ma swego obywatela w składzie sądu, może wyznaczyć sędziego ad hoc, który może (choć nie musi) być jego obywatelem. Jeżeli żadna ze stron w sporze nie ma swego obywatela w składzie, każda może wyznaczyć sędziego ad hoc. Sędziowie wybierają spośród swego grona prezesa i wiceprezesa Trybunału na trzyletnią kadencję. MTS może orzekać w składzie plenarnym lub w izbach, jeżeli o to wniosą strony. Do tej pory tylko czterokrotnie orzekał w izbach.


TRYBUNAŁY AD HOC
To sądy powoływane tymczasowo do specjalnych spraw. Można tu wymienić między innymi:
Trybunał do spraw zbrodni w Jugosławii powołany w 1993 roku;
Trybunał do spraw Rwandy powołany w 1994 roku;
EUROPEJSKI SYSTEM OCHRONY PRAW CZŁOWIEKA
System ten podobnie jak i inne systemy regionalne pełni rolę subsydiarną zarówno wobec uniwersalnego systemu ONZ jak i systemów krajowych. Realizowany jest na płaszczyźnie Rady Europy, Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie oraz Unii Europejskiej. Jego utworzenie związane jest jednak przede wszystkim z powstaniem i z działaniami Rady Europy. Rada Europy to międzynarodowa organizacja rządowa skupiająca prawie wszystkie państwa Europy oraz kilka państw spoza tego kontynentu tj. Armenia i Azerbejdżan. Powstała 5 maja 1949 roku w wyniku podpisania przez 10 państw Traktatu Londyńskiego. Obecnie liczy 47 członków a jej siedzibą jest Strasburg. W zakresie praw człowieka najważniejszym dokumentem jest Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności uchwalona 4 listopada 1950 roku. Konwencja weszła w życie 3 września 1953 roku stając się fundamentem najbardziej skutecznego i kompleksowego regionalnego systemu ochrony praw człowieka na świecie.

EUROPEJSKA KONWENCJA PRAW CZŁOWIEKA I PROTOKOŁY DODATKOWE
Kluczowym argumentem za przyjęciem tego dokumentu była krytyka Deklaracji Praw Człowieka – dokumentu będącego jedynie zobowiązaniem o charakterze moralnym, nie posiadającym mocy obowiązującej. Europejska Konwencja Praw Człowieka została przyjęta 4 listopada 1950 roku a po jej ratyfikacji przez 10 państw weszła w życie w 1953 roku. Obecnie stronami Konwencji są wszystkie państwa członkowskie Rady Europy. Polska podpisała ją w dniu przystąpienia do Rady Europy tj. 26 listopada 1991 roku, zaś ratyfikowała dnia 19 stycznia 1993 roku. Składa się z 59 artykułów które zawierają proste wyliczenie praw i wolności osobistych i politycznych oraz postanowienia dotyczące funkcjonowania Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Konwencję uzupełnia 14 protokołów dodatkowych gwarantujących dodatkowe uprawnienia człowieka.
Protokół I – ochrona mienia, prawo do edukacji, prawo do wolnych wyborów.
Protokół II – kompetencje trybunału do wydawania opinii doradczych na wniosek Komitetu Ministrów.
Protokół III – zmiany w 3 artykułach EKPC.
Protokół IV – zakaz pozbawiania wolności za długi, swoboda poruszania się i osiedlania się na terytorium państwa, zakaz wydalania własnych obywateli, zakaz zbiorowego wydalania cudzoziemców.
Protokół V – zmiany w artykułach EKPC.
Protokół VI – zniesienie kary śmierci w czasie pokoju.
Protokół VII – proceduralne gwarancje dotyczące wydalania cudzoziemców, prawo do apelacji w sprawach karnych, odszkodowania za niesłuszne skazanie, zakaz ponownego sądzenia lub karania za ten sam czyn, równość praw i obowiązków małżonków w sferze cywilnoprawnej.
Protokół VIII – wprowadzenie izb w EKPC.
Protokół IX – prawo skarżącego do wniesienia skargi do Trybunału.
Protokół X – zmienił regułę głosowania Komitetu Ministrów nad uznaniem naruszenia Konwencji.
Protokół XI – likwidacja komisji, odebranie Komitetowi Ministrów kompetencji do rozstrzygania skarg co do meritum, zorganizowanie jednolitego i stałego Trybunału Praw Człowieka, zmiana jurysdykcji Trybunału z fakultatywnej na obligatoryjną.
Protokół XII – ogólny zakaz dyskryminacji z jakiegokolwiek powodu.
Protokół XIII – całkowite zniesienie kary śmierci.
Protokół XIV – uznawanie skarg indywidualnych za niedopuszczalne już przez skład jednoosobowy, orzekanie o meritum skargi już przez trzyosobowy komitet, nowa przesłanka dopuszczalności skargi.
EUROPEJSKI TRYBUNAŁ PRAW CZŁOWIEKA PO REFORMACH I SKARGA DO TRYBUNAŁU
To rozbudowany mechanizm kontroli respektowania przez państwa-strony postanowień Konwencji. W ciągu ostatnich lat przeszedł on znaczącą reformę. W formie w jakiej dzisiaj istnieje Trybunał działa na mocy protokołu 11 do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z 1998 roku. Zastąpił on Europejską Komisję Praw Człowieka i Trybunał Praw Człowieka. Został on stworzony na mocy wyżej wymienionej Konwencji i oznacza to że ta Konwencja i dołączone do niej protokoły określają jego kompetencje i sposób funkcjonowania. W skład Trybunału wchodzą wybitni znawcy problematyki ochrony praw człowieka w Europie. Sędziowie Trybunału, od wielu lat zajmujący się tą tematyką, stanowią gwarancję odpowiednio wysokiego poziomu orzecznictwa. W Konwencji przyjęto zasadę, że sędziowie rekrutują się po jednym z każdego państwa-strony Konwencji. Aktualnie jest 47 takich państw, więc i liczba sędziów Trybunału wynosi 47. Sędziowie są wybierani na okres dziewięciu lat, bez możliwości reelekcji. Kadencja sędziów upływa także z chwilą osiągnięcia przez nich wieku 70 lat. Żaden sędzia nie może być odwołany ze swojego urzędu, chyba że pozostali sędziowie postanowią większością dwóch trzecich głosów, że przestał on spełniać stawiane mu wymogi. 1 czerwca 2010 roku wprowadzono protokół 14 do Konwencji który wprowadził nowy schemat postępowania przed Trybunałem.
Skarga – Rejestracja przez Kancelarię – Badanie dopuszczalności (jednoosobowo) – Polubownie lub Orzeczenie (3 sędziów lub Izba złożona z 7 sędziów) – Odwołanie od Izby lub zrzeczenie się na rzecz Wielkiej Izby – Orzeczenie Wielkiej Izby (17 sędziów) – Komitet Ministrów
ZNIESIENIE KARY ŚMIERCI
Problematyka kary śmierci należy do kwestii bardzo kontrowersyjnych. Stanowi przedmiot wielu regulacji międzynarodowych. Przepisy dotyczące kary śmierci znalazły się w Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych ONZ. W systemie Rady Europy nastąpiła delegalizacja kary śmierci za sprawą dwóch protokołów dodatkowych do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka: protokołu nr 6 uchwalonego w dniu 28 kwietnia 1983 roku w Strasburgu i protokołu nr 13 uchwalonego w dniu 3 maja 2002 roku w Wilnie. Protokół 6 znosi karę śmierci w warunkach pokoju, natomiast protokół 13 wprowadza absolutny zakaz stosowania kary śmierci także w czasie wojny. W Polsce kara śmierci została zniesiona kodeksem karnym z 1997 roku i zastąpiona karą dożywotniego pozbawienia wolności. Ostatni wyrok wykonany został 21 kwietnia 1988 roku w Krakowie.
PRAWA NIE PODLEGAJĄCE OGRANICZENIOM
Zarówno uniwersalny system ochrony praw człowieka jak i systemy regionalne rozróżniają trzy kategorie praw:
• Prawa które mogą zostać ograniczone lub zawieszone w pewnych ściśle określonych przypadkach;
• Prawa ograniczone tylko w przypadku stanu wojennego, wyjątkowego lub w przypadku wojny;
• Prawa które nie mogą być ograniczone w żadnym przypadku;
Warunki ograniczania praw człowieka:
• Tylkom aktem ustawy;
• Wskazanie celu ograniczenia;
• Stosowanie najmniejszego ograniczenia (zasada humanitaryzmu);
• Forma ograniczenia przewidziana przez państwo;
WOLNOŚĆ OD TORTUR W AKTACH MIĘDZYNARODOWYCH< REGIONALNYCH I KRAJOWYCH
Organizacja Narodów Zjednoczonych
1. Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych – art. 7;
2. Konwencja w Sprawie Zakazu Stosowania Tortur oraz Innego Okrutnego, Nieludzkiego lub Poniżającego Traktowania albo Karania która powołała Komitet Przeciwko Torturom (CAT) oraz Podkomitet Komitetu Przeciwko Torturom;
Rada Europy
1. Europejska Konwencja o Zapobieganiu Torturom oraz Nieludzkiemu, Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu która została uchwalona w 1987 roku a weszła w życie w 1989 roku jako uzupełnienie Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Konwencja ta tworzy Europejski Komitet do Spraw Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu, Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu. Komitet ten składa się z członków stron konwencji a członkowie są wybierani spośród osób o wysokich kwalifikacjach moralnych. W skład komitetu nie może wchodzić więcej niż jeden obywatel tego samego państwa i wybierani są przez Komitet Ministrów Rady Europy. Komitet organizuje wizytacje w miejscach gdzie przetrzymywani są skazani. Strona ma zapewnić dostęp do swojego terytorium bez ograniczeń, pełną informację o miejscach w których przebywają osoby pozbawione wolności, także nieograniczony dostęp do takich miejsc. Komitet zastrzega sobie również możliwość przeprowadzenia na osobności rozmowy z osobami pozbawionymi wolności.
Pozostałe akty:
1. Konwencje Genewskie;
2. Statut Rzymski MTK;
3. Art. 40 Konstytucji RP;
4. Art. 123 par. 2 Kodeksu Karnego;
5. Art. 604 par. 1 pkt. 7 Kodeksu Postępowania Karnego;
6. Art. 171 Kodeksu Postępowania Karnego;
ARGUMENTY ZA STOSOWANIEM TORTUR
Scenariusz tykającej bomby – prof. Alan Morton Dershowitz - Problem tortur dyskutowany w Niemczech na bazie konkretnego przypadku Wolfganga Daschnera, w jurysprudencji amerykańskiej przybrał jeszcze szersze rozmiary i współcześnie w związku z wojną z terroryzmem jest łączony z tzw. scenariuszem tykającej bomby (ticking bomb scenario). Na potrzeby debaty konstruuje się następujący, wprawdzie czysto hipotetyczny, ale po zamachach w Nowym Yorku, Madrycie, Londynie i na wyspie Bali możliwy do wyobrażenia, następujący stan faktyczny: Wyobraźmy sobie, że gdzieś w centrum wielkiej metropolii terroryści podłożyli ładunek wybuchowy, którego eksplozja może spowodować śmierć tysięcy ludzi. By jeszcze spotęgować dramatyzm sytuacji załóżmy, że bomba jest nuklearną bronią masowego rażenia. Z operacyjnych informacji organów bezpieczeństwa wynika, że zagrożenie jest realne i do tragedii może dojść w ciągu najbliższych kilku godzin, a tym samym ewentualna ewakuacja zagrożonej ludności jest praktycznie niemożliwa. Policja zatrzymała już osobę podejrzaną – istnieje duże prawdopodobieństwa, iż ma ona wiedzę co do miejsca podłożenia bomby, ale odmawia składania jakichkolwiek wyjaśnień. Czy w tym dramatycznym wyścigu z upływającym czasem organy państwa mogą wybrać mniejsze zło, złamać prawo i poddać zatrzymanego torturom w celu uzyskania informacji? A jeśli tak, to czy stosujący zakazane metody przesłuchania funkcjonariusze powinni być pociągnięci do odpowiedzialności, czy też należy uznać, że działali w granicach kontratypu stanu wyższej konieczności? Czy tego typu sytuacje należy oceniać wyłącznie ex post z uwzględnieniem szczególnych okoliczności sprawy, czy też może trzeba uregulować je ex ante i w związku z tym zalegalizować tortury w odniesieniu do sytuacji ekstremalnych? A jeśli zalegalizować tzw. niekonwencjonalne metody przesłuchań (czytaj: tortury), to z jakiem skutkiem dla paradygmatu demokratycznego państwa prawnego, w tym także dla przyrodzonej godności jedności ludzkiej? Te pytania można mnożyć w nieskończoność i niestety nie da się na nie odpowiedzieć wyłącznie na gruncie prawniczych i moralnych rozumowań prima facie. Nic więc dziwnego, że problem tzw. scenariusza tykającej bomby i powiązane z nim zagadnienie stosowania tortur w wojnie z terroryzmem stały się najgoręcej dyskutowanymi zagadnieniami współczesnej filozofii prawa w wymiarze praktycznym.
Scenariusz porwania – Jakoba von Metzlera przez Magnusa Gafgena, sprawę prowadził Wolfgang Daschner - We wrześniu 2002 r. Magnus Gäfgen, nomen omen student prawa z Frankfurtu, porwał dla okupu 11-letniego Jakoba von Metzlera, syna znanego bankiera. Bojąc się o życie i zdrowie ofiary, wiceszef frankfurckiej policji Wolfgang Daschner wydał swoim podwładnym polecenie wymuszenia od sprawcy siłą zeznania pozwalającego na ustalenie miejsca pobytu dziecka. Zastosowane metody (a właściwie jedynie groźby ich zastosowania) okazały się skuteczne – niestety, kiedy policja przybyła na miejsce, chłopiec już nie żył . Te wydarzenia poruszyły wprawdzie do głębi niemiecką opinię publiczną, ale jeszcze bardziej zbulwersowało ją to, co stało się później. Policjant Wolfgang Daschner stanął bowiem przed sądem pod zarzutem podżegania do tortur, a porywacz Magnus Gäfgen musiał być siłą rzeczy świadkiem w jego sprawie. Niemieccy prawnicy różnie oceniali ten stan rzeczy – od uznania istnienia kontratypu stanu wyższej konieczności, przez postulaty ułaskawienia, aż po konieczność skazania za popełnione przestępstwo. Wyrokiem Sądu Krajowego we Frankfurcie z 20 grudnia 2004 r. Wolfgang Daschner został wprawdzie uznany za winnego, ale ukarany symbolicznie – kara pieniężna z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Ten wyrok został odebrany niejednoznacznie – od aprobaty ze strony środowiska policjantów, po ostrą krytykę ze strony pozarządowych organizacji praw człowieka . Tak czy inaczej, do niemieckiego języka prawniczego weszły nowe pojęcie mające w gruncie rzeczy charakter neologizmów – np. tortury na ratunek (Rettungsfolter) czy samooskarżające przesłuchanie na ratunek (selbstverschuldete Rettungsbefragung).
ORZECZENIA EUROPEJSKIEGO TRYBUNAŁU PRAW CZŁOWIEKA
1. Irlandia v Wielka Brytania
2. Lautsi v Włochy – krzyże w szkole
3. Soering v Wielka Brytania – ekstradycja młodego obywatela Niemiec do USA oskarżonego o morderstwo.
4. Handyside v Wielka Brytania – mała czerwona książeczka
5. Kudła v Polska – o nadmiernie długie aresztowanie
6. Janowski v Polska – obrażenie strażników miejskich
7. Grzelak v Polska – brak dostępu do lekcji etyki