Klasycyzm	Sentymentalizm	Rokoko
Twórcy	Krasicki Naruszewicz Bohomolec Zabłocki	Karpiński Kniaźnin	Trembecki Koźmian
Cechy literatury	Racjonalizm; zgodność z normą; dydaktyzm; ład; harmonia	Uczuciowość tkliwość idealizacja przyrody prostota	Lekkość elegancja precyzja formy cel: zabawa popis talentu twórcy
Gatunki	Bajka satyra komedia oda panegiryk	Sielanka pieśń	Epigramat anakreontyk
Temat	Dydaktyczne obyczajowe polityczne	Miłość przyroda; miasto a wieś	Piękno uczucie

Klasycyzm [nawiązanie do ideałów antycznych], naśladowanie natury, nawiązanie do mitologii piękna ładu i harmonii.
empiryzm – opierał się na doświadczeniu
racjonalizm – twarde stąpanie po ziemi, w pełni opieranie się o rozum
sentymentalizm - propagował uczuciowy stosunek do rzeczywistości. człowiek wrażliwy, czuły, skłonny do refleksji, kochający przyrodę.
wolterianizm – system poglądów Woltera który postuluje: równość, tolerancję, prawo głoszenia
poglądów, wiarę w rozum, krytycyzm w instytucje kościoła.
Monumentalizm malarstwo dekoracyjne związane z architekturą.
Rokoko w literaturze, twórczość rokokowa miała przede wszystkim służyć przyjemności w myśl zasad dobrego smaku i wysoko cenionego jako kategoria estetyczna wdzięku, a także galanterii i elegancji, co sprzyjało wyrafinowanej, salonowej zabawie.
Libertynizm – nurt, ruch skierowany był przeciwko autorytetom religii, a zwłaszcza myśleniu scholastycznemu, tradycyjnej obyczajowości i katolicko-feudalnemu ideałowi życia.
Chronologia epoki: wczesne średniowiecze(Collegium nobilium w warszawie, utwory publicystyczne, biblioteka Załuskich ) / rozkwit oświecenia(teatr narodowy, Poniatowski, szkoła rycerska, czasopismo monitor, KEN Sejm Wielki) / schyłek oświecenia (pieśń legionów, PTPN – polskie towarzystwo przyjaciół do nauki, słownik J. Pol., biblioteka we Lwowie).
Kartezjusz – (Cogito ergo sum) pochwała dla umysłu, racjonalistyczne filozofia.
Immanuel Kant – empiryzm, podstawa moralności człowieka stanowi jego wola, postępuj przykładnie, miej odwagę posługiwać się własnym rozumem.
John Locke - empiryzm, tabula rasa, doświadczenie jako źródło poznania świata,
deizm – Bóg istnieje ale odrzuca się kult w Niego.
ateizm – postawa negująca istnienie Boga.