Pedagogika wczesnoszkolna jako dyscyplina pedagogiczna.
Miejsce pedagogiki wczesnoszkolnej wśród dyscyplin pedagogicznych: cele, zadania, funkcje.
Pedagogika wczesnoszkolna- subdyscyplina Pedagogika wczesno., zajmuje się problematyką pracy edukacyjnej z dzieckiem w młodszym wieku szkolnym, funkcjonuje w szerokim nurcie myślowym współczesnej humanistyki. Ped. wczesno. jest subdyscypliną nauk pedagogicznych. Zawiera dwie integralnie ze sobą powiązane części: część ogólną (formułuje prawa, teorie, koncepcje itp. dotyczące edu. wczesnoszkolnej jako całości) i część szczegółową – metodyka nauczania poszczególnych przedmiotów (formułuje problematykę nauczania poszczególnych.
Pedagogika wczesnoszkolna spełnia dwie funkcje dyscypliny naukowej:
POZNAWCZĄ- tzn. odkrywa, tłumaczy fakty występujące na tym szczeblu kształcenia; ustala związki, uogólnienia, wnioski;
UTYLITARNĄ- tzn. ped. wczesnoszkolna dostarcza n-lom, rodzicom, instytucjom wych. zbiór przepisów, reguł, norm postępowania z dzieckiem
Cele i zadania pedagogiki wczesnoszkolnej
Przygotowanie dziecka do życia zgodnego z samym sobą (tworzenie sytuacji i warunków do kształtowania możliwości poznawczych uczniów, doskonalenie zmysłów, które dają dziecku możliwość różnorodności postrzegania zjawisk i procesów przyrodniczych i społecznych, aby uczniowie mogli przejść od dziecięcego do uporządkowanego, dorosłego rozumienia świata). Kształtowanie dojrzałości emocjonalnej, która pozwoli na kierowanie swoim postępowaniem. Wyrabianie wrażliwości w kontaktach z działami kultury i zjawiskami przyrody. Rozwijanie i przekształcanie spontanicznej motywacji poznawczej w motywację świadomą (wewnętrzną). Przygotowanie do podejmowania dłuższych wysiłków intelektualnych i fizycznych. Rozbudzanie i stymulowanie wrażliwości i zdolności dziecka. Kształtowanie umiejętności precyzyjnego wyrażania swoich myśli w mowie i piśmie. Kształtowanie aktywności umysłowej i logicznego myślenia.
Argumenty na to, że Pedagogika wczesnoszkolna jest dyscypliną naukową:
-Ma swój przedmiot badań (proces nauczania i wychowania oraz kształtowania osobowości, uwarunkowania procesu dydaktyczno-wychowawczego, uczeń w młodszym wieku szkolnym i jego rozwój)
-Ma swoją teorię nauczania i uczenia się (nauka czytania i pisania przebiega w specyficzny sposób)
-Określa swoje cele i treści kształcenia
-Ma ściśle określony proces nauczania i uczenia się (ścisły tok postępowania na zajęciach)
-Ma ściśle określone formy pracy
-Ma specyficzne środki dydaktyczne (proste, duże pomoce)
-Ma odrębne planowanie pracy (rozkład programu nauczania)
-Ma określony teren badań (szkoła, rodzina, środowisko)
-Spełnia funkcje dyscypliny naukowej: 1) poznawczą- okrywa, tłumaczy fakty występujące na tym szczeblu kształcenia, ustala związki, uogólnienia, wnioski; 2) utylitarną- PW dostarcza nauczycielom, rodzicom i instytucjom wychowawczym zbioru przepisów, reguł i norm postępowania z dzieckiem
Funkcje pedagogiki wczesnoszkolnej:
- OPIEKUŃCZA - troska o zdrowie i bezpieczeństwo dzieci, w tym o ochronę systemu nerwowego, troska o rozwój fizyczny, pośrednie działanie na prawidłowe odżywianie dzieci.
- DIAGNOSTYCZNO-PROGNOSTYCZNA - systematyczna, ukierunkowana obserwacja uczniów, prognozowanie optymalnych dróg rozwoju dziecka.
- KOMPENSACYJNO- USPRAWNIAJACA - korygowanie stanu zastanego, uprawnianie spostrzeżeń wzrokowo-słuchowych, percepcja i pamięć ruchu, przygotowanie zajęć kompensacyjno - korekcyjnych i gimnastyki korekcyjnej.
- POZNAWCZA - materiał zawarty w programach, które dziecko poznaje.
- KSZTAŁCĄCA - rozwijanie umiejętności racjonalnego uczenia się, uwagi i koncentracji, elementarnych zdolności intelektualnych o charakterze międzyprzedmiotowym kształcenie pamięci logicznej, zdolności kojarzenia.
- WYCHOWAWCZA - funkcja ta współistnieje ze wszystkimi funkcjami, proces jest jednolitym procesem dydaktyczno-wychowawczym, stanowi podstawę kształcenia postaw, ocen, wychowanie do uczenia się, obowiązku uczenia, poszanowanie wytworów pracy, kształcenie poczucia własnej wartości, woli do pokonywania trudności, rozwijanie postawy opiekuńczej wobec innych osób.