Finanse publiczne - obejmują procesy związane z gromadzeniem środków publicznych oraz ich rozdysponowaniem
Przedmiot finansów publicznych – to zjawiska, procesy oraz instytucje publiczne i prawne związane z powstawaniem i rozdysponowaniem pieniężnych środków publicznych zapewniających funkcjonowanie sektora publicznego.
Sektor publiczny – wszystkie podmioty publiczne
Sektor finansów publicznych – te jednostki które sektor publiczny finansuje lub dofinansowuje oprócz spółek.
Fundusz celowy: Fundusz typu budżetowego o charakterze celowym, tworzony w ramach budżetu lub poza nim, stanowiący alternatywne w stosunku do budżetu, źródło finansowania zadań państwa i samorządu terytorialnego
Subwencja ogólna - nieodpłatna i bezzwrotna pomoc finansowa udzielana przez państwo. Jest źródłem środków finansowania zadań samorządowych z dziedziny oświaty oraz służy finansowemu wsparciu ekonomicznie słabszych JST. Składa się ona z kilku części: oświatowej, wyrównawczej i równoważącej, regionalnej.
Rezerwa ogólna – tworzy się ją w budżecie państwa . Przeznaczana na wydatki nieprzewidziane w trakcie tworzenia budżetu, która nie może być wyższa niż 0,2 % ogólnych wydatków budżetu.
Zakład budżetowy – posiada ułomną osobowość prawną, działalność zakładu jest częściowo odpłatna, jest powiązany z budżetem na zasadzie finansowania metodą netto, może otrzymać dotacje z budżetu, ale nie mogą przekroczyć 50% kosztów jego działalności, podstawą gospodarki finansowej jest roczny plan finansowy.
Równowaga budżetowa (klasyczna teoria równowagi) – oznacza sytuacje w której jest pełne pokrycia wydatków budżetowych przez dochody zasilające dany budżet czyli ( dochody= wydatki ), jest stanem wyjątkowym, na równowagę budżetu wpływa wile czynników
Nadwyżka budżetowa: dodatnia różnica miedzy dochodami a wydatkami budżetowymi w danym okresie(na koniec roku budżetowego) sytuacja taka określana jest jako nadpłynność budżetu
Deficyt budżetowy – ujemna różnica miedzy dochodami a wydatkami budżetowymi w danym okresie(na koniec roku budżetowego) musi zostać pokryta pożyczkami co nazywamy brakiem płynności finansowej państwa
Blokowane środków budżetowych: blokowanie planowanych wydatków: oznacza okresowy lub obowiązujący do końca roku zakaz dysponowania częścią lub całością planowanych wydatków; nie może dot subwencji JST, zablokowane środki stanowią podstawę utworzenia nowej rezerwy celowej
Nota budżetowa: rozporządzenie MF, które zawiera informacje o koncepcji planowania budżetowego i trybie działań , które są przekazywane dysponentom
Dysponent środków publicznych: jednostka organizacji upoważniona do dokonywania wydatków budżetowych lub zasilania w środki budżetowe podległe jednostki
Dochodowa obligacja komunalna(manipulacyjna): to samorządowe obligacje emitowane przez władze lokalne i służące najczęściej finansowaniu infrastruktury lokalnej.
Podatki - danina publiczna o charakterze obowiązkowym pobierana przez związki publicznoprawne od podmiotów pozostających poza nimi która charakteryzuje się tym że jest przede wszystkim nieekwiwalentna
Opłata - danina publiczna o charakterze obowiązkowym pobierana przez związki publicznoprawne od podmiotów pozostających poza nimi która charakteryzuje się tym że jest przede wszystkim ekwiwalentna.
Prawo Wagnera – prawo corocznego wzrostu (nominalnego i realnego) wydatków publicznych w stosunku do podstawowych kategorii ekonomicznych (PKB, dochody nominalne i realne).
1Podmioty podatku Podmiot czynny – osoba lub instytucja nakładająca i pobierająca podatek Podmiot bierny – osoba lub instytucja zobowiązana do uiszczenia podatku
Płatnik podatku – podmiot zobowiązany do obliczenia, pobrania i uiszczenia w wyznaczonym terminie należnego podatku na rachunek bankowy właściwego organu podatkowego.
2Przedmiot podatku – zjawisko lub przedmiot, którego wystąpienie rodzi konieczność uiszczenia podatku
3Podstawa opodatkowania – określony ilościowo lub wartościowo przedmiot podatku, od którego nalicza się podatek
4Stawka podatkowa - określa sposób naliczania podatku w zależności od wielkości podstawy opodatkowania: Kwotowa i Procentowa stawka podatkowa, Stała (proporcjonalna), Progresywna, Degresywna (połączenie stałej i progresywnej), Regresywna
5Skala podatkowa – zbiór podstaw opodatkowania i odpowiadających stawek
6Ulgi – częściowe ograniczenie ciężaru podatkowego
7Zwolnienia, zniżki podatkowe, wyłączenia podatkowe( 1-7 elementy techniki podatkowej)
Budżet – plan finansowy (zestawienie dochodów i wydatków) państwa uchwalany na 1 rok
Scentralizowany fundusz publiczny, w którym gromadzi się środki pieniężne na pokrycie wydatków związanych z funkcjonowaniem państwa i związków publicznoprawnych akt prawny ragi ustawy
A Bon skarbowy- instrument rynku fin pieniężnego(abcd) krótkoterminowy papier wartościowy od 1 do 90 dni lub od 1 do 52 tygodni, oferowany w kraju na rynku pierwotnym z dyskontem wykupowany o cenie nominalnej. Celem emisji jest zapewnienie bieżących wydatków, dopuszczalna wielkość emisji jest określona w budżecie
b Bon pieniężny NBP – krótkoterminowy pap wartościowy emitowany przez NBP o wartości nominalnej 10 000 okres wykupu do roku. Element pol pieniężnej pomaga regulować płynność sektora bankowego i wpływa na poziom stopy procentowej.
C Bon komercyjny – są walorami na okaziciela, sporadycznie imienne. Wartość wacha się od 10 000 do 1 mln. instrument o dużym stopniu płynności. emitenci to spółki akcyjne lub z ograniczoną odpowiedzialnością zabezpieczony wekslem płatniczym.
D Certyfikat depozytowy – dokument lub zapis potwierzający przyjęcie środków przez bank. Zaświadczenie określa miejsce, nazwe banku, czas i wysokość stopy procentowej zdeponowanej sumy.
E Akcje – instrument rynku fin kapitałowego (efgh) papier wartościowy okrela udział właściciela w spółce może być wyrażona kwotą lub ułamkem wartości spółki.
F Obligacje – papier wartościowy dłużny emitowane w serii, emitent stwierdza że jest dłużnikiem wierzyciela i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia. Mogą mieć charakter pieniężny i niepieniężny.
G Certyfikat inwesycyjny – instrument emitowany przez fundusze inwestycyjne(podmiot prawny) ich działalność polega wyłącznie na lokowaniu zebranych środków w papiery wartościowe
h List zastawny - emitowany przez banki hipoteczne, ma charakter akcji. Może występować w 2 formach: na podstawie kredytu zabezpieczonego przez skarb państwa, NBP, UE, lub na podstawie wierzytelności banku hipnotycznego z tytułu kredytu udzielonego podmiotą wyżej wymienionym.
Test
podatek dochodowy nie dotyczy
- działalności rolnej
- podatek od spadków i darowizn
- podatek gospodarki leśnej
- Umowa która nie spełnia kryteriów umowy
przedmiotem opodatkowania jest (4 wypisać)
dochody uzyskiwane z różnych tytułów,
wytwarzane bądź nabywane dobra lub usługi,
posiadane i użytkowane dobra majątkowe.
świadczeniu usług,
eksporcie i imporcie
skala podatkowa jest to:
a) zbiór podstaw opodatkowania
b) zbiór stawek podatkowych
c) zbiór przedziałów i taryf podatkowych
d) zbiór podstaw podatkowych i taryf podatkowych
5. w podatku od towarów i usług stosowane są stawki
a) tylko procentowe
b) najczęściej procentowe wyjątkowo kwotowe
c) najczęściej procentowe wyjątkowo różnicowe
d) tylko kwotowe
6. Stawki podatku:
a) procentowe i kwotowe
b) nominalne i realne
c) minimalne i maksymalne
d) rządowe i gminne
7. Wg kryterium przedmiotowego podatki dzielimy na(wymień)
- dochodowe(dochód - nadwyżka przychodu nad kosztami jego uzyskania)
- konsumpcyjne (od wydatków –VAT ,akcyzowy, od gier)
- majątkowe (od nier, od Sr transp)
- przychodowe (rolny, leśny -koszty uzysk przychodu nie SA brane pod uwagę)
Czynny podmiot opodatkowania (żadna odpowiedź instytucje państwowe)
a) Osoba fizyczna
b) Spółka posiadająca osobowość prawną
c) Inkasent
d) Podatnik
Podstawą opodatkowania w podatku leśnym jest: abcd
a) powierzchnia lasu wyrażona w hektarach
b) powierzchnia lasu wyrażona w hektarach przeliczeniowych
c) powierzchnia lasu wyrażona w hektarach przeliczeniowych okreslona w księgsch wieczystych
d) powierzchnia lasu wyrażona w arach
Wymień podatki lokalne:
* pod od Sr transportowych(dochód gminy)
* od spadków i darowizn
* pod od nieruch(wysokość stawek ustala rada gminy)
* pod leśny (doch gminy)
* pod rolny(doch gm)
*pod od czynn cyw-pr
*karta podatkowa
Co stanowi podstawę naliczania pod od nieruchomości
*w budynkach: powierzchnia użytkowa(w m2)
* w budowlach: ich wartość początkowa(amortyzacyjna)
* dla gruntów: ich powierzchnia(w m2)
Rezerwy budżetowe (żadna odpowiedź nie poprawna) => tylko ogólna i celowa
a) Kryzysowa i ogólna
b) Ogólna i rodzajowa
c) Celowa i samorządowa
d) Rządowa i sejmowa
4a) Fundusze w Polsce mogą być:
*celowe
*państwowe(realiz zadania wyodrębnione z budżetu państwa)
*samorządowe(realiz zad wyodreb z budżetu JST-gminne wojew lub powiat fund celowe
Funkcje finansów publicznych:
- Alokacyjna dokonywanie za pomocą strumieni pieniężnych alokacji zasobów w gospodarce. Przez gromadzenie i wydatkowanie zasobów pieniężnych następuje podział materialnych i ludzkich czynników produkcji w różne rodzaje działalności
- Redystrybucyjna ponowne rozdysponowanie zgromadzonych już zasobów pieniężnych; w wyniku realizacji funkcji następuje korekta pierwotnych dochodów poszczególnych podmiotów
- Stabilizacyjna oddziaływanie na przebieg procesów gospodarczych w celu zapewnienia wysokiego i zrównoważonego tempa wzrostu oraz zneutralizowania wpływu kryzysów gospodarczych
- Fiskalna
Które z przepisów nie dotyczy podatku od os fiz.
* pod od spadków i darowizn
* podatek gospodarki leśnej
* umowa, która nie spełnia kryt umowy
* działalność rolna
17. Jak wyrażamy podatek rolny:
* liczba ha przeliczeniowych dla gruntów gospodarstw rolnych
* liczba ha rzeczywistych dla pozostałych gruntów
Jak inaczej nazwać budżet:
- Akt prawny rangi ustawowej
- Plan finansowy
- Scentralizowany fundusz publiczny
- Zestawieniem dochodów i wydatków na różne cele publiczne
Rodzaje deficytów:
rzeczywisty
strukturalny
cykliczny
jawny
ukryty
Dochody własne JST:
a) Z nieruchomości
b) Z opłat skarbowych
c) Z udziału w podatkach państwowych
d) Z subwencji
Co to jest jednostka budżetowa:
*działa na podstawie statutu
*nie ma osobowości prawnej
*nie jest obciążona podatkami
*świadczy usługi nieodpłatnie
*podstawa gospodarowania finansami jest plan dochodów i wydatków budżetowych
*powiązana z budżetem metoda brutto(finansowanie bezpośrednie
Nie ma uprawnień do dysponowania środkami
Posiada limit wydatków
Zakład budżetowy - cechy:
a) Posiada osobowość prawną (dopisać: ułomną)
b) Jest właścicielem majątku
c) Oddaje połowę zysku do budżetu
*ułomna osób prawna
*działalność częściowo odpłatna
*podstawa gospodarki finansowej jest roczny plan finansowy
*może otrzymać dotacje przedmiotowe, podmiotowe lub celowa
*może zaciągać kredyty(wymaga to poręczenia)
*powiązana z budżetem metoda netto(finansowanie pośrednie
Instytucje kultury
- ma osobowość prawną
- dyrektor mianuje a organ zarządczy zatwierdza statut
- gospodarka finansowa w ramach posiadanych środków kierując się zasada efektywności
- przychody pochodzą z dotacji, działalności, wpłat osób prawnych i fizycznych
- z zysku mogą stworzyć fundusz załogowy np. na nagrody
- samodzielnie gospodaruje posiadanym mieniem
Samodzielny zakład opieki zdrowotnej
- mienie zostaje wydzielone z mienia państwowego i samorządowego
- osobowość prawną uzyskuje po wpisie do rejestru zakładów opieki zdrowotnej prowadzonej w sądzie rejonowym
- środki pochodzą z odpłatnych świadczeń, udzielonych za zlecenie, realizacji zadań i programów zdrowotnych, darowizn, zapisów i spadków
-mogą otrzymać dotacje od organów założycielskich
Fundusz celowy: Fundusz typu budżetowego o charakterze celowym, tworzony w ramach budżetu lub poza nim, stanowiący alternatywne w stosunku do budżetu, źródło finansowania zadań państwa i samorządu terytorialnego
Źródłem dochodów funduszu celowego są:
-dochody typu budżetowego, tj. podatki, opłaty
- przychody ze sprzedaży
- dobrowolne wpłaty ludności i jednostek prowadzących działalność zarobkową
- dotacje z budżetu
-są tworzone dla finansowania zadań należących do organów publicznych, które mogłyby być finansowane z budżetu, lecz z pewnych względów uznano, że dla ich realizacji należy stworzyć możliwość finansowania funduszowego najbardziej odpowiadają specyfice działalności inwestycyjnej
-w odniesieniu do funduszów celowych nie mają zastosowania:
* zasada jedności materialnej budżetu – istnieje bowiem w funduszu ścisłe powiązanie dochodów z celem, czyli ich przeznaczeniem
* zasada jednoroczności – w funduszu istnieje możliwość zagwarantowania środków finansowych na realizacje określonego zadania, w następnych latach
* zasada powszechności
- nie ma osobowości prawnej
- tworzony na podstawie odrębnej ustawy
- podstawa finansowania jest plan finansowy( koszty sa okrywane w ramach środków)
- do funduszy celowych nie zalicza się funduszy których jedynym źródłem finansowania jest dotacja budżetowa
Wieloletni plan finansowy państwa
Czy finanse JST są zależne od sytuacji finansowej sektora finansów publicznych?
Moim zdaniem są zależne ponieważ to właśnie sektor finansów publicznych przydziela pieniądze JST na finansowanie określonych zadań np. oświatę, kulturę.
Możliwości kształtowania dochodów własnych (ulgi wpływające na rozwój obszarów)
Możliwość zaciągania zobowiązań finansowych (kredyt, emisja obligacji komunalnych) w ramach prawnych ograniczeń
Dochody własne (podatki lokalne i regionalne, dochody z opłat, z majątku)
Udziały we wpływach z tytułu podatków stanowiących dochód budżetu państwa (część wpływów z podatków dochodowych)
Transfery z budżetu państwa (subwencje, dotacje)
Czy fundusze celowe zakłócają przepływy środków publicznych
Moim zdaniem nie zakłócają tego przepływu gdyż te środki są przeznaczone na określony cel z którego na koniec trzeba się rozliczyć a nie wykorzystane środki pieniężne muszą wrócić z powrotem do budżetu
Jaki sposób finansowania deficytu budżetowego byś polecił? Uzasadnij wybór
Osobiście wybrała bym finansowanie poprzez sprzedaż skarbowych papierów wartościowych na rynku krajowym i zagranicznym. Za wyemitowane papiery wartościowe państwo otrzymuje od ich nabywcy banku centalnego pieniadz gotówkowy, który przeznacza na pokrycie deficytu. Z kolei bank centralny sprzedaje te walory na rynku papierów wartościowych wykorzystując operacje otwartego rynku. W polsce ten sposób finansowania deficytu odbywa się przede wszystkim poprzez emisję oligacji i boów skarbowych. Dokonuje je w imieniu skarbu państwa minister finansó. Myslę żę ten sposób jest najlepszy.
Czy obecnie obowiązujące limity zadłużenia JST są korzystniejsze od limitów zadłużenia JST planowanych w 2014
roku? Uzasadnij.
Jest to niewątpliwie pozytywna zmiana, w stosunku do poprzednich przepisów, gdyż następuje różnicowanie możliwość zadłużenia
w zależności od indywidualnej sytuacji samorządu.
Jednak należy zdawać sobie sprawę, z tego że w prawdziwej analizie zdolności kredytowej ocena powinna być znacznie szersza i wielowymiarowa.
Niemniej, wyliczenia sytuacji finansowej samorządów według tego wzoru w, mogą wskazywać na istnienie już dziś potencjalnych problemów z ekonomiczną (a nie tylko prawną) zdolnością kredytową niektórych jednostek.