ZESPÓŁ SZKÓŁ MECHANICZNYCH ELEKTRYCZNYCH I ELEKTRONICZNYCH

Pracownia Urządzeń Mechatronicznych

Ćwiczenie II

Pomiar średnic wałków suwmiarką

Imię i nazwisko	Nr z dz.	Klasa	Ocena

Pomiar średnic wałków suwmiarką

Cel ćwiczenia:

1. Zapoznanie się ze sposobami pomiaru średnic wałków za pomocą suwmiarki oraz nabycie umiejętności posługiwania się podstawowymi narzędziami pomiarowymi.

2. Obliczanie niedokładności pomiaru.

Wyposażenie:

• mierzony przedmiot: wałek

• suwmiarka uniwersalna

-z noniuszem 0,1

-z noniuszem 0,05

Zakres sprawozdania:

W sprawozdaniu należy umieścić:

• szkic wałka z oznaczeniami i wymiarami

• wyniki pomiarów w postaci tabelarycznej

• opis zawierający obliczenia, uwagi i wnioski dotyczące wykonania ćwiczenia

• opis budowy i techniki pomiaru suwmiarką (rysunki noniuszy suwmiarek)

• obliczenia parametrów noniusza

• obliczenia niedokładności pomiaru suwmiarką

• wnioski i spostrzeżenia dotyczące pomiaru

Przebieg ćwiczenia:

Przed przystąpieniem do ćwiczenia należy sprawdzić ogólny stan techniczny sprzętu pomiarowego oraz przygotować stanowisko do ćwiczeń.

1. Sprawdzić wskazania zerowe suwmiarek (po zaciśnięciu szczęk nie powinna pozostać szczelina, a wskazanie zerowe noniusza powinno stanowić przedłużenie kreski zerowej podziałki głównej).

2. Naszkicować dostarczony do pomiaru wałek. Oznaczyć długości, średnice zewnętrzne położenia przekrojów pomiarowych. Położenie pomiarowe przyjmuje się przeciętnie w odległości 5-10 mm krawędzi wałka.

3. Zmierzyć średnicę wałków za pomocą suwmiarki mierzącej z dokładnością do 0,1 i 0,05 w dwu prostopadłych do siebie płaszczyznach i trzech różnych przekrojach wyniki pomiaru wpisać do karty pomiarowej.

1. Parametry noniusza

Parametry noniusza związane są z następującymi zależnościami

1. Długość noniusza

L = n • a^′ = (m•n−1)a

1. Niedokładność odczytu

$$\Delta = \frac{a}{n}$$

1. długość działki elementarnej podziałki głównej

a’- długość działki elementarnej podziałki noniusza

L- długość noniusza

n- liczba działek elementarnych noniusza

m- moduł noniusza

Δ- dokładność odczytania noniusza

1. Dokładność pomiaru suwmiarką

$$\Delta L = \pm \sqrt{\Delta_{w}^{2} + \Delta_{u}^{2} + \Delta_{t}^{2} + L_{s}^{2}}$$

Δ_w- dopuszczalny błąd wskazania suwmiarki

Δ_u- błąd ustawienia suwmiarki

Δ_t- błąd temperaturowy

L_s- błąd przyrządu suwmiarkowego

L- wartość wielkości mierzonej w [mm]

1. Wykonać konserwację sprzętu pomiarowego

Uwagi:

• Przedmiot musi być zamocowany stabilnie; nie może się poruszać

• Suwmiarka musi być umieszczona prostopadle do powierzchni mierzonego przedmiotu

• Szczęki suwmiarki muszą dolegać do przedmiotu mierzonego możliwie głęboko

• Po zakończonej pracy wykona konserwację sprzętu pomiarowego

Wnioski:

• suwmiarka jest odpowiednim urządzeniem pomiarowym do tego rodzaju przedmiotów

• suwmiarką o dokładności 0,05 łatwiej dokonać pomiaru

Noniusz suwmiarki mierzącej z dokładnością 0.1 o module 2

Noniusz suwmiarki mierzącej z dokładnością 0.05 o module 2

Przebieg pomiaru suwmiarką:

1. Sprawdzić stan techniczny suwmiarki.

2. Sprawdzić wskazania zerowe suwmiarki (po zsunięciu szczęk nie powinna pozostawać szczelina, a wskazanie zerowe noniusza powinno stanowić przedłużenie kreski zerowej podziałki głównej).

3. Po zwolnieniu śruby zaciskowej lub samoczynnego zacisku rozsunąć szczęki pomiarowe na wymiar większy od wymiaru przedmiotu i nasunąć na niego.

4. Zsunąć szczęki i docisnąć do przedmiotu, zwracając uwagę, aby szczęki przylegały prostopadle do powierzchni i obejmowały go możliwie głęboko.

5. Odczytać wartość wymiaru

6. Wykonać konserwację sprzętu pomiarowego.

.