Podstawy programowania wykład III

Podstawowe typy danych: znakowe, łańcuchowe, liczby całkowite i liczby zmienno pozycyjne. Deklaracja stałych i zmiennych. Dyrektywa #define, modyfikator const.

Dane – informacje ładowane do komputera, następnie przez niego przetwarzane zgodnie z podanymi instrukcjami. W efekcie przetwarzania danych powstają informacje wyjściowe.

Przed wprowadzeniem danych w C/C++ należy określić ich typ:

• Rezerwacja odpowiednich ilości pamięci do przechowywania danych (różne typy danych wymagają różnej ilości pamięci)

• Nie można wykonać wszystkich funkcji języka C/C++ na wszystkich typach danych (np. wprowadzenie słowa w przypadku gdy wymagana jest liczba, spowoduje błąd)

Operacje matematyczne…

Dane znakowe:

• Określane jako char

• Mogą zawierać pojedyncze litery, cyfry lub inne znaki z klawiatury

• Każda zmienna typu char zajmuje pojedynczą jednostkę (komórkę) pamięci

• Różnica pomiędzy znakiem a cyfrą np. pomiędzy znakiem „5” a liczbą 5 – znak „”5” nie może zostać użyty w operacjach matematycznych, ale zajmuje w pamięci mniej miejsca niż liczba 5.

Łańcuchy (napisy):

• Ciągi znaków (np. słowa, zdania)

• W języku C – łańcuchy to ciągi, wartości typu char tzw. tablice (dokładniej o tablicach będzie później)

• Mogą zawierać dowolną kombinację liter, cyfr, znaków interpunkcyjnych i kodów specjalnych, które mogą występować pojedynczo jako dane znakowe char

• Różnica pomiędzy napisem w postaci ciągu cyfr a liczbą np. pomiędzy ciągiem znaków „567” (kombinacja znaków „5”, „6”, „7”) a liczbą 567 – napis „567” nie może być użyty w operacjach matematycznych.

UWAGA! Poznana już funkcja puts() wymaga jako parametru danej która jest łańcuchem znaków. Użycie parametru innego typu spowoduje błąd działania programu.

Liczby całkowite:

• Nie mają miejsc dziesiętnych, mogą być dodatnie lub ujemne bądź wynosić 0

• Wykorzystywane zazwyczaj do zliczania

• Wykorzystywane zazwyczaj do zliczania

• Rodzaje (pewne różnice w przyjmowanych wartościach w zależności od wykorzystywanego kompilatora):

int – liczba całkowita pomiędzy -32 768 a 32 767

short int – liczba całkowita pomiędzy 0 a 255

long int - liczba całkowita pomiędzy -2 147 483 648 a 2 147 483 648

unsigned long – dodatnia liczba całkowita pomiędzy 0 a 4 294 967 295

• Liczby typu int zajmują dwie komórki pamięci, liczby typu long int (długie) i unsigned long (długie bez znaku) zajmują cztery komórki pamięci

• Część kompilatorów nie rozpoznaje typu short int

Liczby dziesiętne (zmiennopozycyjne):

• Mogą zawierać miejsca dziesiętne (separatorem dziesiętnym jest kropka)

• Mogą być bardzo małe lub bardzo duże – często wyrażane jako liczby wykładnicze

2.5E+25 – przesuń kropkę dziesiętną o 25 miejsc w prawo

2.5E-25 – przesuń kropkę dziesiętną o 25 w lewo

• Rodzaje (pewne różnice w przyjmowanych wartościach w zależności od wykorzystywanego kompilatora)

float – liczby pomiędzy 3.4E-38 a 3.4E+38

double – liczby pomiędzy 1.7E-308 a 1.7E+308

long double – liczba pomiędzy 3.4E-4932 a 1.1E+4932

• Dokładność danych zależna od kompilatora np. liczba … mieści się w zakresie float, ale w systemie można ją przechowywać jedynie jako 5.98765 dane float (pojedynczej precyzji) – do 5 lub 6 miejsc dziesiętnych, dane double (podwójnej precyzji) – do 14 lub 15 miejsc dziesiętnych

• Liczby typu float zajmują cztery komórki pamięci liczby typu double zajmują osiem komórek pamięci a liczby typu long double…

Stała – pozostaje taka sama w trakcie przebiegu programu. Stałe stosujemy gdy podczas pisania programu znamy wartość jakiejś danej i wiemy, że nie ulega ona zmianie w trakcie działania programu. Stałej nadaje się wartość w trakcie pisania programu, a nie w trakcie jego przebiegu (nie może ulec zmianie, dopóki nie zmieni się programu)

Zmienna – jej wartości może być inna przy ponownym uruchomieniu programu. Zmiennej przypisuje się wartości w trakcie przebiegu programu.

Nazwy stałych i zmiennych:

• Najlepiej mówiące coś o przechowywanych w nich danych

• Muszą zaczynać się od liter

• Mogą zawierać wielkie i małe litery, znaki podkreślenia, liczby

• Nie mogą zawierać SPACJI

• Nie mogą być takie same jak w polecenia języka C

• Konwencja: nazwy zmiennych piszemy tylko małymi literami, nazwy stałych dużymi literami

Deklarowanie stałych:

• Wskazanie kompilatorowi nazwy stałej i jej wartości

• Przed funkcją main()

• Dyrektywa #define (bez średnika na końcu wiersza):

#define NAZWA WARTOŚĆ

• Kompilator zastępuje każde wystąpienie nazwy stałej w programie jej wartością:

#define PI 3.14159

main()

{

…

}

Przykład: Program wyświetlający łańcuch zawarty w stałej IMIĘ:

#define IMIE „MICHAL”

main()

{

//Wyświetlenie wartości stałej IMIE puts (IMIE) ;

}

Inny sposób deklarowania stałych w C++ (oraz niektórych kompilatorach C):

• Wskazanie kompilatorowi typu, nazwy i jej wartości

• Wewnątrz funkcji main()

• Modyfikator const (średnik na końcu wiersza)

const TYP NAZWA = WARTOŚĆ;

Deklarowanie zmiennych:

• Wskazanie kompilatorowi typu i nazwy zmiennej:

TYP NAZWA;

• Wewnątrz lub przed funkcją main()

• Kilka zmiennych tego samego typu możemy zadeklarować w jednej linii (wewnątrz funkcji main())

Przypisywanie zmiennym wartości początkowej:

• Przy deklarowaniu zmiennych:

main()

{

int liczba1=2;

float liczba2=2.25;

char znak=’X’;

…

}

• Po zdeklarowaniu zmiennych:

liczba1=2;

liczba2=2.25

znak=’X’;