MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA

ATOM I CZĄSTECZKA. WIĄZANIA CHEMICZNE

Dział II

Numer zadania	Modele odpowiedzi i punktacja cząstkowa	Liczba punktów
1.	Pierwiastki tworzące związek Wzór sumaryczny Różnica elektroujemności Rodzaj wiązania Potas - chlor KCl 2.4 kowalencyjne Chlor - chlor Cl2 0 kowalencyjne Wodór - chlor HCl 1 Kowalencyjne-spolaryzowane	3
2.	a) S,Mg,Na b)S,Mg,Na	2
3.	Ga- 1s^22s^22p^63s^33p^64s^23d^104p^1	1
4.	Atom/jon Liczba protonów Liczba neutronów Liczba elektronów Atom węgla 6 6 6 Anion chlorkowy 17 17 18 Kation magnezu 12 12 11	3
5.	Symbol: Mn Liczba atomowa: 25 Konfiguracja elektronowa: [Ar]3d^54s^2 Stopnie utlenienia: II, VII	1
6.	Symbol pierwiastka: Ga Numer okresu: 4 lub IV lub cztery Numer grupy: 13 lub IIIA lub III główna Symbol bloku: p	1
7.	Li2O, BaBr2	2
8.	Numer grupy: 15 Numer okresu: 3 Symbol pierwiastka: P 1s^2 2s^22p^6 3s^23p^3	2
9.	CaBr2 – wiązanie jonowe Br2 – wiązanie kowalencyjne HBr – wiązanie kowalencyjne spolaryzowane	1
10.	a, c, d, f	1
11.	a)Ar- 2s^22s^22p^63s^33p^6 b)Ca^2+,S^2-,Cl^-	2
12.	Ne	1
13.	Wiązanie jonowe	1
14.	1s^22s^2p^4 - suma 8 elektronów = 8 protonów ( Z = 8 ); 8O - tlen, K^2L^8M^18N^8O^2 - suma 38 elektronów = 38 protonów (Z = 38); 38Sr - stront [54Xe]4f^145d^106s^1 - suma 54 + 25 = 79 elektronów = 79 protonów (Z = 79); 79Au – złoto	3
15.	1s^22s^22p^63s^2 n = 3 wskazuje na 3 okres, 3s^2 wskazuje na 2 grupę konfiguracja elektronowa 3s^2 wskazuje na blok energetyczny s 1s^22s^22p^63s^2 (kolor czerwony elektrony walencyjne, kolor niebieski trzon atomowy) w 3 okresie i 2 grupie znajduje się magnez 1s^22s^22p^63s^23p^4 n = 3 wskazuje na 3 okres, 3s^23p^4 wskazuje na 16 grupę konfiguracja elektronowa 3s23p4 wskazuje na blok energetyczny p c^1s^22s^22p^63s^23p^4 w 3 okresie i 16 grupie znajduje się siarka 1s^22s^22p^63s^23p^64s^23d^8 n = 4 wskazuje na 4 okres, 4s^23d^8 wskazuje na 10 grupę konfiguracja elektronowa 4s^23d^8 wskazuje na blok energetyczny d 1s^22s^22p^63s^23p^64s^23d^8 w 4 okresie i 10 grupie znajduje się nikiel	3
16.	a) pierwiastki 3 okresu: Na, Mg, Al., Si, P, S, Cl, Ar, b) pierwiastki 15 grupy: N, P, As, Sb, Bi, c) P	3
17.	Dane: A1 = 14 A2 = 15 ma(E) = 14,0067u (odczytana z układu okresowego pierwiastków chemicznych) ma(E) = (m1% * A1 + m2% * A2) / 100% Mamy dwie niewiadome i tylko jedno równanie, więc nie uda nam się wyliczyć pożądanej wartości. Musimy więc coś zmienić. Wiemy, że: m1% + m2% = 100% zatem: m1% = x m2% = 100% - x i otrzymujemy: ma(E) = (x* A1 + (100% - x)* A2) / 100% mnożąc obie strony równania przez 100% dostajemy: ma(E) * 100% = x* A1 + (100% - x)* A2 podstawiając wartości otrzymujemy: 14,0067 * 100% = 14x + 100*15 – 15x 1400,67 % = -x + 1500 % -x = -99,33 % x = 99,33 % a więc: m1% = 99,33 % m2% = 100% - 99,33 % = 0,67 % Odp: Izotop azotu ^14N ma zawartość 99,33 % , a izotop ^15N 0,67 %.	3
18.	Mają wiązania kowalencyjne (atomowe): azot, grafit Mają wiązania kowalencyjne spolaryzowane (atomowe spolaryzowane): azot, grafit Mają budowę jonową: bromek sodu Mogą przewodzić prąd elektryczny w stanie Stałym: miedź, grafit Dobrze rozpuszczają się w wodzie: amoniak, bromek sodu	3
19.	Charakter wiązania: kowalencyjne spolaryzowane. W temperaturze pokojowej i pod ciśnieniem atmosferycznym jest gazem. Dobrze rozpuszcza się w rozpuszczalnikach polarnych, np. w wodzie.	2
20.	Powłoka walencyjna atomu H: 1s1 ( jeden elektron niesparowany) Powłoka walencyjna atomu Br: 4s^24p^5 (3 pary + 1 elektron niesparowany) Różnica elektroujemności ΔE = 2,8 - 2,1 = 0,7 (1 wiązanie kowalencyjne pojedyncze spolaryzowane sigma) Najbliższym helowcem dla at. H jest He (at. H brakuje 1 elektronu), najbliższym helowcem dla at. Br jest Kr (at. Br brakuje 1 elektronu) Uwaga ; cząsteczka HCl ma kształt liniowy, cząsteczka jest polarna - jest dipolem	3
21.	Mg III lub 3 2 lub II	1
22.	Wzór jonu potasu: K^+ Wzór jonu siarki: S^2–	1
23.	tlen stront złoto	2
24.	a) O2 b) Sr c) Cs	1
25.	A	1
26.	Ponieważ ma mniejsza gęstość.	2
27.		3
28.	Cecha Grafit Diament Palność nie pali Nie pali Przewodnictwo elektryczne przewodzi Nie przewodzi	2
29.	Eten- C2H2 Azotan (III) potasu- KNO3	2
30.		1
31.	- III z wodorem, + V z tlenem	1
32.	x – procentowa zawartość izotopu ^10B y – procentowa zawartość izotopu ^11B x + y = 100% Mat. B = $\frac{Mat.10B\ *x + Mat.\ 11B\ *y}{100\%}$ = $\frac{10,81\ u\ *\ x\ + \ 11,01\ u\ *y\ }{100\%}$ = 10,81 u y = 100% - x $\frac{10,01\ u\ *x + 11,01\ u\ *(100\% - x)}{100\%}$ = 10,81 u X = 20%, y = 100% - 20% = 80%	2
33.	a) 2n2 = 32 b) -2, -1, 0,1, 2 c) kulisty	3
34.	a) [Ar] 4s^13d^10 b) [Kr] 5s^1 c) [Kr] lub [Ar] 4s^23d^104p^6	3
35.	Kowalencyjne – chlor, azot, tlen Kowalencyjne spolaryzowane – amoniak, tlenek węgla (IV), woda Jonowe – sól kuchenna, chlorek potasu, tlenek litu	2
36.	a) $\frac{16}{6}$E i $\frac{14}{7}$E b) $\frac{32}{16}$E, $\frac{33}{16}$E i $\frac{36}{16}$E	2
37.	1wiązań σ 1 wiązanie π	1
38.	x – procentowa zawartość izotopu ^63Cu y – procentowa zawartość izotopu ^65Cu x + y = 100% y = (100% - x) Mat.Cu = $\frac{Mat.63Cu\ *x + Mat.65Cu\ *y}{100\%}$ = $\frac{62,93\ u\ *\ x\ + 64,93\ (100\% - x)\ }{100\%}$ = 63,55 u	2
39.	a) F b) F c) F d) P	1
40.	a) Al., Mg, Na b) Na, Mg, Al	2