Zestaw zagadnień na zaliczenie z przedmiotu:

Prawo geologiczne, górnicze, wodne i budowlane (2015/16)

• Wstęp

1. Pojęcie prawa, normy i przepisy prawa, rodzaje prawa, stosunek prawny, akty normatywne, zasady stosowania prawa.

Prawo- systerm norm prawnych, czyli ogólnych, abstrakcyjnych i jednoznacznych dyrektyw postępowania, które powstały w związku z istnieniem i funkcjonowaniem państwa lub innego uporządkowanego organizmu społecznego, ustanowione lub uznane przez właściwe organy władzy.

Norma prawna- najmniejszy, stanowiący sensowną całość element prawa.

Przepisy prawa- ogólne, szczegółowe, przejściowe, dostosowujące, końcowe.

Rodzaje prawa- międzynarodowe publiczne, międzynarodowe prywatne, europejskie, krajowe.

Stosunek prawny- regulowany normami prawnymi stosunek społeczny tetyczny między co najmniej dwoma podmiotami prawa.

Akty normatywne- tekst zawierający sformułowane w języku prawnym i zapisane w postaci przepisów normy prawne.

Zasady stosowania prawa- 1. Zebranie materiału dowodowego o faktach, z któtymi mają być wiązane skutki prawne. 2. Odpowiedź na pytanie, czy i jakie przepisy odnoszą się do ustalonego stanu faktycznego. 3. Interpretacja. 4. Subsumpcja. 5. Podjęcie decyzji i wydaje orzeczenia sądowego.

• Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej

1. Co jest przedmiotem Ustawy; co to jest działalność gospodarcza; kogo dotyczy Ustawa a jakie działy nie obejmuje; kto to jest przedsiębiorca?

Co jest przedmiotem Ustawy- ustawa reguluje podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zadania organów w tym zakresie.

Działalność gospodarcza- zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Przedsiębiorca- osoby fizyczne, prawne i jednostki organizacyjne nie będące osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, a także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.

jakie działy nie obejmuje?

1. Działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego;

2. Wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów;

3. Wyrobu wina przez producentów będących rolnikami wyrabiającymi niż 100 hektolitrów wina w ciągu roku gospodarczego;

4. Działalności rolników w zakresie sprzedaży

1. Podaj zasady rozpoczynania i prowadzenia działalności gospodarczej.

- Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą w dniu złożenia wniosku o wpis wraz załącznikami;

- Wykonywanie niektórych rodzajów działalności gospodarczej wiąże się z koniecznością uzyskania koncesji, licencji, zezwolenia lub wpisu do rejestru działalności regulowanej.

- W terminie 7 dni od rozpoczęcia działalności gospodarczej przedsiębiorca musi dokonać w jednostce ZUS zgłoszenia do odpowiednich ubezpieczeń;

- Przedsiębiorcy zobowiązani są do wykonywania działalności gospodarczej na zasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów.

• Prawo Geologiczne i Górnicze

1. Co jest przedmiotem Ustawy ”Prawo Geologiczne i Górnicze”. Jakie zagadnienia obejmują przepisy Ustawy a do jakich się nie stosuje.

Ustawa określa zasady i warunki podejmowania, wykonywania oraz zakończenia działalności w zakresie:

1. Prac geologicznych;

2. wydobywania kopalin ze złóż;

3. podziemnego bezzbiornikowego magazynowania substancji;

4. podziemnego składowania odpadów

5. podziemnego składowania dwutlenku węgla..

Określa także:

1. wymagania w zakresie ochrony złóż kopalin, wód podziemnych oraz innych elementów środowiska w związku z wykonywaniem działalności;

2. zasady wykonywania nadzoru i kontroli nad działalnością regulowaną ustawą.

Ustawy nie stosuje się do:

a) korzystania z wód w zakresie uregulowanym odrębnymi przepisami;

b) wykonywania wkopów oraz otworów wiertniczych o głębokości do 30 m w celu wykorzystania ciepła Ziemi, poza obszarami górniczymi;

c) badań naukowych i działalności dydaktycznej, prowadzonych bez wykonywania robót geologicznych;

d) pozyskiwania okazów minerałów, skał i skamielin w celach naukowych, kolekcjonerskich i dydaktycznych, prowadzonego bez wykonywania robót górniczych;

e) wykonywania robót związanych ze sztucznym zasilaniem strefy brzegowej piaskiem, pochodzącym z osadów dennych obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej;

f) wydobywania kruszywa w zakresie niezbędnym do wykonania pilnych prac zabezpieczających przed powodzią w czasie obowiązywania stanu klęski żywiołowej;

g) ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych bez wykonywania robót geologicznych.

1. Co to jest kopalina, złoże kopaliny, woda lecznicza, woda termalna, solanka, dane geologiczne, przedsiębiorca, zakład górniczy.

Kopalina- Złoża wód leczniczych, termalnych i solanek, które na podstawie dotychczasowych przepisów zostały uznane za kopaliny

Złoże kopaliny- jest to naturalne nagromadzenie minerałów, skał oraz innych substancji, których wydobywanie może przynieść korzyść gospodarczą

Woda lecznicza- to woda podziemna, która pod względem chemicznym i mikrobiologicznym nie jest zanieczyszczona, cechuje się naturalną zmiennością cech fizycznych i chemicznych,

Woda termalna- to woda podziemna, która na wypływie z ujęcia ma temperaturę nie mniejszą niż 20°C.

Solanka- woda podziemna o zawartości rozpuszczonych składników mineralnych stałych, nie mniejszej niż 35 g/dm³

Dane geologiczne- wyniki bezpośrednich obserwacji i pomiarów uzyskanych w toku prowadzenia prac geologicznych

Przedsiębiorca- to ten, kto posiada koncesję na prowadzenie działalności regulowanej ustawą;

Zakład górniczy- jest wyodrębniony technicznie i organizacyjnie zespół środków służących bezpośrednio do wykonywania działalności regulowanej ustawą w zakresie wydobywania kopalin ze złóż, a w podziemnych zakładach górniczych wydobywających węgiel kamienny wraz z pozostającym w związku technologicznym z wydobyciem kopaliny przygotowaniem wydobytej kopaliny do sprzedaży, podziemnego bezzbiornikowego magazynowania substancji, podziemnego składowania odpadów albo podziemnego składowania dwutlenku węgla, w tym wyrobiska górnicze, obiekty budowlane, urządzenia oraz instalacje;

1. Kto udziela koncesji górniczych, w jakim zakresie i na jakich zasadach? Wyjaśnij relację pomiędzy: własnością górniczą a własnością nieruchomości gruntowej oraz własnością górniczą a użytkowaniem górniczym.

1. Koncesji na:

Art. 22.

1) poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin

2) wydobywanie kopalin ze złóż,

3) wydobywanie kopalin ze złóż znajdujących się w granicach obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej,

4) podziemne bezzbiornikowe magazynowanie substancji,

5) podziemne składowanie odpadów

– udziela minister właściwy do spraw środowiska.

2. Koncesji na wydobywanie kopalin ze złóż, jeśli jednocześnie są spełnione następujące

Wymagania:

1) obszar udokumentowanego złoża nieobjętego własnością górniczą nie przekracza 2 ha,

2) wydobycie kopaliny ze złoża w roku kalendarzowym nie przekroczy 20 000 m3,

3) działalność będzie prowadzona metodą odkrywkową oraz bez użycia środków strzałowych

– udziela starosta.

4. W zakresie nieokreślonym w ust. 1 i 2 koncesji na wydobywanie kopalin ze złóż

udziela marszałek województwa.

Własność górnicza- są to złoża węglowodorów, węgla kamiennego, metanu występującego jako

kopalina towarzysząca , w węgla brunatnego, soli kamiennej, siarki itd.itp. bez względu na miejsce ich

występowania. Własność górnicza obejmuje także wody lecznicze, termalne i oraz solanki. Prawo własności górniczej przysługuje Skarbowi Państwa

Użytkowanie górnicze- w granicach określonych przez ustawy Skarb Państwa, z wyłączeniem innych osób może korzystać z przedmiotu własności górniczej albo rozporządzać swoim prawem wyłącznie przez ustanowienie użytkowania górniczego

1. Przedstaw procedurę koncesyjną w odniesieniu do surowców innych aniżeli węglowodory.

1. Złożenie wniosku do odpowiedniego organu

2. Weryfikacja merytoryczna wniosku

3. Wszczęcie postępowania administracyjnego

4. Postępowanie administracyjne

5. Zakończenie postępowania

6. Czas procedowania

We wniosku o udzielenie koncesji, poza wymaganiami przewidzianymi przepisami, określa się:

1) właścicieli (użytkowników wieczystych) nieruchomości,

2) prawa wnioskodawcy do nieruchomości (przestrzeni),

3) czas, na jaki koncesja ma być udzielona, wraz ze wskazaniem terminu rozpoczęcia działalności;

4) środki, jakimi wnioskodawca dysponuje w celu zapewnienia prawidłowego wykonywania zamierzonej działalności;

5) wykaz obszarów objętych formami ochrony przyrody;

6) sposób przeciwdziałania ujemnym wpływom zamierzonej działalności na środowisko.

2. Do wniosku o udzielenie koncesji dołącza się

-dowody istnienia określonych w nim okoliczności,

-Załączniki graficzne

-ewentualnie kopii wniosku wraz z załącznikami5

1. Dokumentacja geologiczna: rodzaje dokumentacji, co zawiera, wymagania i dokumenty wchodzące w skład dokumentacji w zakładach górniczych wydobywających kopaliny otworami wiertniczymi.

Rodzaje dokumentacji:

- goelogiczna złoża kopaliny, z wyłączeniem złoża węglowodorów;

- geologiczno-inwestycyjna złoża węglowodorów;

-hydrogeologiczna;

- geologiczno- inżynierska;

- inne niż określone w pkt 1-3.

Dokumentacja geologiczna zawiera wyniki prac geologicznych, wraz z ich interpretacją, określeniem stopnia osiągnięcia zamierzonego celu wraz z uzasadnieniem.

Wymagania:

-obowiązek posiadania stacji ratownictwa górniczego

- dokumenty kartograficzne;

Dokumenty:

- pomiarowe

- obliczeniowe

- kartograficzne

1. Kto może wykonywać czynności w dozorze ruchu zakładu górniczego, kierować ruchem zakładu górniczego i jakie musi posiadać kwalifikacje?

. Osoby wykonujące czynności w ruchu zakładu górniczego szkoli się w zakresie znajomości przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym bezpiecznego wykonywania powierzonych im czynności. Osoby te nie mogą być dopuszczone do pracy w ruchu zakładu górniczego, jeżeli nie wykażą się dostateczną znajomością tych przepisów i zasad.

1. Co to jest informacja geologiczna i co obejmuje; podaj, kto rozporządza prawem do informacji geologicznej oraz zasady udzielania informacji geologicznej.

informacją geologiczną – są dane i próbki geologiczne wraz z wynikami ich przetworzenia i interpretacji, w szczególności przedstawione w dokumentacjach geologicznych oraz zapisane na informatycznych nośnikach danych

organy administracji geologicznej gromadzą, przechowują, chronią i udostępniają informację geologiczną (Ministra Środowiska, marszałków województwa oraz starostów)

Minister środowiska określił, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb gromadzenia i udostępniania informacji geologicznej, organizację i sposób jej przechowywania oraz zakres jej ochrony.

1. Przedstaw wymagania dotyczące projektu zagospodarowania złoża węglowodorów

Minister Środowiska określa szczegółowe wymagania, jakim powinny odpowiadać projekty zagospodarowania złóż. Projekt zagospodarowania złoża wymaga zatwierdzenia przez organ koncesyjny

Wymagania: Projekt powinien określać zamierzenia w zakresie:

1. ochrony złóż kopalin, w tym kopalin towarzyszących przez ich kompleksowe i racjonalne wykorzystanie

2. technologii eksploatacji, zapewniającej ograniczenie ujemnych jej wpływów na środowisko

Projekt zagospodarowania złoża kopalin sporządza się w formie opisowej, graficznej i tabelarycznej. W takim projekcie należy określić:

1. Zasoby przemysłowe,

2. Zasoby nieprzemysłowe

3. Straty w zasobach będące częścią zasobów przemysłowych i nieprzemysłowych przewidzianą do pozostawienia w złożu, która nie da się wyeksploatować. 4. zasoby operatywne dla złóż kopalin stałych, stanowiące zasoby przemysłowe pomniejszone o przewidywane straty.)

1. Decyzja inwestycyjna: co to jest, co zawiera, kto wydaje, na jakiej podstawie.

Decyzja inwestycyjna określa:

- sposób wydobywania węglowodorów ze złoża;

- granice obszaru górniczego i terenu górniczego;

- termin rozpoczęcia wydobywania węglowodorów ze złoża;

- minimalny stopień wykorzystania zasobów złoża węglowodorów oraz przedsięwzięcia niezbędne w zakresie racjonalnej gospodarki złożem

Decyzję inwestycyjną wydaje organ koncesyjny na podstawie złożonego wniosku przez przedsiębiorce.

1. Co to jest planu ruchu zakładu górniczego i co on określa? Podaj obowiązki ciążące na przedsiębiorcy oraz kierowniku ruchu zakładu górniczego.

1. Ruch zakładu górniczego prowadzi się w sposób zgodny z przepisami prawa, w szczególności na podstawie planu ruchu zakładu górniczego, a także zgodnie z zasadami techniki górniczej.

2. Planu ruchu zakładu górniczego nie sporządza się:

1) jeżeli koncesji udzielił starosta – w takim przypadku ruch zakładu górniczego prowadzi się na podstawie warunków określonych w koncesji;

2) jeżeli roboty geologiczne służące poszukiwaniu lub rozpoznawaniu złóż kopalin są wykonywane bez użycia środków strzałowych na głębokości do 100 m poza obszarem górniczym – w takim przypadku ruch zakładu górniczego prowadzi się na podstawie warunków określonych w koncesji albo decyzji zatwierdzającej projekt robót geologicznych.

1. Plan ruchu zakładu górniczego sporządza przedsiębiorca, odrębnie dla każdego zakładu górniczego.

2. Plan ruchu zakładu górniczego określa:

1) strukturę organizacyjną zakładu górniczego, w szczególności przez wskazanie stanowisk osób kierownictwa i dozoru ruchu

1. Kwalifikacje w zakresie górnictwa: przedstaw wymagania dotyczące obowiązku posiadania kwalifikacji, wymogi w stosunku do osób wykonujących czynności specjalistyczne w ruchu zakładu górniczego oraz tok postępowania w sprawie ich stwierdzenia.

O stwierdzenie kwalifikacji w kategorii I—X może ubiegać się osoba, która posiada dyplom

ukończenia studiów wyższych na kierunkach odpowiednich do kategorii kwalifikacji, o stwierdzenie których ubiega się ta osoba, oraz odbyła praktykę zawodową

O stwierdzenie kwalifikacji w kategorii XI może ubiegać się osoba, która posiada co najmniej świadectwo dojrzałości oraz tytuł zawodowy lub dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w zawodzie technik geolog lub ukończone studia wyższe obejmujące

nauki geologiczne oraz odbyła praktykę.

O stwierdzenie kwalifikacji w kategorii XII może ubiegać się osoba, która posiada co najmniej świadectwo dojrzałości oraz świadectwo lub dyplom uzyskania tytułu zawodowego albo dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w zawodach: technik geolog,

technik górnik lub technik wiertnik lub ukończone studia wyższe obejmujące nauki geologiczne oraz odbyła praktykę.

Stwierdzenie posiadania kwalifikacji w zakresie wykonywania, dozorowania i kierowania pracami geologicznymi:

1) w kategoriach I—X następuje w drodze świadectwa

wydanego przez ministra właściwego do spraw środowiska;

2) w kategoriach XI i XII następuje w drodze świadectwa wydanego przez marszałka województwa

1. Omów opłaty ciążące na przedsiębiorcy z tytułu prowadzonej działalności górniczej.

Stawki opłat:

1. Za działalność w zakresie poszukiwania złóż kopalin za kilometr kwadratowy

2. Za działalność w zakresie poszukiwania kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla

3. Za działalność w zakresie poszukiwania i rozpoznawania złóż węglowodorów za kilometr kwadratowy

4. Eksploatacyjnych

5. Z tytułu podziemnego bezzbiornikowego magazynowania substancji

6. Z rtytułu podziemnego składowania odpadów

7. Z tytułu podziemnego składowania dwutlenku węgla

1. Podaj organy administracji geologicznej – strukturę, zakres działania, zadania i uprawnienia.

- minister środowiska

- marszałkowie województw

- starostowie

Do organu należy:

1. Podejmowanie rozstrzygnięć oraz wykonywanie innych czynności niezbędnych do przestrzegania i stosowania ustawy PGG, w tym udzielanie koncesji

2. Kontrola i nadzór nad działalnością regulowaną ustawą PGG, w tym zakresie projektowania prac geologicznych oraz sporządzania dokumentacji geologicznych

1. Podaj organy nadzoru górniczego – strukturę, zadania i uprawnienia.

Organami nadzoru górniczego są:

- Prezes Wyższego Urzędu Górniczego – jest centralnym organem administracji rządowej, działającym pod nadzorem ministra właściwego do spraw środowiska powołanym przez Prezesa Rady Ministrów. Stanowisko może zajmować osoba, która:

a) posiada tytuł zawodowy magistra lub równorzędny;

b) jest obywatelem polski;

c) korzysta z pełni praw publicznych;

d) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo;

e) posiada kompetencje kierownicze;

f) posiada co najmniej 6-letni staż pracy, w tym 3 letni staż pracy na stanowisku kierowniczym;

g) posiada wykształcenie i wiedzę z zakresu spraw należących do właściwości Państwowego Urzędu Górniczego.

h) s prawuje nadzór nad działalnością dyrektorów okręgowych urzędów górniczych i dyrektora SUG.

- dyrektorzy okręgowych urzędów górniczych;

- dyrektor Specjalistycznego Urzędu Górniczego

Organy nadzoru górniczego sprawują nadzór i kontrolę nad ruchem zakładów górniczych, w szczególności w zakresie:

1. Bezpieczeństwa i higieny pracy

2. Bezpieczeństwa pożarowego

3. Ratownictwa górniczego

4. Gospodarki złożami kopalin w procesie wydobywania

5. Ochrony środowiska i gospodarki złożem

6. Zapobiegania szkodom

7. Budowy i likwidacji zakładu górniczego