Analiza instrumentów pochodnych

Analiza instrumentów pochodnych

Instrumenty pochodne - Instrumenty, których cena w sposób pośredni lub bezpośredni zależy od wartości tzw. instrumentu bazowego, zwanego inaczej instrumentem podstawowym.

Instrumenty bazowe:

Kontrakty terminowe jako przykład „pierwszych” pochodnych

natomiast osoba zajmująca krótką pozycję zobowiązuje się do sprzedania określonego w kontrakcie instrumentu bazowego po ustalonej wcześniej cenie.

Dwa główne cele wykorzystania instrumentów pochodnych

Zabezpieczenie przed ryzykiem.

Zabezpieczenie inwestora przed ryzykiem zmiany ceny (wartości) instrumentu bazowego. Można się zabezpieczyć przed wzrostem tej ceny, spadkiem tej ceny, bądź przed obydwoma tymi sytuacjami jednocześnie.

Spekulacja

Uzyskanie ponadprzeciętnych dochodów. Wymaga to jednak przyjęcia wyższego ryzyka, a także dużych umiejętności w inwestowaniu i nie powinno być udziałem drobnych inwestorów

Rodzaje instrumentów pochodnych.

- instrumenty „plain vanilla” - o prostej konstrukcji, standardowe, znajdujące się w powszechnym obrocie,

- instrumenty „egzotyczne” - o skomplikowanej konstrukcji, niestandardowe, nie występujące w powszechnym obrocie

- symetryczne - gdzie obie strony kontraktu mają takie same prawa i obowiązki oraz ponoszą podobne ryzyko,

- niesymetryczne - nie występuje w ich przypadku równość praw i obowiązków oraz różny profil ryzyka ponoszonego przez strony kontraktu

Rynki, na których występują instrumenty pochodne.

Rynek giełdowy (open outcry) - czyli giełdy papierów wartościowych, bądź giełdy towarowe. Instrumenty pochodne występujące na tym rynku charakteryzuje standaryzacja, są powszechnie znane i dostępne dla wszystkich uczestników giełdy. Na tego typu rynkach występują instrumenty takie jak kontrakty futures, opcje i warranty.

Rynek pozagiełdowy (OTC – over the counter) - w dzisiejszym rozumieniu oznacza rynek bez określonej lokalizacji i reguł obrotu, czyli transakcje zawierane bezpośrednio między dwoma stronami, np. dealerami. Jest to rynek prywatnie negocjowanych kontraktów, które nie są podawane do publicznej wiadomości. W ten sposób dokonuje się obrót kontraktami forward, swapami, ale także opcjami.

Systemy automatycznego kojarzenia stron - działające jako odrębne spółki np. Globex lub jako jeden z systemów na danej giełdzie. Systemy takie opierają się na takich samych zasadach, jak te panujące na tradycyjnych parkietach, a ponadto zapewniają swym uczestnikom anonimowość. Inwestorzy wysyłają swe polecenia kupna/sprzedaży do centralnego systemu, skąd wysyłane są one do wszystkich uczestników rynku. System identyfikuje możliwe do zawarcia transakcje kierując się ceną, wolumenem i innymi istotnymi z punktu widzenia rynku wielkościami.

Strategie inwestycyjne na rynku instrumentów pochodnych.

ARBITRAŻ (wyrównywanie cen)

Polega na wykorzystaniu różnic cen tych samych instrumentów finansowych na dwóch lub więcej rykach (np. na rynku terminowym i na rynku kasowym w przypadku kontraktów futures), poprzez równoczesne kupno i sprzedaż.

Celem arbitrażu jest osiągnięcie zysku bez ponoszenia ryzyka zmiany ceny.

Zastosowanie arbitrażu umożliwia osiągnięcie zysku niezależnie od tego, czy wartość instrumentu bazowego wzrośnie czy spadnie.

HEDGING (zabezpieczenie przed ryzykiem)

Polega na wykorzystaniu instrumentów pochodnych w celu minimalizacji ryzyka zamiany ceny instrumentów bazowych.

Jest to również transfer ryzyka na inne podmioty, które są skłonne przejąć ryzyko w celu osiągnięcia zysku.

Zabezpieczenie takie chroni przed niekorzystną zmianą cen, ale ma też swoje wady. W przypadku korzystnej zmiany cen tracimy zyski, które osiągnęlibyśmy gdyby nasz portfel nie był zabezpieczony.

SPEKULACJA (kupowanie ryzyka)

Polega na wykorzystaniu nieefektywności rynków finansowych w celu osiągnięcia ponadprzeciętnych zysków. Wiąże się to z podjęciem większego ryzyka inwestycyjnego. Spekulant zajmuje pozycję odwrotną w stosunku do zabezpieczającego się, podejmując tym samym ryzyko, w zamian oczekując zysków w sytuacji korzystnej zmiany cen. Jest to działanie przeciwstawne do hedgingu.

W Polsce instrumenty pochodne są przedmiotem obrotu na:

-         publicznym rynku giełdowym – GPW,

-         rynku pozagiełdowym – CTO,

-         rynku wykreowanym przez banki komercyjne,

-         giełdach towarowych.

Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie rozpoczęła notowania instrumentów pochodnych w roku 1998. Były to kontrakty terminowe na indeks WIG20, obejmujący akcje dwudziestu największych i najbardziej płynnych spółek z warszawskiego parkietu.

Tym samym został otwarty nowy rozdział w historii polskiego rynku kapitałowego. Inwestorzy giełdowi otrzymali pierwszy instrument, który umożliwia zarabianie zarówno na wzrostach, jak i na spadkach cen akcji na warszawskiej giełdzie.

Pochodne na GPW

Pochodne = derywaty (derivatives)

Kontrakty Forward i roszczenia warunkowe

Roszczenia warunkowe zwane opcjami:
Call: PRAWO do kupna

Kontrakty Forward

Kontrakty Futures

Zestawienie podstawowych cech kontraktów terminowych Forward i Futures

Swapy

Płatności mogą być oparte na stopach procentowych lub na zwrotach z indeksów/akcji/portfeli

Użyteczność i krytyka derywatów

Rola arbitrażu

Forwards – instrumenty i rynek

Za cenę ustaloną w kontrakcie „długi” zobowiązuje się kupić instrument bazowy/wykupić „krótkiego”

Za cenę ustaloną w kontrakcie „krótki” zobowiązuje się sprzedać instrument bazowy/wykupić „długiego”

Finalizacja kontraktu Forward

Za cenę ustaloną w kontrakcie „krótki” dostarcza aktywo bazowe „długiemu”

Przegrany płaci zwycięzcy różnicę pomiędzy ceną kontraktową a rzeczywistą.

Przedterminowa finalizacja kontraktu Forward

Kontrakty Forward oparte na equity

Wypłata z kontraktu na indeks giełdowy (lub portfel) opiera na iloczynie uzgodnionej wielkości bazowej i procentowej różnicy pomiędzy ceną forward a rzeczywistą wartością indeksu w dniu rozliczenia

Forward Rate Agreement (FRA)

Pozwala na zamianę zmiennej stopy (floating rate) na płatności oparte na stałej stopie procentowej (fixed rate):

Podobnie jak w przypadku innych instrumentów typu Forward rozliczenie gotówkowe opiera się na kwocie niezbędnej do zaspokojenia strony, która poniosłaby stratę z powodu aktualnych niekorzystnych zmian rynkowych stóp procentowych w dniu rozliczenia

Futures – instrumenty i rynek

Zyski/Straty nabywcy pozycji długiej

Zyski/Straty nabywcy pozycji krótkiej

Depozyt zabezpieczający

Handel Futures’ami

Marking to market

Zamykanie pozycji (Futures)

Kontrakt Futures z dostawą

Opcje – instrumenty i rynek

Płaci premię aby nabyć prawo do wykonania opcji po ustalone cenie i dacie w przyszłości

Sprzedając/wystawiając opcję bierze na siebie obowiązek wykonania postanowień kontraktu

(„długi” zyskuje kiedy stopy rosną)

(„długi” zyskuje kiedy stopy spadają)

Caps & Floors na stopę %

Zmienna stopa > stopy cap (strike)

Zmienna stopa < stopy floor (strike)

Wartość opcji = wartość wewnętrzna + wartość czasowa (time value)

Wartość wewnętrzna równa się zyskowi/wypłacie w dniu rozliczenia:

Wartość czasowa

SWAP’y – instrumenty i rynek

Pojęcie “swap” pochodzi z języka angielskiego i oznacza wymianę, przehandlowanie. Kontrakt SWAP jest umową zawieraną między dwoma lub więcej stronami, dotyczącą wymiany przyszłych płatności według wcześniej określonych zasad. Płatności te, związane są zwykle z instrumentami dłużnymi lub walutami obcymi.

SWAP pomaga zarządzać aktywami i pasywami firmy lub banku. Pozwala na dokonywanie inwestycji lub zaciąganie pożyczek na rynkach, które normalnie byłyby niedostępne lub zbyt kosztowne. Jest wykorzystywany do ograniczania ryzyka stóp procentowych lub wymiany walutowej.

SWAP’y walutowe (ang. currency swap) powstały w wyniku ewolucji pożyczek wzajemnych. Pierwsza transakcja tego typu została zawarta w Londynie w 1979 r.

SWAP’a można zamknąć prze datą wygaśnięcia poprzez:

SWAP procentowy Plain Vanilla

SWAP akcyjny

Przedmiotem SWAP’u jest zamiana zwrotu z portfela akcji na płatności oparte na stałej lub zmiennej stopie procentowej.

Przykładowe pytania - zaliczenie

1.W przypadku kontraktu Forward zajęcie długiej pozycji oznacza:

  1. Zobowiązanie „długiego” do kupna instrumentu bazowego (wykup „krótkiego”) za cenę ustaloną w kontrakcie

  2. Prawo „długiego” do kupna instrumentu bazowego (wykup „krótkiego”) za cenę ustaloną w kontrakcie

  3. Zobowiązanie „długiego” do sprzedaży opcji na instrument bazowy za cenę ustaloną przez rynek

2, FRA 1X2

Po 30 dniach:

  1. Zajmujący pozycję „długą” otrzyma $833,33

  2. Zajmujący pozycję „krótką” otrzyma $845,97

  3. Zajmujący pozycję „długą” otrzyma $829,18

3. Firma WkołoWojtek Sp. z o.o. zaciągnęła 2 letni kredyt w wysokości 10 mln EUR oprocentowany na bazie 3-miesięcznego LIBORU. Na rynku oczekiwano przejściowego wzrostu stóp procentowych dla EUR. Chcąc zabezpieczyć się przed tym wzrostem spółka zakupiła FRA 3x6 po stawce 3,34%. Jeżeli okres zabezpieczany liczył 90 dni, natomiast stopa referencyjna dla zabezpieczanego okresu w dniu rozliczenia wynosiła 3,60% to w wyniku rozliczenia transakcji:

  1. Zajmujący pozycję „długą” otrzyma €6.442,02

  2. Zajmujący pozycję „krótką” otrzyma €6.500,00

  3. Zajmujący pozycję „długą” otrzyma €6.500,00

4. Jeśli wiemy, że bieżąca rynkowa cena akcji wynosi $47 a opcja call na ten walor z ceną wykonania $50 jest handlowana po $1,50, to wspomniana opcja:

  1. Jest „in-the-money” i jej time value wynosi $4

  2. Jest „out-of-the-money”

  3. Wcale jej nie ma

(zobacz: slajd 58 i 59)

  1. Porównaj główne cechy (podobieństwa/różnice) kontraktów Forward i Futures.

  2. Wyjaśnij na czym polega prawo jednej ceny i jak wpływa ono na rynek.

  3. Omów korzyści i zagrożenia związane ze stosowaniem instrumentów pochodnych w przedsiębiorstwie.

  4. Omów na czym polega stosowanie metody mark-to-market przy codziennym rozliczaniu kontraktów Futures.

  5. Omów zasadnicze cechy SWAP’u walutowego.

  6. Omów na czym polegają opcje na stopy procentowe oraz wyjaśnij kiedy „długi” zyskuje na posiadaniu takiej opcji a kiedy traci.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Chromatografia, Technologia chemiczna, Analiza instrumentalna
drzewiecka niektore pytania, Analiza instrumentalna
Opracowania pytań na analizę instrumentalną
Analiza Instrumentalna Miareczkowanie spektrofotometryczne Sprawozdanie 3 x
1(1), Technologia chemiczna, 5 semestr, analiza instrumentalna, sprawozdania
Techniki Fluorescencji w Analizie instrumentalnej, Analityka medyczna, Analiza instrumentalna
sprawozdanie1 cw.4, Technologia chemiczna, 5 semestr, analiza instrumentalna, sprawozdania
spektrofotomeria - sprawozdanie, studia, studia I rok, chemiczna analiza instrumentalna, spr
Cw9, Technologia chemiczna, 5 semestr, analiza instrumentalna, sprawozdania
Wyznaczanie charakterystyki elektrody szklanej, analiza instrumentalna
tabelka do sprawozdań, far, II rok III sem, analiza instrumentalna
Analiza Instrumentalna Analiza ekstrakcyjno spektrofotometryczna Sprawozdanie 1 kam
def sposób rozliczania instrumentów pochodnych
analiza instrumentalna test
EGZAMIN ANALIZA INSTRUMENTALNA

więcej podobnych podstron