rodzaje umów

i

1. umowy zobowiązujące

   1. powodują powstanie zobowiązania – wierzyciel może żądać od dłużnika określonego zachowania się (świadczenia) a dłużnik powinien to świadczenie spełnić

   2. powodują zwiększenie pasywów (długów) dłużnika i zwiększenie aktywów wierzyciela

   3. prawo wierzyciela jest skuteczne inter partes, ma charakter względny

2. umowy rozporządzające

   1. powoduje zmniejszenie aktywów w majątku rozporządzającego i zwiększenie aktywów w majątku 2. strony

   2. prowadzi do bezpośredniego przeniesienia, zniesienia, ograniczenia lub obciążenia aktywu w majątku (prawa majątkowego)

   3. rozporządzeniem jest każda czynność prawna, która powoduje utratę, lub obciążenie prawa majątkowego:

      1. zbycie prawa

      2. obciążenie prawa

      3. przelew

      4. potrącenie

      5. zwolnienie z długu

ii

1. umowy jednostronnie zobowiązujące - obowiązek świadczenia ciąży tylko na 1 stronie

2. umowy dwustronnie zobowiązujące – obowiązek świadczenia ciąży po obu stronach

iii umowa wzajemna - umowa jest wzajemna, gdy obie strony zobowiązują się w taki sposób, że świadczenie 1 strony ma być odpowiednikiem świadczenia 2. strony

1. aby umowa była wzajemna

   1. musi być dwustronnie zobowiązująca

   2. i wg stron ich świadczenia są ekwiwalentne - nie chodzi o kryterium obiektywne tylko subiektywne

   3. świadczenia stron muszą być ze sobą ściśle powiązane – celem umowy wzajemnej jest doprowadzenie do obopólnej wymiany świadczeń miedzy stronami (do ut des – daję abyś dał)

   4. świadczenia nie muszą być równe co do wartości

      1. np. przy sprzedaży cena nie musi odpowiadać wartości rzeczy sprzedanej

   5. jeżeli umowa może być odpłatna lub nieodpłatna to nie jest to umowa wzajemna (nawet jeśli jest odpłatna)

      1. np. umowa pożyczki

1. umowy wzajemne

   1. umowa sprzedaży

   2. zamiana

   3. umowa najmu

   4. umowa dzierżawy

   5. umowa o dzieło

iv

1. umowy konsensualna – dochodzi do skutku solo consensu – przez złożenie 2 zgodnych oświadczeń woli stron

2. umowy realna – poza konsensusem konieczne jest wydanie rzeczy

vi

1. umowa odpłatna – obie strony mają uzyskać korzyść majątkową (przysporzenie następuje po obu stronach)

2. umowa nieodpłatna – tylko 1 ze stron ma uzyskać korzyść majątkową (przysporzenie następuje tylko po 1 ze stron)

v

1. umowa przysparzająca – prowadzi do zmniejszenia pasywów lub zwiększenia pasywów w majątku innej osoby

2. umowa upoważniająca – daje tylko możliwość działania, dokonania jakiejś czynności prawnej

vi dotyczy tylko umów przysparzających !!!!!

1. umowa kauzalna (przyczynowa)

   1. skuteczność przysporzenia zależy od ważności kauzy – podstawy prawnej przysporzenia

   2. rodzaje kauz

      1. solvendi causa – przysporzenie w celu zwolnienia się z ciążącego zobowiązania

      2. obligandi vel aquirendi causa – przysporzenie w celu zobowiązania 2. strony do świadczenia wzajemnego lub nabycia prawa

      3. donandi causa – przysporzenie w celu wzbogacenia 2. strony bez ekwiwalentu pieniężnego

      4. cavendi causa – przysporzenie w celu zabezpieczenia wierzytelności

      5. w celu ustalenia stosunku prawnego – ugoda

2. umowy abstrakcyjne (oderwane)

   1. skuteczność przysporzenia nie zależy od ważności kauzy – podstawy prawnej przysporzenia

vii umowy losowe – umowy, zgodnie z treścią których wielkość świadczenia, a nawet samo jego istnienie jest uzależnione od przypadku, czyli zdarzenia niepewnego (nie mylić z warunkowymi)