Austria, Belgia, Bułgaria, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, U.K., Włochy, ( poza UE: Monako, San Marino, Watykan, Andora, Czarnogóra, Kosowo)
Otwartość dla kogo ważna: Dla małych krajów, bo
-nie są samowystarczalne
-musza imp dobra bo np. nie maja technologii albo surowców żeby wytworzyć
-mały kraj ma jakiś atut (surowiec, produkt), eksportuje ten produkt żeby moc importowac braki
Wpływ handlu zagr na zmiane struktury dochodu narodowego (funkcja. transformacyjna): W GZ są ograniczone możliwości zmiany struktury wytworzonego dochodu w krotkim okresie ze względu na elastyczność istniejącego aparatu wytwórczego. Wymiana z zagranicą częściowo uniezależnia strukture dochodu narodowego od struktury istniejącego w danym kraju aparatu wytwórczego. Transformacja gosp danego kraju wg przyjetych założen (przykład Japonia-polska).
Wpływ handlu zagranicznego na efektywność gospodarowania poprzez:
1)specjalizacje miedzynarodowa:
Handel zagraniczny może się przyczynić do racjonalniejszego uzytkowania posiadanego zasobu czynnykow produkcji za pośrednictwem specjalizacji miedzynarodowej, procesu wynikającego m.in. z :
-funkcjonowania sił rynkowych oraz interwencji panstwa
-absolutnych lub względnych różnic w kosztach wytwarzania określonych dóbr
-różnic w wyposażeniu w krajow w czynniki produkcji (położenie geo, zas Nat itd.)
** Wpływ specjalizacji na wzrost efektywności gospodarowania – obniżanie kosztów produkcji bo wiekszy rynek zbytu
2)import nowoczesnych technologii
-gdy kraj się nie specjalizuje w prod danego dobra to importuje nowoczesne technologie
3)Konkurencje towarów zagranicznych na rynku krajowym: pojawiaja się prod zagr -> może to korzystnie wpłynąć na koszt wytworzenia i jakość w kraju.
Wpływ handlu zagranicznego na wielkość i dynamike dochodu narodowego od strony popytu:
(ekip -> wiekszy DN, imp -> mniejszy DN)
Y=K+J+G+NX
a)mechanizm mnożnika handlu zagranicznego
Mnożnik handlu zagranicznego- współczynnik określający rozmiary całkowitego wpływu, jaki zmiana jednej wielkości ekonomicznej wywiera na drugą wielkość, której ta pierwsza jest składnikiem. Mechanizm mnożnika działa gdy
1) powinny być w niej wolne moce wytwórcze 2)ceny względne stabilne
3)podaż powinna elastycznie reagować na zmiany popytu.
Działa w góre i w dół (wzrost/sp DN i popytu)
Wpływ handlu zagranicznego na wielkość i dynamike DN od strony podaży:
-im wiekszy imp tym mniejszy DN – fałsz
Import – koszt utraconych korzyści (co moglibyśmy produkowac)
Dochód narodowy wytworzony obejmuje dochód uwzględniający tylko eksport(eksp>import)
Dochód narodowy podzielony obejmuje dochód uwzględniający tylko import. (imp>eksp)
Krańcowa stopa importu będzie nas informowało o tym jak będzie się zwiększać chłonność importowania gospodarki wraz ze wzrostem tempa przyrostu PKB.
Eksportu- przyrost eksportu w stosunku do przyrostu dochodu narodowego (do przyrostu PKB).
Inwestycje autonomiczne są niezależne od sytuacji w gospodarce a zwłaszcza od bieżącego popytu konsumpcyjnego. Mają charakter ekonomiczny w stosunku do procesów zachodzących w gospodarce. Inwestycje te związane są z przyrostem naturalnym ludzkości, wdrażaniem nowych wynalazków do produkcji a przede wszystkim inwestycjami publicznymi. Są to inwestycje realizowane i finansowane głownie przez państwo i związki komunalne.
Smith: teoria kosztów absolutnych
-2 kraje 2 produkty
-jeden czynnik – praca
-nakład pracy = koszt produkcji
-praca mobilna miedzy sektorami a nie krajami
-doskonala konkurencja, brak kosztów transpotu i barier handlowych
-bilans handlowy zrównoważony (eks=imp)
-brak korzyści skali
(polska Niemcy miedz/wino)
-bezwzgledne roznice kosztów wytworzenia
(chodzi o lepsze wykorzystanie pracy ludzkiej jako zasobu, powodując wzrost produkcji towarów co prowadzi do korzyści obustronnych)(zwiększona wielkosc produkcji do podzialu miedzy krajami)
Krzywa możliwości produkcyjnych – linia łącząca pkt będące kombinacja produktów, jakie dany kraj może wytwarzac przy pełnym wykorzystaniu posiadanych czynników i technologii.
Krańcowa stopa transformacji = kosztowi alternatywnemu – ilość o jaką musimy zmniejszyc produkcję danego dobra, aby móc zwiększyc produkcje innego o jednostkę. Jest to tg kąta nachylenia w stosunku do osi poziomej. (tg = x/y)
Aby zwiększyć y, to zmiejszyc x o tg.
Ricardo – teoria kosztów komparatywnych (wzg. Porównawczych. Założenia:
-jak u Smitha
-specjalizuje się w 1 produkcie, rekompensując strate 2 i go kupuje
-nakład pracy = roboczogodziny x wielkość produkcji
Heckschera-Ohlina H-O, 2x2x2, teoria obfitości zasobów: Założenia:
-2 kraje,2 towary, 2 jednolite czynniki produkcji (kapitał (finansowy) i praca(fizyczna))
-oba czynniki są niezbędne w procesie prod, ale wyposażenie krajów w nie jest odmienne
-jeden towar jest bardziej pracochłonny, a drugi kapitałochłonny
(kraj obfity w prace powinien specjalizowac się w pracochłonnym towarze, w kapitał – w kapitałochłonnym)
H-O-S(Samuelson) – teoremat wyrównywania się cen czynników produkcji
-rozwój wymiany międzynarodowej nie ograniczony zadnymi przeszkodami rządowymi
-wywołuje tendencje do wyrównywania się cen w różnych krajach po uwzględnieniu kosztu transportu
-prowadzi do zmniejszenia się różnic cen czynników prod w różnych krajach
Stolper-Samuelson:
Czynnik obfity -> bogaca się właściciele czynnika
Czynnik rzadki -> biednieją właściciele czynnika
Polska gajery -> bogaca się / dobro obfite
Niemcy zegarki > biednieją / dobre rzadkie
Teoremat Rybczyńskiego:
Czynnik obfity -> wzrasta produkcja
Czynnik rzadki -> spada produkcja
Polska gajery -> wzrasta produkcja
Niemcy zegarki > spada produkcja
Paradoks Leontiefa: przyczyny
-istnieją więcej niż 2 czynniki produkcji
-praca nie jest czynnikiem jednorodnym (kwestia kapitału ludzkiego)
-różnice we wzorcach konsumpcji;
-bariery celne.
Linder – hipoteza nakładającego się popytu
-kraj eksportuje te towary, które maja zbyt u siebie
-struktura popytu krajowego zalezy od wielkości pkb na mieszkańca
-eksport ma miejsce gdy popyt w 2 krajach pokrywa
Wzrost gospodarczy – to ilościowy wzrost produkcji towarów wytwarzanych w danym kraju (wzrost gosp będzie wpływał na obroty handlowe danego kraju z zagranica)
Konsumpcja wzrasta mniej niż produkcja -> wzrost gotowości kraju do eksportu
Konsumpcja wzrośnie bardziej niż produkcja -> spadek gotowości kraju do eksportu