Temat: Zależności miedzy organizmami w biocenozie.
Nisza ekologiczna to miejsce danego organizmu w strukturze pokarmowej ekosystemu, jest to jego zawód i rola jaka pełni w ekosystemie.
Siedlisko to zespól czynników, które umożliwiają wystąpienie danego gatunku lub populacji natomiast
Stanowisko to konkretne miejsce występowania gatunku lub populacji.
Organizmy oddziałują na siebie w związku z tym powstają miedzy nimi zależności antagonistyczne i nieantagonistyczne.
Zależności nieantagonistyczne to zależności neutralne i protekcjonistyczne.
Neutralne występują wtedy gdy nisze ekologiczne dwóch populacji są rozbieżne i organizmy zupełnie na siebie nie wpływają.
Zależności protekcjonistyczne to takie, w których przynajmniej jeden z gatunków odnosi korzyści, a drugi nie odnosi żadnej szkody.
Do zależności antagonistycznych zaliczamy konkurencje, drapieżnictwo, pasożytnictwo, amensalizm i allelopatie.
O konkurencji międzygatunkowej mówimy gdy dwie populacje walczą o pokarm, o przestrzeń, światło lub o miejsca lęgowe. konkurencja jest niekorzystna dla obu populacji czyli obie populacje ponoszą szkody. konkurencja może doprowadzić do eliminacji jednej z populacji i najczęściej odbywa się to na drodze bezpośredniej eksterminacji. dotyczy to na przykład szczura śniadego i wędrownego. w przypadku szczura śniadego zajmował on tereny europy zachodniej aż do drugiej wojny światowej gdy nastąpiła ekspansja szczur a wędrownego z terenów wschodnich. wyparł on całkowicie szczura śniadego i zajął jego nisze. w polsce resztki populacji gnieżdżą się na strychach ponieważ szczur wędrowny nie lubi się wspinać. eliminacja jednego z gatunków może się także odbywać ponieważ ten drugi szybciej pozyskuje zasoby środowiska. przykładem jest hodowla na jednej pożywce dwóch pantofelków paramecium caudatum i paramecium aurita. pomimo ze wzajemnie na siebie nie polują po pewnym czasie pozostaje tylko aurita, który szybciej pozyskuje zasoby środowiska i szybciej się rozmnaża.
Bywa także efektem konkurencji rozdzielenie nisz ekologicznych dwóch gatunków, przykładem jest kormoran czarny i kormoran czubaty. oba gatunki polują na ryby w jeziorze i gniazdują na tych samych starych drzewach jednak na skutek konkurencji rozdzieliły nisze w ten sposób ze jeden gatunek gnieździ się na szczycie drzew, drugi na dolnych gałęziach, jeden poluje przy powierzchni jeziora a drugi przy dnie. dzięki temu mogą razem występować.
Podobnie rozdzielenie nisze ekologicznych występuje w przypadku palki wodnej wąskolistnej i szerokolistnej. wąskolistna gdy rosną wspólnie występuje na płyciznach a szerokolistna na głębszej wodzie natomiast gdy rosną osobno każda z nich wykazuje szeroki zakres tolerancji i rośnie od płycizny po głęboką wodę.
Drapieżnictwo występuje gdy jeden z osobników łapie, zabija i zjada osobnika drugiego gatunku i śmierć tego drugiego gatunku następuje najpóźniej w momencie konsumpcji. jeden organizm ma korzyści a dla drugiego jest to niekorzystne. jednak w sumie drapieżnik doskonali swoją ofiarę ponieważ zmusza ja do coraz szybszej ucieczki i doskonalszego kamuflażu, eliminuje z populacji osobniki słabe i chore zapobiegając rozprzestrzenianiu się epidemii i utrzymuje liczebność na właściwym poziomie. w tych ekosystemach w których człowiek wyeliminował szczytowego drapieżnika sam musi pełnić jego role, stad planowy odstrzał saren jeleni i dzików ponieważ nadmiernie rozmnożone zniszczyłyby roślinność ekosystemu a później same zginęły.