Wstęp do prawa sądowego
prawo rodzime - wczesne średniowiecze (do XII w)
prawo rzymskie - późne średniowiecze. Renesans pr. rzymskiego i jego oddziaływanie na pr. zwyczajowe. Na dodatek oddziaływanie prawa kanonicznego.
Cechy charakterystyczne źródeł i systemu prawa średniowiecznego:
dominacja prawa zwyczajowego - do XVIII w.
partykularyzm:
personalny - proffesio Iris - instytucja wyznania prawa - osobowość prawa, czyli każdy podlega prawu plemienia z którego pochodzi
terytorialność prawa - proces zakończony w XIII w. - prawo obowiązujące na określonym terytorium - partykularyzm terytorialny - rozdrobnienie polityczne i gospodarcze, likwidacja dzieki scentralizowanej władzy monarszej oraz renesansowi prawa rzymskiego i kanonicznego
stanowość - początkowo przynależność do danej grupy społecznej, później do danego stanu:
szlachta - prawo ziemskie, mieszczanie - prawo miejskie, chłopstwo - prawo wiejskie/dworskie, duchowieństwo - kanoniczne. Odrebne sądy dla poszczególnych stanów.
kazuistyka
precedens - znaczenie w Anglii
leges barbarorum plemion wschodniogermańskich (WIZYGOCI, OSTROGOCI, BURGUNDOWIE)
CODEX EURICIANUS - kodeks Euryka - ok. 475 r. - Wizygoci - najstarsze leges - wyraźne wpływy romanistyczne
EDYKT TEODORYKA - 508 r. - Ostrogoci - 155 krótkich artykułów, opartych na źródłach rzymskich: kodeksy Gregoriański, Hermogeniański, Teodozjański - sprawy nie ujęte w nim regulowało prawo zwyczajowe germańskie - obowiązywał Ostrogotów i Rzymian
LEX GUNDOBADA - zbiór króla GUNDOBADA z lat 480 - 501- Burgundowie - silny wpływ prawa Wizygotów