TYP: Stawonogi - Arthropoda
PODTYP: Sześcionogi - Hexapoda
GROMADA: Owady - Insecta
RZĄD: Błonkoskrzydłe - Hymenoptera
Charakterystyka błonkówek:
- głowa błonkówek jest wolna, ruchoma, z podłużnymi oczkami i 3 przyoczkami,
- czułki są różnego typu, często nitkowate, grzebieniaste, kolankowate lub paciorkowate,
- imago ma gryząco-liżący aparat gębowy,
- tułów błonkówek tworzą 4 segmenty tj. przed-, śród-, zatułowie i dodatkowy pierwszy segment odwłoka tzw. propodeum,
- na tułowiu osadzone są 2 pary błoniastych skrzydeł, są skąpo użyłkowane i pierwsza para większa od drugiej, w czasie lotu skrzydła łączą się w jedną płaszczyznę za pomocą haczyków,
- odnóża przeważnie są typu krocznego, rzadziej typu grzebnego lub przystosowane do przenoszenia pyłku (pszczoły),
- odwłok składa się z 6-9 segmentów i jest zakończony pokładełkiem lub żądłem u samic,
- przechodzą przeobrażenie zupełne,
- jaja są kształtu owalnego, cylindrycznego lub ze stylikiem,
- larwy są typu: polipodialnego (pilarzowate), oligopodialne (osnujowate), apodialne (pszczołowate),
- larwy maja narząd gębowy typu gryzącego,
- poczwarka jest typu wolnego, może być otoczona kokonikiem.
Wśród błonkoskrzydłych wyróżniamy podrzędy:
• rośliniaki (Symphyta)
- mają odwłok połączony z tułowiem na całej swej szerokości, tzw. odwłok siedzący,
- pokładełko przystosowane do piłowania lub wiercenia,
- larwy odżywiają się pokarmem roślinnym,
• stylikowce (Apocrita)
- odwłok łączy się z tułowiem za pomocą trzonka, tzw. stylika,
- stylik jest to zwężony drygi, a czasem trzeci segment odwłoka
◦ żądłówki (Aculeata)
- pokładełko przekształcone w żądło,
◦ owadziarki (Parasitica)
- pokładełko przystosowane do wiercenia.
RODZINA: Obnażacowate - Argidae
- larwy typu polipodialnego, ciemno zabarwione, żerują na liściach roślin ozdobnych.
Obnażasz ryżówka - Arge ochropus
- larwa typu polipodialnego, esowato wygięta,
- zimują larwy w kokonikach lub poczwarki w glebie,
- samice składają jaja rzędami pod skórkę młodych pędów róż, pozostawiając ślad w kształcie przecięcia,
- larwy żerują na liściach ok. 3 tyg., potem schodzą go gleby i się przepoczwarzają,
- w ciągu roku występuje 2 pokolenia,
- jest to szkodnik róży gruntowej,
- larwy wygryzają liście i mogą doprowadzać do gołożerów.
RODZINA: Pilarzowate - Tenthredinidae
- małe lub średniej wielkości błonkówki, ze skrzydłami dobrze użyłkowanymi,
- samice mają krótkie, piłkowane pokładełko,
- larwy są typu polipodialnego, żerują wolno na roślinie lub wgryzają się do zawiązków owoców.
Owocnica żółtoroga - Hoplocampa minuta
- larwa typu polipodialnego,
- zimują larwy w kokonikach w glebie,
- samica składa jaja pojedynczo, głównie pod skórkę działek kielicha, rzadziej w płatki kwiatowe, słupek lub pręciki,
- wyległe larwy wgryzają się do zawiązków, wraz z zawiązkami opadają na ziemię i schodzą do gleby na zimowanie,
- w ciągu roku rozwija się 1 pokolenie,
- roślinami żywicielskimi są śliwy, rzadziej czereśnia, wiśnia i tarnina,
- larwy wygryzają wnętrze zawiązka, pozostawiając tylko jego skórkę, wnętrze zawiązka wypełnione jest odchodami larwy o intensywnym zapachu pluskwy, jedna larwa w czasie swojego rozwoju niszczy 2 - 4 zawiązki.
Owocnica jabłkowa - Hoplocampa testudinea
- larwa typu polipodialnego,
- zimują larwy w kokonikach w glebie,
- samica składa jaja pojedynczo do dna kwiatowego u nasady słupka,
- larwy po wyjedzeniu jednego zawiązka wgryza się do drugiego, larwa niszczy 2 - 4 zawiązki,
- w ciągu roku 1 pokolenie,
- larwy uszkadzają zawiązki owoców jabłoni, początkowo żerują od dna kwiatowego ku powierzchni lub pod skórką do komory nasiennej i wyjadają całkowicie wnętrze zawiązka, zanieczyszczając je odchodami, żerowanie pod skórka zawiązka uwidacznia się w postaci brunatno-zielonej miny, skórka nad miną pęka, zasycha i na powierzchni zawiązka powstaje skorkowaciała blizna.
Brzęczak porzeczkowy - Rteroniadea ribesii
- larwa typu polipodialnego,
- zimują larwy w kokoniku w glebie,
- samica składa jaja rzędami po spodniej stronie liści, wzdłuż głównych nerwów,
- larwy żerują na liściach,
- w ciągu roku rozwijają się 2 - 3 pokolenia,
- larwy wygryzają liście agrestu oraz porzeczki i przy masowym pojawie doprowadzają liście do gołożeru, najbardziej niebezpieczne jest żerowanie larw drugiego pokolenia w okresie wzrostu i zabarwiania się owoców.
Bruzdownica pędówka - Ardis brunniventris
- larwy typu polipodialnego,
- zimują larwy w kokonikach w glebie,
- samice składają jaja pojedynczo pod skórką pędów, w ich części wierzchołkowej,
- larwy wgryzają się do wnętrza pędów o drążą korytarze, wygryzają otwory w pędach i schodzą do gleby na zimowanie,
- w ciągu roku 1 pokolenie,
- larwy wygryzają w pędach róży gruntowej korytarze skierowane od góry ku dołowi pędu, uszkodzone wierzchołki pędów więdną, zaginają się ku dołowi i zamierają.
Zwiot różany - Cladardis elongatula
- larwa typu polipodialnego,
- zimują larwy w kokonikach w glebie,
- samice składają jaja pojedynczo do ogonków liściowych, wyległe larwy wgryzają się do pędów,
- larwy zerują w pędach drążąc korytarze, wyrośnięte larwy wygryzają się z pędów i schodzą do gleby na zimowanie,
- w ciągu roku rozwija się 1 pokolenie,
- larwy wygryzają wnętrze pędów róży gruntowej w postaci korytarzy skierowanych od dołu ku górze pędów, uszkodzone części wierzchołkowe pędów zamierają.